BP EĞRİSİ

Toplam Harcamalar (AE): Y = C + I + G + X - M Harcamalarda Sızıntılar (Leakages) : S + T + M Harcamalarda Enjeksiyonlar (Injections): I + G + X Denge Durumu: Enjeksiyonlar = Sızıntılar X + G + I = S + T + M VARSAYIM: Devlet var, Ekonomi Dışa Açık

Y NX Net İhracat Gelir, hasıla Y0 NX(Y,Yf,RER) Gelir, hasıla Y0 Y NX(Y,Yf,RER) Net ihracat gelir düzeyinin azalan bir fonksiyonudur. Gelir yükseldikçe ithalat artacağından net ihracat azalır. Marjinal ithalat eğilimi büyüdükçe eğri dikleşir. Eğri diğer ülkelerin gelir düzeyi ve reel döviz kuru veri alınarak çizilmiştir.

E0 i0 Faiz oranı i LM E1 IS1 IS0 Y0 Y1 Y Y1 Y NX(Y,Y1f,RER) Y0 Y1 Y NX Y0 Y1 Y NX(Y,Y1f,RER) NX(Y,Y0f,RER) Net ihracat

Denge noktası E0‘dan E1'e gelirken gelir düzeyi de Y0‘dan Y1‘e çıkar Denge noktası E0‘dan E1'e gelirken gelir düzeyi de Y0‘dan Y1‘e çıkar. Alt panelde yabancı ülkelerin gelirlerinde bir artışın bizim net ihracatımızı artırdığı gösterilmiştir. Yeni denge gelir düzeyinde net ihracat artmıştır ama bu artış ihracattaki artıştan daha düşüktür çünkü gelir seviyemiz arttıkça ithalatımız da bir miktar artmaktadır.

Net İhracatın Yurtiçi Hasıla İlişkisi Cari işler ile sermaye hesabı arasındaki ters yönlü ilişki Sermaye girişleri yurtiçi faiz oranları ilişkisi Ödemeler Bilançosu Doğrusu

i NX(=-K) NX E2 E2 NX2 E0 E0 Y1 Y2 Y0 Y E1 -NX1 E1 NX i BP K i1 i1 E1 Net ihracat NX(=-K) NX E2 E2 NX2 450 E0 E0 Y1 Y2 Y0 K (=-NX) Yurtiçi gelir Y E1 -NX1 E1 NX Faiz Faiz i i BP K i1 i1 E1 E1 if i=if E0 E0 i2 i2 E2 E2 Y Y2 Y0 Y1 Gelir, hasıla K2 K1 K Sermaye girişi

Ödemeler bilançosu fazlası BP>0 Faiz oranı i BP=0 Ödemeler bilançosu fazlası BP>0 E2 i2 E’2 Ödemeler bilançosu açığı BP<0 E1 E’1 i1 Gelir, hasıla Y1 Y2 Y

AÇIK EKONOMİDE TALEP YÖNLÜ POLİTİKALAR MUNDELL-FLEMİNG MODELİ

Y* Y0 I II III NX=0 Y=Y* Faiz i LM1 LM2 LM3 E2 E3 E1 IS3 IS2 IS1 Y1 Y2 Dış ticaret fazlası ve eksik istihdam Dış ticaret açığı ve eksik istihdam Dış ticaret açığı ve aşırı istihdam Faiz i LM1 LM2 LM3 E2 E3 E1 IS3 IS2 IS1 Y* Y1 Y0 Y2 Y3 Y TAM İSTİHDAM VE DIŞ DENGE ARASINDAKİ POLİTİKA ÇELİŞKİLERİ (SERMAYE HAREKETLERİ YOK) I. Bölge: Talepte bir genişleme dış dengede bir probleme yol açmadan işsizlik sorununu çözecektir. III. Bölge: Daraltıcı politikalar aşırı istihdamı azaltmakta ve dış ticaret fazlasını ortadan kaldırmaktadır. II. Bölge: Ekonomiyi aynı anda iç ve dış dengeye yöneltecek uygun bir politika yoktur NX=0 olduğu müddetçe dış denge; hasıla Y* düzeyinde oldukça tam istihdam sağlanmaktadır.

Sabit Kur ve İktisat Politikaları

Sabit Kur, Kısmi (Tam olmayan) Sermaye Hareketliliği Genişletici Mali Politikaların Etkileri

i1 i BP LM2 LM1 i3 E3 E2 i2 E1 IS2 IS1 Y Y1 Y3 Y2 Varsayım: Y Y1 Y3 Y2 Varsayım: Sabit Kur, Kısmi Sermaye Hareketliliği, BP Daha Dik Politik Uygulama: Mali genişleme (IS1 sağa kayar (IS2); E2 noktasındaki faiz oranı (i2) iç dengedir (BP’nin altında) Ödemeler bilançosunda açık meydana gelir Gelişmeler: Merkez bankasının sabit kuru korumak için piyasaya yabancı para satışı yapmak zorunda kalması (bu gelişme piyasadaki para miktarını daraltır [LM1 sola kayar(LM2)] Nihai denge: E3 noktasında sağlanır: (faiz oranı i3 ve gelir düzeyi Y3) Sonuç: Kapalı ekonomik duruma göre (E2 noktası) daha yüksek bir faiz oranı ve daha düşük bir gelir düzeyi.

i0 LM1 i LM2 BP E2 i2 E3 i3 IS2 IS1 Y Y1 Y2 Y3 E1 Faiz oranı Varsayım: Y1 Y2 Y3 Varsayım: Sabit Kur, Kısmi Sermaye Hareketliliği, BP Daha yatık Politik Uygulama: Mali genişleme (IS1 sağa kayar (IS2); E2 noktasındaki faiz oranı (i2) iç dengedir (BP’nin üstünde) Ödemeler bilançosunda fazla meydana gelir Gelişmeler: Merkez bankasının sabit kuru korumak için piyasadan fazla olan dövizi çekmek zorunda olması (bu gelişme piyasadaki para miktarını artırır [LM1 sağa kayar (LM2)] Nihai denge: E3 noktasında sağlanır: (faiz oranı i3 ve gelir düzeyi Y3) Sonuç: Kapalı ekonomik duruma göre (E2 noktası) daha düşük bir faiz oranı ve daha yüksek bir gelir düzeyi.

Sabit Kur, Kısmi (Tam olmayan) Sermaye Hareketliliği Genişletici Para Politikalarının Etkileri

LM1 LM2 i BP E1 i1 i2 E2 IS1 Y1 Y2 Y Varsayım: Y1 Y2 Y Varsayım: Sabit Kur, Kısmi Sermaye Hareketliliği, Politik Uygulama: Parasal genişleme (LM1 sağa kayar (LM2); E2 noktasındaki faiz oranı (i2) geçici iç dengedir (BP’nin altında) Ödemeler bilançosunda açık meydana gelir Gelişmeler: Merkez bankasının sabit kuru korumak için piyasaya yabancı para satışı yapmak zorunda kalması (bu gelişme piyasadaki para miktarını daraltır [LM2 sola kayar(LM1)] Nihai denge: E1 noktasında sağlanır: (faiz oranı i1 ve gelir düzeyi Y1) Sonuç: Ekonomi tekrar E1 noktasındaki dengesine geri dönecektir. Para Politikası etkisiz

Esnek Kur ve İktisat Politikaları

i=if IS i BP’ BP Y Gelir, hasıla Ulusal paranın değerlenmesi i=if BP Ulusal paranın değer yitirmesi IS Y Gelir, hasıla DÖVİZ KURUNDA BİR DEĞİŞMENİN TOPLAM TALEBE ETKİLERİ. Tam sermaye hareketliliği ve esnek döviz kurunda sermaye akımlarının toplam talep üzerinde güçlü etkileri vardır. Yurtiçi faiz haddi if'nin altına düşerse sermaye çıkışları ülke parasının değerini düşürür. Bu ise rekabet gücünü ve ülke mallarına talebi artırarak IS eğrisini sağa kaydırır. Aksine faiz hadleri if'nin üzerine çıkarsa sermaye girişi ülkenin parasının değerini artırarak rekabet gücünü kaybetmesine yol açacaktır. Toplam talep düşerken IS eğrisi de sola kayacaktır.

Esnek Kur, Kısmi (Tam olmayan) Sermaye Hareketliliği Genişletici Para Politikalarının Etkileri

Y ESNEK DÖVİZ KURU SİSTEMİNDE PARA POLİTİKASI BP1 i BP2 LM(g1) LM(g2) E1 i1 E3 i3 i2 E2 IS2 IS1 Y Y1 Y2 Y3 ESNEK DÖVİZ KURU SİSTEMİNDE PARA POLİTİKASI BP eğrisi LM'ye göre daha diktir. Merkez bankası para arzını arttırınca LM sağa LM(2)’ye kayacaktır. Döviz kuru değişmezse iç denge E2 noktasında oluşur, ancak bu noktada ödemeler dengesi açığı vardır. Bu nedenle döviz kuru yükselir. Döviz kurunun yükselmesi IS ve BP’yi sağa kaydırır. Sonuç: E3’teki yeni denge noktasında faiz oranı i3 ve gelir düzeyi Y3‘tür. Genişletici para politikası faiz oranını düşürmekte, gelir düzeyini yükseltmektedir.

Esnek Kur, Tam Sermaye Hareketliliği Genişletici Maliye Politikalarının Etkileri

i2>if i1=if i LM E2 E1 BP IS2 IS1 Y1 Y2 Y Y1 Y2 Y ESNEK KUR VE TAM SERMAYE HAREKETLİLİĞİ DURUMUNDA MALİYE POLİTİKASI. Mali genişleme IS’i sağa IS2’ye kaydırır. Geçici iç denge E2 noktasında oluşur. Burada yurtiçi faiz oranı dünya faiz oranından yüksek olup ödemeler bilançosu fazla vermektedir. Buna bağlı olarak döviz kuru düşer ve net ihracat azalır. IS sola kayarak nihai denge tekrar E1 noktasında sağlanır. Sonuç: Mali genişleme ne gelir düzeyini ne de faiz oranını etkileyememektedir.