BESLENMENİN ÖNEMİ 2014-2015
Doğum öncesi anne karnında BESLENME Doğum öncesi anne karnında ÇOCUKLUK GENÇLİK YETİŞKİN YAŞLILIK 2014-2015
BESLENME NEDİR 2014-2015
Beslenme; insanın büyüme, gelişme, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması için gerekli olan besin ögelerini yeterli miktarlarda alıp vücudunda kullanmasıdır. 2014-2015
BESİN GRUPLARI 2014-2015
Besin grupları Süt ve Süt Ürünleri Et ve Benzeri Besinler Sebze ve Meyve Grubu Ekmek ve Tahıl Grubu 2014-2015
Süt ve Süt Ürünleri (2 – 3 Porsiyon) Yoğurt Peynir Kefir vb. 2014-2015
1 PORSİYON 1 SU BARDAĞI SÜT 1 KASE YOĞURT 60 g BEYAZ PEYNİR 2014-2015
Neden Süt ve Ürünleri Önemlidir ? SÜT, YOĞURT, PEYNİR Protein (iyi kaliteli) Vitamin (B vitaminleri) Mineral (özellikle kalsiyum) 2014-2015
YARARLARI Büyüme, gelişme ve doku onarımını sağlar. Kemik ve dişlerin gelişiminde rolü vardır. Kemikte en hızlı büyüme 20 yaşa kadardır. 2014-2015
Et ve Benzeri Besinler Etler Kurubaklagiller 2 PORSİYON Yumurta Yağlı Tohumlar 2 PORSİYON 2014-2015
1 PORSİYON 60 g ET/ TAVUK/ BALIK 90 g KURUBAKLAGİL 2 ADET YUMURTA 30 g YAĞLI TOHUM 2014-2015
Neden Et Grubu Besinler Önemlidir Protein (iyi kaliteli) B vitaminleri A, E vitaminleri Demir Çinko 2014-2015
Yararları Büyüme ve Gelişme Yeni doku yapımı Dokuların onarımı Kan yapımı Hastalıklara karşı vücudun savunma sistemini geliştirme 2014-2015
Sebze ve Meyve Grubu En az 400-500 g / 5 porsiyon) Sebzeler; ıspanak, marul, havuç, domates, domates, karnabahar, biber vb. Meyveler; elma, armut, muz, kivi, portakal, mandalina, üzüm, şeftali vb. 2014-2015
Neden Önemlidir ? Vitaminlerden zengindir (özellikle A ve C vitaminleri) Potasyum içerikleri yüksektir. Yağ ve sodyum içerikleri düşüktür. Posa sağlarlar 2014-2015
YARARLARI Kanser riskini azaltır. Kalp-damar hastalıklarından koruyucu Hipertansiyon Göz sağlığı Bağışıklık sistemini güçlendirir. Kemik-mineral yoğunluğunu koruyucu etkisi vardır. İyi bir potasyum ve magnezyum kaynağıdır. 2014-2015
Ekmek ve Tahıl Grubu 2014-2015
Ekmek ve Tahıl Grubu neden önemlidir? Enerji içerikleri yüksek Karbonhidrat Protein (bitkisel kaynaklı) B vitaminleri, E vit. Posa (saflaştırılmamış olan) “Yağ içeriği düşük” 2014-2015
1 orta dilim ekmek = 1 orta boy kase unlu çorba 4 yemek kaşığı pilav 2014-2015
Yararları Kepekli Tahıl Ürünleri Kabızlığı önler Kan şekerini düşürür Kolesterolü düşürür 2014-2015
Ağır işte çalışan ve enerji gereksinimi fazla olanların gereksinimi daha fazladır. 2014-2015
SAF BESİNLER Şekerler Yağlar ENERJİ VERİRLER 2014-2015
Şişmanlık Diş Çürükleri 2014-2015
Sağlıklı Beslenmenin Hedefleri Enerji ve besin ögelerinin yeterli miktarlarda alınması, Sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi, Kronik hastalıkların önlenmesi 2014-2015
Yeterli ve Dengeli Beslenme 2014-2015
Yeterli ve dengeli beslenmede amaç; Bireyin yaşı, cinsiyeti ve içinde bulunduğu fizyolojik duruma göre gereksinimi olan bütün besin ögelerini yeterli miktarlarda sağlayabilmesidir. 2014-2015
“Yeterli ve dengeli beslenme sağlığın temelidir “Yeterli ve dengeli beslenme sağlığın temelidir.” “Beslenme karın doyurmak değildir.” 2014-2015
Yetersiz ve dengesiz beslenme; *Kronik hastalıklara zemin hazırlar. -şişmanlık, -kalp-damar hast, -şeker hastalığı vb. 2014-2015
Yetersiz ve dengesiz beslenme; *Bazı hastalıkların doğrudan sebebidir. (beriberi, pellegra, skorbüt, marasmus, raşitizm gibi) 2014-2015
Yetersiz ve dengesiz beslenme; *Birçok hastalığın kolay yerleşmesine ve ağır seyretmesinde önemli rol oynar. (grip, verem, ishal gibi) 2014-2015
Yetersiz Beslenmenin Etkilediği Gruplar Bebek ve çocuklar Gençler Doğurganlık çağındaki kadınlar Gebe-emzikli anneler Yaşlılar işçiler 2014-2015
Sağlıklı Beslenmede Öneriler 2014-2015
Değişik besinlerden tüketin, besin çeşitliliğini sağlayın. Dört besin grubundaki besinler her öğünde birlikte tüketilmelidir. 2014-2015
2. Yeterli ve dengeli beslenmede öğün sayısı önemlidir 2. Yeterli ve dengeli beslenmede öğün sayısı önemlidir. Öğün atlanmamalıdır ! Her gün 3 öğün beslenilmelidir. 2014-2015
KAHVALTI GÜNÜN EN ÖNELİ ÖĞÜNÜDÜR. Kahvaltının Önemi KAHVALTI GÜNÜN EN ÖNELİ ÖĞÜNÜDÜR. 2014-2015
Kahvaltı; Tüm gece açlıktan sonra güne aktif başlamak için çok önemli bir öğündür. İş verimi ve okul başarısı ile doğrudan ilintilidir. 2014-2015
Atlanan Kahvaltı Sonucu; Vücut depoları harcar. Yorgunluk, başağrısı, dikkat ve algılama bozukluğu oluşur. İdeal bir kahvaltı, günlük enerjinin %25’ini karşılamalıdır. 2014-2015
DEMİR EMİLİMİ Yumurta ve kurubaklagillerle birlikte C vitamini içeren bir besin alınmalıdır. 2014-2015
Çay – Kahve Tüketimi Çay – kahve yemeklerden en az 45-60 dakika önce veya sonra içilmelidir. 2014-2015
3. İdeal Vücut Ağırlığı Korunmalıdır. 2014-2015
ALINAN ENERJİ = HARCANAN ENERJİ ZAYIFLIK = ALINAN < HARCANAN ŞİŞMANLIK = ALINAN > HARCANAN 2014-2015
ZAYIFLIK Büyüme ve gelişme geriliği (fiziksel, mental) Okul başarısı azalır. İşçilerde iş verimi düşer. 2014-2015
ŞİŞMANLIK Kalp-damar hastalıkları, Hipertansiyon, Şeker Hastalığı, Safra Kesesi hastalıkları, Böbrek hastalıkları, Kanser oluşumuna zemin hazırlar. 2014-2015
4. Şeker ve şekerli besin tüketimi azaltılmalı, Karbonhidratlar enerjinin %55-60’ını aşmamalıdır. Basit şekerlerin yerine kompleks CHO tercih edilmelidir. 2014-2015
Basit şekerler yerine Kompleks CHO’lar Çay şekeri Tahıllar Bal Kurubaklagiller Reçel Makarna Lokum Ekmek 2014-2015
5. Tahıl, Ekmek, Makarna yeterli oranda tüketilmelidir. Posa sağlarlar, Düşük yağlıdırlar, Kolesterol içermezler. 2014-2015
6. Posa Alımı Artırılmalıdır. 2014-2015
POSA (LİF = FİBER) Kolesterolü düşürür. Kan şekerini düzenler. Konstipasyonu önler. Kolon kanseri oluşumunu azaltıır. 2014-2015
Suda çözünen; Meyveler Kurubaklagiller Yağlı Tohumlar Pirinç, Yulaf Kepeği Suda çözünmeyen; Tahıllar Sebzeler Buğday kepeği Mısır kepeği 2014-2015
Günde 25-30 g posa tüketilmelidir. 2014-2015
Çeşitli renklerde sebze ve meyve tüketin 7. Taze sebze-meyve tüketimi artırılmalıdır. Çeşitli renklerde sebze ve meyve tüketin 2014-2015
8. Yeterli miktarda süt ve ürünlerinin tüketimi sağlanmalıdır 8. Yeterli miktarda süt ve ürünlerinin tüketimi sağlanmalıdır. *Osteoporoz / kan basıncının düzenlenmesi 2014-2015
Süt, yoğurt ve peynir doymuş yağ ve kolesterol içerir. DÜŞÜK YAĞLI OLANLAR TERCİH EDİLMELİDİR. 2014-2015
D vitamini için GÜNEŞ ışınlarından yararlanılmalıdır. Besinler ile gereksinme karşılanamaz. 2014-2015
9. Haftada en az 2 kez balık tüketin. (omega-3 yağ asitleri). Görme 9. Haftada en az 2 kez balık tüketin. (omega-3 yağ asitleri) *Görme *Bilişsel Fonksiyon *Kemik-eklem hastalıkları *Kan lipitleri 2014-2015
Zeytinyağı ve diğer bitkisel sıvı yağlar kullanılmalıdır. 10. Yağ ve yağlı besin tüketimine dikkat edilmeli Yağlı et ve et ürünleri Yağlı süt ve süt ürünleri Yağda kızartma ve kavurmalar Doymuş hayvansal yağ ve margarinler Zeytinyağı ve diğer bitkisel sıvı yağlar kullanılmalıdır. 2014-2015
PATATES KIZARTMASI Fırın patates……………………120 kkal/100 g Kızarmış Patates………………225 kkal/100 g 2014-2015
Basit şeker miktarı yüksek, Vitamin ve mineral değerleri yetersizdir. Fast Food Besinler; Yağ miktarı yüksek, Tuz miktarı yüksek, Basit şeker miktarı yüksek, Vitamin ve mineral değerleri yetersizdir. 2014-2015
TOPLAM YAĞ, DOYMUŞ YAĞ, VE KOLESTEROLÜ DÜŞÜK DİYETLER Kalp krizi Bazı kanser türleri Vücut ağırlığı korunmuş olur. 2014-2015
11. Tuz tüketimi sınırlandırılmalıdır 11. Tuz tüketimi sınırlandırılmalıdır. (< 5g/gün) Hipertansiyon Osteoporoz 2014-2015
GÜNLÜK 1,5 – 2 L SU TÜKETİN 8 – 10 SU BARDAĞI 12. Sıvı Tüketimi Artırılmalıdır. Dehidratasyonu önler. Konstipasyonu önler. GÜNLÜK 1,5 – 2 L SU TÜKETİN 8 – 10 SU BARDAĞI 2014-2015
13. Güvenli ve temiz besin tüketimine özen gösterilmelidir. 2014-2015
Tüketici; satın alınan ambalajlı ürünlerde etiket bilgisini okumalıdır. Satın alınan besin ambalajları veya plastik kaplar üzerinde bazı tanımlayıcı işaretler bulunmaktadır. 2014-2015
14. Sağlıklı hazırlama ve pişirme ilkelerine uyulmalıdır. 2014-2015
15. Fiziksel aktivite artırılmalıdır. Osteoporoz Kan basıncı Kan kolesterol düzeyi ve şeker düzeyi Kas gücü Uyku düzeni Ruhsal duruma olumlu etkisi 2014-2015
Fiziksel aktivite, tüm yaş grubundaki bireyler için önemlidir. 2014-2015