BTÖ616 EĞİTSEL BİLGİSAYAR OYUNLARI TASARIMI Dr. Hakan TÜZÜN
Oyun Testi (Playtesting) Oyunlar neden daha iyi değil? Neden gerçekten iyi oyun yok? Bir oyun geliştiririz, takımlarımızdan günlerce çalışmalarını isteriz fakat onlara oyun oynamaları için fırsat vermeyiz. Peter Molyneux
Oyun Testi (Playtesting) Bu aşama en eğlenceli kısımdır. Oyunun, üzerinde aylarca çalışan ekibin dışındakilere sunulmasıdır. Oyunu nasıl ortalama bir düzeyden kusursuz bir düzeye getireceğimizle ilgili önemli bir zaman dilimidir. Oyun testi, oyunu mümkün olan en iyi seviyeye getirmeye çalışır. Oyunun mekaniğinde hata var mı? Oyun eğlenceli mi? Oyunun gücü nedir?
Örneğin; RTS oyunundaki bir bölümün Oyuncunun, oyuna kolaylıkla üstünlük sağlayabilecek özelliklerle donanması, Yapay zekaya sahip bir düşmanın, mantıksızca oyuncuya saldırması, Sezgilere yer vermeyen ve kullanımı zor kontrol tuşları, Oyun testi ile ilgilidir.
Oyun testi, onarım(debugging) değildir. Onarım, Kod ve grafik sistemlerini içerir.Programlama tabanlı olduğundan, programlama ekibini ilgilendirir.
Oyun testi, onarımdan daha önemlidir. Çünkü; Bir oyunun çalışmasını destekleyen tüm sistemler hatasız olabilir fakat eğlenceli olmadığından bu oyunla kimse oynamak istemez.
Doğru Testçileri Bulma Doğru testçileri bulmak uğraştırıcı bir iştir. Herkes oyunu sevip sevmediğini söyler fakat çok az bir kısım neden sevmediğini ve nasıl geliştirilebileceği hakkındaki fikirlerini söyler. Dönüt alma, oyunu geliştirme açısından çok faydalıdır.
“çok güzeldi” veya “çok sıkıcıydı” gibi bazı genel izlenimler alınabilir. “3. seviyede 12. yaratıkla dövüşürken öldürülmesinin çok zor olduğunu düşündüm, nasıl öldüreceğimi tahmin bile edemedim. Belki de alevleri üzerine doğrultmalıydım” gibi ayrıntılı açıklamalar, daha değerli dönütlerdir.
Kimler Test Etmeli Testi yapan kişi açık sözlü olmalıdır, Ekibin güvenini kazanması gerekir, Testi yapan kişinin dönütlerinden yararlanmak, verimliliği en üst seviyeye çıkaracaktır.
Kimler Test Etmeli Tek bir testçi, projede ihtiyaç duyulan tüm dönütleri veremez. Testçi sayısı mümkün olduğunca fazla olmalıdır.(kişisel önyargılar geri planda kalır,çok sayıda fikir oluşur.)
Kimler Test Etmeli? Geliştirme takımı üyeleri: Projeye hayranlık duymalarını önler. Oyun nasıl çalışıyor?(kodlar,sesler,seviyeler ne derece işlevsel) Nasıl daha fazla geliştirebilirler? Dezavantajı; nesnel olamayabilirler.Diğer takım arkadaşlarıyla ilişkiler fikirlerin beğenilmemesine neden olabilir. Geleneksel oyun testçileri: Oyunu baştan sona kadar sürekli sınarlar. Bilgisayar oyunlarını seven ve sürekli oynayanlardır. Oyun nasıl oynanıyor? Kolay mı, zor mu? Kontrol tuşları sezgisel olarak fark edilebiliyor mu? Dezavantajı; vakitlerin çoğunu kodlardaki hataları bulmak için geçirirler ve oyundaki kalıcı problemlere uyum sağlarlar.
Kimler Test Edebilir? Projede Çalışmayanlar: Hiç oyun oynamayanlar: İlk izlenimci testçiler(first_impression): Sezgisel olmayan kontroller hakkında önemli dönüt sağlarlar. İlk defa oyun oynadıklarından, etkili geri dönütler verebilirler. Oyunu öğrenmenin zor olup olmadığı hakkında bilgi verirler. Projede Çalışmayanlar: Bilinen, güvenilen, fikirlerine saygı duyulan insanlardır. Oyunun güçlü ve zayıf yönlerini görebilirler. Erken aşamalardaki testlerde, oyunun gidişatı hakkında bilgi verirler. Dezavantajı; oyundaki kusurları göremeyebilirler ve yoğun olabilirler. Hiç oyun oynamayanlar: Herhangi biri olabilir.(komşu, caddeden geçen biri vb…) Hard_core oyuncuların gözden kaçırdıklarını görebilirler.Akla gelmeyen geri dönütler üretirler.
Kimler Test Etmemeli? Patron Pazarlama Bölümü Üyeleri Size çok yakın kişiler(Akrabalar, aileniz) Ahmaklar (Idiots ) Kendileri için oyunun test edildiğini sananlar Aşırı Tutkunlar Bu kişiler objektif bakamayacak kişilerdir.Sadece motivasyon açısından görüşleri alınabilir.
Ne zaman Test Etmeli? Testin yapılacağı doğru zamanın bilinmesi çok önemlidir. Ayrıntılı testi gerektiren bazı kritik dönemler olabilir. Bazı tür testlerin gereksiz ve anlamsız olacağı bazı zamanlar olabilir.
Ne zaman test etmeli? Erken oynama testi, sözüne güvendiğiniz,en iyi tanıdığınız projede uzmanlaşmış kişilerce yapılır. Erken testte; Oyunun ara sıra takılmasına Oynanabilecek tek bir seviye olmasına Bölümlerin eksikliğine göz yumulur. Oyun geliştirmenin değişik evrelerinde oyunu göstereceğiniz, sözüne güveneceğiniz küçük bir grup kurmanızda yarar var.Oyunun ilerlemesi hakkında fikir belirtebilirler.
Ne Zaman Test Etmeli? İlk İzlenimci testçiler, arayüz ve kontrol tuşlarının tasarımı sırasında getirilmelidir. Oyun büyük ölçüde oynanabilir hale geldiğinde geleneksel testçiler kontrol etmelidir.
Nasıl Bir Test?(How to test?) İstedikleri gibi oynasınlar.Testçi oyunu kendi kendine keşfetmelidir. Tepkilerini izleyin. Müdahale etmeyin. Oyuncuya yardım ederseniz, her aşamada düzeltirseniz, geri dönütler alamazsınız. Testçilerin size ne dediğini can kulağıyla dinleyin. Tasarımcı, bir şikayeti testçilerin çoğunluğundan duyuyorsa onu dikkate almalıdır.
Yönlendirilen Test Yönlendirilen Test: Oyun tam olarak işlevsel hale gelmeden erkenden yapılır. Tasarımcı oyunun çok iyi olduğunu düşündüğü bölüm hakkında dönüt almak isteyebilir. Tasarımcı, testçiden oyunun belli bölümlerini oynaması için direktifte bulunur.
Yönlendirilmeyen Test Testçilerinize yönetilmeyen test için izin vermeli, teşvik etmelisiniz. Testçiye; Oyun verin, oynamalarını isteyin, yaptıklarını gözleyin(müdahale yok) ve dönütleri dinleyin. Umulmadık, olumsuz bir dönüt almak ilerisi için faydalı olacaktır.
Dengeleme Oyunun büyük kısmı bittiğinde bazı ayarlamaların yapılması gerekmektedir. Oyunun içindeki her bir seviye, bir sistem oluşturur.Ve bunlardaki bir değişiklik, tamamını etkiler.Bu yüzden bu bölümler arasında gerekli dengenin oluşturulması gereklidir. Dengeleme ve test birlikte sıkı ilişkide olduğu sürece çok başarılı sonuçlanır.
Dengeleme Bir kavga oyununda, bir beyzbol sopasının; Ne kadar zarar vereceği, Ne kadar hızlı vuracağı, Kaç defa kullanılabileceği, Ne kadara satın alabileceği gibi değerler ayarlanmalıdır.
Oyun Çok mu Zor? Geliştirme takımı oyunu sürekli oynadıklarından, onlara oyun çok zor gelmeyecektir. Fakat oyun ilk defa oynayacak olanların %90’ ı için, oyun zor olacaktır.
Dinlediğiniz İçin Teşekkürler…..