PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK HİZMET ÇEŞİTLERİ MELEK ALTUĞ REHBERLİK HİZMETLERİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI

Rehberlik hizmetleri 1. Mesleki rehberlik 2. Eğitsel rehberlik 3. Kişisel rehberlik ve Psikolojik Danışma

Psikolojik Danışma ve Rehberlik hizmetlerinin bir bütünlük içinde sunulması gereği akılda tutulmak üzere, bu hizmetler okuldan okula ya da kurumdan kuruma mesleki, eğitsel ve kişisel problem alanlarına göre ağırlıklı bir biçimde düzenlenebilir.

Mesleki Rehberlik Ve Psikolojik Danışma Mesleki rehberlik, türlü meslekleri tanımaları ve kendi kişisel özelliklerine uygun olan meslekleri seçmeleri, mesleklere hazırlanmaları ve mesleklerde gelişmeleri amacı ile bireylere yapılan yardımlar olarak tanımlanabilir.

Çocuklukta bir meslek fikrinin oluşmaya başlamasından itibaren yetişkinlikte bir meslek sahibi oluncaya dek geçen gelişim süreci boyunca, her dönemdeki mesleki gelişim görevlerinin sağlıklı bir şekilde başarılması için yapılan yardım hizmetleri

Mesleki rehberlik hizmetleri genellikle üç aşamada gerçekleşir. Bunlar; 1. Öğrencileri tanıma, 2. Mesleklerin incelenmesi, 3. Bireyin kişisel nitelikleri ile mesleklerin gerektirdiği özellikler arasında bağlantı kurma şeklinde ifade edilebilir.

1. Mesleki Rehberlikte Öğrencileri Tanıma Genel olarak Psikolojik Danışma ve Rehberlikte öğrencileri tanıma çalışmalarının en belirgin amacı, onların kendilerini daha iyi tanımalarına yardımcı olmaktır. Mesleki rehberlik amacıyla öğrencilerin türlü yönlerden incelenmesine ve tanınmasına gerek olduğu unutulmamalıdır. Sadece bir ya da birkaç kişisel nitelik esas alınarak bireylerin mesleklere yönelmeleri doğru değildir

Mesleki rehberlik hizmetlerinde bireyin meslek seçimine yardım ederken birey hakkında şu bilgilerin esas alınması gerekli görülmektedir 1. Bireyin fiziksel özellikleri. (Kişisel görünüş, ses ve konuşma biçimi, genel sağlık ve enerji düzeyi, fiziksel engelleri, yaş, boy ve ağırlığı), 2. Kişisel nitelikleri. (Güdüleri, amaçları ve değerleri, duygusal düzenlilik ve olgunluk düzeyi, benlik tasarımı, sosyal gelişimi, başkaları ile geçimi, başkaları ile ilişkilerinde etki düzeyi, bulunduğu grupta üstünlük ya da bağımlılık isteği, v.b.). 3. Genel ve özel zihinsel yetenekleri.

4. İlgileri. 5. Yetiklikleri (istidatları). 6. Okul ve okul-dışı yaşantıları. (Başarı düzeyi; eğitsel etkinliklere katılması, geçici iş tecrübesi ve başarısı, özel becerileri, hobileri, aile içinde ve dışarıda başkaları ile ilişkileri, okul-dışı sosyal etkinliklere katılması), 7. Aile statüsü ve aile özgeçmişi. Ailenin sosyo-ekonomik düzeyi parasal durumu, kültürel özgeçmişi ve kültüre karşı ilgisi, çocuğa karşı ailenin ilgi ve tutumu, aile üyeleri arasındaki ilişkileri

Mesleki Rehberlikte Uygulanacak Testler Mesleki olgunluk ölçeği ( prof. Dr. Yıldız KUZGUN, dr. Feride BACANLI ) Kendini değerlendirme envanteri ( prof. Dr. Yıldız KUZGUN ) Akademik benlik kavramı ölçeği ( prof. Dr. Yıldız KUZGUN ) Mesleki yönelim envanteri ( prof. Dr. Muharrem KEPÇEOĞLU ) Kuder ilgi alanları tercihi envanteri ( mesleki form CH – uyarlayan prof. Dr. Süleyman çetin ÖZOĞLU )) Edwards kişisel tercih envanteri( prof. Dr. Yıldız KUZGUN )

Eğitsel Rehberlik ve Psikolojik Danışma Psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinden beklenen önemli işlevlerden biri de "öğrenmeyi kolaylaştırma ve başarıyı artırma" konusunda yardımdır.

Eğitsel rehberlik çocuğun eğitsel gelişim alanında ona belli yeterlilikler kazandırmaya, öğrenmesini kolaylaştırmaya, karşılaştığı güçlükleri gidermesine yardım etmeye ve böylece yaygın ve etkin bir öğrenme ortamı oluşturmaya yönelik hizmetlere denir.

Hangi eğitim düzeyinde olursa olsun eğitsel rehberlik hizmetleri şu genel amaçları gerçekleştirmeye yöneliktir 1. Öğrencinin okula ve okulun bulunduğu çevreye uyum saglama 2. Etkin çalışma becerilerini kazanma 3. Eğitsel kararlar vermesi ve seçimler yapma 4. Başarıyı engelleyen etmenleri azaltma ya da ortadan kaldırma 5. Öğrencilerin ilgi, yetenek, eğilim ve özelliklerine uygun bir eğitsel ortam yaratma 6. Okul yaşamı ile meslek yaşamı arasındaki ilişkiyi sağlama

Eğitsel rehberlik hizmetleri bir bakıma öğrencinin "öğrenmeyi öğrenmesi"ni sağlamaya çalışır. Bu amaçla da öğrenciye Verimli ders çalışma yolları zamanı iyi kullanma Plan yapma ve uygulama Öğrenmeye güdülenme, Öğrendiklerini unutmadan bellekte saklama Okuma ve öğrenme güçlüklerini aşma

Sınavlara hazırlanma Kaynaklardan yararlanma Yeteneklerini geliştirme Öğrenme engellerini aşma Eğitsel seçimler yapma vb. Gibi pek çok konuda olumlu tutum ve alışkanlıklar geliştirmesine yardım; okul içinde mevcut olanaklarla da çözülebilecek etmenler ve sorunlar arasındadır.

Kişisel Rehberlik ve Psikolojik Danışma Eğitim süreci içinde kişisel rehberliğin temel amacı; çocuğun, kendini psikososyal bir varlık olarak anlaması ve kabul etmesine, fiziki ve sosyal çevresini gerçek boyutları ile tanıyarak kendi yetenek ve potansiyelini bu koşullar içinde en iyi şekilde kullanabilmesine yardım etmektir.

Böylece engelleyici heyecan gerginlikleri ve üzüntülerden kurtulan, sosyal ilişkilerinde etkili olma becerileri geliştiren birey daha verimli bir öğrenme ve gelişme oluşumu içinde olacaktır.

Kişisel rehberlik; öğrencinin kendini tanıması, anlaması, üstün ve sınırlı yönleri ile kendini kabul etmesi ve geliştirmesi; kendine güvenen, kişilerarası ilişkilerde becerili; kişisel ve sosyal yönden dengeli ve uyumlu bir birey olarak yetişmesine yardım hizmetlerini kapsar.

Her problemin, kuşkusuz, kişisel yanları vardır. Bunlar; Sağlıkla ilgili problemler, Başkaları ile ilişki kurmaya ait problemler, Cinsiyet, kız-erkek ilişkileri, aşk ve evlenme ile ilgili problemler, Aile ve aile içi ilişkilerle ilgili problemler, Kendine güven, korku ve kaygı gibi iç yaşamla ilgili problemler, Değer yargıları ile ilgili problemler Ben'lik tasarımı ile ilgili problemlerdir.