SÖZCÜK GRUPLARI
Sözcüklerin birtakım eklerle bir grup halinde kullanılmasına sözcük grubu denir. Sözcük grupları cümlede her öğenin görevini üstlenebilir.
1-İSİM (AD) TAMLAMASI GRUBU Tamlamalar hangi tür olursa olsun bir gruptur ve cümle öğesi olarak değerlendirildiğinde bölünmeden tek öğe olarak düşünülmelidir.
Ders kitaplarını yanında taşımazdı. Kırmızı çantamın sapı koptu.
Kiraz,vişne ve erik ağaçları dikmişti bahçeye. Oturma odasının elektrik düğmesi kırıldı.
2-SIFAT TAMLAMASI GRUBU Nitelik ve belirtme bildiren sözcüklerin bir ismi tamlayarak oluşturduğu tamlamadır.
Açık yeşil elbisesi rüzgarda uçuşuyordu. Bu düzen kırık kalpli insanlar ortaya çıkarıyor.
Suçluyu bütün gün sorguladılar. Bana oradan üç kalem getirsin.
3-TEKRAR(İKİLEME) GRUBU İki sözcüğün çeşitli anlam ilgileriyle bir araya gelerek oluşturduğu gruplardır.
Ufak tefek bir adam seni sordu. Olaylar aşağı yukarı üç yıl önce oldu.
Bana defter mefter getirmeyin. Saçma sapan şeylerle kafanı karıştırma.
4.SAYI GRUBU Sayı bildiren birden fazla sözcüğün oluşturduğu gruplardır.
Yaş otuz beş, yolun yarısı eder. Tarih, on dokuz mayıs bin dokuz yüz on dokuzdu.
5-EDAT GURUBU Bir edatla bir sözcüğün bir araya gelerek oluşturduğu guruplardır.
Sabaha doğru eve geldi. Kuş gibi hafifti zavallı.
Bu elbise tam bana göreydi. Bana karşı hep saygılıydı.
6-BAĞLAMA (BAĞLAÇ) GRUBU Bir bağlaçla onun birleştirdiği sözcüklerden oluşan gruplardır.
Ayşe ve Ahmet ders dinliyor. Balıkla salatayı çok severmiş.
Ne arkadaşlarına ne başkasına güveniyor. Hem evi hem arabası temizlenmemiş.
7-ÜNLEM GRUBU Bir ünlemin açıklayıcısı olan sözcük veya sözcüklerle oluşturduğu söz grubudur.
Yaşasın geliyor,dedi. Haydi görelim seni, diyerek cesaret veriyor.
Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü! Hey çocuklar! Bana doğru gelin.
8-UNVAN GRUBU Unvan bildiren sözcüklerin ,birlikte kullanıldığı sözcüklerle gruplaşmasıdır.
Doktor Ahmet Bey hastasını muayene ediyor. Bu öğrencinin velisi Kadir Çavuş’tur.
Komutanlarından en çok Binbaşı Mehmet Bey’i severdi. Çolak Salih’i burada herkes tanır.
9-BİRLEŞİK SÖZCÜK GRUBU En az iki sözcüğün tek bir kavramı karşılamak amacıyla oluşturduğu gruplardır.
Birleşik İsimler Buzdolabı bozulmuş. Balkondaki çiçek hanımelidir.
İlkokullarda yeni uygulamalar başlatılmış. Eskiden buralarda yalıçapkınları dolaşırdı.
Birleşik Zamirler Birkaçını ben çözdüm. Birçoğu okula gelmedi.
Birleşik Sıfatlar Pisboğaz insanlardan hiç hoşlanmam. Açıkgöz çocuklar hemen kaçtı.
Birleşik Fiiller Bunca zaman sonra nihayet görüşebildik. Böyle olacağını hissetmişti.
Hastayı başka hastaneye sevk ettiler. Bu işi de sen yapıver.
10-AİTLİK GURUBU _ki aitlik ekini almış bir sözcükle bir başka sözcüğün bir araya gelerek oluşturdukları söz gurubudur.
Dün akşamki filmi beğenemedim. İstanbul-Mersin arasındaki yolda çalışmalar devam ediyor.
11-FİİLİMSİ GRUPLARI Fiilimsilerin kendilerinden önceki ya da sonraki sözcüklerle bir araya gelerek oluşturdukları söz gruplarıdır.
a)İsim-fiil: -mak -ış -ma b)Sıfat-fiil: -an -ası -mez -ar -dik -ecek -miş c)Zarf-fiil: -madan -meksizin -ip -ince -eli –kan -a -dığında -ınca -dıkça -arak -r mez
Beni anlamak istemiyor. Beni anlayan kalmadı.
Beni anlayınca bana hak vereceksin.