PLANİMETRE İLE ALAN ÖLÇÜLMESİ ÖLÇEK PLANİMETRE İLE ALAN ÖLÇÜLMESİ Doç. Dr. Halit APAYDIN
ÖLÇEK Arazide elde edilen değerlerin plan üzerinde gösterilme oranına ölçek denir. x değeri küçük olanlar Büyük ölçek 1/2 -1/5 000 x değeri büyük olanlar Küçük ölçek 1/5 000 -1/2 000 000 1/2000 1 mm=2000 mm 1 mm=2 m. demektir. 1/2000 1 cm=2000 cm 1 cm=20 m. demektir.
ÖLÇEK Örnek 1. 420 m uzunluğundaki bir hat 1/5 000 ölçekli bir haritada kaç mm ile gösterilir? 1 mm = 5 000 mm 1 mm = 5 m. 420m 420 / 5 = 84 mm
ÖLÇEK Örnek 2. 1/5000 lik bir haritada 3 cm2lik bir alan, arazide kaç da gelir? F’= Plandaki alan F = Arazideki alan X = Ölçek F=3x50002 = 75 000 000 cm2 F=7 500 m2 = 7.5 da.
PLANİMETRE İLE ALAN ÖLÇMESİ Çizilmiş planlardan mekanik esaslara göre alan ölçmeye yarayan aletlere planimetre denir. 3 tipi vardır. a) Doğrusal planimetre (artık kullanılmamaktadır anlatılmayacaktır). b) Kutupsal planimetre (Kullanımı giderek azalmaktadır). c) Elektronik planimetre a) Doğrusal planimetre
PLANİMETRE İLE ALAN ÖLÇMESİ b) Kutupsal planimetre Hareket kolu Kutup kolu Sayıcı Düzen
PLANİMETRE İLE ALAN ÖLÇMESİ Kutupsal planimetre
PLANİMETRE İLE ALAN ÖLÇMESİ Kutupsal planimetre Sayıcı tablası Sayıcı tekerlek Tanbura Verniyer
PLANİMETRE İLE ALAN ÖLÇMESİ Kutupsal Planimetre ile Alan Hesabı F = nxq F= Alan (m2) (mm2) n= Planimetre okuması q= Verniyer birim alanı (m2) (mm2) 2 tip planimetre bulunmaktadır. 1. Sıfırlamalı planimetre 2. Sıfırlamasız planimetre
Elektronik planimetre c) Elektronik planimetre Kutup ağırlığı Kutup kolu Hareket kolu
Elektronik planimetre
1. Planimetrenin kutup kolu ve hareket kolu eklem milinden takılarak alanı ölçülecek planın ortasına dik konumda yerleştirilir. Alan ölçülürken planimetrenin hareket kolu ile kutup kolu arasındaki açı çok geniş yada çok dar olmamalıdır. Böyle bir durum söz konusu olursa alan daha küçük parçalara ayrılıp ölçülmelidir. 2. Alanı ölçülecek planın sınırları üzerinde bir başlangıç noktası belirlenir. 3. Planimetrenin birim ve ölçek ayarı yapılır. 4. Start tuşundan sonra planimetrenin hareket ucu, belirlenen başlangıç noktasından saat yönünde hareket ettirilerek planın sınırları üzerinde gezdirilir. Başlangıç noktasına gelince Memo tuşuna basılır. 5. Aynı alan 2 kere daha ölçülerek (4. aşama tekrarlanır) Aver tuşu ile ortalama alan bulunur.
Ölçüm İşlemi
Arazide yapılan ölçüm ile planda bulunan alan arasında oluşabilecek farkların izin verilebilir sınırı geçmemesi istenir. Bu ise aşağıdaki “hata sınırı formülü” ile ifade edilir. f= Müsaade edilecek hata sınırı (m2) F= Parselin gerçek alanı (m2) M= Plan ölçeğinin payda değeri
PLANİMETRE İLE ALAN ÖLÇMESİ