CUMHURİYET DÖNEMİ ŞAİR TOPLULUKLARI (1923- 1940 / 1940-… ) HAZIRLAYAN Hatice CANSIZOĞLU
TEMEL SORU
KAZANIMLAR
ÜNİTE SORULARI CUMHURİYET DÖNEMİNDE HALKIMIZI HANGİ SANATÇILAR DAHA ÇOK ETKİLEMİŞTİR? BU DÖNEMDE SOSYAL VE SİYASAL OLAYLAR ŞİİRE YANSIMŞ MIDIR? BU DÖNEMDE YENİ ŞİİR SÖYLEYİŞLERİ OLUŞMUŞ MUDUR?
İÇERİK SORULARI Cumhuriyet döneminde hangi şair toplulukları oluşturulmuştur? CC Şairlerimiz hangi konuları hangi biçimlerle söylemişlerdir?
BEŞ HECECİLER BEŞ HECECİLER Faruk Nafız Çamlıbel, Yusuf Ziya Ortaç, Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy , Orhan Seyfi Orhon Enis Behiç KORYÜREK Halit Fahri OZANSOY Yusuf Ziya ORTAÇ Faruk Nafiz ÇAMLIBEL
BEŞ HECECİLER *Hecenin beş şairi adıyla da anılan bu sanatçılar milli edebiyat akımından etkilenmiş ve şiirlerinde hece veznini kullanmışlardır. *Şiirde sade ve özentisiz olmayı ve süsten uzak olmayı tercih etmişlerdir. *Beş hececiler şiire birinci dünya savaşı ve milli mücadele döneminde başlamışlardır. *Beş hececiler ilk şiirlerinde aruz veznini kullanmışlar daha sonra heceye geçmişlerdir. *Şiirde memleket sevgisi, yurdun güzellikleri, kahramanlıklar ve yiğitlik gibi temaları işlemişlerdir. *Hece vezni ile serbest müstezat yazmayı da denediler. *Mısra kümelerinde dörtlük esasına bağlı kalmadılar yeni yeni biçimler aradılar. *Nesir cümlesini şiire aktardılar ve düzyazıdaki söz dizimini şiirlerde de görülmesi beş hececiler de çok rastlanan bir özelliktir. *Beş hececiler şu sanatçılardan oluşmuştur: Faruk Nafız Çamlıbel, Yusuf Ziya Ortaç, Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy , Orhan Seyfi Orhon
Sabri Esat Siyavuşlugil, YEDİ MEŞALECİLER Ziya Osman Seba, Sabri Esat Siyavuşlugil, Kenan Hulusi, Yaşar Nabi Nayır, Cevdet Kudret Solok, Muammer Lütfi Vasfı Mahir Kocatürk ZİYA OSMAN SABA
YEDİ MEŞALECİLER Yedi meşaleciler, milli edebiyatçıların gerçekten uzak, duygusal memleketçiliklerine karşı olarak doğarlar. *Yedi Meşale adında ortak bir şiir dergisi çıkararak, Türk şiirine yeni bir ufuk açmaya çalıştılar. *İlkelerini samimilik, içtenlik, canlılık ve devamlı yenilik şeklinde açıkladılar. *Beş hececileri eleştirdiler ve onlara karşı çıktılar. *Batı edebiyatını özellikle Fransız edebiyatını kendilerine örnek alıp, izleyeceklerini söylemelerine rağmen beş hececilerin yolundan gitmişlerdir. *Topluluk şu sanatçılardan oluşmuştur: Ziya Osman Seba, Sabri Esat Siyavuşlugil, Kenan Hulusi, Yaşar Nabi Nayır, Cevdet Kudret Solok, Muammer Lütfi ve Vasfı Mahir Kocatürk
GARİPLER(1.YENİLER) Orhan Veli Melih Cevdet Anday Oktay Rıfat Horozcu
GARİPLER 1940'ta Garipçiler adıyla çıkan topluluğun ortaya koyduğu bir sanat anlayışıdır. * Şiirde her türlü kurala ve belirli kalıplara karşı çıkmışlardır. *Şiirde ölçü, kafiye ve dörtlüğe karşı çıkmışlardır. *Şiirde şairaneliği, mecazlı söyleyiş ve sanatları kabul etmediler. *Süslü, sanatlı dile karşı çıkıp sade bir dil kullandılar. *Şiirde o güne kadar işlenmedik konuları ele aldılar. *Konuşma dili ile günlük sıradan konuları işlediler. *İşledikleri konular günlük hayattan sıradan insanların problemleri, yaşama sevinci ve hayattaki bazı garipliklerdir. *Halk deyişlerinden yararlanmışlar, toplumsal yergiye yer vermişlerdir. Garipçiler: Orhan Veli, Melih Cevdet Anday, Oktay Rıfat Horozcu’nun oluşturduğu bir topluluklardır.
2.YENİLER (sürrealistler) 1950′li yıllarda “Birinci Yeniciler“in şiirine tepki olarak doğmuştur. Garip akımına tepki olarak doğmakla birlikte, şiirde biçimsel özgürlüğü sürdürdüler. Onlar gibi sürrealizm akımından etkilendiler. ÖZELLİKLERİ: 1. Basit söyleyişi, şiir saymadılar. 2. Hayali önemsediler, anlam ve söz sanatlarından yararlandılar, yoruma açık şiiri hedeflediler. 3. Şiiri akılcılıktan ve anlamdan uzaklaştırdılar. 4. Gerçeküstücülük etkisiyle soyutlamalara gittiler. Cemal Süreyya, Edip Cansever, Sezai Karakoç, Turgut Uyar, İlhan Berk,
MAVİCİLER * Atilla İlhan'ın 1952-1956 yıllarında çıkardığı derginin adı olan "MAVİ" nin etrafında toplanan Orhan Duru, Ferit Edgü gibi sanatçıları oluşturduğu guruptur.Bu sanatçılar, Garip Akımı'na ve Orhan Veli'ye karşı çıkmış, şairane bir sanat anlayışının temsilcisi olmuşlar. *Daha sonra mavi dergisi Özdemir Nutku'nun yönetimine geçti ve Atilla İlhan'ın savunduğu toplumsal geçekçiliğin (sosyal realizm) sözcüsü oldu.Dergi Nisan 1956'da çıkan 36. sayıdan sonra (son mavi) kapatıldı. * Garip akımına tepki olarak çıkmıştır. * Şiirin basit olamayacağını zengin benzetmeli, içli, derin olması gerektiğini savunmuşlardır.
TOPLUMCU GERÇEKÇİLER Toplumcu gerçekçi şiir, serbest nazım özellikleri taşır. - Toplumcu gerçekçi şiir, ideolojik içerikli bir şiirdir. - Toplumcu gerçekçi şiir, o güne kadar görülmemiş, denenmemiş bir görsellik, karmaşık biçimli teknikler barındıran bir şiirdir. - Politik bir içerik taşıması şiirin etkileme ve belirleme gücünü yükseltmiştir. - Şiirdeki paralel, simetrik akışlar ve kırılmalar Rus şair Mayakovski'den gelen yansımalardır. - Materyalist ve Marksist bir dünya görüşü üzerinde temellendirilmiştir.
TOPLUMCU GERÇEKÇİLER Toplumcu gerçekçi edebiyat, halkçılık, köycülük kavraları ile hümanist bir düşünce etrafında şekillenen bir edebiyattır. - Toplumcu gerçekçi anlayışın ekseninde "insan, toplum ve üretim ilişkileri" vardır. - Toplum için sanat anlayışı vardır. - Sanatkâr toplumun ruh mühendisidir. -Toplumcu gerçekçi edebiyat eğitsel bir işlevle yüklüdür. Sosyalist bireyselliğin geliştirilmesi bu edebiyatın ana amacıdır. -Sanat her türlü dinsel ve töresel bağlardan kurtulmalıdır. -Toplumcu gerçekçi edebiyat, programa dayalı ve tezi olan bir edebiyattır. -Toplumcu gerçekçi edebiyata iyimser bir bakış açısı egemendir. -Toplumcu gerçekçi edebiyatta insanı belirleyen en temel öge kollektivizmdir. - Nazım Hikmet, Beşir Fuat, Hoca Tahsin Efendi, Abdullah Cevdet, Ercüment Behzat Lav ve Kadro dergisi yazarları (Şevket Süreyya Aydemir, Vedat Nedim Tör ) bu edebiyat anlayışının öncüleridir.
HİSARCILAR Hisarcılar”, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı şiir ekollüne bağlı olan şair ve yazarlar topluluğudur. Hisarcılar ilk şiirlerini Çınaraltı dergisinde,Garip akımına karşı bir duruş sergileyerek yayınladılar. Daha sonra 1950 yılında yayınlanmaya başlayan ve 1980 yılına kadar aralıklı olarak 277 sayı çıkarılan Hisar dergisi etrafında toplandılar. Mehmet Çınarlı, İlhan Geçer, Mustafa Necati Karaer gibi şairler, kuruculuğunu yaptıkları Hisarcılar akımının ilk temsilcileridir. Daha çok sanatçının bağımsız olmasını ve Yaşayan Türkçe'yi savunmuşlar, Garip akımına karşı çıkmışlardır. Yenileşmek için, geleneklerin tümüyle yok sayılmasını doğru bulmamışlardır. Şiir ve öykü dalında Türk edebiyatına yeni örnekler kazandırmışlardır. Mehmet Çınarlı, Hisar dergisinin Aralık 1980 tarihli 277. veda sayısında dile getirdiği: "Hisar'ın savaşı, yabancı kopyası olmayan, gelenkelerinden bağlarını koparmayan, politik ve ideolojik baskılara boyun eğmeyen bir sanatı, halkın konuştuğu dille konuşan bir edebiyatı koruyup geliştirme savaşı idi."
KAYNAKLAR http://antolojicom.blogspot.com/ http://www.aof.anadolu.edu.tr/kitap/IOLTP/2275/unite07.pdf http://www.mizahcafe.com/357/cumhuriyet-donemi-ile http://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20EDEBIYATI/necati_tonga_cumhuriyet_donemi_turk_edebiyati_divan_siiri_tartismalari.pdf http://www.sanal-turk.com/edebiyat-turkce-f46/cumhuriyet-donemi-airleri-ve-ozellikleri-t3295.htm http://www.webilgi.com/turkce/10773-cumhuriyet-donemi-sairleri-eserleri-kimlerdir.html http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/12/850/10775.pdf http://www.frmtr.com/turk-dili-ve-edebiyati/1446059-cumhuriyet-donemi-turk-edebiyati-sairleri-siir-ozellikleri.html http://www.kitapambari.com/ambar/product.php?productid=39566
BİTİŞ SUNUMUMU İZLEDİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.