Op.Dr.Zehra METE Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı İZMİR Gebelik-tanı-izlem Op.Dr.Zehra METE Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı İZMİR
Gebelik ve Bilgilendirme Rutin Muayene Dönemleri Gebe İzleminde Standardizasyon Mezuniyet Sonrası Eğitim Kursu
Gebe Muayenesinden Beklenenler A) Amaçlar: 1) Perinatal mortalite ve morbiditenin azaltılması 2) Maternal mortalite ve morbiditenin azaltılması B) Yöntem: Mevcut durumun / risklerin ortaya konulması Fetus yönünden ağır sakatlıkların erkenden tanınması ve sonlandırma Gerekli durumlarda Fetusun Tedavisi Anne ve fetus sağlığının izlenmesi ve gerekli durumda girişim En uygun doğum şeklinin planlanması ve gerçekleştirilmesi Yenidoğanın en uygun merkezde doğmuş olması
Antenatal bakımın yenidoğan sonuçları üzerine etkisi var mıdır? Düşük doğum ağırlıklı bebekler ve erken doğumlar azalmaktadır(x 0.5) (Kogan et al, 1998, Herbst et al, 2003)
Antenatal bakımın fetal mortalite üzerine etkisi var mıdır? Fetal ölüm oranı Almayanlar 14.1 / 1000 Alanlar 2.7 / 1000 x 5 Vintizileos ve ark. 2002 (ABD,1995-1997 verileri)
Türkiye’de durum ? Antenatal Bakım Neonatal Mortalite Geç Neonatal Mortalite Almayanlar %o 37 %o 58 Alanlar %o 23 %o 5 Doğum öncesi bakım 1998 2003 doktordan alan annelerin oranının %60 71 doğum öncesi herhangi bir bakım almayan %32 23 TNSA 1998,2003
İlk ziyaret (Genel Muayene) Ayrıntılı anamnez Tam genel fizik muayene TA, boy, kilo Vaginal muayene, smear Açlık kan şekeri Kan grubu, gerekirse İndirekt Coombs Hepatit antijeni ve antikoru Ultrasonografi ile gebeliğin, uterus ve adnekslerin değerlendirilmesi Tetanoz aşısının planlanması
Çiftin risklerinin belirlenmesi Yaş <16, >35 Krn hastalık (DM, tiroid, kalp, hipertansiyon, kollajen doku, epilepsi) Önceki gebelikler (ektopik, düşük, preeklampsi, prematür doğum, IUMF, konjenital anomalili bebek) Alerji Alışkanlıklar (sigara, alkol, madde bağımlılığı, yaşam ve beslenme tarzı, vejeteryenlik, egzersiz) Çevresel ve ailesel faktörler (kalıtsal hastalıklar, pestisitler, ağır metaller, sosyo ekonomik veriler, aile içi şiddet, yüksek riskli seksüel davranışlar)
Genel Muayene (devam) Bilgilendirme: tetkikler, ileriye yönelik planlanan işlemlerin detaylıca anlatılması Beklenmeyen patolojik durumlar ile ilgili uyarıcı bilgilendirme Beslenme, egzersizler, cinsel aktivite, madde bağımlılığı ile ilgili bilgilendirme İlave olarak bilgilendirme formu, takip karnesi ya da gebelik cüzdanı verilmeli Ziyarette yapılan işler, tetkikler ve yapılan her şey KAYDEDİLMELİ!!
Erken Tanı
İkinci Muayene 11-14. haftalarda TA ve kilo Ultrasonografi: ense deri saydamlığı ölçümü, burun kemiği, defektlerin tanınması PAPP-A ve Serbest-beta HCG Gecikilmişse 16-18 haftalarda 3’lü tarama!
Üçüncü Muayene 22-24 haftalarda TA ve kilo Kan sayımı - hemoglobin Ayrıntılı ultrasonografi 50 gr glukoz tarama testi Gerekirse uterin arter Doppler kan akımı Gerekirse transvaginal USG ile servikal uzunluk
Dördüncü Muayene 30-32. haftalar TA kilo ölçümü Fetal gelişimin ve amnion sıvısının değerlendirilmesi Annenin genel sağlığı
Beşinci Muayene 38-39. haftalar TA ve kilo ölçümü Fetal gelişim, kilo tahmini ve prezantasyonun belirlenmesi Boyunda kordon ? Doğum için pelvisin değerlendirilmesi Doğum şeklinin planlanması (sezaryen, vaginal doğum, epidural analjezi)
Doğum Sonrası Rutin Kontrol Mutlak Gerekli mi? Maternal Mortalite Tanımı 10. Uluslararası Hastalıklar Sınıflandırması Bir kadının gebelik veya doğumdan sonraki 42 gün içinde, gebeliğin süresi ve lokalizasyonu ne olursa olsun, kaza veya tesadüf sonucu olmayan, gebeliğin kendisi veya yönetimi sonucunda ortaya çıkmış veya şiddetlenmiş herhangi bir nedenden ölümü 100.000 canlı doğumda sayı olarak ifade edilir.
Doğum Sonrası Rutin Kontrol Mutlak Gerekli mi? Loğusalık- Postpartum 42 gün (Hughes, 1972) Annelikle ilgili morbidite ve mortalite riski sürer Yüksek riskli gebelik yüksek riskli loğusalık 16
Doğum Sonrası Rutin Kontrol Mutlak Gerekli mi? Maternal Morbidite- Yetersiz araştırma 1249 İngiliz kadında 18 ay postpartum takip %3 hospitalizasyon %87 ilk 8 haftada %76 ilk 18 ayda yakınmaları olmuş. Glazener ve ark, 1995
Doğum Sonrası Rutin Kontrol Mutlak Gerekli mi? Maternal Morbidite- Yetersiz araştırma 1249 İngiliz kadında 18 ay postpartum takip %3 hospitalizasyon %87 ilk 8 haftada %76 ilk 18 ayda yakınmaları olmuş. Glazener ve ark, 1995
Hastaneden çıktıktan sonra loğusalıkta rapor edilen morbidite (%) Maternal Morbidite Postpartum 8 hafta (%) Postpartum 2-18 ay (%) Yorgunluk 59 54 Meme Problemleri 36 20 Anemi 25 7 Bel ağrısı 24 Hemoroid 23 15 Başağrısı 22 Depresyon 21 17 Kabızlık İnsizyon açılması 16 - Vajinal akıntı 8 Diğerleri 2-7 1-8 En az biri 87 76
Doğum Sonrası Rutin Kontrol Mutlak Gerekli mi? Parkland Hospital 3 hafta Loğusalık dönemi sonunda Kanama Enfeksiyon Tromboembolik Hastalıklar Ortopedik- Nörolojik sorunlar Aile planlaması Psikoloji
Doğum Sonrası Rutin Kontrol Mutlak Gerekli mi? Yüksek riskli loğusalık Yüksek riskli gebelik Anemi PIH GDM Operatif- komplike doğum Perine Deşirürü Sezeryan Postpartum hemoraji