Data and Knowledge Management Chapter 5 Data and Knowledge Management Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Chapter Outline 4.1 Managing Data 4.2 The Database Approach 4.3 Database Management Systems 4.4 Data Warehousing 4.5 Data Visualization 4.6 Knowledge Management Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Learning Objectives Recognize the importance of data, issues involved in managing data and their lifecycle. Describe the sources of data and explain how data are collected. Explain the advantages of the database approach. Explain the operation of data warehousing and its role in decision support. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Learning Objectives (Continued) Understand the capabilities and benefits of data mining. Describe data visualization. Explain geographic information systems and virtual reality as decision support tools. Define knowledge and describe the different types of knowledge. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

4.1 Managing Data Difficulties of Managing Data. Amount of data increases exponentially. Data are scattered and collected by many individuals using various methods and devices. Data come from many sources including internal sources, personal sources and external sources. Data security, quality and integrity are critical. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Managing Data (Continued) Clickstream data. Data that visitors and customers produce when they visit a Website. An ever-increasing amount of data needs to be considered in making organizational decisions. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Data Life Cycle Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Hierarchy of Data Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Hierarchy of Data (cont’d) Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Data Hierarchy Bit (a binary digit): a circuit that is either on or off. Byte: group of 8 bits, represents a single character. Field: name, number, or characters that describe an aspect of a business object or activity. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Data Hierarchy (Continued) Record: collection of related data fields. File (or table): collection of related records. Database: a collection of integrated and related files. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

4.2 Database Approach Database management system (DBMS) provides all users with access to all the data. DBMSs minimizes the following problems: Data redundancy: the same data stored in many places. Data isolation: applications cannot access data associated with other applications. Data inconsistency: various copies of the data do not agree. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Database Approach (Continued) DBMSs maximize the following issues: Data security. Data integrity: data meets certain constraints, no alphabetic characters in zip code field. Data independence: applications and data are independent of one another, all applications are able to access the same data. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Designing the Database Data model. Diagram that represents the entities in the database and their relationships. Entity is a person, place, thing or event. Attribute is a characteristic or quality of a particular entity. Primary key is a field that uniquely identifies that record. Secondary keys are fields that have identifying information but may not identify with complete accuracy. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Entity-Relationship Modeling Database designers plan the database design in a process called entity-relationship (ER) modeling. ER diagrams consists of entities, attributes and relationships. Entity classes are a group of entities of a given type, i.e. STUDENT. Instance is the representation of a particular entity, i.e. STUDENT(John Smith, 123-45-6789, …). Identifiers are attributes unique to that entity instance, i.e. StudentIDNumber. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

4.3 Database Management Systems Database management system (DBMS) is a set of programs that provide users with tools to add, delete, access and analyze data stored in one location. Online transaction processing (OLTP) is when transactions are processed as soon as they occur. Relational database model is based on the concept of two-dimensional tables. Popular examples of relational databases are Microsoft Access and Oracle. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Query Languages Structured query language (SQL) is the most popular query language used to request information. Query by example (QBE) is a grid or template that a user fills out to construct a sample or description of the data wanted. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Relational Database Management Systems Normalization is a method for analyzing and reducing a relational database to its most streamlined form for: Mimimum redunancy; Maximum data integrity; Best processing performance. Normalized data is when attributes in the table depend only on the primary key. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Virtual Databases Software applications that provide a way of managing many different data sources as though they were all one large database. Benefits of virtual databases include: Lower development costs; Faster development time; Less maintenance; Single point of entry into a company’s data. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

The Data Warehouse & Data Management Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Web-based Data Management Systems – content and information Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

4.4 Data Warehousing Data warehouse is a repository of historical data organized by subject to support decision makers in the organization and include: Online analytical processing which involves the analysis of accumulated data by end users; Multidimensional data structure which allows data to be represented in a three-dimensional matrix (or data cube). Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Benefits of Data Warehousing End users can access data quickly and easily via Web browsers because they are located in one place. End users can conduct extensive analysis with data in ways that may not have been possible before. End users have a consolidated view of organizational data. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Data Marts & Data Mining Data mart is a small data warehouse, designed for the end-user needs in a strategic business unit (SBU) or a department. Data mining involves searching for valuable business information in a large database, data warehouse, or data mart. Used to predict trends and behaviors. Identify previously unknown patterns. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Data Mining Applications Retailing and sales. Predict sales, prevent theft and fraud, determine correct inventory levels and distribution schedules. Banking. Forecast levels of bad loans, fraudulent credit card use, predict credit card spending by new customers, etc. Manufacturing and production. Predict machinery failures, find key factors to help optimize manufacturing capacity. Insurance. Forecast claim amounts, medical coverage costs, predict which customers will buy new insurance policies. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Data Mining Applications (Continued) Policework. Track crime patterns, locations, criminal behavior; identify attributes to assist in solving criminal cases. Health care. Correlate demographics of patients with critical illnesses, develop better insight to identify and treat symptoms and their causes. Marketing. Classify customer demographics to predict how customers will respond to mailing or buy a particular product. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

4.5 Data Visualization Technologies Geographic Information Systems (GIS) is a computer-based system for capturing, integrating, manipulating and displaying data using digitized maps. Find locations for new restaurants. Emerging GIS applications integrated with global positioning systems (GPSs). Virtual Reality is interactive, computer-generated, three-dimensional graphics delivered to the user through a head-mounted display. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

4.6 Knowledge Management Knowledge management (KM) is a process that helps organizations manipulate important knowledge that is part of the organization’s memory, usually in an unstructured format. Knowledge is information that is contextual, relevant and actionable; information in action. Intellectual capital (or intellectual assets) is another term often used for knowledge. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Knowledge Management (Continued) Explicit knowledge deals with more objective, rational and technical knowledge. Tacit knowledge is the cumulative store of subjective or experiential learning. Knowledge management systems (KMSs) use modern information technologies – Internet, intranets, extranets, data warehouses - to systemize, enhance and expedite intrafirm and interfirm knowledge management. Best practices are the most effective and efficient ways of doing things, readily available to a wide range of employees. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Knowledge Management System Cycle Create knowledge. Determine new ways. Capture knowledge. Identify as valuable. Refine knowledge. Make it actionable. Store knowledge. Store in a reasonable format. Manage knowledge. Verify it is relevant, accurate. Disseminate knowledge. Made available. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Knowledge – Knowledge Management Systems Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Data, Knowledge & Information Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Knowledge – Knowledge Management Systems (Continued) Knowledge creation or knowledge acquisition is the generation of new insights, ideas, or routines. Socialization mode refers to the conversion of tacit knowledge to new tacit knowledge through social interactions and shared experience. Combination mode refers to the creation of new explicit knowledge by merging, categorizing, reclassifying, and synthesizing existing explicit knowledge Externalization refers to converting tacit knowledge to new explicit knowledge Internalization refers to the creation of new tacit knowledge from explicit knowledge. Knowledge sharing is the exchange of ideas, insights, solutions, experiences to another individuals via knowledge transfer computer systems or other non-IS methods. Knowledge seeking is the search for and use of internal organizational knowledge. Activities or Processes Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Knowledge Management – Integration Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Expert Systems Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Managerial Issues Organizational culture change How to store tacit knowledge How to measure the tangible and intangible benefits of KMS. Determining the roles of the various personnel in a KM effort The lasting importance of knowledge management Implementation in the face of quickly changing technology Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Tabanı Tasarım Süreci Kavramsal Model Mantıksal Dış gerekler Uygulama 1 Uygulama 2 Uygulama 3 Uygulama 4 İç Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Tabanı Tasarım Aşamaları Gerekirlikleri formüle etme ve çözümleme Kavramsal tasarım -- Kavramsal Model Kurulum tasarımı -- Mantıksal Model Fiziksel tasarım --Fiziksel Model Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Tabanı Tasarım Süreci Gerekirlikleri formüle etme ve çözümleme Amaç: Örgüt tarafından kullanılan verileri belirle ve tanımla Sonuçlar: Metadata’nın belirlenmesi, Veri Sözlüğü, Kavramsal Model– Varlık-İlişki (ER) diyagramı Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Tabanı Tasarım Süreci Gerekirlikleri formüle etme ve çözümleme Sistem Çözümleme süreci Mevcut uygulamalarda kullanılan tüm bilgi kaynaklarını incele Her veri öğesinin özeliklerini belirle sayı metin Tarih/saat vs. Bu bilgiyi kullanarak gerçekleştirilen görevleri incele Bu bilgiyi kullanarak yaratılan raporları yada sonuçları incele Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Tabanı Tasarım Süreci Kavramsal Model Tüm uygulamaların ortak gereksinimlerini birleştir Hangi Varlıklar ın kullanıldığını kararlaştır Varlık: Hakkında bilgi tutulan nesne O varlıkların Özellikler i nelerdir? Varlığın özellikleri Varlığı tekil olarak belirleyen özellik(ler) Varlıklar arasındaki İlişkiler nelerdir? Varlıklar birbiriyle nasıl etkileşiyor? Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Tabanı Tasarım Süreci Kavramsal Model Her varlık ve ilişkinin VTYS’nin veri modelinde nasıl temsil edildiği Hiyerarşik? Ağ? İlişkisel? Nesne yönelimli? Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Tabanı Tasarım Süreci Fiziksel (İç) Model Dizin kütüğü yapısı seçenekleri Veri depolama formatları seçenekleri Disk düzeni seçenekleri Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Tabanı Tasarım Süreci Dış Modeller Bütünleşik veri tabanının “kullanıcı bakış açıları” Eski yada güncelleştirilmiş uygulamaların yeni veri tabanı tasarımında çalışmasını sağlama Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Kavramsal Model Geliştirme Gerekirlik Analizi sırasında keşfedilen bilgileri bütünleştiren bütüncül veri tabanı bakış açısı Kavramsal Modelin öğeleri Varlık-İlişki Diyagramları (ER Diyagramları) ile temsil edilir. Varlık İlişki diyagramları öğelerin anlamlarını ve birbiriyle ilişkilerini belirli bir veri tabanı sisteminden yada kurulum ayrıntılarından bağımsız olarak gösterir Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Örnek: Ödünç Verme Sistemi Bir kütüphane için basit bir ödünç verme sistemi Kütüphanede her kitaptan bir tane var İstenen kitap bir kullanıcıya ödünç verilir ve dönüş tarihi belirtilir Ayırtma yok Yenileme yok Geri çağırma yok Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Varlıklar Kitaplar Kullanıcılar Ödünç verilen kitaplar Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

İlişkiler KID Adres Yazar Adı Eseradı KulID KULLANICILAR KİTAPLAR I:N ÖDÜNÇ-VERİLEN-KİTAPLAR KulID İadeTarihi Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Örnek: Süreli Yayın Toplu Kataloğu ASÜYATOKu incele Bir süreli yayın için verilen özellikleri (alanları) belirle SYID, SYAdı, YayınYeri, YayınTarihi, Sıklık, Mevcutlar (Kütüphane, MevcutYıllar), EskiAdı, ŞimdikiAdı, Göndermeler, vs. Varlıkları ve ilişkileri belirlemeye çalış Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Varlıklar ve Anahtarlar SÜRELİYAYINLAR SYID, SYAdı, vs. KÜTÜPHANELER KID, KütAdı, Adres, vs. MEVCUTLAR SYID, KID, Mevcutlar ESKİADLAR SYID, ŞimdikiAdı, vs. ŞİMDİKİADLAR SYID, EskiAdı, vs. KONULAR KonuKodu, Konu DİLLER SYID, Dili DİZİNDOSYASI SYID, KonuKodu Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Varlık-İlişki Diyagramı ŞİMDİKİADLAR DİLLER ESKİADLAR 1:N 1:N 1:N SÜRELİYAYINLAR 1:N 1:N MEVCUTLAR KÜTÜPHANELER 1:N N:M DİZİNKÜTÜĞÜ KONULAR Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

İlişkisel Modele Dönüştürme Her varlık E-R diyagramında bir ilişki (tablo) olur Uygun bir şekilde normalleştirilmiş bir ER diyagramı çoka çoklu ilişkilerin nerede kesiştiğini gösterir İlişkiler ilgili tablolar (veya alanlar) arasındaki ortak sütunlarla gösterilir ASÜYATOK’un tablolarını inceleyelim. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

SÜRELİYAYINLAR Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

KÜTÜPHANELER Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

MEVCUTLAR Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

ESKİADLAR Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

ŞİMDİKİADLAR Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

KONULAR Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

DİLLER Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

DİZİNKÜTÜĞÜ Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Birleştirmeler (JOINS) Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Gereksinim Sistemin amaçlarını yerine getirme yeteneği olan bir özellik ya da belirtim olarak tanımlanmaktadır. Gereksinim sistemin yada işlevlerinin nasıl yerine getirileceği ile ilgili değildir. Ne olduğu ile ilgilidir. hangi veri tabanı, hangi tablolar, ne kadar bellek kullanılıyor, bunlar gerçekleştirim aşamasında ele alınır. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

İşlevsel Gereksinim İşlevsel gereksinim; sistem ile çevresi arasındaki iletişimi belirleyen gereksinimlerdir. Sistemin herhangi bir durum karşısındaki davranışını belirler. bordronun ne zaman alınacağı hangi verilerin alınacağı çıktı formatı Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

İşlevsel Olmayan Gereksinimler İşlevsel olmayan gereksinimler, kullanıcının sorunundan bağımsız olarak çözülmesi gereken işlemlerdir. Sistem Kısıtları olarak ta adlandırılabilir kullanılacak bilgisayarın türü yazılım geliştirme ortamı kullanılacak veri tabanı yönetim sistemi Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Gereksinim Türleri Fiziksel Çevre Arayüzler Kullanıcı ve İnsan etmeni İşlevsellik Belgeleme Veri Kaynaklar Güvenlik Kalite Güvencesi Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Fiziksel Çevre İşlevlerin geliştirileceği, işletileceği aygıtlar nerededir. Sistem tek bir yerde mi olacak? birden çok ve fiziksel olarak birbirinden ayrılmış yerler söz konusu mu? Sıcaklık nem oranı veya manyetik etkileşim gibi çevresel kısıtlamalar var mı? Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Arayüzler Girdiler bir mi yoksa birden çok sistemden mi geliyor? Çıktılar bir mi yoksa birden çok sisteme mi gidiyor? Verilerin nasıl biçimlendirileceğine ilişkin bir yol var mı? Verilerin kullanılacağı önerilen bir ortam var mı? Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Kullanıcı ve İnsan etmeni Sistemi kim kullanacak? Farklı tiplerde kullanıcılar olacak mı? Her bir kullanıcı tipinin yetenek düzeyi nedir? Her kullanıcı tipi için ne tür eğitimler gerekli? Bir kullanıcının sistemi kötü amaçlı kullanması ne ölçüde zordur? Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

İşlevsellik Sistem ne yapacak? Sistem bunu ne zaman gerçekleştirecek? Sistem nasıl ve ne zaman değiştirilebilir ve/veya güçlendirilebilir? Çalışma hızı, yanıt süresi ya da çıktı üzerinde kısıtlayıcı etmenler var mı? Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Belgeleme Ne kadar belgeleme gereklidir? Belgeleme hangi kullanıcı kitlesini hedeflemektedir? Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Hem giriş hem çıkış için verinin biçimi ne olmalıdır? Bu veri ne sıklıkla alınacak veya gönderilecektir? Bu verinin doğruluk (kesinlik) ölçüsü ne olmalıdır? Hesaplamalar hangi duyarlık derecesine kadar yapılandırılacaktır? Sistemde ne kadar veri akışı olacaktır? Veri belirli bir zaman süresince kaynağında saklanacak mı? Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Kaynaklar Sistemi kurmak, kullanmak ve bakımını yapmak için ne kadar malzeme, personel ve diğer kaynaklara ihtiyaç var? Geliştiriciler hangi yeteneklere sahip olmalı? Sistem ne kadar fiziksel yer kaplayacak? Güç, ısıtma ve soğutma için kısıtlar nelerdir? Geliştirim için tavsiye edilen bir zaman çizelgesi var mı? Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Güvenlik Sisteme yada bilgiye erişim denetlenmeli midir? Bir kullanıcının verisi diğerinden nasıl ayrılacaktır? Kullanıcı programları, diğer program ve işletim sisteminden nasıl ayrı tutulacaktır? Sistem hangi sıklıkla yedeklenecektir? Yedek kopyaları başka yerde saklanacak mıdır? Yangın ve hırsızlığa karşı ne tür önlemler alınacaktır? Internet erişimi var mı? Güvenlik kullanılıyor mu? Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Kalite Güvencesi Güvenirlilik için gereksinimler nelerdir? Sistemin özellikleri insanlara nasıl aktarılmalıdır? Sistem çökmeleri arasında öngörülen zaman aralığı nedir? Kaynak kullanımı ve yanıt süresine ilişkin verimlilik ölçütleri nelerdir? Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Gereksinim Özellikleri Gereksinimler üç amaca hizmet eder Geliştiricilerin, müşterilerin sistemin nasıl çalışmasını istediklerini anlamalarını sağlar. Gereksinimler, sonuç sistemin ne özellikte ve işlevsellikte olacağını söyler. Gereksinimler sınama ekibine, kullanıcıyı, sunulan sistemin istenen sistem olduğuna ikna etmek için neler göstermeleri gerektiğini söyler. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Doğrulama Süreci Gereksinimler doğru oluşturulmuş mu? Gereksinimler tutarlı mı? Gereksinimler tam mı? (Dışsal tamlık / İçsel tamlık) Gereksinimler gerçekçi mi? Her gereksinim kullanıcı tarafından istenen bir şeyi mi tanımlamaktadır? Gereksinimler doğrulanabilir mi? Gereksinimler izlenebilir mi? Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Örnek Görev planlaması için kesinlik (doğruluk) yeterli olacaktır. Pozisyon hatası, yörünge boyunca 50 metreden, yörünge dışında 30 metreden az olacaktır. Sistem sorgulamaları gerçek zamanlı olarak yanıtlanmalıdır. Sistem kişi sorgulamaları en çok iki saniye içinde verilmelidir. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Sistem Çözümleme Çalışması Geliştirilecek bilgi sistemi yada yazılımla ilgili olarak; tüm gereksinimlerin araştırılması, tanımlanması, ortaya çıkarılması ve bir gösterim biçimi ile açıklanması çalışmasıdır. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Mevcut sistemin incelenmesi Amaç: Yazılım geliştirilecek sistemin tanınmasıdır. Girdi, İşlev ve çıktı analizi yapılır. Kanun, yönerge ve yönetmenlikler incelenir. Elde yürütülen işlerde kullanılan form, defter ve yazışma örnekleri incelenir. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Önerilen Sistemin Modellenmesi Önerilen sistemin işlevsel yapısını, veri yapısını ve kullanıcı arayüzünü oluşturur. Bu model daha çok bilgi sistemini geliştirecek teknik personele yöneliktir. Mantıksal model olarak ta tanımlanır. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Yöntemler Gereksinim Verisi Toplama Yöntemleri Sorma Karşılıklı görüşme (Anket) Psikolojik türetme İstatiksel teknikler Veri Modelleme Yöntemleri Nesne İlişki şemaları (1-1,1-N, M-N) Veri Sözlüğü Süreç/İşlem Modelleme yöntemleri Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Sorma Yöntemi Amaçlar, resmi olmayan yöntemler, duygular ve düşünceler araştırılır. Yönlendirici sorular (bence.....) ve iki nesneli sorulardan kaçınılmalıdır (ne zaman ve nasıl...?). Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Anket Yöntemi Kullanıcı sayısının fazla olduğu durumlarda eğilimleri ve davranış biçimlerini saptamak için kullanılır. Anket değerlendirilirken gerçekçi olmayan değerlendirmeler çıkarılmalıdır. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Psikolojik Türetme Teknikleri Özellikle belirsizliğin fazla olduğu ve zayıf yapılı ortamlarda, bilgi edinebilmek amacıyla insan psikolojisine dayalı teknikler kullanılır. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

İstatistiksel Teknikler Veri yoğun ve veri hacmi yüksek ortamlarda verinin özelliklerini belirlemek amacıyla kullanılır. Örnekleme yöntemi ve PIRA yöntemi. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Modelleme ER diyagramı Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Semantik Veri Modeli Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Sözlüğü Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Sözlüğü Gösterim Biçimleri Örnek : Kişi telefon bilgisi tanımlaması telefon no = [ yerkodu | numara ] yerkodu = [212|216|352|312] numara = * yedi basamaklı sayı* Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Süreç/İşlem Modelleme Yöntemleri Geliştirilecek sistemin süreç ya da işlemlerini ve bu süreçler arasındaki ilişkileri tanımlamak amacıyla kullanılan yöntemlerdir. Veri Akış Diyagramları (DFD) Süreç Tanımlama Dili (PDL) Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Sınıf Hiyerarşisi Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Akış Diyagramı Yukarıdan-Aşağıya bir yaklaşımla oluşturulur. Sistem önce en genel biçimiyle ele alınır, yalnızca dışsal ilişkileri incelenir. Daha sonra sistemin iç yapısındaki süreçler ve bu süreçler arasındaki ilişkiler, belirlenen bir ayrıntı düzeyine kadar modellenir. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Akış Diyagramı Kapsam Diyagramı: Dışsal ilişkilerini gösterir. Genel Bakış Diyagramı: Ana işlevleri ve bu işlevlere ilişkin veri kaynaklarını ve veri depolarını içerir. Detay Diyagramı: Ayrıntı düzeyinde detaylandırılır. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Akış Diyagramı Veri Kaynağı Süreç Veri Akışı Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Akış Diyagramı Neyi Gösterir Bilgi sisteminin durağan yapısını, Bilgi sisteminin süreçlerini ve bu süreçler arasındaki veri akış ilişkisini, Bilgi sistemi ile ilişkili olan kurum birimlerini ya da dış birimleri kaynak olarak, Bilgi sistemi için gerekli olan ana veri depolarının neler olduğunu ve hangi süreçler tarafından kullanıldığını, Bilgi sisteminin süreçlerini yukarıdan-aşağıya ayrıştırma ile gösterir. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Veri Akış Diyagramı Neyi Göstermez Bilgi sistemi süreçlerinin zamana ilişkin durumunu ve bu duruma ilişkin bilgileri göstermez. Bilgi sistemi süreçlerinin kendi aralarındaki karar ilişkisini göstermez. Gerek bilgi sistemi süreçleri, gerekse akışları ve veri kaynakları ve depoları için ayrıntı içermez. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Süreç Tanımlama Dili Bilgi sistemi süreçlerinin iç yapılarını belirtmek amacıyla; kullanılan araç, yöntem ya da gösterim biçimleridir. Üç farklı yaklaşım izlenir: Düz Metin Şablon Yapısal İngilizce Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Düz Metin Üçgeni inceler, üçgenin kenar boyutlarını A,B,C) girdi olarak alır. Süreç önce bütün bu değerlerin pozitif olup olmadığını denetler. Eğer değerlerden biri negatif ise hata verir. Süreç tüm kenar uzunluklarının bir üçgeni belirleyecek şekilde geçerli olup olmadığını denetler. Eğer geçerli ise eşkenar, ikizkenar veya çeşitkenar olduğunu belirler. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Şablon Süreç : Üçgeni İncele Girdi : Üçgenin kenar boyutları Çıktı : Üçgen türü, hata iletisi İşlem : A,B,C değerlerinin pozitif olup/olmadığını denetle. Negatif ise hata iletisi ver. A,B,C değerlerinin geçerli olup olmadıklarını denetle. Eğer geçerli değerler ise üçgenin türünü belirle (eşkenar, ikizkenar veya çeşitkenar). Değilse hata iletisi ver Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Yapısal İngilizce Procedure : Üçgeni İncele Üçgenin kenar boyutlarını oku If herhangi bir boyut negatif then HATA If en büyük kenar diğer iki kenar toplamından küçük then begin eşit kenar sayısını belirle If 3 kenar eşit then eşkenar If 2 kenar eşit then ikiz kenar If 1 kenar eşit çeşitkenar Üçgen türünü yaz. end else degerler üçgen belirtmiyor Endproc. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Kullanıcı Arayüz Prototipleme (KAP) Ekran tasarımı için kullanıcıdan onay alınması esastır. Geleneksel yaklaşımlarda bilgi sistemi girdi ve çıktılarının tanımları el ile kağıt üzerinde yapılır ve kullanıcılardan bu biçimiyle onay alınmaya çalışılır. Gereksinimlerin kesinleştirilmesini kolaylaştırır. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

KAP Özellikleri Ayrılan zaman sistem analizi için ayrılan zamanın %5’ini aşmamalıdır. Her özellik bir kez gösterilmelidir. Hiç bir içsel işlem içermemelidir. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

KAP Raporları Raporların bir kod numarası olmalıdır. Her rapor için örnek çıktı yapısı ayarlanır. Word dokümanında örnek yapı hazırlanır. İlgili çıktı gönderilirken bu çıktı gönderilir. Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Sistem Analiz Raporu Sistem analiz çalışması sonucunda alınan rapordur (şartname). Söz Konusu rapor çalışmanın tüm ayrıntılarını içerir. 5 ana bölümde incelenebilir. Giriş Mevcut sistemin incelenmesi İstenen sistem mantıksal modeli Arayüz gerekleri Belgeleme gerekleri Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Sınıf Hiyerarşisi Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Nesne Modelleri Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

Geliştirim Masrafları Karşılaştırması Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4

KAYNAKLAR Introduction to Information Systems, 1st Edition Authors: Rainer, Turban and Potter,Publisher: John Wiley & Sons, Inc. Information Technology For Management 6th Edition,Turban, Leidner, McLean, Wetherbe,Lecture Slides by L. Beaubien, Providence College ,John Wiley & Sons, Inc. Slides by: Hellene Bankowski, Professor, Philadelphia University Yazılım Mühendisliği,Yrd.Doç.Dr.Güray Yılmaz, Kültür üniversitesi Veri Tabanı Yönetim Sistemleri,Yaşar Tonta,Hacettepe üniversitesi Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc. Chapter 4