Hazırlayan : Tolga BURAN

Denetim çalışmalarının sonuçlarının değerlemesi belli başlı çalışmaları ilgilendirir. Bunlar ;  Kanıtların yeterliliği değerleme,  Önemlilik düzeyinin ve denetim riskinin son değerlemesini yapma,  Hataların düzeltilmesini isteme,  Çalışma kağıtlarını gözden geçirme,

Kanıtların Yeterliliğini Değerleme Bu çalışmanın amacı test edilmiş tüm önemli konuların test edilmiş olup olmadığına karar vermek için denetçi tarafından gözden geçirilmesidir. Birinci aşama tüm safhaların tamamlanmış ve belgelenmiş olup olmadığından emin olmak için denetim programının gözden geçirilmesidir. Denetim programında mevcut olup, unutulmuş veya eksik kalmış işler varsa, denetçi bunları tamamlar. İkinci adım olarak, denetçi, denetim sırasında eksik bıraktığı veya daha sonra tamalamayı düşündüğü çalışmalarını listelemişse, bu listeyi gözden geçirir ve yapılacak işleri tamamlar.

Önemlilik Düzeyinin ve Denetim Riskinin Son Değerlemesini Yapma Mali tablolar hakkında görüş yapmadan önce, verimlilik düzeyinin ve denetim riskinin son değerlemesini yapmak gerekir. Bu sürecin birinci adımı, her hesabın denetimde bulunan ve müşteri tarafından düzeltilmeyen hataları toplamaktır. Bu sürecin ikinci adımı, toplam hatanın net kara ve hatanın ilgili olduğu diğer mali tablo kalemlerine etkisini belirlemektir.

Denetçinin belirlediği hatalar aşağıdaki gibidir ;  İşlemlerin ve hesap kalanlarının maddi doğruluk testleriyle belirlenen düzeltilmemiş hatalar,  Örnekleme yöntemleri kullanarak tahminen hesaplanan düzeltilmemiş hatalar,  Analitik testlerle bulunan tahmini hatalar,

Hataların Düzeltilmesini İsteme Denetçi, denetim sırasında bulduğu hataları düzeltici ve sınıflandırıcı yevmiye kayıtlarının yapıldığı çalışma kağıtlarına kaydeder. Denetçi, müşteri işletmeye düzeltme kayıtlarının listesini vererek, muhasebe defterlerinde gerekli düzeltmelerin yapılmasını ister. Müşterinin hesapları kapatılmamşsa ve müsteri düzeltme isteğini kabul ederse, bu düzeltmeler yapılır. Müşteri hesapları kapatılmamışsa, muhasebe defterinden düzeltme yapılamayacağından, düzeltmeler denetçi tarafından çalışma kağıtlarına yapılır. Kabul edilmeyen düzeltmeler ile defterdeki hesaplar kapatıldığı için yapılamayan düzeltmeler hesap analiz cetvellerine aktarılır. Hesap analiz cetvellerinin borç ve alacak tarafları toplamları çalışma mizanına aktarılır. Mizanda denetlenmiş bilanöo ve gelir tablosu elde edilir.

Çalışma Kağıtlarını Gözden Geçirme Çalışma kağıtları; denetimin sonuçlanmasına yakın bir zamanda, düzeltmeler müşteri işletmeye iletilmeden ve çalışma mizanı düzenlenmeden önce denetimden sorumlu denetçi tarafından genel olarak gözden geçirilir. Bu gözden geçirmenin nedenleri şunlardır:  Deneyimsiz personeli çalışmalarını değerlemek,  Denetimin, bağımsız denetim kuruluşunun kendi kalite kontrol standartlarına uygunluğunu ölçmek,  Denetim personelinin karmaşık sorunları çözümlerken denetim amacından uzaklaşmış olup olmadığını değerlemek,  Denetim sırasında ortaya çıkan tüm önemli muhasebe, denetim ve raporlama sorunlarının çözğmlenmiş olup olmadığını değerlemek.