SAĞLIKLI BESLENMEDE SÜTÜN ÖNEMİ DİYETİSYEN ÖZEN ÇAVUŞOĞLU

Yetersiz ve Dengesiz Beslenme Çocuk ölümlerinin (WHO) % 7’sinin birincil nedeni % 46’sının ikincil

Beslenme Bir insanın büyümesi, gelişmesi, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması için karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve minerallerin gereken miktarlarda alınmasıdır. 4

Beslenme Besinler içerdikleri protein, yağ, karbonhidrat, vitamin ve minerallere göre belli gruplara ayrılırlar. Bunlar; Et ve et ürünleri, Süt ve süt türevleri, Tahıllar Sebze ve meyveler, Yağ ve şeker.

Süt ve Türevleri İçerdiği besin öğeleri açısından insan vücudunda kolayca sindirilebilir ve rahatça kullanılabilir. Organizmanın büyüme ve gelişimi için gerekli olan besin öğelerinin tamamına yakınını içerir.

Hatta süt ve süt ürünleri, ana besin grubudur.

Bebeklerin doğduktan sonra 6 ay süresince anne sütünden başka hiçbir besin grubuna ihtiyaç duymaması bunun en temel göstergesidir.

Süt Bileşimi ANNE SÜTÜ İNEK SÜTÜ ENERJİ PROTEİN T.YAĞ KARBONHİDRAT 70 1.3 4.38 6.89 20-32 14 5.0 0.036 0.05 İNEK SÜTÜ 60 3.2 3.25 4.52 113 91 0.0 0.183 0.44 ENERJİ PROTEİN T.YAĞ KARBONHİDRAT KALSİYUM FOSFOR C VİTAMİNİ RİBOFLAVİN B 12 VİTAMİNİ 8

Süt Bu yaş grupları için gerekli olan Çocuklukta ve gençlikte özellikle kemiklerin güçlü olması için gerekli bir besindir. Yapısında bulunan yağ asitleriyle çocuğun beyin gelişimi için gereklidir. İleri yaşlarda osteoporozdan korunmada kalsiyum minerallerinin önemi çok iyi bilinmektedir. Bu yaş grupları için gerekli olan kalsiyum ihtiyacının karşılanmasında kullanılacak en iyi kaynak süttür.

Kahvaltıda süt; DENGESİZ KAHVALTI SÜTLE YAPILAN KAHVALTI KAN ŞEKERİ SÜRE NORMAL DEĞER KAN ŞEKERİ SÜRE NORMAL DEĞER DENGESİZ KAHVALTI SÜTLE YAPILAN KAHVALTI

Süt; Vücutta bilinen büyüme ve gelişmeye katkı sağlar. Doku farklılaşmasında etkindir. Kalsiyum emilimi ve immün fonksiyonlar üzerine olumlu etkileri vardır.

Süt; Kan basıncını azaltır. Kanser riskini azaltır. Vücut ağırlığının kontrolünde etkindir. Diş çürüklerine karşı koruyucudur.

Bir bardak sütte 6 yaşında bir çocuğun ihtiyacı olan; %52 kalsiyum %35 protein %9 A vitamini %12 folat %30 iyot %98 B12 vitamini %12 çinko %6 enerji %11 B1 vitamini %44 B2 vitamini %13 B6 vitamini %18 magnezyum %55 fosfor %30 potasyum %16 niasin

Osteoporoz nedir? Osteoporoz kemiklerin güçlü ve sağlam kalması için gereken kalsiyumun büyük bir kısmının kaybolması anlamına gelir. Kemikler, çocukluktan başlayarak 25-35 yaş arasına kadar gelismelerini sürdürürler. 35 yaştan sonra kemikler onları yoğun ve güçlü yapan kalsiyumu yitirmeye başlarlar. Özellikle kadınlar MENOPOZ döneminde ve sonrasında daha fazla kemik kaybına uğrarlar. Menopoz süresince dişilik hormonu olan östrojen miktarında düşme olur ve bu osteoporozun asıl nedenidir. TÜRKİYE’DE 8 MİLYON OSTEOPOROZ HASTASI BULUNMAKTADIR!

Kemik Mineral Yoğunluğu 100 90 80 70 60 Kemik Mineral Yoğunluğu SÜT (+) KMY YAŞ SÜT (-) 0 45 50 55 60 YAŞ Erken yaşlarda yüksek kemik yoğunluğu ve gücü hayatın ilerleyen yıllarında, kemik sağlığını arttırmaktadır. Teorik olarak, çocukluk çağında kemik yoğunluğunda % 4.6 lık artış; ileri yaşlarda osteoporotik kırık riskini % 50 azaltmaktadır. (Cameron et al, 2004).

Osteoporozu nasıl önlersiniz? 35 yaşın altındaysanız güçlü kemikler oluşturmanız, 35 yaşın üstündeyseniz kemik kaybınızı minimumda tutmanız önemlidir. Alınması gereken önlemler: Düzenli egzersiz Sağlıklı Beslenme Yeterli miktarda KALSİYUM!!! OSTEOPOROZU ÖNLEMEK İÇİN ÇOCUKLUKTAN İTİBAREN DÜZENLİ SÜT İÇİN!!!

ENERJİ VE BESİN ÖĞELERİ 100 ml. süt ve yoğurdun enerji ve besin öğeleri açısından karşılaştırılması ENERJİ VE BESİN ÖĞELERİ SÜT YOĞURT ENERJİ (KKAL) 61 62 PROTEİN (G) 3.3 3.0 YAĞ (G) 3.4 KARBONHİDRAT (G) 4.7 4.9 FOSFOR (MG) 93 87 KALSİYUM (MG) 119 111 RİBOFLAVİN (MG) 0.16 C VİTAMİNİ (MG) 1

Süt ve bazı besinlerin kalsiyum değerleri BESİN (100 GRAM) KALSİYUM (MG) İNEK SÜTÜ 119 MARUL 35 MAYDONOZ 203 ROKA 205 ASMA YAPRAĞI 392

(4 porsiyon süt ve süt ürünü) ? ? 255 gram 2850 gram 840 gram (4 porsiyon süt ve süt ürünü) ? ? 490 gram 490 gram

GÜNLÜK OLARAK TÜKETİLMESİ ÖNERİLEN SÜT MİKTARLARI YAŞ GRUPLARI MİKTAR Çocuklar 3-4 Su Bardağı Ergenler Yetişkinler 2 Su Bardağı Gebe / Emzikli Kadınlar Menopoz Sonrası Kadınlar

SÜT İLE KRONİK HASTALIKLAR İLİŞKİSİ Diş sağlığı Metabolik Sendrom İlaç Kullanımı SÜT İLE KRONİK HASTALIKLAR İLİŞKİSİ Kemik yoğunluğu Kanser Obezite

Süt Diş sağlığı açısından SÜT en ideal besindir. Hipertansiyon tedavisinde sütün olumlu etkileri bilinmektedir. Hipertansiyon için kullanılan bazı ilaçların olası olumsuz etkilerini azaltmada sütün yararları olduğu saptanmıştır.

Vücut Ağırlığındaki Azalma(%) Süt Ca ve Obezite Vücut Ağırlığı 6.6 kg 24 hafta -500kkal/gün 8.8 kg Vücut Ağırlığındaki Azalma(%) 11 kg Düşük Yüksek Yüksek Ca Ca Süt tüketimi Kaynak: J Dairy Sci.2006;89:1207-1221

Vücut Yağındaki Azalma(%) Süt Ca ve Obezite Vücut Yağı 24 hafta -500kkal/gün 1.4 kg Vücut Yağındaki Azalma(%) 2.9 kg 3.7 kg Düşük Yüksek Yüksek Ca Ca Süt tüketimi Kaynak: J Dairy Sci.2006;89:1207-1221

6 yaşında bir çocuğun ihtiyacı olan; Bir bardak sütte 6 yaşında bir çocuğun ihtiyacı olan; %52 kalsiyum %35 protein %9 A vitamini %12 folat %30 iyot %98 B12 vitamini %12 çinko %6 enerji %11 B1 vitamini %44 B2 vitamini %13 B6 vitamini %18 magnezyum %55 fosfor %30 potasyum %16 niasin

Süt Tüketimi Kaynak: J Dairy Sci.2006;89:1207-1221 Gazlı İçecekler İçimlik Süt Kaynak: J Dairy Sci.2006;89:1207-1221

miktarı ortalamaların çok Tüketilen Süt Miktarı ÜLKE YILLIK KİŞİ BAŞI TÜKETİM TÜRKİYE 23 lt İSPANYA 94 lt İNGİLTERE 106 lt FİNLANDİYA 134 lt Ülkemizde süt tüketim miktarı ortalamaların çok altındadır! Kaynak: Canadean Limited / 2007

HİJYENİK OLARAK TÜKETİLMEDİĞİNDE SÜT HİJYENİK OLARAK TÜKETİLMEDİĞİNDE HASTALIK ETKENİ

Sağlık için, sağlıklı süt için. Süt; sağlıklı tüketilmesi gereken bir besindir. Açık süte güvenmeyin! Sağlık için, sağlıklı süt için.

Besin değeri yüksek olan SÜT bebeklikte, çocuklukta, gençlikte ve ileri yaşlarda yani her dönemde vazgeçilmezdir. Sağlıklı büyümek, sağlıklı gelişmek ve sağlıklı yaşlanmak için her gün en az 2 su bardağı sağlıklı süt tüketin!

ellerine terk edebilir. Çocuklarını düşünen, onları koruyan ve sağlıklı yetiştirilmelerini sağlayan bir ulus, gözü arkada kalmadan, geleceğini daha iyi ve daha güzel olanların ellerine terk edebilir. Mustafa Kemal ATATÜRK