Erik Çeşitleri Sürüm 1.0 (26.11.2008) Bu nesne Türkiye Tarımsal Öğrenme Nesneleri Deposu “kullan-destekle” kategorisinden bir öğrenme nesnesidir. Kullan-Destekle nesneleri bilimsel çalışmalarda kaynak gösterilerek kullanmak istisna olmak üzere bağış sistemine tabiidir. Nesneyi inceledikten sonra kullanmaya devam etmeniz halinde “TarBil‐Tarım, Gıda, Orman Çevre Bilişimi Derneği “ne (http://www.tarbil.org) diskinize kaydetmeniz durumunda 10 YTL, çevrim-içi her erişim başına 1 YTL bağışta bulunmanızı dileriz. Yapacağınız mütevazi bağışlar bu tür nesnelerin geliştirilmesinde ve TürkÖnde’nin sürdürülebilirliğinde önemli katkılar sağlayacaktır. © 2008 TrAgLor. http://traglor.cu.edu.tr
Asya Erikleri (Japon Erikleri) Giriş Avrupa Erikleri Prunus domestica - Avrupa ve Amerika’da yaygın Çoğunlukla mavi renkli Asya Erikleri (Japon Erikleri) Prunus salicina ve hibritleri Dünyada en yaygın üretim ve tüketim Sarı, kırmızı, mor, yeşil renkli © TrAgLor, 2008
Avrupa Erikleri © TrAgLor, 2008 Soğuk-Kışı sert iklimlere uygun Yüksek verimli Soğuklama ihtiyacı: 700-1700 saat Asiditesi düşük Çözünebilir katı maddeler: >16 brix © TrAgLor, 2008
Blue Damson (Mavi Damson) Ufak oval şekilli meyveleri konserve için uygundur. Kabuk rengi morumsu mavi, meyve eti altın sarısıdır. Hoş çeşnili, keskin tadımlıdır. Damson erikleri reçel ve şarap yapımı yanında yemeklerde de kullanılmaktadır. Güneşli yerleri sevmekle birlikte yarı gölge ortamlara toleransı iyidir. Toprak bakımından çok fazla seçici değildir. Yarı bodur olup 3.5-4 m kadar boylanır. Damson çeşitleri genel olarak kendine fertil olmadığından tozlayıcı çeşitler gereklidir. Nisan başında çiçeklenir ve Eylül başında hasat edilir. Early Rivers Damson (Erkenci Rivers Damson) Reçel ve konserve yapımı için kullanılan bir Damson çeşidir.. © TrAgLor, 2008
Brooks İri meyveli bir çeşit olup kabuk rengi morumsu siyah, meyve eti sarıdır. Taze sofralık, kurutularak veya konserveye işlenerek tüketilir. Tozlayıcıları Green Gage veya İtalyan eriğidir. © TrAgLor, 2008
Early Laxton (Erkenci Lakston) Parlak pembemsi portakal renkli meyve kabuğu yer yer gül ve menekşe renklidir. Sulu, tatlı, çekirdeği kolay ayrılabilen Vitamin C içeriği yüksek bir çeşittir. Meyve tutumu yüksek olduğundan dallarda seyreltme yapılması gerekir. © TrAgLor, 2008
Mirabelle Özellikle Fransa olmak üzere Avrupa’da yetiştirilen bir erik çeşididir. Yüksek verimlidir. Ufak, yuvarlak şekilli meyveleri sarı renkli olup yer yer kırmızı benekler göze çarpar. Gevrek, sarı renkli meyve eti yumuşak, çekirdekten kolay ayrılan, tatlı ve hoş çeşnilidir. Reçel, pasta, komposto ve konserve yapımı için uygun bir çeşittir. © TrAgLor, 2008
Green Gage Kendine tozlayıcı olmadığından İtalyan eriği, Seneca veya Yellow Egg ile tozlanmalıdır. Meyveleri ufak veya orta iriliktedir. Yuvarlak şekilli, sarımsı yeşil kabuklu meyvelerin meyve eti sulu, iyi dokulu ve amber rengindedir. Tatlı yapımı, pişirme, konserve için uygundur. © TrAgLor, 2008
Italian Prune (İtalyan Eriği) Batı ülkelerinde en yaygın bir erik çeşididir. Orta iri veya iri olan meyveleri oval şekilli olup morumsu siyah renklidir. Çekirdeği kolay ayrılan (yarma) meyve eti yeşilimsi sarı renkli (pişirilirse kırmızıya döner) olup, sulu, tatlı ve zengin aromalıdır. Sofralık, kurutmalık ve konservelik olarak iyidir. Ağustos-Eylül’de olgunlaşır. Green Gage, Seneca veya Yellow Egg ile tozlanır. © TrAgLor, 2008
Long John Koyu mavi renkli meyveleri çok iri olan bir çeşit olup ortada genişleyen uzun şekilli yapısı armudu andırmaktadır. © TrAgLor, 2008
Seneca Hastalıklara ve dal kırılmalarına çok dayanıklıdır. İri meyveeri kızılımsı maviye çalan kabuk rengine sahiptir. Gevrek, sarı renkli, çekirdeği kolay ayrılan meyve eti çok tatlıdır. Sofralık, konservelik veya kurutularak tüketilmeye uygundur. Ağustos-Eylül’de olgunlaşır. Green Gage, İtalyan eriği veya Yellow Egg’le tozlanabilir. © TrAgLor, 2008
Stanley Mükemmel kalitede bir çeşit olduğu bildirilen Stanley eriği iri meyveli bir çeşittir. Kabuk rengi biraz morumsu koyu mavidir. Meyve eti yeşilimsi sarı olup meyve eti oldukça kaliteli ve suludur. © TrAgLor, 2008
Victoria Özellikle Birleşik Krallıklar’da en yaygın çeşit olduğu bildirilen Victoria kendine tozlayabilen bir çeşit olup kendi poleni ile tozlaşır. Güneş görmeyen yerleri yeşil, güneş gören yerleri ise kırmızı renklidir. Orta iriliktedir. Sofralık olarak veya işlenerek tüketilir. Özellikle tatlı yapımında kullanılan Victoria’nın tadı işlendiğinde kaybolmaktadır. © TrAgLor, 2008
Yellow Egg (Sarı Yumurta) Verimi çok yüksek bir çeşittir. Ağustos-Eylül’de olgunlaşır. Green Gage, İtalyan Eriği veya Seneca ile tozlanır. İri, oval şekilli olup kabuk rengi altın sarısıdır. Sarı renkli meyve eti sulu olup çekirdekten ayrılması biraz zordur. Kısmen pasta yapımında kullanılır. Sofralık olarak veya konserve olarak tüketilir. © TrAgLor, 2008
Asya Erikleri © TrAgLor, 2008 Ilıman-Soğuk iklimlere uygun Çoğu yabancı tozlaşma ister Soğuklama ihtiyacı: 200-1200 saat Asiditesi yüksek Çözünebilir katı maddeler: < 16 brix © TrAgLor, 2008
Beauty Kendine tozlayabilen bir çeşit olup diğer çeşitler için de iyi bir tozlayıcıdır. Ağaç gelişimi kuvvetli, soğuklama ihtiyacı çok düşüktür. Erkenci bir çeşit olarak tanınır. Verim düzeyi çok yüksektir. Parlak kırmızı renkli meyveleri orta iriliktedir. Meyve eti amber renklidir. © TrAgLor, 2008
Burbank 1900’lü yılların başında Luther Burbank tarafından geliştirilmiştir. Yarı bodur bir çeşit olup 3.5-4 m kadar boylanır. Gelişimi iyidir. Çok tatlı meyvelerinin rengi yer yer kırımızı ile kaplı sarıdır. Meyve eti derin olup sarı renklidir. Çekirdeği çok kolay ayrılmaz. Pek budama istemez. Yapılırsa ağaç henüz yapraksız iken çiçeklenme sırasında yapılmalıdır. Drenajı iyi, tınlı, hafif asidik-hafif alkali toprakları sever. Güneşli ortam ister. © TrAgLor, 2008
Burgundy Kendini tozlayabilen bir çeşit olup kışı nispeten hafif alanlar için oldukça uygundur. Çünkü soğuklama ihtiyacı fazla değildir (250-300 saat) Temmuz başında hasat edilmeye başlanmakla birlikte Ağustos ortasına kadar ağaçta kalabilmektedir. Orta irilikte bir Japo eriğidir. Kızılımsı mor kabuk rengi, kırmızı şarap rengi meyve eti vardır. Tatlı ve küçük çekirdeklidir. © TrAgLor, 2008
Castleton Meyve kabuk rengi mavi, kısmen oval şekilli olup Stanley’i andırır. Stanley’den yaklaşık 3 hafta sonra olgunlaşmaktadır. © TrAgLor, 2008
Hollywood İri, kırmızı kabuklu bir çeşittir. Meyve eti sulu, tatlı olup taze sofralık tüketim ve meyve jölesi yapımı için uygundur. Bu erik çeşidi pembe çiçekleri, koyu mor yaprakları ve meyvelerinin çekici güzelliği nedeniyle aynı zamanda bir süs bitkisi olarak da dikilmektedir. Ağustos’ta olgunlaşmaktadır. Tozlayıcıları Beauty veya Satsuma’dır. © TrAgLor, 2008
Ozark Premier © TrAgLor, 2008 En çok beğenilen eriklerdendir. Soğuklama ihtiyacı orta düzeydedir (700-800 saat) Tüm erik çeşitleri arasında en irisidir. Kabuk rengi kırmızı ve meyve eti sarı renklidir. Çekirdeği kolay ayrılmaktadır. Sulu ve dokusu iyidir. Haziran ayı ortasında olgunlaşır. © TrAgLor, 2008
Methley Kendini tozlayabilir bir çeşittir. Ayrıca erken çiçeklenen erik çeşitleri için iyi bir tozlayıcıdır. Gelişimi kuvvetlidir. Kuraklığa dayanıklıdır. Meyveleri Temmuz sonunda-Ağustos başında olgunlaşır. Orta irilikte ve çekici meyveleri vardır. Kabuk rengi kızılımsı mordur. Kan kırmızısına çalan meyve eti sulu, meyvesinin kendine has tadı vardır. İyi kalitededir. Taze sofralık veya meyve jölesi olarak tüketilir. . © TrAgLor, 2008
Santa Rosa Kendini tozlayabilir. Soğuklama ihtiyacı nispeten azdır (400 saat). Yaygın olarak yetiştirilen bir çeşittir. Çok iri meyveli bir Japon eriğidir. Mavi buğumsu kabuklarının rengi morumsu kırmızıdır. Gevrek ve çok lezzetli meyve eti kabuğa yakın yerlerde kırmızı, çekirdeğe yakın yerlerde sarıdır. Tadı çok memnuniyet vericidir. © TrAgLor, 2008
Satsuma Kendini tozlayamaz. Beauty veya Hollywood ile tozlanabilir. Orta iri veya iri meyveleri vardır. Soğuklama ihtiyacı düşüktür (300 saat). Temmuz sonu, Ağustos başında olgunlaşır. Koyu kırmızı meyveleri yuvarlak şekilli olup meyve eti kırmızı renklidir. Sulu, yemesi kolay, dolgun ve tatlı bir çeşittir. Taze tüketim için ideal olmakla birlikte yemeklerde, konserve veya kurutularak da tüketilir. © TrAgLor, 2008
Shiro Diğer Japon eriği çeşitleri için iyi bir tozlayıcıdır. Kendine tozlayıcı olmadığından Satsuma gibi tozlayıcıların kullanılması gereklidir. Orta iri veya iri meyveleri yuvarlak şekilli ve sarı renklidir. Çok sulu, hafif tatlı ve meyve eti dolgun bir çeşittir. Taze sofralık tüketim yanında pişirme, konserve yapımı ve tatlı yapımında kullanılır. © TrAgLor, 2008
Superior Kendine tozlayıcı değildir, ancak diğer Japon erikleri için iyi bir tozlayıcıdır. İrilik, canlılık ve sert iklimlere dayanıklılık bakımından selekte edilmiş bir Japon eriği çeşididir. Bu nedenle soğuk bölgeler için iyi bir çeşittir. Ağustos başında hasat edilir. Ateş kırmızısına çalan meyvelerinin meyve eti kayısı sarısıdır. © TrAgLor, 2008