Eğitim ve Eğitim Psikolojisi Yrd. Doç. Dr. Cenk Akbıyık

Her birey yaşamı boyunca sistematik olarak değişmektedir. Bireylerin yaşamları boyunca olan değişimi “gelişim” olarak adlandırılmaktadır.

Bireylerin gelişiminde öğrenme önemli bir rol oynamaktadır Bireylerin gelişiminde öğrenme önemli bir rol oynamaktadır. Öğrenme yaşantıları bireylerin bilişsel, duyuşsal, devinişsel ve sosyal yönlerden gelişimine katkıda bulunmaktadır.

Her birey genetik bir mirasa sahip olarak dünyaya gelir Her birey genetik bir mirasa sahip olarak dünyaya gelir. Bireylerin davranışlarını sahip oldukları genetik özelliklerin yanı sıra deneyimledikleri öğrenme yaşantıları da biçimlendirmektedir.

Her bir bireyin birbirinden az ya da çok farklı olduğu bilinmektedir Her bir bireyin birbirinden az ya da çok farklı olduğu bilinmektedir. Gerek kalıtımsal özellikler, gerekse öğrenme yaşantıları yoluyla meydana çıkan bu farklılıkların yok edilmeye çalışılması yerine uygun biçimde geliştirilmesi daha doğru bir yaklaşımdır.

Çağdaş eğitim anlayışında birey tüm yönleriyle dikkate almakta, onun her yönden bir bütün olarak gelişiminin sağlanması hedeflenmektedir. Dolayısıyla çağdaş eğitim anlayışında öğrenenin öğrenme ihtiyacının yanı sıra bilişsel, duyuşsal, fiziksel ve sosyal ihtiyaçlarının da karşılanmasına çalışılmaktadır. Bu sebeple çağdaş eğitim anlayışında öğretim hizmetlerinin yanı sıra yönetim ve öğrenci kişilik hizmetlerine de yer verilmektedir.

Çağdaş eğitim anlayışı doğrultusunda bir öğretmenden beklenen yalnızca dersini işlemesi değil, öğrencilerinin her yönden gelişimlerini sağlamaya çalışmasıdır. Diğer bir deyişle öğretmenlerin ders işlemenin yanı sıra bazı rehberlik hizmetlerini de verebilen bir eğitimci olması beklenmektedir.

Çağdaş eğitim anlayışında olan bir öğretmen yalnızca ders işlemekle yetinmemekte, öğrencilerin kişisel ve eğitsel bazı sorunlarıyla da ilgilenerek onların gelişimlerine katkıda bulunmaktadır.

Eğitim sürecinde bireyler çeşitli ve birbirlerinden farklı davranışlar sergilemektedir. Örneğin bazı bireyler kurallara uyarken bazıları kurallara uymakta zorluk çekmektedir. Bazı öğrenciler işlenen dersi kolaylıkla anlayabilirken bazıları tekrara ihtiyaç duymaktadır.

Bu davranışların altında yatan sebeplerin doğru olarak anlaşılabilmesi için psikoloji biliminin ortaya koyduğu bilgilerin dikkate alınması gerekmektedir.

Eğitim psikolojisi, öğrenme öğretme sürecini inceleyen bir bilimsel çalışma alanıdır. Eğitim psikolojisi hem psikoloji hem de eğitim bilimlerinin kesişim alanında bulunmaktadır.

Eğitim psikolojisi, bireylerin davranış ve özelliklerini inceleyerek öğretimin niteliğini etkileyen faktörleri keşfetmeye çalışmaktadır. Eğitim psikolojisinin bulguları daha etkili öğretim ortamlarının oluşturulmasını sağlamaktadır.

Eğitim psikolojisi, 20. yüzyılın başlarında Dewey, Thorndike, James gibi öncü bilim insanlarının çalışmaları sonucunda ayrı bir disiplin olarak doğmuştur.

Eğitim psikologları “Öğrenmede güdülenmenin rolü nedir Eğitim psikologları “Öğrenmede güdülenmenin rolü nedir? Davranışlar nasıl pekiştirilir? Öğrenme güçlüğünün altında yatan sebepler nedir?” gibi sorulara yanıt ararlar.

Eğitim psikolojisinin kapsamında fiziksel gelişim, bilişsel gelişim, kişilik gelişimi, ahlak gelişimi ve öğrenmenin ilkeleri gibi konular bulunmaktadır.

Kaynaklar Can, G. (Ed.) (2013). Eğitim Psikolojisi. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, Eskişehir.