En büyük paralel dairesidir. Başlangıç paralelidir. EKVATOR Kutuplara eşit uzaklıktaki noktaların oluşturduğu çembere EKVATOR denir. ÖZELLİKLERİ: Dünya’yı iki eşit parçaya böler. Kuzeyde kalanına Kuzey Yarımküre, Güneyde kalanına Güney Yarımküre denir. Çevresi 40.076 km. dir. En büyük paralel dairesidir. Başlangıç paralelidir.
PARALEL (ENLEM) Ekvatora birer derece aralıkla paralel olarak çizilmiş dairesel çizgilerdir. ÖZELLİKLERİ: En büyük paralel dairesi Ekvatordur. Başlangıç Paraleli Ekvatordur. Aralarındaki, mesafe eşit ve her yerde 111 km.dir. 90 tane Kuzey Yarımkürede, 90 tanede Güney Yarımkürede olmak üzere sayıları 180 tanedir. Boyları eşit değildir. Ekvator’dan Kutuplara doğru boyları kısalır. Kutuplarda nokta şeklini alır. Aynı paralel dairesi üzerinde Dünya’nın dönüş hızı (çizgisel hız) aynıdır. Aynı paralel üzerinde bulunan farklı iki yere güneş ışınları aynı açıyla gelir
Kutupları birleştiren ve Ekvatoru dik kesen dairesel çizgilerdir. MERİDYEN (BOYLAM) Kutupları birleştiren ve Ekvatoru dik kesen dairesel çizgilerdir. ÖZELLİKLERİ: Başlangıç meridyeni İngiltere’nin başkenti Londra yakınlarındaki Greenwich (Griniç) gözlem evinden geçer. Aynı meridyen üzerindeki her yerde yerel saat aynıdır. Toplam 180 tam, 360 meridyen yayı vardır.
. Meridyenler arasındaki mesafe ekvatordan Kutuplara doğru daralır. Kutuplarda bütün meridyenler birleşir. İki meridyen arasındaki uzaklık Ekvator üzerinde 111 km.dir. Meridyenlerin boyları eşittir. İki meridyen arasındaki zaman farkı 4 dakikadır.