Kurumlar Vergisi
Konusu Kurumlar Vergisinin (KV) konusu, kurum kazancıdır. Kurum kazancı, Gelir Vergisinin (GV) konusu olan (yedi- 7) gelir unsurudur. GV’ de her gelir unsurunun ayrı vergilendirme tekniği olduğu halde KV’ de 7 gelir unsuru da (dar mükellefler hariç-dar mükellefler 7 gelir unsurunu da elde ederler.) aynı vergileme tekniği ile (kurum kazancı=ticari kazanç tekniği) ile vergilendirilir.
Kurumlar Vergisinin Mükellefleri
KV-Mükellefler Sermaye Şirketleri Kooperatifler İktisadi Kamu Kuruluşları Dernek ve Vakıflara Ait İktisadi İşletmeler (Dernek ve Vakıflar değil) İş Ortaklıkları Bu kuruluşlar (Vergiden muaf olanlar hariç) kazanç elde etmeseler dahi kurumlar vergisi beyannamesi vermek zorundadırlar.
1. Sermaye Şirketleri Anonim Şirketler (+holdingler) Limitet Şirketler İştirak kazançları istisnası var. Limitet Şirketler Paylı Komandit Şirketler Sadece komanditer ortaklar için Komandite ortaklar Gelir Vergisine tabi. Komandite ortağın hissesine düşen kar payı, safi kurum kazancının tespitinde brüt hasılattan indirilebilir. Yatırım Fonları (+yatırım ortaklıkları) İnançlı mülkiyet esasları ve riskin dağıtılması ilkesine göre hareket edilir. Kazançları vergiden istisna edilmiştir. Bu kapsamdaki yabancı kurumlar da KV mükellefidir.
2. Kooperatifler Kooperatif; “Tüzel kişililiği haiz olmak üzere ortaklarının belirli ekonomik menfaatlerini ve özellikle meslek veya geçimlerine ait ihtiyaçlarının işgücü ve parasal katkılarıyla karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle sağlayıp korumak amacıyla gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan değişir ortaklı ve değişir sermayeli ortaklıklar” şeklinde tanımlanmıştır.” Kooperatifler Kanununa veya özel kanunlarına göre kurulan kooperatifler ile benzer nitelikteki yabancı kooperatifleri ifade eder. Okul kooperatifleri KVK açısından kooperatif sayılmaz.
Kooperatiflerde Muafiyet Aşağıdaki şartlara sahip olanlar vergiden muaftır; Sermaye üzerinden kazanç dağıtılmamalı Yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden hisse verilmemeli Yedek akçeler ortaklara dağıtılmamalı Yalnızca ortaklarla iş görmeli Bu hususların kooperatifin ana sözleşmesinde yer alması ve bu şartlara fiilen uyulması gerekmektedir. Tüketim ve taşımacılık kooperatifleri muafiyet dışındadır. Yapı kooperatiflerinin muafiyeti için, yukarıdaki şartlara ilaveten; Arsa tapusunun kooperatif adına tescil edilmiş olması, Yönetim ve denetim kurullarında inşaat işini kısmen veya tamamen üstlenen gerçek kişilerle tüzel kişi temsilcilerine ve bunlarla ilişkili kişilere veya işçi işveren ilişkisi bulunan kişilere yer vermemesi gerekir.
3. İktisadi Devlet Kuruluşları Devlete, il özel idarelerine, belediyelere, diğer kamu idarelerine ve kuruluşlarına ait veya bağlı olup, faaliyetleri devamlı bulunan ticarî, sınaî ve ziraî işletmeler iktisadî kamu kuruluşudur. İDT (İktisadi Devlet Teşekkülleri); Sermayesinin tamamı devlete ait, ticari alanda faaliyet gösteren, kanunla kurulan. KİK (Kamu İktisadi Kuruluşları); Sermayesinin tamamı devlete ait, tekel niteliğinde mal ve hizmet üretmek ve pazarlamak üzere kurulan, kamu hizmeti niteliği ağır basan. Kamu Müesseseleri (Kuruluşları); Sermayesinin tamamı bir İDT veya KİK’e ait, ona bağlı işletme ve şirketler topluluğu, tüzel kişiliği haiz. Bağlı Ortaklık; Sermayesinin % 50’den fazlası İDT veya KİK’e ait, ona bağlı işletme ve şirketler topluluğundan oluşan A.Ş. ler. Kamu İştirakleri; Sermayesinin % 15-50’sine İDT, KİK veya bağlı ortaklıkların sahibi olduğu A.Ş.ler. İşletme; Kamu müessese ve bağlı ortaklıkların mal ve hizmet üreten birimleri (Mükellefiyeti yok)
4. Dernek ve Vakıflar Ait İktisadi İşletmeler Dernek veya vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ticarî, sınaî ve ziraî işletmeler ile benzer nitelikteki yabancı işletmeler, dernek veya vakıfların iktisadî işletmeleridir. Sendikalar dernek, cemaatler ise vakıf sayılır. Dernek ve vakıflar, kira gelirleri ve faiz gelirleri dolayısıyla ticari işletme sayılmazlar. Bu nedenle KV mükellefiyeti tesis ettirilmesine gerek bulunmamaktadır. Bu ödemeleri yapan kurumların yapacağı stopaj nihai vergilendirmedir. Ancak söz konusu gelirler, dernek veya vakfa ait bir iktisadi işletme bünye içinde elde edilmiş olması halinde, bu gelirlerde iktisadi işletmenin kurum kazancına dahil edilecek ve vergilendirilecektir.
5. İş Ortaklıkları KV mükelleflerinin kendi aralarında veya şahıs ortaklıkları ya da gerçek kişilerle, belli bir işin birlikte yapılmasını ortaklaşa (müşterek ve müteselsil) yüklenmek ve kazancını paylaşmak amacıyla kurdukları ortaklıklardan bu şekilde mükellefiyet tesis edilmesini talep edenler iş ortaklıklarıdır. Bunların tüzel kişiliklerinin olmaması mükellefiyetlerini etkilemez.
İş Ortaklıkları KV mükellefiyeti isteğe bağlıdır. Talep yoksa, adi ortaklık ilişkisi çerçevesinde vergilendirilir. Konsorsiyum, iş ortaklığından farklı bir yapılanmadır. Burada ortakların sorumluluğu 3. şahıslara karşı sınırlandırılmıştır. Bu nedenle konsorsiyumlar KV mükellefi değildirler.
KV’de Tam ve Dar Mükellefiyet
KV’de Tam ve Dar Mükellefiyet Tam mükellefiyet: Kurumların kanunî veya iş merkezi Türkiye'de bulunanlar, gerek Türkiye içinde gerekse Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirilirler. Dar mükellefiyet: Kurumların kanunî ve iş merkezlerinin her ikisi de Türkiye'de bulunmayanlar, sadece Türkiye'de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirilirler. Bu kurumlar, Türkiye’de iş yeri ya da temsilcileri aracılığıyla faaliyet gösterirler.
Kanuni ve İş Merkezi Kavramları Kanunî merkez: Vergiye tâbi kurumların kuruluş kanunlarında, tüzüklerinde, ana statülerinde veya sözleşmelerinde gösterilen merkezdir. İş merkezi: İş bakımından işlemlerin fiilen toplandığı ve yönetildiği merkezdir. Kriterleri; İmalatın, personelin, hizmet ifalarının, gelir ve giderlerin yoğunlaştığı yer, Genel kurulun ve yönetim kurulunun toplantı yeri, Kurumun fiili yöneticilerinin ikametgahlarının bulunduğu yer, Kurum idare servislerinin yoğun olarak bulunduğu yer, Kurumun 3. şahıslarla ilişkilerinin yürütüldüğü yer,
KV’ de Muafiyet ve İstisnalar
KV’ de Muafiyetler Yerel yönetimler ve bunların oluşturdukları birliklere; Kanal, boru ve benzeri yollarla dağıtım yapan su işletmeleri Belediye sınırları içinde faaliyette bulunan yolcu taşıma işletmeleri Mezbahalar Köy ve köy birlikleri işletmeleri (hamam, çamaşırhane, değirmen, soğuk hava deposu, yolcu taşıma işletmeleri, tarım işletmeleri,) Kanunla kurulan emekli ve yardım sanıkları ve sosyal güvenlik kurumları Kreş, konuk evleri ve askeri kantinler KOBİ’ lere kredi teminatı sağlayan kuruluşlar Organize sanayi bölgesinin kuruluş ve işletilmesini yüklenenler Darphane ve damga matbaası, ÖİB, TOKİ, MPİ Askeri fabrika ve atölyeler Kamu idare ve müesseseleri tarafından ilim, fen ve güzel sanatları öğretmek, yaymak amacıyla işletilen kuruluşlar Kamu idare ve müesseseleri tarafından açılan sergi ve panayırlar, fuarlar İdman ve spor faaliyetinde bulunan iktisadi işletmeler, sadece idman ve spor faaliyetinde bulunan anonim şirketler Yaptıkları iş karşılığı resim ve harç alan kamu kuruluşları
İstisnalar
Tam Mükellef Kurumdan Elde Edilen İştirak Kazancı Tam mükellef olma koşulu sermayesine iştirak edilen kurum yönünden önemlidir. Serbest bölgelerdeki kurumlarda tam mükellef sayılırlar. Tam mükellef kuruma iştirak eden ve bu kurumdan kar payı alan kurum dar mükellef de olsa iştirak kazançları istisnasından yararlanacaktır. (Süre ve oran şartı yoktur.) Tam mükellef kurumun karına katılma imkanı veren kurucu ve intifa senetleri nedeniyle alınan kar payları da iştirak kazançları istisnasından yararlanacaktır.
Tam Mükellef Kurumdan Elde Edilen İştirak Kazancı Elde edilen kâr paylarının kaynağının, iştirak edilen kurumun cari yıl veya önceki yıl kârlarından dağıtılmış olmasının, iştirak kazancını elde eden kurum yönünden istisna uygulamasında herhangi bir önemi yoktur. Örneğin; (A) Kurumunun 2014 yılında 2001 yılı kârını dağıtması halinde, bu kuruma ortak olan (B) kurumunun söz konusu iştirak kazancını 2014 hesap dönemi kurumlar vergisi matrahının tespitinde istisna olarak dikkate alması mümkündür.
Tam mükellef bir kurumdan elde edilen iştirak kazancının, bu kurumda genel vergi rejimi uyarınca vergilenmiş veya kurumlar vergisinden istisna edilmiş kazançlardan oluşması veya kâr dağıtımına bağlı vergi kesintisinin kapsamı dışında bırakılmış veya düşük oranda vergi kesintisi yapılmış olması, istisna uygulamasına engel teşkil etmeyecektir
Yatırım fonları katılım belgeleri ile yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kar payları iştirak kazançları istisnasından yararlandırılmamıştır. Çünkü ana kurumun kazancı KV’ den istisna edilmiştir.
Şirketin yönetim kurulu üyelerinin tüzel kişi olması söz konusu değildir. Yönetim kurulu üyeleri gerçek kişilerden oluşur. Gerçek kişi yönetim kurulu üyelerinin bu sıfatları nedeniyle aldıkları kar payları menkul sermaye iradıdır. Ancak, gerçek kişi yönetim kurulunda tüzel kişi ortağı temsil ediyor ve bu durumda kar payı ortak tüzel kişiye ödeniyorsa, bu kar payı da iştirak kazancı istisnasından yararlanacaktır.
KV’ de İstisnalar Kanuni ve iş merkezi Türkiye dışındaki anonim ve limitet şirket niteliğindeki kurumlardan elde edilen kar payları Şartları; Bu kazançların elde edildiği ülke kanunları uyarınca en az % 15 oranında GV ve KV benzeri toplam vergi yükü taşıması, Kazancın elde edildiği tarih itibariyle iştirak payının kesintisiz olarak en az bir yıl süreyle elde tutulması, Kazançların elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık KV beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması, Ana faaliyet konusu, finansal kiralama dahil finansman temini, sigorta hizmetlerinin sunulması veya menkul kıymet yatırımı olan kurumlarda, bu kazançların doğduğu ülke vergi kanunlarınca en az Türkiye’de uygulanan KV oranında GV ve KV benzeri toplam vergi yükü taşıması koşuluyla KV’ den muaftır.
KV’ de İstisnalar Kanuni ve iş merkezi Türkiye dışında inşaat, onarım, montaj işleri yapan ve teknik hizmetler ifa eden kurumlardan elde edilen kazançlar KV’ den istisnadır. Yurt dışında yapılan inşaat, onarma, montaj işleri ve teknik hizmetlerden sağlanan ve Türkiye’de genel netice hesaplarına aktarılan kazançlar KV’ den istisnadır. Emisyon primleri Anonim şirketler kurulurken veya sermaye artırırken şirket paylarını nominal bedel üstünde satabilmektedirler. Nominal bedeli aşan satış tutarı, şirket bilançosunun pasifinde emisyon primi adı altında bir öz sermaye unsuru olarak yer almaktadır. Bu nitelikteki emisyon primi kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
KV’ de İstisnalar Menkul kıymet yatırım fonlarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançları ile, girişim sermayesi yatırım fonları, gayrimenkul yatırım fonları veya bu fonların ortaklarının kazançları, emeklilik yatırım fonları kazançları, konut finansmanı fonları ile varlık finansmanı fonlarının kazançları kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
KV’ de İstisnalar Kurumların, (iktisap tarihinden) en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri, gayrimenkuller, kurucu ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının satışından doğan kazancın % 75’ lik kısmı KV’ den istisna edilmiştir. Satış kazancının istisnadan yararlanan kısmı satışın yapıldığı yılı izleyen 5. yılın sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulmalıdır. Satış bedeli, satışın yapıldığı yılı izleyen 2. takvim yılı sonunda tahsil edilmelidir. Menkul kıymet alım satımı, taşınmaz ticareti ve kiralanmasıyla uğraşan kurumlar istisna kapsamı dışındadır.
KV’ de İstisnalar Eğitim İstisnası; Okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve orta öğretim özel okulları ile Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan derneklere bağlı rehabilitasyon merkezlerinin işletilmesinden doğan kazançlar, kurumların faaliyete başladığı tarihten itibaren 5 hesap dönemi vergiden istisna edilmiştir.
KV’ de İstisnalar Risturn İstisnası; Risturn, kooperatiflerin ortaklarıyla yaptıkları işlemlerden sağladıkları kazançların, kooperatifle yaptıkları işlem hacmi oranında ortaklara geri verilmesi ya da iade edilmesidir. Şartlar; Ortak içi işlemlerin kazançla sonuçlanması Ortak içi ve ortak dışı işlemlerin toplamının gelir-gider farklı olumlu olmalı Tüketim, üretim ve kredi kooperatiflerinin ortakları için geçerlidir. Bütün kooperatifler için ortakların yönetim gideri karşılığı olarak ödedikleri paralardan harcanmayarak ortaklara iade edilen kısımlar, risturn istisnasından yararlanacaktır.
KV’ de İstisnalar Serbest Bölgede İmal Edilen Ürünlerden Sağlanan Kazanç İstisnası; Serbest bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin bu bölgede imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançlar, AB’ ye tam üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren yıllık vergileme döneminin sonuna kadar gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
KV’ de İstisnalar Teknoloji geliştirme bölgeleri faaliyet kazançları (yazılım ve AR-GE) ile ilgili istisna; İstisna bir buluşun, teknolojik bir ürünün oluşturulması esasına dayandırılmıştır. Dolayısıyla bu buluş, yaratılan teknolojik ürün nedeniyle oluşan kazanç vergiden istisnadır. Yani bu buluşların patentinin satışında ya da kiralanmasından kaynaklanan kazanç istisna kapsamında olmaktadır.
KV’ de İstisnalar Kurumlar vergisinden istisna edilen bu kazançların ortaklara dağıtılması durumunda (bedelsiz hisse senedi) ortaklar açısından GVK’ na göre stopaj (%15) yoluyla vergi ödenmesi (menkul sermaye iradı) gerekir. İstisna edilmiş kazancın, dağıtılmayarak sermayeye eklenmesi durumunda ise stopaj söz konusu olmayacaktır.
KV’ de Matrah Tespiti KV’ nin matrahı safi kurum kazancıdır. Kurum kazançlarının vergilendirilmesinde ticari kazancın vergilendirilme teknikleri kullanılır. Kurum kazancının tespitinde tahakkuk esası geçerlidir. Kurum kazançları yalnızca gerçek usulde vergilendirilir. KV mükellefleri VUK gereği 1. sınıf tüccar kabul edildiklerinden kurum kazançları bilanço esasına göre tespit edilir.
KV’ de Matrah Tespit Süreci Öz sermaye karşılaştırması yoluyla o yılın karı (vergi öncesi ticari kar) bulunur. Vergi yasalarınca kabul edilen giderler kardan indirilir, kabul edilemeyen giderler kara ilave edilir. İştirak kazançları kardan düşülür. (İstisna) Varsa geçmiş yıl zararları düşülür. Diğer istisna ve indirimler düşülür.
Kazanç Tespitinde Kabul Edilen Giderler Kurum kazancından düşülmesi vergi kanunlarınca kabul edilen giderler; Gelir Vergisi Kanununca düşülebilecek giderler Kurumlar Vergisi Kanununca düşülebilecek giderler olarak ikiye ayrılır.
Gelir Vergisi Kanununca Düşülebilecek Giderler Gelir Vergisi Kanununca ticari kazançtan düşülebilecek giderler, kurum kazancından da düşülebilir.
Kurumlar Vergisi Kanununca Düşülebilecek Giderler Menkul Kıymet İhraç Giderleri Kurumlar, menkul kıymet olarak hisse senedi ve tahvil ihraç ederler. Bunlar ihraç edilirken basım giderleri, notere yapılan ödemeler, çeşitli harçlar söz konusu olur. Ayrıca bu menkul kıymetlerin ihracına genellikle bankalar aracılık etmekte ve komisyon ödenmektedir. Bu komisyon ödemeleri de menkul kıymet ihraç gideri olarak kazançtan indirilebilecektir. Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri Kurumlar Vergisi mükellefinin tüzel kişi olarak oluşması, yeni şube açılması, yahut işlerin devamlı genişletilmesi için yapılan ve karşılığında maddi bir değer edinilmeyen ödemeler kuruluş ve örgütlenme gideridir.
Kurumlar Vergisi Kanununca Düşülebilecek Giderler Genel Kurul Toplantıları İçin Yapılan Giderler, Birleşme, Devir, Bölünme, Fesih ve Tasfiye Giderleri Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketin Komandite Ortağının Kar Payı Katılım Bankalarınca Katılma Hesabı Karşılığı Ödenen Kar Payları
Kurumlar Vergisi Kanununca Düşülebilecek Giderler Geçmiş Yıl Zararları Geçmiş kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmiş zararlar ancak beş yıl geriye kadar mahsup edilebilir. Örneğin 2001 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmiş zarar, ancak 2006 yılı kurumlar vergisi matrahından indirilebilir. Vergi terkinine yol açan afetler nedeniyle vergi borcunun terkin edilmiş olması afetin yarattığı zararın ayrıca mahsup edilmesine engel değildir. Araştırma ve Geliştirme Harcamaları Kurumlar vergisi mükelleflerinin işletme bünyesinde gerçekleştirdikleri teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamalarının %100 ü kurum kazancından indirilecektir. Spor Faaliyetleri Sponsorluk Harcamaları Sponsorluk harcamalarının amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için %50 si kurum kazancından indirilebilecektir.
Kurumlar Vergisi Kanununca Düşülebilecek Giderler Bağış ve Yardımlar Kamu idarelerine, vergi muafiyeti tanınmış vakıflara, kamu yararına çalışan derneklere, bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara yapılan bağışlar; okul, sağlık tesisi, öğrenci yurdu, çocuk yuvası vb. yerlerin inşası nedeniyle yapılan harcamalar ve bağışlar; kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin uluslar arası organizasyonların gerçekleştirilmesine, ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film vb. materyallerin hazırlanması, basımı dağıtımı, yazma ve nadir eserlerin korunmasına; taşınmaz kültür varlıklarının bakımı onarılması,kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmalarına; yurt dışındaki Türk kültür varlıklarının korunmasına, taşınır kültür varlıkları ile güzel sanatlar, el sanatları alanındaki ürün ve eserlerin KTB na kazandırılması ve güvenliklerinin sağlanmasına; kütüphane, müze sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema tiyatro opera bale ve konser gibi kültür ve sanat faaliyetlerinin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı çalışmalarına ilişkin harcamalar ile bağış ve yardımların ve doğal afetler dolayısıyla makbuz karşılığı yapılan bağışların tamamı ile Türkiye Kızılay Derneğine makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı
Gelir Vergisi Kanununca Kabul Edilmeyen Giderler Gelir Vergisi Kanununca ticari kazançtan düşülemeyecek giderler, kurum kazancından da düşülemez.
Kurumlar Vergisi Kanununca Düşülemeyecek Giderler Öz sermaye Üzerinden Hesaplanan ve Ödenecek Faizler Öz sermaye, nominal sermaye, yedek akçeler, dağıtılmamış karlar, bazı fonların toplamıdır. Bunlar esas alınarak ödenen veya hesaplanan faizler kurum kazancından indirilemeyecektir. Anonim şirketlerde, işletmenin faaliyete geçmesine kadar geçen sürede pay sahiplerine ödenen “hazırlık devresi faizi” ödemelerine izin verilmektedir. Örtülü Sermaye Üzerinden Ödenen veya Hesaplanan Faizler Kurumların ortaklardan veya ortaklarla ilişkili olan kişilerden temin edilerek işletmede kullandıkları borçların, hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun öz sermayesinin 3 katını aşan kısmı ilgili hesap dönemi için örtülü sermaye sayılır. Örtülü sermaye üzerinden yapılan faiz ve benzeri ödemeler veya hesaplanan tutarlar, borç alan ve veren açısından , dağıtılmış kar payı olarak kabul edilir.
Kurumlar Vergisi Kanununca Düşülemeyecek Giderler Transfer Fiyatlandırılması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Örtülü kazanç, kurumların iktisadi faaliyetlerinden doğan kazançlarının muvazaa yoluyla vergi ödenmeden gerçek veya tüzel kişilere aktarılmasıdır. KVK’ na göre, örtülü olarak dağıtılan kazançlar, kurum kazancından gider olarak indirilemez. Örtülü olarak dağıtılan kazanç GV ve KV açısından dağıtılmış kar olarak kabul edilecek ve kurum kazancından indirilemeyecektir. Transfer fiyatlandırılması şu şekilde gerçekleşebilir; Emsallerine uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit edilen bir bedel üzerinden mal ve hizmet alımında veya satımında bulunulması. Emsaline göre göze çarpacak derecede yüksek veya düşük bedeller üzerinden kiralama yapılması. Emsaline göre göze çarpacak derecede yüksek veya düşük komisyonla ödünç para alınması ve verilmesi. Kurumun kendi içinde yönetim kurulu başkanı ve üyesi, müdürü ve yüksek memuru olarak çalışan ortaklarına ve onların akınlarına, emsaline göre göze çarpacak derecede yüksek aylık, ikramiye, ücret gibi ödemelerde bulunması.
Kurumlar Vergisi Kanununca Düşülemeyecek Giderler Yedek Akçeler Yedek akçe, bir işletmede elde edilen dönem sonu kârın, kâr payı olarak dağıtılmayan veya kanun ya da ana sözleşme gereğince dağıtılmayan ve bilançoda çeşitli maksatlara ayrılmış olarak, ayrı kalemlerde gösterilen kısmıdır. Vergi ve Cezalar Kurumlar Vergisi Her türlü para cezası Vergi cezaları Gecikme zammı Gecikme faizi İşletme Faaliyeti İle İlgisi Olmayan Motorlu Araçlara İlişkin Giderler ve Amortismanlar Yat, kotra, tekne, sürat teknesi, uçak, helikopter vb.
Kurumlar Vergisi Kanununca Düşülemeyecek Giderler Tazminatlar Kurumun kendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının suçlarından doğan maddi ve manevi tazminatlar. Sözleşmelere ve kanunlara dayanılarak ödenen tazminatlar kapsam dahilinde değildir. Basın Yoluyla İşlenen Fiiller İçin Ödenen Tazminatlar Alkol ve Alkollü İçkiler ile Tütün ve Tütün Mamullerine Ait İlan ve Reklam Giderleri
KURUMLAR VERGİSİNDE KAZANCIN BİLDİRİMİ
KV’ nin Tarhı KV, mükelleflerin veya sorumluların beyanı üzerine tarh olunur. KV mükellefleri 3 tür beyanname verirler; Yıllık beyanname Muhtasar beyanname Özel beyanname
Yıllık Beyanname Tam Mükellef Dar Mükellef KV mükellefleri faaliyet gelirlerini ve faaliyet dışı gelirlerini yıllık beyannamede toplamak zorundadırlar. GV’de beyannameye dahil edilmeyecek gelirler, KV’ de kesinlikle beyannameye dahil edilecektir. Kurumlar vergisi beyannamesi ilgili olduğu hesap döneminin kapanmasını izleyen dördüncü ayı içinde (hesap dönemi takvim yılı olanlarda Nisan ayının) birinci gününden ayın 25 inci günü akşamına kadar verilebilir. Dar mükellefler ticari ve zirai kazançları için yıllık beyanname verirler. Bu kazançlara ilave olarak stopaja tabi başka gelir elde etmişlerse bu gelirlerin beyannameye dahil edilmesi ihtiyaridir. Kurumlar vergisi beyannamesi ilgili olduğu hesap döneminin kapanmasını izleyen dördüncü ayı içinde (hesap dönemi takvim yılı olanlarda Nisan ayının) birinci gününden ayın 25 inci günü akşamına kadar verilebilir.
Yıllık Beyanname Tam Mükellef Dar Mükellef Kurumlar vergisi beyannamesi, kurumun bağlı olduğu vergi dairesine verilir. Kurumun bağlı olduğu vergi dairesi yasal merkezinin veya iş merkezinin bulunduğu yerin vergi dairesidir. Yıllık beyannameye göre tahakkuk eden kurumlar vergisi, aynı ayın sonuna kadar (tek taksit halinde) ödenmesi gerekir. Dar mükellefler için, beyannamenin verileceği vergi dairesi dar mükellef kurumun işyerinin veya temsilcisinin bulunduğu yer vergi dairesidir. Bunlar yoksa, kuruma kazanç sağlayanların bağlı olduğu yer vergi dairesine verilir. Yıllık beyannameye göre tahakkuk eden kurumlar vergisi, aynı ayın sonuna kadar (tek taksit halinde) ödenmesi gerekir.
Muhtasar Beyanname Tam Mükellef Dar Mükellef Tam mükellef kurumların elde ettiği bazı kazançlar üzerinden stopaj yapılmaktadır. Örneğin, Birden fazla takvim yılına yayılan inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan ödemeleri (%3) Vakıflara, derneklere, kooperatiflere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığı yapılan ödemeler (%20) Bir aylık vergilendirme döneminde kaynakta kesilen vergiler, ertesi ayın 23. akşamına kadar bağlı bulunulan vergi dairesine muhtasar beyanname ile bildirilir. Vergi borcu, aynı ayın 26. günü akşamına kadar ödenir. Dar mükellef kurumlara stopaja tabi kazanç ve iratları sağlayan gerçek ve tüzel kişilerin kaynakta kestiği (%15) vergilerin bildirilmesinde kullanılır. Birden fazla takvim yılına yayılan inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan ödemeleri (%3) Serbest meslek kazançları (%20) Bir aylık vergilendirme döneminde kaynakta kesilen vergiler, ertesi ayın 23. akşamına kadar bağlı bulunulan vergi dairesine muhtasar beyanname ile bildirilir. Vergi borcu, aynı ayın 26. günü akşamına kadar ödenir.
Özel Beyanname KVK’ na göre, dar mükellef kurumların diğer kazanç ve irat niteliğindeki kazanç ve iratlarının, özel beyanname ile beyan edileceği belirtilmiştir.
Özel Beyanname Özel beyanname, özel beyan konusu kazançların elde edilme tarihinden itibaren 15 gün içinde yabancı kurum veya Türkiye’de adına hareket eden kimse tarafından vergi dairesine verilir ve aynı süre içinde vergi ödenir. Beyannamenin verileceği vergi dairesi kazanç türüne göre farklılık gösterir.
KV’ de Oran Kurumlar Vergisi oranı % 20’ dir. Yatırım teşvik belgesine bağlanmış yatırımlardan elde edilen kazançlarda Bakanlar Kurulu KV oranını % 90’a kadar indirilebilir.
Hesaplanan Vergiden Yapılacak İndirimler Geçici Vergi Kaynakta Kesilen Vergiler Yabancı Ülkede Ödenen Kurumlar Vergisi
Geçici Vergi Geçici vergi, gerçek usulde vergilendirilen GV ve KV mükelleflerinin cari vergilendirme döneminin gelir ve kurumlar vergisine mahsuben üçer aylık kazançları üzerinden hesaplanarak ödenen bir peşin vergi uygulamasıdır. Geçici vergi kapsamına; Ticari kazanç sahipleri, Serbest meslek erbabı, Kurumlar vergisi mükellefleri girer. Geçici vergi; GV’ de %15, KV’ de % 20’ dir.
Geçici Vergi Beyan ve Ödeme Tarihleri Dönem Beyan Ödeme 1. 14 Mayıs Akşamına Kadar 17 Mayıs Akşamına Kadar 2. 14 Ağustos Akşamına Kadar 17 Ağustos Akşamına Kadar 3. 14 Kasım Akşamına Kadar 17 Kasım Akşamına Kadar 4. 14 Şubat Akşamına Kadar 17 Şubat Akşamına Kadar
Yabancı Ülkelerde Ödenen Vergiler KVK’ na göre, yabancı ülkelerde elde edilerek Türkiye’de sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançlardan, mahallinde ödenen benzeri vergiler (belgelenebilen), Türkiye’de tarh olunan KV’ den indirilebilir.
Kaynakta Kesilen Vergiler Beyannamede gösterilen kazançlar için, GV ve KV gereğince kaynakta kesilmiş olan vergiler beyanname üzerinde hesaplanan KV’ den indirilir.