Performans Ödevi Ders : Dil ve Anlatım Konu : Makale (Makale Nedir?Makale Çeşitleri Nelerdir ? Makalenin Özellikleri) Öğrenci Bilgileri İsim: Burak Can Soyisim : Selim No : 229 Sınıf : 11/c

Makale Nedir ? Herhangi bir konuda bilgi vermek, bir gerçeği ortaya koymak, bir tezi kanıtlamak veya bir düşünceyi savunmak amacıyla kaleme alınan ve temel öğesi fikir olan yazılara “makale” denir. Makaleler konularına göre çeşitlere ayrılırlar. Sanat, ( edebiyat, tiyatro, resim, müzik, dans, mimarlık vb.) siyaset, bilim (hukuk, tıp, biyoloji, fizik, kimya..) toplumu ilgilendiren herhangi bir konu makalede işlenebilir Makaleler gazete ve dergi yazılarıdır. Günün siyasal, toplumsal vb. olaylarını yorumlamak üzere gazetenin ya da derginin ilk sütununda belli bir yazarın düzenli olarak yazdığı makalelere başmakale, o işi üstlenen yazara da başyazar denir.

Makalenin Tarihsel Gelişimi Aslında makalenin dünya tarihinde ilk ne zaman çıktığı hakkında kesin bir bilgi yoktur.Ancak bazı araştırmacılar ilk makalenin Çin'de ortaya çıktığını söylemektedir.Silah yapımı konusunda ki ustalıklarını kağıda dökmüşler ve bunları anlatmışlardır.Bu yazılar makale olarak kabul edilebilmektedir.

Makale Türleri Nelerdir ? Makaleler seçilen konuya göre uzun ya da kısa olabilir. Makale her konuda yazılabilir. Makalenin yazılacağı konu güncel olabileceği gibi, felsefî, bilimsel, sanatsal da olabilir. Ancak edebi makale sanatla ilgili konuları işler. Makaleler niteliklerine göre temelde “edebî makale”  ve “meslekî makale” olmak üzere iki grupta toplanabilir.

a. Edebi Makale Nedir ? b. Mesleki Makale Nedir ? Dil, edebiyat ve sanatla ilgili konuları işleyen makale türüdür. b. Mesleki Makale Nedir ? Tıp, ekonomi, sosyoloji gibi bilimin ve bilime dayalı mesleklerin değişik dalları ile ilgili konulan işleyen makale türüdür.

Makalenin Genel Özellikkleri Makalenin amacı, toplumu ilgilendiren bir düşünceyi geniş halk kitlelerine yaymaktır. Makaleler, bilgi vermeye ve fikirleri açıklayıp kanıtlamaya çalışan yazılardır. Temel ögesi düşüncedir. Bir fikri açıklayıp kanıtlayarak zihinlere aşılamak için yazılır. Makaleler her konuda yazılabilir (edebiyat ve sanat, sosyal, siyasal, askerlik, din ve ahlâk, tıp ve sağlık, spor, kültür, tarih vb.). Makale türü, edebiyatımıza Tanzimat Döneminde gazete ile birlikte Batı’dan giren bir türdür. İlk makale örneği Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi’dir. (Şinasi)

Düşünce yazıları içinde en ağırbaşlı ve en zor olan tür makaledir. Makalenin amacı bilgi vermektir ama bu bilgi ansiklopedik bilgilerden çok farklıdır. Ansiklopedik bilgide, tanıtma, açıklama, sıralama ve kendiliğinden kesinleşmiş olma özellikleri vardır. Oysa makalede kişilik sezinleten bir anlatım, bir yorum ve inandırma eğilimi, bir amaç vardır. Bilim ve kültür alanında yazılan makaleler, sınırlı bir kültür kesimine ulaşmayı amaçladığından bu makalelerde daha bilimsel bir dil kullanılır. Gazete ve dergilerdeki makalelerse, geniş halk kitlelerine ulaşmayı amaçladığından yazar, dilini daha açık, daha popüler ve daha anlaşılır bir düzeyde tutar, özel terimler kullanmaktan kaçınır.

Türk Edebiyatında Makale Türk edebiyatında makale türünün ilk örnekleri Tanzimat döneminde görülür. İlk makale, Şinasi tarafından çıkarılan ve ilk özel gazete kabul edilen Tercüman-ı Ahval de (1860) yayımlanmıştır. Türk edebiyatındaki bu ilk makale Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi‘dir. Namık Kemal, Ziya Paşa, Şemsettin Sami, Muallim Naci, Beşir Fuad gibi sanatçılar bu türün gelişmesini sağlamıştır. Servet-i Fünun döneminde ise bu tür yayılmış, gelişmiş, olgunlaşmıştır. Türk edebiyatında makale türünde Hüseyin Cahit, Cenap Şahabettin, Fuat Köprülü, Nurettin Topçu gibi sanatçılar eser vermiştir.

Makale türünün Türk Edebiyatı’ndaki önemli temsilcileri şunlardır ; Namık Kemal, Ziya Paşa, Şemseddin Sami, Muallim Naci, Beşir Fuat, Hüseyin Cahit, Fuat Köprülü, Ahmet Mithat, Süleyman Nazif, Ziya Gökalp, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Refik Halit Karay, Peyami Safa, Falih Rıfkı Atay, Halit Fahri Ozansoy, Yaşar Nabi.