BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ DİYABET Dr.Handan SARIOĞLU BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ

KAN ŞEKERİ (GLİKOZ) VÜCUDUMUZ İÇİN NİÇİN ÖNEMLİDİR? Vücudumuzdaki tüm hücreler enerji elde etmek için glikoz kullanır Eğer hücreler glikoz kullanamazsa, açlık hissedilir Glikozun hücreler girişini insülin hormonu sağlar

DİYABET İnsülin hormonunun yokluğu veya yetersizliği durumunda kan şekerinin hücre dışında ve kanda yükselmesi ile ortaya çıkan bir hastalıktır

DİYABETLİ OLDUĞUNUZU NASIL ANLARSINIZ? Sürekli susama hissi/ağız kuruluğu Çok su içme – “suya doyamama” Çok ve sık idrar yapma Sınıfta sık sık tuvalete gitme Gece idrara çıkma ve daha önce yatağını ıslatmayan çocukların yatağını ıslatmaya başlaması İştah artması-küçük çocuklarda görülmeyebilir Çok yemesine rağmen kilo kaybı Kolay yorulma ve bitkinlik Okula devamda aksamalar ve derslerde başarısızlık

KAÇ TİP DİYABET VARDIR? Tip 1 Diyabet: İnsülin eksikliği sonucu oluşan ve çocukluk çağında en fazla görülen şekildir. Tip 2 Diyabet: İnsülinin etki gösterememesi sonucu oluşan en fazla şişman erişkinlerde ve ergenlerde görülen şekildir.

RİSK FAKTÖRLERİ Yakın aile bireylerinde diyabet öyküsü olanlar Kalp-damar hastalığı olanlar Obez kişiler Hipertansiyon hastaları Kan yağları yüksek olan kişiler Gebelikte diyabet geçirenler Düşük veya ölü doğum yapanlar İri bebek doğuranlar (4.5 kilodan ağır bebek ) 45 yaş üstü kişiler Polikistik over hastalığı sendromu olanlar

DİYABET NASIL TANINIR? Diyabete ait şikayetleri olan hastalarda kan glikozunun damardan veya parmak ucundan ölçülmesi ile anlaşılır

DİYABETTE KONTROL HEDEFLERİ KAN ŞEKERİ AÇ 70-100 mg/dl TOK 80-140 mg/dl

GİZLİ ŞEKER Şikayetleri tam olmayanlarda ise “şeker yükleme testi” yapılarak tanı konulur

DİYABET TANI KRİTERİ Açlık plazma glikozu ≥ 126 mg/dl Tokluk plazma glikozu ≥ 200 mg /dl

DİYABETTE TEDAVİNİN AMACI Kan şekerini normal sınırlarda tutarak diyabete bağlı gelişebilecek sağlık sorunlarının ortaya çıkışını engellemek veya önlemek, yaşam süresini ve kalitesini yükseltmektir

DİYABETİN YOL AÇABİLECEĞİ İSTENMEYEN DURUMLAR Hipoglisemi (Kan şekeri düşüklüğü) Diyabet koması Büyüme geriliği Ergenliğin gecikmesi İnsülin yapılan yerlerde şişlikler Eklemlerde hareket kısıtlılığı Ciltte yaralar Görmede azalma

YÜKSEK KAN ŞEKERİNE BAĞLI KOMPLİKASYONLAR Büyük ve küçük damarlarda daralma veya tıkanıklık oluşabilir Damar hastalıklarını önlemek için kan şekeri, kolesterol, tansiyon seviyelerini iyi tutmak ve kesinlikle sigara içmemek gerekir Erken teşhis edebilmek için ise kontrolleri aksatmamak önemlidir

RETİNOPATİ (GÖZ HASARI) Gözün retina tabakasındaki küçük damarların yapısının bozulmasıdır. Bu durum retina duvarına zarar verir Kontrolsüz diyabetlilerde yıllar sonra görme yetisinin kaybolması ile sonlanabilir

AYAK YARALARI Diyabetli bireylerin ayaklarında hissedilmeyen yaralar oluşabilir Bu yaraların kapanması çok güçtür

NEFROPATİ (BÖBREK HASARI) YÜKSEK KAN ŞEKERİ DİYALİZ (uyarı vermeden yıllar içinde gelişebilir)

DİYABETİ KONTROL ALTINA ALMANIN İLK ADIMI ONU ÖĞRENMEKTİR Diyabetli Hasta Beslenme Tedavisi Egzersiz Tedavisi İlaç/İnsülin Tedavisi

ÖĞRENCİLERİN DİYABETLİ ARKADAŞLARI İÇİN YAPABİLECEKLERİ Unutmayınız diyabet bulaşıcı bir hastalık değildir Diyabetli olmak utanılacak bir durum değildir. Her insanın diyabet olma riski vardır Diyabetli çocuk kan şekeri ölçümü ve insülin enjeksiyonunu sınıfta yapmalı ve diğer arkadaşları da onlara gerektiğinde yardımcı olmalıdır İnsülin enjeksiyonu tamamen tedavi için yapılır

DOĞRU, DENGELİ VE DÜZENLİ BESLENİN, SAĞLIKLI VE MUTLU KALIN…