Maden Mühendisliğine Giriş Cevher Hazırlama Sunum 3

Yöntemler Yoğunluğa göre zenginleştirme Manyetik zenginleştirme Elektrostatik zenginleştirme Yüzey kimyasına dayalı zenginleştirme

Yoğunluğa Göre Zenginleştirme   (Değer negatif de olsa, sonuç mutlak değer olarak değerlendirilir)

Yoğunluğa Göre Zenginleştirme Ağır ortamda zenginleştirme Gang minerali ile cevher minerali arasında bir ayırma yoğunluğu oluşturulur.

Yoğunluğa Göre Zenginleştirme Tabakalaşma ile zenginleştirme. Bir akışkan yardımı ile hareketlendirilen farklı yoğunluktaki minerallerin yoğunluklarına göre farklı tabakalar oluşturması ile gerçekleşir.

Yoğunluğa Göre Zenginleştirme

Yoğunluğa Göre Zenginleştirme Akış halindeki su tabakası içinde zenginleştirme. Katı-sıvı karışımı akış halinde iken katı taneciklerin göreceli hareketine bağlı ayrışma olur.

Manyetik Ayırma Mineraller arasındaki manyetik özellik farkına göre ayırma işlemi. Mıknatısla çekilen mineral gang minerali veya cevher minerali olabilir.

Mineraller manyetik alanda etkilenmelerine göre üçe ayrılır Diamanyetik: Mıknatıs etkisi ile ayrılamazlar Paramanyetik: Güçlü mıknatıslarla ayrılabilir Ferromanyetik: Zayıf mıknatıslarla bile çekilebilirler. Fe, Ni, Co,Mn, Cr, Ce, Ti ve Pt grubu elementlerin oluşturduğu bazı minerallerde karşılaşılan bir durumdur.

Elektrostatik Ayırma Mineraller yüzeylerinin elektriksel iletim özeliğinden yararlanarak çalışan bir yöntemdir. Elektrostatik kuvvetler, bir cihaz yardımı ile oluşturulan bir elektrik alanında tanelerin yüklenmesi ile sağlanır.

Flotasyon Flotasyon ince boyuta öğütülmüş minerallerden doğal hidrofob olanlar yada reaktif yardımı ile hidrofob hale getirilebilenlerin, su içerisinde oluşturulan biz gaz baloncuğuna tutunması sağlanıp yüzeye çıkarılırken, hidrofil olanların su içerisinde batması ile zenginleştirmedir. Minerallerin farklı fizikokimyasal yüzey özelliklerinden yararlanan bir yöntemdir. Bu yöntemde çeşitli görevleri üstlenen kimyasallar kullanılır. Toplayıcılar Köpürtücüler Activatörler Bastırıcılar pH ayarlayıcılar Flokülantlar

Rafinasyon İzabe: Çözeltme: Cevherden metalin ısı yardımı ile ayrıştırılması Çözeltme: Cevherin çözeltilmesi sonrası, çözeltiye geçen metalin kazanılması

Metal üretimi: Demir, demir oksit(Fe2O3, hematite) kok (kömürden üretilir), cevher, hava ve kireçtaşı yüksek fırında buluşturulur. Çok pahalı bir işlem

Demir üretim reaksiyonları: kok + oksijen = carbon monoxide. hematite + carbon monoxide = demir (sıvı) + carbon dioxide. quartz + calcium carbonate = calcium silicate (melt) + carbon dioxide. Demir dışı malzeme curuf oluşturur. Yoğunluk farkı nedeniyle curuf üstte, sıvı demir altta yer alır.

Kükürtlü Bileşiklerde Kavurma Bazen kükürtlü bileşiklerden oluşan mineraller metal üretimi öncesi kavurma işlemine tabi tutulur Mineral eritilmeden havanın oksijeni ile oksitlenir ve kükürt H2S ve SO2 formlarında ayrılır Sonrada oksitli mineral gibi izabe edilir.

Copper Sulfide Smelting Example http://en.wikipedia.org/wiki/Kidd_Mine

Yığın Liçi In this process, typically done for Au, the ore is crushed and piled on a liner. Weak solutions of sodium cyanide NaCN (0.05%) percolate through the material, leaching out the desired metals. The solutions are collected and the metals are precipitated La Herradura owned by Newmont Mining

Yığın liçi örneği Kazanım safhasında metalik altın çözeltiye alınır Au+(s) + 2CN- (aq) --> Au(CN)2- (aq) Oksidasyon-redüksiyon rekasiyonu: 2Au(CN)2- (aq) +Zn(s) --> Zn(CN)4- (aq) +2Au(s) Siyanür çok tehlikelidir!