İLETİŞİM

Nitelik yönünden her ne biçimde olursa olsun iki sistem arasındaki bilgi alış verişine iletişim denir. Genel olarak iletişim için iki sistem gerekir. Bu sistemler iki insan, iki hayvan, iki makine ya da bir insan ile bir hayvan, bir insan ile bir makine olabilir. İnsanlar arasında iletişimin oluşabilmesi için anlam gönderecek bir kaynağa (kişiye) ve bu anlamı alacak kişiye ihtiyaç vardır. Bu bağlamda, anlamı gönderene verici, anlamı alacak olana da alıcı denir. İletişimde genel olarak vericilerin sayısı az, alıcıların sayısı çoktur. Örnek olarak, sınıfımızda öğretmeninizin (verici) tek olduğu halde, öğrencilerin (alıcı) sayısı çoktur.

İnsanlar arası iletişim dil dediğimiz ortak gereçle sağlanır İnsanlar arası iletişim dil dediğimiz ortak gereçle sağlanır. Kişi, karşısındakinden gelen kendi dilinden bir bildiriyi belli koşullar altında duyarsa çözebilir ve anlayabilir. İletişimle ilgili olarak bugün birçok tanımla karşılaşmaktayız. İletişim; bir bilginin, bir niyetin, ilke ya da ergin bir işaret sisteminden yararlanılarak bir zihinden başka bir zihne ulaştırılmasıdır. Başka bir tanıma göre iletişim, ileti alış verişidir.

NASIL İLETİŞİM KURARIZ? YÜZ VE BEDEN HAREKETLERİ Kişiler arası iletişimin hangi yollarla gerçekleştiğini aşağıdaki şemada görebiliriz. KİŞİLER ARASI İLETİŞİM SÖZLÜ SÖZSÜZ DİL DİL ÖTESİ BEDENSEL TEMAS YÜZ VE BEDEN HAREKETLERİ MEKÂN KULLANIMI ARAÇ KULLANIMI

İnsan iletişimini ikiye ayırabiliriz: a) Sözlü İletişim: Dil ve dil ötesi ögeler kullanılarak kişi ve kişiler arasında anlaşmayı sağlayan iletişimdir. Örneğin, turizm hareketleri. Sözlü İletişim, dil ve dil ötesi olmak üzere ikiye ayrılır: 1. Dil ile iletişimde kişiler, ürettikleri bilgileri birbirlerine ileterek anlamlandırırlar. 2. Dil ötesi iletişim ise sesin niteliği ile ilgilidir.

İnsanların karşılıklı konuşmaları, mektuplaşmaları, öğretmenin öğrenciye soru sorup ondan cevap alması v.b. dil ile iletişime örnektir. Dil ötesi iletişimde ise kişiler, iletecekleri bilgileri ses tonu, ses hızı, ses şiddeti, sözcüklerin vurgulanması gibi sesin niteliği ile ilgili özelliklere dönüştürerek anlamlandırırlar. Örnek: Bir arkadaş doğum günü partisi için bütün arkadaşları yüksek sesle davet ederken, bize de yavaşça “İstersen sen de gel.”diyorsa burada kullandığı ses tonu ve tarzıyla bu söze bir anlam yüklemektedir. Bu anlamdan hareketle davetin içten olmadığını anlayabiliriz. Dil ile iletişimde ne söylediğimiz, dil ötesi iletişimde ise nasıl söylediğimiz önemlidir.

b) Sözsüz İletişim: Konuşma ve yazı kullanmaksızın kişi ve kişiler arasında anlaşmayı sağlayan iletişime denir. Bu iletişim şeklinde insanların ne söylediklerinden çok söylerken ne yaptıkları ön plâna çıkar. Sözsüz iletişim, bedensel temas, yüz ve beden dili, mekân kullanımı, araç kullanımı diye dörde ayrılır. Bedensel temasa tokalaşma ve sarılmayı örnek verebiliriz. Yüz ve beden dili; kişinin şaşkınlık, kızgınlık, sevinç gibi duygularını yüz hareketlerinden anlayabiliriz.

Mekân kullanımı: İnsanlarla aramıza koyduğumuz mesafe ya da mekân da mesaj iletir. Yeni tanıştığımız insanlarla aramıza olabildiğince fazla mesafe koyarız. Tanıdıklarımızla olan ilişkilerimizde bu mesafeyi azaltırız. Araç Kullanımı: Çoğu zaman yakamıza taktığımız rozet, kurdele gibi araçlarla karşımızdaki insanlara mesajımızı iletiriz.

Etkili Yazma: Duygu, düşünce ve isteklerin yazıyla anlatılmasıdır. Etkili bir iletişimin sağlanabilmesi etkili dinleme, etkili konuşma, etkili okuma ve etkili yazmadan oluşan dört temel dil becerisini kazanmakla sağlanır. Etkili Dinleme: Karşıdakini dinlerken dinlediğimizi fark ettirme, ondan gelen mesajları alabilmedir. Etkili Konuşma: Duygu, düşünce ve isteklerin karşıdakine sözle ve tam olarak anlatılmasıdır. Etkili Okuma: Gözün, zihnin ve ses organlarının iyi bir eşgüdüm içinde çalışmasıdır. Yani gözün gördüğü yazıyı beynin algılaması, ağzın noktalama ve yazım kurallarına uygun seslendirmesidir. Etkili Yazma: Duygu, düşünce ve isteklerin yazıyla anlatılmasıdır.

İLETİŞİMİN AMAÇLARI İnsan her şeyden önce kendini güçlü hissetmek için iletişim kurar. Çünkü insanlar tarafından kabul edilmek ya da edilmemek hepimiz için önemlidir. Bu, insanın önemli psikolojik ihtiyaçlarındandır. İnsan bu sayede kendini kanıtlama olanağı bulur ve yeteneklerinin farkına varır. Yeteneklerinin farkına varan insan ise “ne istiyorum, ne olacağım, hayattan ne bekliyorum?”sorularını cevaplamakta sıkıntı çekmez. İletişimi yalnızca psikolojik ihtiyaçlarımızı karşılamak için kullanmayız. Otobüs, iş yeri, okul ve benzeri yerlerdeki toplumsal ilişkilerimizi gerçekleştirebilmek için de kullanırız. Yine, fiziksel ihtiyaçlarımızdan olan, karnımızı doyurmak, su içmek, hastalandığımızda doktora sorunumuzu anlatmak için de iletişim kurarız.

O halde insanlar; Geçmiş ile günümüz arasında köprü kurmak, Ruhsal ve bedensel ihtiyaçlarını gidermek, Başka insanlarla birlikte olabilmek, Toplumların savaşmadığı bir dünyada huzur içinde yaşamak, Toplumda yasa ve kuralları sağlıklı işleterek daha mutlu bir yaşama ulaşmak için iletişim kurarlar.

İletişim her zaman ve her yerde değişik şekillerde gerçekleşmektedir İletişim her zaman ve her yerde değişik şekillerde gerçekleşmektedir. Kişilerin etkili iletişime açık olmaları (empatik olmaları) gerekir. Empati; insanın kendisini karşısındakinin yerine koyarak, duygu ve düşüncelerini doğru anlayıp, anlamadığını uygun bir dille anlatabilmesidir. Empatik olmaksa bu süreci iletişim kurduğumuz her ortamda gerçekleştirebilmektir. Empatik olursak ilişkilerimizi daha olumlu hale getirir, günlük yaşantımızda mutlu, insanları doğayı ve evreni daha fazla seven insanlar oluruz. Yüzlerinin renginden ötürü ya da bizim gibi düşünmediklerinden dolayı insanlarla çatışmayız, sorunlarımızı kavga ederek değil iletişim kurarak çözebiliriz.