NÖROGLİYA 1) Ependim hücreleri: Ventriküler boşluk iç yüzeyi ve piamaterde bulunur. Nöronlar arası destek hücrelerdir. 2) Nöroglial hücreler: Astrositler, oligodendrositler, mikroglia hücreleri. Metabolizmada rol oynarlar Sinir dejenerasyonu ve rejenerasyonunda rol oynarlar 44
NÖROGLİYA 3) Satelit hücreler: 4) Schwann hücreleri: Periferik sinir sisteminin destek hücreleridir Axon Schwann Hücresi Satelit hücreler 45
Tipi Görünümü Yapısı ve özellikleri Yıldız şekilli ve simetrik Beslenme, destek görevi var. Küçük, mesodermal hücreler Savunmada görevli. Asimetrik hücreler. Beyin ve spinal kord aksonlarının miyelinini oluşturur. Asimetrik hücreler. Periferik sinirlerin etrafını sarar ve miyelin oluşturur.
SANTRAL SİNİR SİSTEMİNİN BAĞ DOKUSU: kemik duramater subdural boşluk araknoidmater subaraknoid boşluk piamater 46
SANTRAL SİNİR SİSTEMİNİN BAĞ DOKUSU: KEMİK DURA MATER SUBDURAL ARALIK (az miktarda seröz sıvı) ARAKNOİD MATER SUBARAKNOİD BOŞLUK (BOS) PİA MATER BEYİN veya MEDULLA SPİNALİS 47
SANTRAL SİNİR SİSTEMİNİN BAĞ DOKUSU: Subaraknoid boşluk, beyin ventrikülleri ve beyindeki sisterna denen genişlemiş boşluklarla ilişki içindedir. 48
BEYİN VENTRİKÜLLERİ: 2 adet lateral ventrikül, 3. ventrikül 4. ventrikül 3. ve 4. ventrikül tabanındaki korroid pleksustan BOS salınır. Beyin ventrikülleri 49
Sol lateral ventrikülün Sağ lateral ventrikül Sol lateral ventrikül Sol lateral ventrikülün santral kısmı Üçüncü ventrikül Dördüncü ventrikül Santral kanal
BEYİN OMURİLİK SIVISI: 80-100 ml visköz sıvı. Protein İnorganik tuzlar Şeker Lenfositler 50
BEYİN OMURİLİK SIVISI: YAPIM: Korroid pleksus Piamater Beyin damarları EMİLİM Ventrikül duvarındaki venler 51
BOS’un akışı
SANTRAL SİNİR SİSTEMİ KAN DAMARLARI: KAROTİD ARTERLER + VERTEBRAL ARTERLER = WİLLİS POLİGONU 52
SİNİR DEJENERASYONU: Sinir kesisi, ezilmesi sonucunda Hücreden ayrı kalan kısımda morfolojik, kimyasal ve fonksiyonel değişiklikler olur. Myelin kılıf bozulur. Schwann hücreleri artar Fagositozla dejenerasyon ürünleri ortadan kaldırılır.
SİNİR HİPOKSİSİNDE: Sinirin oksijen alamaması durumunda, Sodyum- Potasyum pompa faaliyeti durur. Sinirin fonksiyonu bozulur Zar haraplanabilir Uzun süren bir depolarizasyon bloğu gelişir Eksitabilite ve iletkenlik azalır.
SİNİR REJENERASYONU: Çok yavaştır En iyi durumda bile normalin %80’ini aşamaz.
REFLEKS: Çoğunlukla zarar verici uyarana karşı vücudu koruma amacına yönelik, istemsiz, otomatik tepkidir.
REFLEKS: Duyusal sinirlerden gelen uyarılar, beyne gitmeden drekt medulla spinalis düzeyinde motor sinirlere aktarılır.
REFLEKS: 1)MONOSİNAPTİK REFLEKS YOLU 2) POLİSİNAPTİK REFLEKS YOLU
MONOSİNAPTİK REFLEKSLER Refleks uyarısı doğrudan ön motor nörona giden yolu kullanır. (Geri çekme refleksi) Kas
POLİSİNAPTİK REFLEKSLER Uyarı ön motor nörona gitmeden önce bir veya daha fazla ara nörondan geçer. (Kas gerilme refleksi)
REFLEKS: Organizmanın içten veya çevresel ortamdan gelen uyarılara karşı istemsiz olarak verdiği yanıttır. Bu yanıtın gerçekleşmesi için en az 5 elemanı olmalıdır.
REFLEKS ARKI ELEMANLARI: 1) Duyarlı reseptör: Ağrı, ısı, basınç vb.sinir uçları 2) Duyarlı getirici lif: Periferik reseptörlerden kalkar ve M.S.’in arka boynuzuna gelir. 3) Medulla Spinalis arka boynuzu: Üst serebral yapılarla karşılıklı bağlantılar mevcut.(İstemli uyarılar) 4) M.S Ön Boynuz: MS. den çıkan motor nöronların başlangıç yeri 5) Götürücü yol: Alıcı organa (Effektör organ) yani kasa ulaştıran yol
2 Sinaps 3 1 Kas 4 5
REFLEKS: Zararlı uyarılardan korunma yanı sıra postür ve kas tonüsünü de sağlar.
Postürün Sağlanması: Kas , kiriş, eklem vb. yapılardaki proprioseptif reseptörler olan KAS İĞCİKLERİNİN vücudun gerilimi ve durumu hakkında santral sinir sistemine liflerle ilgili bilgi aktarması sonucu sağlanır.
Kas gevşeme-kasılma refleksine MİYOTAKTİK REFLEKS adı verilir. Bu refleks sonucunda kasların dinlenme durumunda bile belli bir kasılma halinde olması sağlanır...... Kas tonüsü. İskelet kaslarının tonüsü dik durmak için şarttır.
KAS TONÜSÜ: Hem omurga üzeri (merkezi) (supraspinal) hem de meduller (periferik) merkezlerden gelen uyarıcı ve baskılayıcı uyaranlar ile ayarlanır.
KAS TONÜSÜ: Kas tonüsü aynı zamanda istemli hareketlerin de yerine getirilmesine izin verir.
Periferik düzeyde kas tonüsü, motor nöronların yoğun uyarılması ile oluşabilecek aşırı bir kasılmayı önleyen inhibitör lifler tarafından ayarlanır. Bu inhibisyonu sağlayan nörotransmitter GABA ve GLİSİN’dir.
Kas tonüsü,tonik/miyotaktik refleks tarafından korunur. Bu refleksin hiperaktivasyonu, kas tonüsünü aşırı arttırır. Spazm/Kontraktür Ağrı