PARAMETRİK ANALİZ TEKNİKLERİ T-Testi t testi, hipotez testlerinde en yaygın olarak kullanılan yöntemdir. t testi ile iki grubun ortalamaları karşılaştırılarak, aradaki farkın rastlantısal mı, yoksa istatistiksel olarak anlamlı mı olduğuna karar verilir.
Küçük örnekleme teorisi olarak da bilinen t dağımı, küçük örneklemlerle çalışmaya imkan verdiğinden, araştırmacılar için büyük kolaylık sağlamaktadır. İncelenen bir değişken açısından bir gruba ait ortalama değerin önceden belirlenen değerden farklı olup olmadığı, İncelenen bir değişken açısından bağımsız iki grup arasında fark olup olmadığı “t” testi ile incelenir.
Tek grup "t"-Testi (One-sample test) Bu test genellikle herhangi bir konuda belirli öngörülerde bulunulduğunda bu öngörünün doğruluk derecesini test etmek amacıyla uygulanır. Örnekler: - A işletmesinde çalışan 5000 personelin yaş ortalamasının 37 olduğu biliniyor. Rasgele seçilen 500 kişilik örneklemin yaş ortalaması 37'den farklı mıdır?
Bağımsız iki grup arası farkların testi (Independece Samples "t" test) Bir araştırmada çoğu kez farklı ana kütleden elde edilen gruplar arasında karşılaştırmalar yapmak gerekir. İşte bu gibi analizler T testi ile yapılır. Örnekler:
Evli ve bekar deneklerin aylık harcamaları arasında anlamlı bir farklılık var mıdır? - Aynı davranış bozukluğu içerisindeki deneklerin bir kısmı (deney grubu) yetkililer tarafından X işlemine tabi tutulurken diğer deneklere (kontrol grubu) ise hiçbir işlem uygulanmıyor. Bu iki grubun davranışları ile ilgili ölçümler arasında anlamlı bir farklılık var mıdır?
PARAMETRİK OLMAYAN ANALİZ TEKNİKLERİ Mann Whitney U Testi "Mann Whitney U" testini T testinin parametrik olmayan karşılığı olarak kabul etmek mümkündür. Bu test için verinin dağılımı konusunda bir koşul öne sürülmez. Ancak verinin rasgele toplanmış olması gereklidir. "Mann Whitney U" testi ile bağımsız iki grubun aynı dağılıma sahip ana kütlelerden geldiği hipotezi test edilir, "t" testi için koşulların uygun olmadığı durumlarda bu test uygulanmalıdır. Eğer koşullar uygun ise öncelikle t testi uygulanmalıdır. Çünkü "t" testi daha güçlüdür.
Mann-Whitney U testinde; - Bağımsız değişkene ait veriler sayısal karakterler ile ifade edilmeli, - Örneklem birbirinden bağımsız olarak rasgele seçilmeli ve - Bağımlı değişkene ilişkin ölçümler, sıralama, aralık veya oran ölçeğinde olmalıdır.
Tek Örneklem t - Testi Bir firma ürettiği tereyağında bulunan kuru madde değerinin ortalamasını 50 mg, yağ miktarının 30 mg ve Tuz miktarının ise 6.30 g olduğunu ileri sürmektedir. Üreticinin iddiasını %5 yanılma düzeyinde test edelim.
Bağımsız gruplarda t – testi Karnitine göre sınıflandırılmış gruplarda alt, ast ve ggt parametreleri ortalamaları arasındaki farklılığı; istatistik düzeyde anlamlılığını araştıralım.
Mann Whitney - U test Incelenilen 5 farklı köpek ırkına ait sperma Özelliklerine ait bilgilerden yararlanarak ırk bazında; ikili karşılaştırmalarla farklılıkların önemli olup olmadığını inceleyelim.