BELLEKLER RAM NEDİR VE NASIL ÇALIŞIR? RAM ÇEŞİTLERİ. DÖRT ADIMDA RAM MONTAJI.. ROM NEDİR? ROM ÇEŞİTLERİ. ROM VE RAM ARASINDAKİ FARK NEDİR ?

RAM NEDİR VE NASIL ÇALIŞIR? RAM, İngilizcesi Random Access Memory, Türkçesiyle Rastgele Erişilebilir Bellek kelimelerinin başharflerinden oluşan bir kısaltma. RAM'ların, fiziksel yapıları ve çalışma prensipleri itibariyle mikroişlemciler den hiç bir farkı yok. Tıpkı mikroişlemciler gibi, silikon üzerine işlenmiş çok sayıda transistörün, bu defa ağırlıklı olarak veri erişiminin kontrolü ve verinin saklanmasıyla ilgili belli işlevleri yerine getirmek amacıyla birbirine bağlanma sıyla ortaya çıkmış ve nispeten daha az karmaşık olan elektronik yapılar. Bu yüzden mikroişlemci teknolojileriyle RAM teknolojilerini ilgilendiren konular tamamıyla ortak. RAM teknoljilerini süren hedef, mikroişlemci lerde olduğu gibi, daha küçük transistörler üretmek, bu sayede aynı büyüklükte bir silikon parçasına daha fazla transistör yani daha fazla işlev sığdırmak ve silikonun daha hızlı çalışmasını sağlamaktır. Bu amaca ulaşma yolunda karşılaşılan engellerin çoğu üretim teknolojilerindeki gelişmelerle aşılmakta olup geri kalan kısım ise geliştirilen daha akıllı algoritmalar ve protokollerle çözülüyor. İşte RAM türlerini bu protokoller belirliyor.

RAM, bilgisayarın ana hafıza birimidir RAM, bilgisayarın ana hafıza birimidir. Ram’ın üzerindeki bilgiler istenildiği zaman okunabilir veya istenildiğinde yazılabilirdir. Bilgiler kalıcı değildir. Bilgisayarlar bilgilerin geçici olarak tutulması için RAM'ı kullanır. Diğer bir değişle bir geçici bellek görevindedir. Bilgiler gerektiğinde kullanılır. Gerekmediği zaman silinir. RAM üzerindeki bilgiler kısa ömürlüdür. Üzerindeki bilgiler saniyede birçok kez yazılabilir ve okunabilir. RAM'lar veriyi saklamak için beslemeye yani elektrik enerjisine ihtiyaç duyarlar. Bilgisayardan elektriği kestiğiniz zaman üzerindeki bilgiler silinir. Bilgisayarınızı kapattığınızda bilgiler siliniyor. Bilgilerimizi uzun ömürlü olarak saklamak istiyorsak, manyetik alana kayıt yapan Hard diskleri kullanıyoruz. Bir program çalıştırdığınız zaman, bu programın bir kısmı RAM'a yüklenir. RAM'a yüklenen programa siz bir değişiklik yapsanız bile bunu kaydetmedikçe o bilgi bilgisayarınızdan elektriği kestiğinizde yok olacaktır. Şöyle düşünün : elime işlemcinizi açtınız ve 2-3 sayfa yazı yazdınız. Bu yazılan yazılar hard diske kayıt edilene kadar RAM'da saklanır. Dolayısı ile 2-3 sayfa bir döküman yazıpta bunu kayıt etmezseniz, ani bir elektrik gitmesinde yazdıklarınız boşa gidecektir.

RAM Nasıl Çalışır? RAM bilgi verdiği zaman bu verme işini bit'ler halinde yapar. Bit sadece 0 ve 1 değerlerinde oluşur. 0 ve 1 değerlerini birleşmesinde Binary Code dediğimiz yapı oluşur. RAM bu bilgileri alır ve tıpkı ızgaraya benzer şekilde olan sütun ve dizelerin içerisinde taşır. Bu sütun ve dizeler milyonlarca küçük bellek hücresinden oluşmuştur. İşlemci bir bilgi işlediği zaman, bu bilgiye daha sonra kolayca erişmek için onu RAM'a saklar. Bu iş yapılacağı zaman işlemci - Sistem veriyolunu - Ram modülüne giden yolu izleyen "yazma" sinyalini gönderir. RAM bu bilgiyi belli bir adres'te saklar. Bu adres ileride gelecek olan bilgi istemleri için gereklidir.

RAM ÇEŞİTLERİ..: 1. SD-RAM ( Senkronize DRAM ) 2. DDR-RAM ( Double Data Rate) 3. RD-RAM (Rambus) 4. EDO-RAM

1. SD-RAM ( Senkronize DRAM ) İşlemcilerin hızlanması ile birlikte bu işlemcilerin maksimum seviyede işlem görebilmeleri için yüksek hızlı RAM’lere ihtiyaç duyulmuştur. SDRAM’le birlikte işlemci ve RAM birbirine aynı saat hızında kilitlenirler. Böylece işlemci ve RAM aynı saat hızında senkronize olarak çalışmaktadır. Günümüzde kullanılmakta olan 66 MHz., 100 MHz, ve 133 MHz. SDRAM’ler vardır. Tercih edeceğiniz SDRAM  tipi, işlemcinin kullandığı veri yolu saat hızı ile aynı olmalıdır. Yani 100 MHz. veri yolu kullanıyorsanız. PC 100 SDRAM kullanmanızda fayda vardır.

2. DDR-RAM( Double Data Rate) : Double Data Rate olarak adlandırılan bu bellek türü bazı çevreler tarafından SDRAM IIolarak adlandırılır. Bu bellek türü ilk olarak Nvidia’ nın Geforce chip’ li ekran kartlarında ortaya çıkmıştır. DDR-RAM, SDRAM’ in geliştirilmiş versiyonu olarak tanımlanır. Bu bellek türünde çalışma frekansı çok daha yüksektir. Örneğin ekran kartlarının sahip olduğu 150 MHz çalışma frekansı bu bellek türü kullanıldığında 300 MHz’ ye çıkar. Piyasada bu türe ait iki türü vardır. Bunlardan 100 MHz hızında çalışan PC200 diğeri 133 MHz hızında çalışan PC266’ dır.

3. RD-RAM (RAMBUS) : RAMBUS, bir gelecek RAM tipidir. Intel ve diğer firmalar bu Ram tipi için büyük beklentileri vardır. İki kanaldan veri iletimi gerçekleştirmektedir. P4 işlemcileri için geliştirilmiştir. 400 MHz’lik ön veri yolunu (FSB) her zaman tam veri ile doldurmak için bu hızlara yakın çalışmaktadır. Günümüzde çift olarak kullanılmaktadır. Fakat henüz piyasaya sürülmeyen yeni sürümünde tek kullanılmaktadır.

4.EDO-RAM : Anakart ya da video kartında ana hafıza olarak kullanılan EDO RAM ile CPU-hafıza bant genişliği saniyede 100 MB’dan 200 MB’a çıkarılmıştır. EDO RAM’ler  Pentium işlemcili anakartlarda kullanılmıştır. Pentium II’ler ile EDO RAM’ler yerini SDRAM’lere bırakmıştır.

4 Adımda RAM Montajı

Belleğinizi Kontrol edin. PC'nizin kapağını açın ve uzun beyaz bellek soketlerini bulun. PC'nizin 70 pin'lik mi yoksa 30 pinlik mi SIMM kullandığını kontrol edin. Yeni gelen PC'ler genellikle 70 pinlik SIMM kullanıyor. Eğer SIMM soketlerinin tamamı doluysa eski SIMM modüllerini yüksek kapasiteli yenileriyle değiştirmek durumundasınız

Yeni belleklerinizi satın alın. Yeni SIMM'lerinizi satın almadan veya değiştirmeden bilgisayarınızın ana kartının kaç n.s.'lik SIMM modüllerini kabul edeceğini öğrenin. Bilgisayarınızın kabul edeceği hızdan daha yavaş veya daha hızlı olan SIMM'ler uyumsuzluk çıkarabilir. Ayrıca anakart SIMM'lerin "çift" halinde olmasını isteyebilir

SIMM'leri yerleştirin. PC'nizin metal bir kısmına dokunup kendinizi toprakladıktan sonra SIMM'leri poşetlerinden çıkarın. SIMM modüllerini soketlere belirli bir açıyla yerleştirmelisiniz. SIMM yerine oturduğunda klik sesi gelmeli ve modül sallanmamalıdır. Modülleri yerleştirdikten sonra kasayı henüz kapamayın

Kontrol ve Terfi. Bilgisayarınızı açtığınızda BIOS yeni belleğinizi görüyorsa sorun yok demektir. Eğer görmüyorsa bellek modüllerini çıkarıp tekrar sıkıca oturtun. Bazı eski sistemlerde BIOS yeni belleği göremez, bu durumda BIOS'a yeni RAM'ları tanıtın ve bilgisayarınızı tekrar başlattığında yeni RAM'lar sayılıyorsa kasayı kapatın.

ROM NEDİR ? ROM ( Read Only Memory ). Temel olarak sadece okunabilen bir bellek türüdür. Standart ROM üzerindeki bilgiler hiç bir yol ile değiştirilemez veya silinemez. ROM birimine bilgi kalıcı olarak yerleştirilmiştir ve içerik kesinlikle değiştirilemez. ROM, bilgisayarın çalışması için gerekli olan temel komutların depolandığı yerdir. Bu komutlar, işlemlerden geçirilme için RAM içinde ve dışında veri taşıması, Manyetik medyalar üzerinde verilerin kalıcı olarak depolanması, bilgilerin ekran üzerinde gösterilmesi, klavyeden girilen komutların yorumlanması gibi işlemleri içerir. ROM aynı zamanda, bilgisayar açıldığı zaman, bilgisayarın düzgün bir şekilde çalışıp çalışmadığını tesbit etmek için, bir takım testleri yerine getirir. ROM'un bir parçası olan ve ROM BIOS olarak adlandırılan birim, bir bilgisayarın açılışını başlatan yerdir. ROM BIOS, mikroişlemciye, RAM ve giriş/çıkış cihazları arasındaki veriyi kontrol etmesi için izin verir. ROM , habersiz olarak yapılan kopyalama ya da silme işlemlerinin önüne geçmiş oluyor.

ROM ÇEŞİTLERİ.: 1.P-ROM 2.EP-ROM 3.EEP-ROM

1.P-ROM..: PROM’un özellikleri temelde ROM’la aynıdır. Bir kez programlanır ve bir daha programı değiştirilemez ya da silinemez. Ancak Prom’un üstünlüğü yonganın fabrikada yapılırken programlanmak  zorunda olmayışıdır. Herkes satın alabileceği PROM programlayıcısı ile amaca göre PROM’a bilgi yazılabilir. 2.EP-ROM..: RAM’lerin elektrik kesildiğinde bilgileri koruyamaması ROM ve PROM’ların yalnızca bir kez programlanabilmeleri bazı uygulamalar için sorun yaratmıştır. Bu sorunların üstesinden gelmek için teknoloji devreye girmiş ve EPROM’lar ortaya çıkmıştır. EPROM programlayıcı aygıt yardımı ile bir EPROM defalarca programlanabilir, silinebilir. EPROM programlayıcı, EPROM’un üzerindeki kodlanmış programı mor ötesi ışınlar göndererek siler. Yonganın üzerindeki pencere, parlak güneş ışığı EPROM’u kolayca silebileceğinden, programlama işleminden sonra EPROM’un üzeri bir bantla kapatılır.             Çok yönlülükleri, kalıcı bellek özellikleri ve kolayca yeniden programlanabilirlikleri, EPROM’u kişisel bilgisayarlarda sıkça kullanılır bir konuma getirmiştir. EPROM’un sık rastlanan pratik uygulamalarından biri de dışarıdan gelen yazıcı ve bilgisayarlara Türkçe karakter seti eklemektir.

3.EEP-ROM..: Bu bellek türünde bilgilerin yazılması için ve silinmesi için normal elektrik voltajı uygulanır. Diğer ROM türlerinde olduğu gibi içerdiği veriyi elektrik kesilse de saklar. Gene bütün ROM türlerinde olduğu gibi RAM bellek kadar hızlı değildir. Bu tür belleklerin bir kullanımın sınırı vardır. Bu tür bellekler üzerine bilgiler yüzlerce ya da binlerce kere yazılabilir. EEPROM’un özel bir uygulaması FLASH MEMORY’dir. Aralarındaki en önemli fark ise EEPROM’a bilgilerin byte byte yazılması FLASH’lara ise bilgilerin sabit bloklar halinde yazılmasıdır. Bu sabit bloklar 512 bytedan 256 KB’a kadar olan bir aralıkta değişir. Bu sabit bloklar halinde yazılma özelliği FLASH MEMORY’i EEPROM’a daha hızlı yapmıştır. EEPROMlarda olduğu gibi FLASH MEMORY’nin de bir yaşam süresi vardır. Bu 100.000’den  300.000 kez yazmaya kadar değişebilir

RAM ve ROM ARASINDAKİ FARK NEDİR RAM ve ROM ARASINDAKİ FARK NEDİR? Hem ROM, hem de RAM yüksek hızlara sahip ve her bilgisayarda olması gereken farklı iki tipde hafıza birimleridir. Günümüzün bilgisayar sistemleri, farklı yerlerde (printerlar bile yazdırılacak olan sayfaları geçici tutmak için), farklı hızlarda hafıza birimlerine sahiptirler. Her bilgisayar, CPU nun direk olarak okuyup yazabildiği bir hafıza birimine sahiptir. Bir program hafızaya çalıştı- rılmak ve kullanılmak için yüklenmelidir. Bilgisayarınızı ilk açtığınız zaman, bilgisayar ilk nerden başlayacağını nasıl biliyor dersiniz? İşte burası ROM un devreye girdiği yerdir. Her bilgisayar mutlaka ROM belleğe sahip olmalıdır. ROM bellek hafızanın bir parçasıdır ve içerdiği bilgi değiştirilemez. ROM bellek, CPU ya ilk ne yapması gerektiğini söyleyen komutlara sahiptir. Genellikle bu komutlar, işletim sistemi- nin, yazılabilir ve silinebilir belleğe yerleşmesini sağlarlar. İşte bu belleğe de RAM denir. Belkide RAM için, RWM (Read/Write Memory) demiş olsaydık daha iyi olurdu. Çünkü bu onun rolünü daha açık ortaya koymaktadır. Genellikle konuşmada, ROM hafıza birimleri içerisinde aynı bilgiyi taşıyan RAM hafıza birimlerinden daha hızlı cevap verirler. Aynı zamanda, ROM içinde bir yazılıma sahip olmanın anlamı, o yazılımın yükleme zamanının ortadan kalkması demektir.

HAZIRLAYAN..: FİKRİ IŞIK