MEME KANSERİ VE RADYOTERAPİ Uzm.Dr.Vildan Kaya Denizli Devlet Hastanesi Radyasyon Onkolojisi hastaneciyiz.blogspot.com

TANIM Meme, süt bezleri ve burada üretilen sütü meme başına taşıyan kanallar Bu süt bezleri ve kanalları döşeyen hücrelerin kontrol dışı olarak çoğalmaları ve vücudun çeşitli yerlerine giderek çoğalmaya devam etmeleri sonucunda meme kanseri

Risk Faktörleri Yaş; Meme kanseri %70 oranında 50 yaş üstü kadınlarda görülür. Ailesinde meme kanseri hikayesi olanlarda, Doğurganlık yaşı; Doğurganlık yaşının 30 yaş üstü olması ya da hiç doğum yapmama

Risk Faktörleri Şişmanlık ve yağlı beslenme; 50 yaş üzerindeki kadınlarda şişmanlık, Östrojen hormon tedavisi; 10 yıldan fazla süren östrojen tedavisi meme kanseri riskini artırır.

Meme Kanseri Riski Azaltılabilir mi? Şişmanlığın azaltılması, Alkol alınıyorsa bırakılması, Hafif egzersiz yapılması, Sebze ve meyvelerin bol tüketilmesi gibi basit önlemler ile meme kanseri riski %30-40 oranında azaltılabilir.

Erken Tanı ve Erken Tedavidir. Meme kanserinde ölüm oranını düşürmek ve kaliteli yaşam elde etmenin en iyi yolu Erken Tanı ve Erken Tedavidir.

Erken Tanı Yöntemleri A-Kendi Kendine Meme Muayenesi B-Klinik muayene C-Mamografi-Meme USG

MEME KANSERİNİN ERKEN TANISINDA EN ETKİLİ ARAÇ; KENDİ ELLERİNİZDİR.

UNUTULMAMALI 20 Yaşına gelen her kadın KKMM yapmalıdır. Her kadın, risk faktörü (ailede kanser olması) yoksa; - 40-49 yaş arası bir “kontrol mamografisi”, - 50 yaşından sonra ise 2 yılda bir mamografi çektirmelidir. Ailede meme kanseri varsa, hastalığın ortaya çıktığı yaştan 10 yıl önce mamografi çekimine başlanmalıdır.

MEME KANSERİNDE TEDAVİ Cerrahi - Meme Koruyucu Cerrahi - Mastektomi Kemoterapi Radyoterapi Hormonal Tedavi

MEME KANSERİNDE RADYOTERAPİNİN YERİ

RADYOTERAPİ Hastalığın “radyasyon” ile yani dokuya girebilen (penetre olan) yüksek enerjili ışınlarla veya partiküllerle tedavi edilmesidir.

RADYOTERAPİ Radyasyon nasıl tedavi eder? Radyasyon, kanser hücrelerini öldürmeyi iyonizasyon adı verilen yolla başarır. Radyasyon sonrası bazı hücreler direkt etkilenip ölürler, diğerlerinin de kromozom ve DNA’ları bozulup kontrolsüz çoğalmaları engellenir, bölünemediklerinde de ölürler.

RADYOTERAPİ AMAÇLARI ADJUVAN NEOADJUVAN PALYATİF

ADJUVAN RADYOTERAPİ Asıl tedavinin etkinliğini arttırmak amacıyla asıl tedaviden sonra uygulanır Amaç: Lokal yinelemenin önlenmesi Eksternal İnternal Bazen ikisi bir arada

RADYOTERAPİ Cerrahi öncesi Cerrahi sonrası Cerrahi yerine RT-KT

Meme kanseri: RT Endikasyonları Erken evre, meme koruyucu cerrahi sonrası tüm hastalara meme ışınlaması gerekir. N+ veya T3/4 hastalar: (ASCO 2001) SCF ışınlama 1< aksillar lenf nodu tutulumunda IMN RT: yeterli veri için devam eden çalışma sonuçları! Arka aksilla: 4 üzeri LN veya yetersiz diseksiyon, PKİ

RT BASAMAKLARI 1-KLİNİK DEĞERLENDİRME 2-TEDAVİ KARARI 3-HEDEF VOLÜM TESBİTİ 4-TEDAVİ PLANLAMA 5-SİMÜLASYON,TEDAVİ PLANININ KONTROLÜ 6-TEDAVİ 7-PERİYODİK DEĞERLENDİRME 8-İZLEM

HEDEF VOLÜM • Tümör volümü • Kritik organlar • Hasta konturu

TEDAVİ PLANLAMA SİMÜLASYON, TEDAVİ PLANININ KONTROLÜ • Bilgisayarlı planlama • Koruma blokları, aksesuarlar, • Alternatif planlamaların değerlendirilmesi, • Tedavi planının seçilmesi • Doz hesabı

TEDAVİ İlk set-up (tedavi) Portal görüntüleme (port filmi) Tedavinin sürekliliği

HASTA POZİSYONU MEME TAHTASI (BOARD) Hasta immobilizasyonu Set-up kolaylığı Hastaya tekrarlanabilir standart pozisyon verilmesi Hastaya tedavi esnasında rahat edebileceği pozisyon

Kol sabitleyici

MEME BOARD

HEDEF VOLÜMLERİN BELİRLENMESİ ÜÇ ÖNEMLİ ANATOMİK BÖLGE Tüm meme veya göğüs duvarı Supraklaviküler fossa ve aksilla M.İnterna lenf nodu zinciri

Mastektomi skarı tamamen RT alanı içerisinde olmalıdır.

SUPRA ALANI HUMERUS BAŞI KORUMASI SPİNAL KORD ÖZEFAGUS KORUMASI ALT SINIR

ARKA AKSİLLA ALANI LATERAL SINIR HUMERUS BAŞI SUPERİOR SINIR KLAVİKULA MEDİAL SINIR SCF ALT SINIRINA KONULAN TEL

DOZLAR TÜM MEME 2 Gy frx / gün 50 Gy Boost 10-16 Gy GÖĞÜS DUVARI

İZLEM Tedavi sırasında: - Yanıt - Yan etki - Destek tedavi

İZLEM Tedavi sonrası -Yanıt -Geç yan etki -Yanıtın devamlılığı -Yeni tedaviler

PALYATİF TEDAVİ Kranial metastaz Kemik metastazı

TEŞEKKÜRLER..