PSİKOLOJİ BÖLÜMÜNÜN DOKUZ ALT ALANINA YÖNELİK İLGİ ÖLÇEĞİ PSİKOLOJİ BÖLÜMÜNÜN ALT ALANLARINA YÖNELİK İLGİYİ BELİRLEMEYE YÖNELİK ÖLÇEK GELİŞTİRME PSİKOLOJİ BÖLÜMÜNÜN DOKUZ ALT ALANINA YÖNELİK İLGİ ÖLÇEĞİ

Grup Üyeleri YASEMİN KAYAPINAR ÜLFET ŞAHİN TUĞBA GÜLŞEN

TESTİMİZİN AMACI VE BEKLENTİLERİMİZ Psikoloji Öğrencilerin Psikoloji Alt Alanlarına Yönelik İlgilerini Ölçmektir. Amaç: Psikoloji Öğrencilerin İlgilerine Göre Alana Yönelmelerine Yardımcı Olmaktır Psikoloji öğrencilerinin ilgilerine yönelik alan tercihi yapmaları için gereksinim vardır. Ölçeğimizin daha çok bir ya da iki alanda toplanacağı beklentisi vardı ve sonuçlar bu yöndedir.

İlgi Nedir? Şimdiye Kadar Geliştirilmiş İlgi Ölçekleri Nelerdir? İlgi bir kimsenin özel bir çaba sarfetmeden dikkat ettiği gözlediği üzerinde durup düşündüğü ve zevk alarak sürekli olarak yaptığı şeyler diye tanımlanabilir. İlgi; bireyin işinde, okulunda, hobilerinde, serbest zaman etkinliklerinde ve tercihlerinde kişiliğini ortaya koyuş biçimidir (Holland, 1997). İlgi envanterleri bireylere ve gruplara uygulanabilmekte puanlaması kolay ve objektif olarak yapılabilmektedir. "Kuder İlgi Alanları Tercih Envanteri", "Kendini Değerlendirme Envanteri", “Mesleki Yönelim Envanteri” en çok bilinen ilgi envanterleridir.

MESLEKİ İLGİ NEDEN ÖNEMLİ Meslek seçimi geleceğimizi şekillendiren en temel etkenlerden biridir. Yetenek ve ilgilerine uygun alan seçen bireylerin mesleki doyumları genellikle yüksektir. Holland ‘ın da belirttiği gibi iş değiştirme genellikle bireylerin ilgi ve yeteneklerine uygun meslek alanlarına yönelmesi çabasının sonucudur.

VERİ TOPLAMA ARACI

Psikoloji alt alanları ilgi ölçeğidir. Likert, beşli derecelendirme ölçeği şeklinde cevaplandırılmaktadır. Ölçek toplamda 45 maddeden oluşmaktadır. Dokuz alt alan oluşturulmuştur. Her alt alan için beş madde hazırlanmıştır.

ÖLÇEĞİMİZİN KAPSADIĞI DOKUZ ALT ALAN: KLİNİK PSİKOLOJİ GELİŞİM PSİKOLOJİSİ ADLİ PSİKOLOJİ SOSYAL PSİKOLOJİ ENDÜSTRİYEL PSİKOLOJİ SAĞLIK PSİKOLOJİSİ DANIŞMANLIK PSİKOLOJİSİ DENEYSEL PSİKOLOJİ EĞİTİM PSİKOLOJİSİ

ALT ALANLARIN MADDE NUMARASI Sosyal Psikoloji 3/10/17 35/38 Eğitim Psikolojisi 2/14/29 40/45 Sağlık Psikolojisi 7/16/23 25/39 Deneysel Psikoloji 4/11/13 28/30 Danışmanlık Psikolojisi 5/20/27 34/44 Gelişim Psikolojisi 6/9/19 26/41 Adli Psikoloji 12/22/31 33/43 Klinik Psikoloji 1/15/21 32/37 Endüstri Psikolojisi 8/18/24 36/42

ÖLÇEĞİN PUANLANMASI Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Çok Katılıyorum -2 -1 1 2

VERİ TOPLAMA SÜRECİ Ölçeği kendimiz geliştirdiğimiz için başka ölçek ve makale kullanılmadı sadece alanlarla ilgili literatür taraması yapıldı ve maddeleri oluşturmamıza yardımcı olacak kaynaklar incelendi. Alanlarla ilgili uzmanlardan yardım alındı. Ölçeğimizi geliştirdikten sonra psikoloji 1. sınıf öğrencilerine uygulandı. Toplamda 86 kişiye uygulandı.

PİLOT UYGULAMA Maddeler alanın uzmanları tarafında değerlendirildi. Belirlenen maddeler 86 kişiye uygulanarak pilot uygulama tamamlandı. Ölçek üzerinde çalışmalar devam etmektedir.

VERİ ANALİZİ Geçerlik, Güvenirlik Ölçeğin toplam güvenirlik Cronbach’s Alpha değeri ,890 dır. Alt alanların güvenirlik puanları:sosyal psikoloji 0.437,eğitim 0.811,sağlık 0.812, deneysel 0.581, danışmanlık 0.811, gelişim 0.716, adli 0.791, klinik 0.710, endüstri 0.817 dir. Toplamda 86 kişinin, 73 kız 13 erkek öğrencidir.

ENDÜSTRİ PSK SOSYAL PSK KLİNİK PSK EĞİTİM PSK SAĞLIK PSK ADLİ PSK DENEYSEL PSK GELİŞİM PSK DANIŞMANLIK PSK

Öğrenciler arasında 29 kişinin 2 ve daha fazla alana yönelik ilgi duydukları belirlenmiştir Tek bir alanda daha yüksek puan alan öğrenciler arasında en fazla ilgi duyulan bölüm danışmanlık psikolojisidir. Bu alana yönelik 28 kişinin daha yüksek puan aldıkları belirlenmiştir. Danışmanlık psikolojisinden sonra en çok ilgi duyulan alan adli psikolojidir. Bu alanda 9 kişinin ilgisi görülmektedir. Sosyal psikoloji alanına yönelik puanı yüksek çıkan 4 kişi, klinik psikoloji için 4 kişi, Eğitim ve sağlık psikolojisi alanında ilgisi olan öğrenciler 3 er kişi, Deneysel, gelişim ve endüstri alanlarında ise 2’er kişi bu alanlarda yüksek puan aldıkları bulunmuştur.  

DEĞERLENDİRME VE BULGULAR Alt alandan her hangi birine karşı cinsiyete göre ilgilerinde farklılık olup olmadığını araştırmak için erkeklerin sayıları 30dan az alması nedeni ile Mann-whitney testi yapılmıştır. Eğitim psikolojisinde alanında kızların ortalaması 46.78 erkeklerin ortalaması 25.08 58 olduğu bulunmuş ve bu farklılık 0.05 düzeyinde anlamlılık göstermektedir. Bu sonuçlara göre kızlar eğitim alanına yönelik daha fazla puan almışlar ve daha ilgili bulunmuşlardır.

Gelişim psikolojisi alanında kızların ortalaması 46 Gelişim psikolojisi alanında kızların ortalaması 46.34 erkeklerin ortalaması 27.58 olduğu bulunmuş ve bu farklılık 0.05 düzeyinde anlamlılık göstermektedir. Bu sonuçlara göre kızlar gelişim alanına yönelik daha fazla puan almışlar ve daha ilgili bulunmuşlardır. Klinik psikoloji alanında kızların ortalaması 46.08 erkeklerin ortalaması 29.00 olduğu bulunmuş ve bu farklılık 0.05 düzeyinde anlamlılık göstermektedir. Bu sonuçlara göre kızlar klinik alanına yönelik daha fazla puan almışlar ve daha ilgili bulunmuşlardır. Diğer alt alanlara yönelik kız ve erkek öğrenciler arasında 0.05 düzeyinde anlamlı bir fark bulunamamıştır.

ÖNERİLER Ölçeği psikoloji 1. sınıf öğrencilerine uyguladık ve öğrenciler alanları hiç bilgileri olmadığı için ya hep katılıyorum ya da hiç katılmıyorum şeklinde cevapladılar ve tam olarak doğru bir ölçüm yapılamamıştır. 2. sınıflara uygulamak daha güvenli sonuçlar vereceğini düşünüyoruz. Ölçekte bulunan madde sayısının çok olması öğrenciler tarafından doğru bir şekilde cevaplanmayacağını düşündük.Ölçeği kısa tutmaya çalıştık, her alanla ilgili 5 madde oluşturduk. Fakat alanları ölçmede yetersiz olduğunu ve daha fazla madde bulundurulması gerektiğini düşünüyoruz.

Araştırmanın cinsiyet değişkeni, Örneklemde temsil ediciliği sağlayacak yeterince erkek öğrenci olmadığından (n=13) bu değişkenin ilişkisi incelenmiştir ama güvenli sonuçlar elde edilememiştir. İlgi ölçeğimiz belli spesifik bir alanı ölçtüğü için genellenebilirliği sınırlıdır. Çalışma grubunun, özellikleri gereği homojen olduğu söylenebilir. Bu nedenle araştırma sonuçları değerlendirilirken bu durum göz önünde bulundurulmalıdır.

KAYNAKÇA Yılmaz, O. (2011) Mesleki İlgi Envanteri’nin Geliştirilmesi Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Psikolojik Danışman Ve Rehberlik Bilim Dalı (Ankara) Nuran Hortaçsu, En Güzel Psikoloji Sosyal Psikoloji Denise Boyd, Gelişim Psikolojisi Nicky Hayes, Psikolojiyi Anlamak Alkan,Ç. (2013) Psikoloji Alt Disiplinlerinin Tanımlamaları (İngiltere, Londra)