Yerfıstığı
Sistematiği Familya : Leguminosae (Fabaceae) Cins : Arachis Tür : Arachis hypogaea (n:20)
Ekilen alan(dekar) Üretim(ton) Verim(kg/da) 2013 Ekilen alan(dekar) Üretim(ton) Verim(kg/da) Adana 182.252 68.375 375 Osmaniye 119.837 42.113 351 Kahramanmaraş 50.360 16.325 324 Aydın 13.663 5.236 383 Antalya 12.998 3.346 257 Mersin 9.030 1.673 185 Şırnak 5.000 2.000 400 Hatay 3.000 1.150 Gaziantep 1.300 520 Muğla 1.160 300 259
Kullanım Alanları Bir yağ bitkisidir. Yağı oleik asit bakımından zengindir. küspesi hayvan yemidir. Ayrıca insan gıdalarına protein düzenleyici olarak katılır. çerez olarak tüketilir. Ezmesi tüketilir. kabukları suni tahta yapımında ve hayvancılıkta yem olarak kullanılır. baklagil bitkisidir.
Kök Bitki, 90-120 cm derine, 60-100 cm yanlara yayılan kazık kök sistemine sahiptir.
Bir baklagil olduğundan köklerinde Rhizobium bakterilerini taşıyan ve nodozite olarak isinlendirilen yumrucuklarını taşır. Nodozitelerde bulunan bu bakteriler havanın serbest azotunu toprağa fikse eder. Baklagil bitkisi ve bakteri arasında gerçekleşen bu yaşam biçimine simbiosis denir. Bitki bakteriye enerji kaynağı olan karbonhidrat verirken, bakteri de bitkiye amonyak (NH3) formunda azot sağlar. Bakteri, havadaki serbest azotu, bitkinin kullanabileceği formda toprağa bağlar.
Konukçu yemeklik baklagil bitkisi Rhizobium Türü Fasulye R. Phaseoli Nohut R. Ciceri Mercimek, Bezelye, Bakla R. Leguminosarum Börülce R. Japonicum Soya R.japonicum Yonca, Çemen R.meliloti Üçgül, Yerfıstığı R. trifolii
Rhizobium trifolii ile inokule edilmiş (solda) ve inokule edilmemiş (sağda) bitkiler. İnokulasyonun olmadığı bitkide azot eksikliği nedeniyle solgunluk görülüyor.
Sap (Gövde) Ana sap; yaprak ve yaprak koltuklarından çıkan çiçekleri taşır. Bitki, 30- 60 cm boylanır. Bitkinin genç devresinde sapın kesiti köşeli ve içi boştur. Olgunlaşma devresinde sap silindirik bir yapı gösterir. Yan dallar, ana sapın yaprak koltuklarından çıkar.
Yerfıstığı gövdesi, sap ve dalların durumuna göre 3 form altında gelişme gösterir. Yatık form Yan dallar ana eksen etrafında bir daire şeklinde yayılır. Sap, dal, yaprak ve çiçekler toprak yüzeyine çok yakın veya toprak yüzeyine sürünücü bir yapı gösterir. Yarı yatık form Yatık ve dik formlar arasında bir geçiş formudur. Ülkemizde genelde bu formlar yetiştirilir. Dik form Sap ve buna bağlı yan dallar dikine büyüme gösterir.
Yaprak bileşiktir. Yaprakçık sayısı 4’tür ve yaprakçıklar kısa bir sapla yaprak eksenine karşılıklı olarak bağlanmıştır. Yaprakçıklarda fototropizm vardır. Yani, gündüz açık olan yaprakçıklar gece karşılıklı kapanırlar.
Çiçek
Meyve ve Tohum Çiçek açıp yumurtalık döllendikten 10-12 gün sonra yumurtalığın altındaki meristem dokusu çoğalmaya başlar ve yumurtalığı çevreleyen doku ile birleşerek ginefor adı verilen bir uzantı oluşturur. Bu organ geotropik olup, yumurtalığın havadan toprak içerisine girmesini sağlar.
Ginefor, ucunda bulunan sert tabaka yardımıyla toprakta 4-8 cm kadar derine inebilir. Toprağa giren gineforların uç kısımlarında 8-10 gün sonra meyveler oluşur.