AİLE PLANLAMASI
AİLE PLANLAMASI YÖNTEMLERİ MODERN YÖNTEMLER GELENEKSEL YÖNTEMLER Hormonal kontraseptifler Rahim içi araç(RİA) Bariyer yöntemler Cerrahi yöntemler Geri çekme yöntemi Takvim yöntemi Vajina yıkama yöntemi
HORMONAL KONTRASEPTİFLER: Hap iğne Norplant RAHİM İÇİ ARAÇ: BARİYER YÖNTEMLER: Kondom Diyafram Spermisitler CERRAHİ YÖNTEMLER: Vazektomi Tüp ligasyonu
HAP: Östrojen ve progesteron hormonu içerirler. Geri dönüşümlü doğum kontrol yöntemidir. 28 günlük ve 21 günlük paketler halindedir. NORPLANT: Üst kolun iç yüzüne deri altına yerleştirilen tek kapsülden oluşur. Adetin ilk yedi gününde takılabilir. Progestin hormonu içeren altı adet küçük kapsülden oluşur. Sperm geçişini engelleyerek gebeliği önler.
İĞNE AYLIK İĞNELER 3 AYLIK İĞNELER Östrojen ve progesteron içeren iğnelerdir. Sadece progesteron içeren iğnelerdir.
RAHİM İÇİ ARAÇ: Etkili ve geri dönüşümü kolay olan doğum kontrol yöntemidir. Kullanımı kolay ve cinsel ilişkide bağımsızdır. Rahim boşluğuna konuldukları zaman gebeliği önleyici etki gösteren, plastik ve bakır gibi çeşitli maddelerden yapılmış küçük esnek araçlardır.
KONDOM: Cinsel ilişki sırasında ereksiyon halindeki penisin üzerine geçirilen, kauçuktan yapılmış ince bir kılıftır. Erkeğin spermlerinin vajinaya girmesini engeller. Kondom gebeliği önlemede etkili bir yöntem olduğu kadar cinsel yolla bulaşan enfeksiyon hastalıklarına karşı da etkili bir araçtır.
DİYAFRAM: Yumuşak kauçuktan yapılmış vajinaya yerleştirilen kenarları esnek, daire şeklinde bir araçtır.
SPERMİSİTLER: Kimyasal etki göstererek spermlerin üreme sistemine geçişini engelleyerek etki eder. TÜP LİGASYONU(TÜPLERİN BAĞLANMASI: Karında yapılan küçük bir kesi ile fallop tüplerine ulaşarak her iki tüpün mekanik olarak kapatılmasıdır. VAZEKTOMİ: Erkeğin tohum kanallarının ameliyatla bağlanması yöntemidir.
DOĞAL YÖNTEMLER: Geri çekme Takvim yöntemi Bazal vücut ısısı Emzirme İlişkiye girmeme Vajenin(hazne) yıkanması
1)GERİ ÇEKME: Etkinliği son derece düşüktür. Çünkü kadının yumurtlama dönemine rastlayan günlerdeki bir cinsel ilişkide, dışarı boşalmadan önce erkeğin tohum kanallarından kadının vajinasına ve rahmine geçebilecek olan tek bir erkek tohum hücresi(sperm) bile gebeliğe neden olabilir. 2)TAKVİM YÖNTEMİ: Çiftlerin kadının adet döngüsünde, yumurtlamanın olduğu günlerde cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır. Koruyuculuğu düşük bir yöntemdir. Gebeliği önlemek yerine gebe kalmak için uygun günlerin saptanmasında kullanılması daha kolaydır. Kadının adet döngülerinin düzenini önceden kaydetmesi gerekir.
3)BAZAL VÜCUT ISISI: Kadında yumurtlama sonrası vücut ısısı yükselir. Fakat yumurtlamanın ne zaman olacağı önceden bilinemez. Gebelikten koruyucu etkisi düşüktür. 4)EMZİRME: Emzirme döneminde üreme hormonları etkisiyle adet kanaması olmaz. Emzirme çok düzenli devam ederse gebelikten korur. 5)İLİŞKİYE GİRMEME: 6)VAJENİN(HAZNE) YIKANMASI: Cinsel ilişkiden hemen sonra su ile yıkanmasıyla meninin vajenden uzaklaştırılmasıdır. Gebelikten korunma oranı düşüktür.
AİLE PLANLAMASININ AMAÇLARI Bireyleri ve aileleri,üreme sağlığı konusunda eğitmek. Anne ölümlerini önlemek ve anne sağlığını korumak. Bebeklerin sağlıkla doğmalarını ve yaşamalarını sağlamak. Yüksek riskli gebelikleri önlemek. İstenmeyen gebelikleri önlemek. Çocuk sahibi olmak isteyenlere tıbbi yardım sağlamak. Bireyleri aile planlaması yöntemleri konusunda eğitmek. Ailelere gebelikten korunmanın modern ve tıbbi yollarını öğreterek anne ve çocuk sağlığı düzeyini yükseltmek Sağlıklı çocukların yetişmesini sağlamak.
Unutulmaması gereken, aile planlaması yöntemi kullanıp kullanmamanın iki nedene bağlı olabileceğidir: Birinci neden, olanak olmadığından veya yöntemler konusunda bilgi sahibi olunmadığından kullanmamak, İkinci neden, ihmal nedeniyle kullanmamaktır.
Aile planlamasının önemi Çocuklar ailelerin gözbebeği sayılan değerli varlıklardır. Onların iyi yetişmesi ailenin temel görevidir. Çocukların dünyaya geldikten sonra sokağa bırakılıp kendi hallerine terk edilmesi asla kabul edilebilir bir şey değildir. Onların hem dünyada hem de ahirette mutlu olmalarını sağlamak için gayret göstermek aile büyüklerine düşer. Aile planlamasının önemi işte bu noktada önemlidir. İslam dini, insanların bakamayacağı kadar çocuk sahibi olmalarını hoş karşılamaz. Dinimizde herkesin gücü ve imkanlarının el verdiği kadar çocuk sahibi olması övülmüştür.
Bu nedenle her aile bakabileceği kadar çocuk sahibi olmalıdır. Ülke nüfusunun hızla artması, devletin yapması gereken birçok hizmetleri yerine getirmesini engeller. Çok sayıda çocuk sahibi olmak, onlarca yeterince ilgilenilememesi, ihtiyaçlarının gerektiği gibi karşılanamaması sonucunu doğurur. Bu nedenle her aile bakabileceği kadar çocuk sahibi olmalıdır. Devletimizin aile ve çocuk sağlığı ve planlaması konusunda , birçok çalışması ve kurumları bulunmaktadır. Devletimizin bu çalışmalarından amaç, mutlu ve sağlıklı nesiller yetiştirmektir.
Aile planlamasının gereği Ailelerin sosyal yönden ve ruhen tam iyilik halinde olabilmesi, onların sosyal yaşantılarını ve aile düzenlerini kendi imkan ve isteklerine uygun bir biçimde kurabilmelerine ve devam ettirebilmelerine bağlıdır. Bir aile, istediği çocuk sayısına ulaştıktan sonra, istenmeyen diğer çocuklara sahip olma tehlikesi ve onların getireceği ekonomik-sosyal baskının endişesi içinde yaşıyorsa onların sağlıklı olduklarından söz edilemez.
Aynı şekilde istenmeyen gebelik korkusu nedeniyle karı-koca dolayısı ile de aile arasındaki ilgi ve bağların zayıfladığı bilinmektedir. Aile bireyleri yönünden ise; ailedeki küçük çocuk annenin sütüne bakım ve sevgisine ihtiyaç duyar. Çocuk bunları yeterince almadan, annenin bir evvelki gebeliği ve doğumun etkisine bağlı değişiklikleri tam düzelip iyileşmeden diğer bir çocuğa gebe kalması halinde onların sağlıklı olmaları söz konusu değildir. İşte, aile planlaması bu durumları önlemek suretiyle, ailelere daha iyi sağlık, sosyo-ekonomik durum ve ruh sağlığı, ailenin huzuru sağlamaya çalışan bir hizmetler bütünüdür.
Gebelik oluşma zamanı çok önemlidir Gebelik oluşma zamanı çok önemlidir çünkü 2 yıldan az aralıklarla yapılan doğumlar annenin vücut sağlığını önemli ölçüde bozmakta, Gebelik sırasında riskleri artırmakta, Hatta ara vermeden arka arkaya yapılan doğumlar anne ölümlerine neden olmaktadır. Ayrıca sık aralıklarla doğan çocukların anne karnında gelişmeleri tam olmamakta, Sakatlık oranı yükselmekte, Bakımları güçleşmekte ve bebek ölümleri artmaktadır.
Aile planlaması hizmetleri yaygınlaşmakta Ülkemizde aile planlaması hizmetleri gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır. Ancak buna rağmen pek çok kişi gerek bilgisizlikten gerekse ihmalkarlıktan aile planlaması yöntemlerini yeterince kullanmamaktadır. Kendi ve toplum sağlığımız için aile planlaması hizmetini öğrenmeli ve uygulamalıyız. Bu konuda eczacınıza ve aile planlaması hizmeti veren kuruluşlara danışmaya çekinmeyiniz.
Yetersiz aile planlamasının getirdiği sonuçlar Tıbbi açıdan az gelişmiş olan ülkeler aynı zamanda aile planlaması kullanım oranı açısından en geride kalan ülkelerdir. Bunun getirdiği direkt sonuç gebelikte ve doğumda anne adaylarında ve doğum sonrası anne ve bebekte istatiksel olarak görülmesi beklenen sorunlara sayısal olarak daha hızlı ulaşılması ve yetersiz tıbbi destek yüzünden bu sorunlara gereğince müdahale edilememesidir.
Türkiye’de evli erkeklerin aile planlaması yöntemlerini kullanmalarını etkileyen faktörler Yaş Öğrenim durumu Yaşayan çocuk sayısı Ülke içinde yaşadığı bölge SSK- Emekli sandığı, BAĞ-KUR güvencesine sahip olma AİDS hastalığını duyma
Aile planlaması teminatı Multi planın seçilmesi halinde otomatik olarak verilen 2.000 TL tutarındaki bu teminat limitini, isterseniz farklı bir prim ödeyerek ikinci yıldan itibaren 3.500, 5.500 TL limitleri arasında tercih yapılabilir. Sık tekrarlanan(doğum kontrol hapı, kondom vb.) ailede planlaması yöntemleri teminat kapsamı dışındayken, sık tekrarlanmayan aile planlaması yöntemleri spiral uygulaması poliçenizde yazılı aile planlaması teminatı yıllık limitinin % 20’sine kadar ve yıl içinde bir defaya mahsus olmak üzere karşılanır. Aile planlaması teminatı kapsamındaki tüm giderler, bu teminatın bir önceki yılda seçilmesi kaydıyla geçerli olup, teminatla ilişkin giderler seçildiği ilk yıl kapsam dışındadır. Bu teminat poliçede çocuk kapsamında olan kişiler için geçerli değildir.
Aile planlaması teminatının kullanılmasına hak kazanılması durumunda annenin doğum için hastaneye yatışından, bebeğin taburcu oluşuna kadar gerçekleşen bebeğe ait tüm sağlık giderleri, annenin kalan aile planlaması limiti ve teminat yüzdesi dahilinde karşılanır. Bebeğin doğum tarihinden itibaren iki ay içerisinde sağlık bilgilerinin beyan edilerek priminin ödenmesi halinde bebek, ‘’allianz sigorta bebeği’’ haklarını kazanır. Allianz sigorta bebeğinin doğuştan gelen hastalık ve sakatlıkları teminat kapsamındadır. İki yıl istisnaları bu çocuklar için uygulanmayacaktır.
Aile planlaması danışmanlığı ne zaman verilmelidir? Danışmanlık doğum öncesi dönemde başlamalıdır. Doğum öncesi dönem, kadının kontrasepsiyona ilişkin stresinin en az olduğu dönemdir. Bu dönemde aile planlaması tercihleri konusunda düşünme fırsatı bulur; sağlık personeli ile kaygılarını paylaşır ve soru sorabilir. Doğum öncesi danışmanlığın diğer bir özelliği de doğum sonrası hemen uygulanabilecek RIA ve tüp ligasyonu gibi yöntemlere olanak sağlamasıdır.
Aile planlaması hayat kurtarır
TEŞEKKÜRLER…