ERİNLİK DÖNEMİNİN DAVRANIŞ VE TUTUMLAR AÇISINDAN İNCENMESİ İLKNUR KÜÇÜKOĞLU Psikolojik Danışman
Erin Kimdir !!! Erinlik dönemi dünyada çok uzun zamandan beri bilinmekle birlikte toplumumuzda bu döneme; erin, buluğ çağı ya da ergenlik öncesi,yeniyetmelik veya on üç yaş sendromu da denmektedir. Bu dönem genellikle 11-14 yaş arasında görülmekle birlikte kalıtsal özellikler beslenme ve iklim koşullar erinliği daha alt yaşlara çekebilmektedir. Bu dönemin en temel özelliği ise şöyledir;
Erinlik Döneminin Özellikleri : Çocukluk ve ergenlik dönemi özellikleri ile çakışmaktadır. İnsan yaşamında iki ya da dört yıl gibi bir süreyi içerdiğinden; kısa bir dönem olarak adlandırılır. Erinlik dönemi gerek fiziksel gerekse ruhsal bakımdan hızlı değişmelerin görüldüğü bir dönemidir. Erinlik döneminde olan bir birey yaşadığı olayları ve durumları olumsuz olarak görmekte, algılamakta ve değerlendirmektedir. Erinlik yaşına kızlar erkeklerden bir ya da iki yıl önce girmektedir. Bu nedenle erinlik yaşı değişiktir.
Erinlik çakışan bir dönemdir. ‹#› 4
Erinlik yaşı değişiktir. 5
Erinlik kısa bir dönemdir. 6 ‹#›
Erinlik bir çabuk değişme dönemidir.
Erinlik bir olumsuzluk safhasıdır
ERİNLİK YERSİZ KAYGILAR VE ÜZÜNTÜLER DÖNEMİDİR
Erinlerin Davranış ve Tutumları : Erinlik döneminin “duygusal” boyuta ilişkin davranış ve tutumları; Erinlik döneminin “sosyal ve toplumsal” boyuta ilişkin davranış ve tutumları; Erinlik döneminin “cinsel olgunlaşma” boyuta ilişkin davranış ve tutumları .
Erinlerin Davranış ve Tutumları Erinlik döneminin “duygusal” açıdan değerlendirilmesi: Yoğun can sıkıntısının yaşanması İç huzursuzluk Öfke ve korku kontrolünde güçlük Duygu durumunda artma ya da azalmalar Aşırı çekingenlik İlgilerin geliştirilmesi vb.
Erinlik döneminin “duygusal” açıdan değerlendirilmesi Huzursuzluk: Büyüyen bedende fiziksel huzursuzlar görülür ve çocuk uzunca bir süre bir yerde duramaz ve bu fizik gerginlik onu durmadan bir yerlerde dolaşmaya iter.
Erinlik döneminin “duygusal” açıdan değerlendirilmesi Duygululuğun artması: Karamsarlık, asık suratlılık, ufacık bir nedenle ağlamalar bu dönemin (duygululuğun) sonucu olmaktadır. Erinlik, üzüntüler ve hayali korkular dönemidir.
Duygululuğun artması: 14 ‹#› 15 ‹#›
‹#› 15
Erinlik döneminin “duygusal” açıdan değerlendirilmesi Kendine güvensizlik: Güvensizlik nedeni ile yanlış davranış. Örneğin kendinden bekleneni yapamayacağına inanır. Kendi hakkındaki bu olumsuz tavır ve tutumu nedeni ile yanlış olduğunu bildiği davranışlara bile girebilir. Ve aile, öğretmenler ve kanunla başı derde girmiş olur. Kendine güvensizliği: 1- Kısmen fiziksek direncin azalmasında, 2- Kısmen de çocuğun üzerindeki toplumsal baskıdan ve eleştirilerden gelir. Çünkü çocuktan yapabileceğinden fazla şey istenmiştir.
Kendine Güvensizlik: 17 ‹#›
Erinlik döneminin “duygusal” açıdan değerlendirilmesi Aşırı çekingenlik: Beğenilmeme korkusu nedeniyle, aşırı korku içindedirler. Örneğin; Dr. Önünde bile soyunmaktan çekinirler.
Aşırı çekingenlik: 20 ‹#›
Yalnızlık isteği: Küsme, arkadaşlarından ve gruptan kopma, yalnız kalma isteği ve faaliyetlere karışmama isteği gibi. 21 ‹#›
Can Sıkıntısı: Zevkle oynadığı oyunlar artık ona, aptalca ve çocuksu gelir.
Çalışırken ya da oynarken yorulmak bilmez olan çocuk bu dönemde çalışmadan da, oyundan da çabucak yorulur. Çok az iş evde okulda yapmasına rağmen yorgun görünür. YORULMALAR 23 ‹#›
Erinlerin Davranış ve Tutumları Erinlik döneminin “sosyal ve toplumsal” açıdan değerlendirilmesi: Otoriteye karşı direniş Arkadaş edinmede güçlük çekme ve akran ilişkileri Aile içi gerginlikler Ebeveynce onay verilmeyen davranışlara ilişkin denemeler (Sigara v.b gibi) Evden kaçmalar Serbest zaman etkinlikleri
Arkadaş edinmede güçlük çekme / akran ilişkileri 26 ‹#›
Erinlik döneminin “sosyal ve toplumsal” açıdan değerlendirilmesi: Toplumsal zıtlık Çevresindeki faaliyetlere katılmamakla kalmaz, her an kavga ve saldırıya hazır bir durumda onların huzur ve neşelerini kaçırmaya çalışır. Evde kardeşleriyle, annesiyle çekişme ve itişme halindedir. Onları kırar-alay eder beğenmez-onlara zıt gider ve her an tartışmaya hazırdır.
Erinlik döneminin “sosyal ve toplumsal” açıdan değerlendirilmesi: Otoriteye karşı direniş: Kız ve erkek çocukların ana, babalarıyla olan çatışmaları 13 yaşlarında en üst noktaya erişmektedir. Yersiz olay yaratmak –insanları kızdırmak yersiz ıslık çalmak, dikkatsizlik-kabalık-sabırsızlık-dalgınlık-aldırmazlık-inatçılık-kafa tutma-şüphecilik-karşı cinsten insanlardan kaçmak ve kötü davranışlar gözlenir. NOT: Bu davranışlar cinsel olgunlaşmaya girildikten sonra yavaş yavaş kaybolur.
Kendi değerler sistemi içinde “doğru” ve “yanlış” kavramlarını geliştirir
Değerler sistemi içinde “doğru” ve “yanlış” kavramlarını geliştirme 30 ‹#›
Ebeveynce onay verilmeyen davranışlara ilişkin ilk denemeler (Sigara v Ebeveynce onay verilmeyen davranışlara ilişkin ilk denemeler (Sigara v.b gibi) 31 ‹#›
Akranlar grubunun standartlarını benimseme ve kendi cinsinden olan yaşıtları ile özdeşleşmeye çalışır 32 ‹#›
Akranlarca önem verilen oyunlarda beceri kazanmaya çalışır 33 ‹#›
34 ‹#›
Erinlerin Davranış ve Tutumları Erinlik döneminin “cinsel olgunlaşma” açısından değerlendirilmesi: Karşı cinse yönelmiş zıtlık Cinsiyetle fazla uğraşma Rüyalar (gündüz ve gece) ve içeriği gibi hususlar erinlerin döneminin davranış ve tutumlar açısından ele alınıp incelenmesinde en temel öğeler görülmektedir.
Cinsellik konusunda ilgilerini gizli tutmayı öğrenme 36 ‹#›
Erinlik döneminin “cinsel olgunlaşma” açısından değerlendirilmesi: Karşı cinse yönelmiş zıtlık: Bu dönemdeki zıtlık kızlarda erkeklere oranla daha fazladır. Örneğin; eleştiri ve saldırılar yaş farkı gözetmeden bütün erkeklere yönelmiştir.. Kibar ve yumuşak davranışlar kaybolmuştur.
Erinlik döneminin “cinsel olgunlaşma” açısından değerlendirilmesi: Gündüz rüyaları: Kendilerini haksızlığa uğramış, hıyanete kurban gitmiş kimseler olarak, hayal ederler. Bazen bu hayaller isteklerini doyurur, bazen de vurup kırma gibi davranışlar izler.
40 ‹#›
Küçük kasları ilgilendiren beceriler kazanma