KARDİYOPULMONER RESÜSTASYON Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp Damar Cerrahisi Ana Bilim dalı

Kardiyak Arrest Ritimleri - Asistol - Ventriküler Fibrilasyon - Ventriküler Taşikardi - Elektromekanik Dissosiyasyon

Kardiyak Arrest Nedenleri 1. Kalp hastalıkları 2. Hipovolemi, ani hipotansiyon 3. Hipoksi ve/veya hiperkapni 4. Hava embolisi 5. Suda boğulma 6. Metabolik bozukluklar ve elektrolit değişiklikleri (hiper/ hipokalemi, metabolik asidoz..) 7. Hipotermi, bayılma 8. İlaçlar ve zehirler 9. Bazı işlem ve uyarılar 10. Anestezikler ve bazı anestezi yöntemleri 11. Kan katekolamin düzeyinin artması 12. Tüm hastalıkların terminal dönemi

Eriskinde; ensık kardiak patolojiye bağlı arrest Çocuk ve infantlarda; respiratuar arrest sonrası kardiak arrest

Kardiyak Arrestte Tanı 1- Nabız hiçbir yerde alınamaz 2- Bilinç kapalı 3- EKG de asistoli, VT, VF, elektromekanik dissosiyasyon 4- Kalp sesleri duyulmaz, arteriyel kanama durur 5- Pupiller; dolaşımın durmasından 30- 60 sn sonra dilate olur 6- Solunum 1-3 dk içinde durur 7- Siyanoz veya solukluk görülür 8- Biyokimyasal değişiklikler olur

Kardiyopulmoner Resüstasyon (CPR) 1. Temel yasam desteği sağlanması: (Basic Life support) (ABCD ) (hava yolu açıklığı(A), solunum(B) ve dolaşım(C) devamlılığı 2. İleri yaşam desteği: (Advanced life support) ( özel ekipman ve ilaçlar kullanılır; Kalbi çalıştırılan hastada solunum ve dolaşımın sürdürülmesi, tanı konması ve nedenin tedavisi) 3. Uzun vadeli yaşam desteği: (Prolonged life support) ( hastanın prognozunun değerlendirilmesi ve serebral resüsitasyon ve yoğun bakıma yönelik işlemler)

İlk Müdahale Basamakları -Kurtarıcı güvenliğini öncelikli -Çevre güvenliği -Bilinç kontrolü yanıt vermiyorsa; · Yardım çağır · Temel Hava Yolu Açma Metodları -Ağız içi temizliği -Baş geri-çene yukarı (head-tilt chin-lift)” (servikal omur instabilitesine ait kanıt yoksa) -Çenenin itilmesi (jaw-thrust)"

Normal Soluyorsa; (BAK-DİNLE-HİSSET) Hava yolu obstruksiyonunun en sık nedeni “dil” ve epiglotun geriye kaçması Güvenli (recovery) pozisyon: Hastanın yan tarafında diz üstü çöküp hastanın her iki bacağının düz bir şekilde durmasını sağla Bize yakın olan kolu ve dirseği vücut ile dik açı yapacak ve avuç içi yukarı bakacak sekilde yerlestir (A) Uzaktaki kolu göğsü çaprazlayacak sekilde ve el sırtı bize yakın olan yanağa bakacak şekilde yerleştir Diğer elinizle, uzaktaki bacağı diz ekleminin üst bölümünden kavra ve çek Ayak tabanı yere basacak şekilde yerleştir (B) Yanağın yanındaki el ve bacağından tutarak hastayı yana doğru çevirip üstte kalan bacağı, hem kalça hem diz eklemi dik açı yapacak sekilde ayarla (C)

Solumuyorsa Eksternal kalp masajı Uygun olduğunda defibrilasyon İntravenöz ilaç uygulanması Dolaşım sisteminin desteklenmesi

Bir el ayasının proksimal kısmı sternumun alt yarısının üzerine konur Bir el ayasının proksimal kısmı sternumun alt yarısının üzerine konur. Diğer el sternum üzerindeki elin üzerine, parmakları kenetleyerek yerlestirilir

Göğüs üzerinde dik olarak durulur Göğüs üzerinde dik olarak durulur. Kol, dirsek eklemi bükülmeden sternumu 4– 5 cm çöktürecek şekilde bası uygulanır

Resüsitasyon Yetiskin resüsitasyonu (ister tek, isterse iki kurtarıcı tarafından) - Her 30 kompresyona 2 soluk, her soluk 1 saniye - ETT uygulandığında solunumun masajla senkronize olmasına gerek yok (10-12/dk) -Kalp kompresyon hızı 100/dakika olmalı İnfant resüsitasyonu Tek kurtarıcı için; Her 30 kompresyona 2 soluk (30:2) İki kurtarıcı için; Her 15 kompresyona 2 soluk (15:2)

Tek Kurtarıcılı CPR Cevapsızlığı değerlendir: cevap yok ! Yardım iste Hava yolunu aç Solunumu değerlendir SOLUNUM YOK! 30:2 kompresyon- ventilasyon 5 siklus uygula-2 dk Tekrar değerlendir: 10 sn.

İki Kurtarıcılı CPR 1. kurtarıcı: · Hava yolu · Nabız kontrolu · Kurtarıcı soluk 2. kurtarıcı: · Göğüs kompresyonu · 30:2

Defibrilasyon Fibrilasyon; Miyokard lifleri ayrı ayrı kasılır etkili kontraksiyon yok Defibrilasyon: Kalpten elektrik akımı geçirilerek tüm liflerin aynı zamanda refrakter periyoda girmesi ve normal kasılması sağlanır Defibrilasyon yapılmadan geçen her dakika sağkalım oranı %7-10 oranında azalır Kardiyak arrest geçiren hastalar en kısa sürede defibrile edilmeli Defibrilasyon ile düzelebilecek arrest nedenleri; Ventriküler fibrilasyon Ventriküler Taşikardi İleri derecede kalp bloğu

VF/VT Tedavisi (2OOO rehberi: Ard arda 3 şok protokolu (150J, 200-300J, 360J) Göğüs kompresyonlarına tekrar başlamada gecikme olmakta ve bu başarı sansını azaltmakta idi) 2005 rehberi: Tek şok uygula ve hemen sonra -Ritim veya nabız kontrolü yapmadan, başka şok uygulamadan -2 dk süresince CPR (30/2) 1. İlk defibrilasyon 150-200J bifazik veya 360J monofazik Hemen sonra CPR uygula (2 dk,5siklus) 2. VF/VT devam ederse 150-360J bifazik veya 360J monofazik 2. şok uygula CPR a devam (2 dk) 3. VF/VT devam ederse Adrenalin ver 3. şok uygula (150- 360Jbifazik veya 360J monofazik) CPR a devam 4. VF/VT devam ederse 300 mg amiodorone IV ver 4.şok uygula

Asistoli Protokolü 1. ABC 2. CPR (30/2) 3. Adrenerjik ilaç (Adrenalin 1mg, 3-5 dak arayla) 4. Parasempatolitik ajan (ATROPİN 3mg bolus ) 5. CPR (arada kalan sürede) 6. Aynı siklus devam eder

VF/Nabızsız VT Protokolü 1. ABC 2. Defibrilasyon 3. CPR 2dk (30/2) 4. Adrenerjik ilaç (3-5 dak arayla) 5. Defibrilasyon (2 dak arayla) 6. CPR (arada kalan sürede) 7. Anti-aritmik ilaç 8. Aynı siklus devam eder

İleri Yaşam Desteği( İYD) Özel ekipmanlar kullanılır · Monitörizasyon · I.V damar yolu açılması · İlaç tedavisi : Adrenalin,Atropin, Amiodarone, Lidokain, Magnezyum, Sodyum bikarbonat · Havayolunun güvenceye alınması (Entübasyon,Larigeal maske vs.) · % 100 O2 verilmesi · Etyolojinin tedavisi

IV damaryolu · İnternal juguler, subklaviyan damar yolu ideal · Periferik IV ilaç uygulaması kalbe 1-2 dk’da ulaşır · İlaçların periferik yol ile uygulanmasını takiben IV erişkinde 20 ml puşe sıvı verilmeli ve ekstremite 10-20 saniye yukarı kaldırılmalıdır · I.V yol yoksa ilaçlar endotrakeal yoldan verilir

Endotrakeal Tüpten Verilebilecek İlaçlar Adrenalin Atropin Lidokain Vasopressin Naloksan -2– 2.5 katı dozda SF veya distile su ile sulandırılmalı -Ardından 4-5 kez ambulanmalı

Adrenalin Uygulanacak ilk ajan IV veya endotrakeal tüpten uygulanabilir Kardiyak arrestte başlangıç dozu 1 mg Etki süresi kısa : Her 3- 5 dakikada bir tekrarlanır Etki mekanizması : 1. Myokard kontraksiyonlarını uyarır 2. Aortik diyastolik basıncı arttırır 3. Miyokardın kasılma gücünü artırır 4. Periferik damarlarda göllenmiş kanın kalbe dönüşüne yardım eder 5. Defibrilasyonu kolaylaştırır 6. Serebral kan akımını arttırır 7. pH < 7.2 ise etkisini göstermez

Vazopressin Düz kaslardaki V1 reseptörlerini etkiler 40 U i.v. güçlü Vk yapar Tek sefer uygulanır Adrenalinden uzun ömürlü (yarı ömrü 10-20 dk) 40 U iv. ver  10-20 dk’da cevap yok  2-3 dk’da bir puşe adrenalin uygula VF/VT’ de etkili Asistoldeki rolü kesin değil

Atropin Uygulanacak Durumlar: Asistoli Hızın dk da 60 ın altında olduğu nabızsız elektriksel aktivite(NEA) Sinüzodal bradikardi Nodal bradikardi Atriyal bradikardi -NEA ve asistolide tek seferde 3 mg IV bolus -Bradikardide 0.5 mg iv, gerekirse total doz 3 mg olana kadar 3-5 dk da bir tekraralanır

Teofilin (Aminofilin) Dokuda c-AMP konsantrasyonunu arttıran bir fosfodiesteraz inhibitörüdür Adrenal medulladan adrenalin salınımını sağlar Kronotropik ve inotropik etkileri var -Asistolik kardiyak arrestte -Atropine refrakter periarrest bradikardide -5 mg/kg (yavaş IV)

Lidokain Refrakter VF/VT (amiodaronun bulunmadığı durumlarda) 1 – 1.5 mg/kg IV puşe Toplam 3 mg/kg İdame 1 – 4 mg/dk 24 st IV infüzyon

Aminodarone Refrakter VF/VT Hemodinamik açıdan stabil VT Diğer inatçı taşiaritmiler Adenozin, vagal manevralar, AV nodbloğu ile kontrol edilemeyen paroksismal SVT -VF/VT de 300 mg bolus, refrakter VF/VT de 150 mg ek doz uygulanabilir -Takiben 24 saatte 900 mg infüzyon

Magnezyum Hipomagnezemide şoka refrakter VF Hipomagnezemide ventriküler tasiaritmi Torsades des Pointes -2 g (% 50 Mg sülfattan 4 ml) 1-2 dk da

Sodyum Bikarbonat -Hiperkalemi -Ağır metabolik asidoz(Ph 7.1 den düşükse) -TSAD doz aşımında -50mmol IV (gerektikçe doz tekrarla) İntraselüler asidozu alevlendirir Oksihemoglobin eğrisini sola kaydırır, Hb’nin oksijene afinitesini artırır Hiperozmolalite ve hipernatremiye neden olur Karbon dioksit üretimine neden olur, serebral ve miyokardiyal fonksiyonları deprese eder

Kalsium Hiperkalemi Hipokalsemi Kalsiyum kanal blokerleri ile toksisitede %10 luk solusyonda 10 ml dozda verilir Bikarbonatla verildiğinde çökelti oluşur

PEDİYATRİK TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Kardiak arrest nadiren primer kardiyak kaynaklı Yabancı cisim aspirasyonu Boğulma Travma Yanıklar Zehirlenme ÜSYE sonucu asfiksi Ani bebek ölüm sendromu Arrest uzun süren bir hipoksiyi izler: CPR’ a cevap iyi değildir Tanı konur konmaz ABC

ABC A- Hava Yolu: Başı aşırı hiperekstensiyondan kaçınılmalı: bu manevra hava yolunu daraltabilir B-Solunum: Başı geriye itip çeneyi kaldır, baş ve işaret parmakları ile burunu kapat, 5 kurtarıcı soluk ver (1-1.5sn) İnfantta: ağzı infantın ağız ve burun deliğini kapatacak şekilde yerleştirip 5 kurtarıcı soluk ver (1-1.5sn) C-Dolaşım: 1 yaş üzeri karotis nabzı, infantta brakiyal nabız kontrol edilir -Dolaşım belirtileri veya nabız yoksa -Nabız yavaş ise (60 dk’dan düşük ve perfüzyon bozukluğu) -Nabızın olup olmadığından emin değil ise göğüs kompresyonuna başlanmalı

Göğüs Kompresyonu Çocukta; Sternumun 1/3 alt kısmına elin topuk kısmı ile, göğüs kafesini 1/3 çöktürecek kadar bası Kompresyon hızı 100/dk Kompresyon / ventilasyon = tek kurtarıcı 30/2 iki kurtarıcı 15/2 İnfantta; Tek kurtarıcı; ksifoidin bir parmak üzerine, iki parmak ucu ile göğüs kafesini 1/3 çöktürecek şekilde bası İki kurtarıcı; göğüs kafesini sarma tekniği (Thumb metodu) -her iki baş parmak uçları infanttın başı yönünde olacak şekilde sternumun 1/3 alt tarafına yan yana yerleştir -diğer parmaklar, infantı arkadan destekleyecek şekilde göğüs kafesinin altından çevrele -iki baş parmağınla göğüs kafesinini 1/3 oranında çöktürecek şekilde bası

Hava Yolunda Yabancı Cisim Ağır hava yolu obstrüksiyon var ve bilinci açık ise; Kazazedenin yanında ve hafifçe arkasında dur Kazazedeyi öne doğru eğip diğer elimizin topuk kısmı ile iki skapula arasına 5 defa kuvvetli vuru uygula Obsrüksiyonu geçmezse 5 abdominal bası uygula Hemlich Manevrası · Kazazedenin arkasında dur, öne doğru eğiniz · Yumruğunu umblikus ve xiphoid arasına yerleştir · Elini diğeriyle kavra ve şiddetle içeri ve yukarı çek · 5 defaya kadar tekrarlanabilir · Obsrüksiyon devam ederse 5 sırta vuru, 5 karına bası uygula