KONU: ÖLÇÜLER

ÖLÇÜLER Biz günlük hayatta neleri ölçeriz? 1- Uzunlukları ölçebilir miyiz? 2- Ağırlıkları ölçebilir miyiz? 3- Zamanı ölçebilir miyiz? 4- Sıvıların ne kadar olduklarını ölçebilir miyiz? 1 3 2 5 6 7 9 8 4 10 12 11

O halde ölçme nedir? Ölçme: Bir çokluğun uygun bir birim kullanılarak ne kadar olduğunun belirlenmesine ölçme denir. Ölçme sonucunda bulduğumuz değere de ölçtüğümüz çokluğun ölçüsü denir NOT:Sayma ölçmeden farklıdır. Sayma bir çokluğun kaç tane olduğunu söylemektir. Örneğin: kaç liranız var?, torbada kaç fındık var? Bunlar sayı belirtir.Bunları ölçemeyiz. 10 metre, 20 kilogram, 5 litre gibi ifadeler ise bir ölçmedir.

BAZI ÖLÇÜ BİRİMLERİNİ BERABER SÖYLEYELİM? Uzunluk ölçüsü birimi nedir? Metre (m) Ağırlık ölçüsü birimi nedir? Kilogram(kg) Zaman ölçüsü birimi nedir? saat(sa) Sıvı ölçüsü birimi nedir? Litre( l ) Alan ölçüsü birimi nedir? Metrekare(m2 ) Hacim ölçüsü birimi nedir? Metreküp(m3 ) Bir metre ile elimizdeki ipin uzunluğunu ölçelim. Bir uzunluğu ölçerken kişiler değişik ölçümler bulabilir. Bunun nedeni ölçtüğümüz ölçü aracının duyarlılığına bağlıdır. Buna ölçmede hata denir. Bir ölçüm sonucunda her zaman gerçek uzunluk bulunamaz.elde edilen ölçüm sonuçlarının yaklaşık değerleri ile yetinilir. Bir ölçüm sonucunun gerçek ölçüme yakınlığına ölçmenin duyarlılığı (ölçmede güvenilirlik) denir

Demek ki bir çokluğun ağırlığını tahmin etme yada bir uzunluğu kulaç, karış adım gibi doğal yollardan ölçmeye çalışırsak yanlış sonuçlar bulabiliriz. Bunun için ölçüm yaparken ölçüm araçlarından faydalanmamız gerekir. Ölçüm araçları bizim daha doğru sonuçlar almamızı sağlar

UZUNLUK ÖLÇÜSÜ BİRİMLERİ VE ARALARINDAKİ İLİŞKİLERİ KAVRAMA Karış, kulaç, ayak ve adım gibi ölçü birimlerine doğal ölçü birimleri denir. Doğal ölçü birimleri ölçüleri yapan kişilere göre değişir. Bunun için uluslar arası ilişkilerde ortak bir uzunluk birimine ihtiyaç duyulmuş ve yer meridyeninin kırk milyonda biri uzunluk ölçüsü temel birimi olarak kabul edilmiştir. Bu ölçü birimine metre denmiştir. Kısaca m sembolü ile gösterebiliriz. Metrenin üs katları: Metrenin askatları: Bayrak direğinin boyu ne kadardır? Konya ile İstanbul arası ne kadardır? Keleminizin boyu ne kadardır? Kitabınızın kalınlığı ne kadardır? İşte bu uzunluklarda metreden küçük olan ölçülerdir. İşte bu uzunluklar metreden büyük olan ölçülerdir. Bunlar: Desimetre Santimetre Milimetre dir Bunlar: Dekametre Hektometre Kilometre dir

Şimdi elimize bir metre alalım 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Metreyi 10 eşit parçaya bölelim. Metrenin onda birine 1 desimetre denir ve dm ile gösterilir. 1 m = 10 dm --- 1dm = 0,1 m Şimdi parçaların arasını tekrar 10 ar eşit parçalara ayıralım. Metrenin yüzde birine 1 santimetre denir ve cm ile gösterilir 1 m = 100 cm---- 1cm = 0,01m Santimetrelerin aralarında 10 ar eşit parçalara ayırırsak Metrenin binde birine 1 milimetre denir ve mm ile gösterilir. 1 m = 1000 mm ---- 1 mm = 0,001 m Bu birimler metrenin askatlarını oluştururlar.

Metrenin üs katları: Metrenin 10 katına 1 dekametre denir ve dam ile gösterilir. 1 dam = 10 m ---- 1m = 0,1 dam Metrenin 100 katına 1 hektometre denir ve hm ile gösterilir. 1 hm = 100 m ---- 1m = 0,01 hm Metrenin 1000 katına 1 kilometre denir ve km ile gösterilir. 1 km = 1000 m ---- 1m = 0,001 km

Şimdi bu çevirmeleri daha kolay anlayabilmek için bir tablo oluşturalım. Kilometre hektometre dekametre METRE desimetre santimetre milimetre 10 ile çarpılır 10 ile bölünür 0,001 km 0,01 hm 0,1dam 1 m 10 dm 100 cm 1000 mm 10 ile çarpılır 10 ile bölünür

Aşağıdaki örnekleri metrenin askatları ve üs katları şeklinde yazınız? 0,0072 km - 0,072 hm - 0,72 dam - 7,2m – 72 dm – 720 cm – 7200 mm 0,000003 km – 0,00003 hm – 0,0003 dam – 0,003 m – 0,03 dm – 0,3 cm – 3 mm 2. Aşağıdaki işlemleri yapınız? 1) 1,9 hm + 19 m + 19 dm = .............m 2) (5 hm – 2 dam) + 1,7 m = ..............cm 3) 6 dam + 25 cm + 19 m = ...........km 3 . Bir baba çocuklarına elbise diktirmek için kumaş almış. Oğluna 2,85 m ve kızına 1 m 9 cm kumaş almıştır. Oğluna aldığı kumaş kızına aldığı kumaştan kaç dm fazladır?