HTML İLE BASİT WEB İŞLEMLERİ
1. İNTERNET ORTAMI VE WEB TASARIMI İnternet, dünya üzerindeki birçok bilgisayar sistemini TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) protokolü ile birbirine bağlayan ve her geçen gün daha fazla büyüyen bir iletişim ağıdır.
IP (Internet Protocol) Numarası IP (Internet Protocol), bilgisayarların birbirleri ile iletişim kurmalarını ve veri alışverişinde bulunmalarını sağlayan standart bir protokoldür. IP numaraları A.B.C.D şeklinde bir yapıdır. Buradaki A,B,C,D ye karşılık 0-255 arası bir sayı gelmektedir. Örneğin 212.200.83.75 bir IP numarasıdır.
Alan Adı (Domain) Domainler; IP adresi diye tabir edilen, bilgisayarların birbirini görmesini sağlayan nümerik sisteminin daha kolaylaştırılmış ve rahatça girilebilmesi için kelimelerle ifade edilen halidir. Internet adreslerinde 4 temel bölüm yer almaktadır. www.alanismi.alanturu.ulkekodu
İnternet adreslerinde kullanılan alan türlerine ait bazı kısaltmalar aşağıdaki gibidir: gov: Hükümet kurumları (government) edu: Eğitim kurumları (education) org: Ticari olmayan kuruluşlar (organization) com: Ticari kuruluşlar (company) mil: Askeri kurumlar (military) net: Servis sunucular (network) ac: Akademik kuruluşlar (academic) int: Uluslararası kuruluşlar (international) Bunun yanında kullanılan ülke kısaltmaları da vardır. Bunlardan bazıları; tr: Türkiye br: Brezilya uk: İngiltere, fi: Finlandiya ru: Rusya gibi
Hosting (Barındırma) Hosting’in kelime anlamı “Ev sahipliği yapmak, barındırmak” tır. Hosting, hazırlanan web sitelerinin belirlenen alan isimlerine göre internet ortamında yayımlanmasını sağlayan hizmet türüdür. Bu hizmet, hosting firmaları tarafından belirli süreliğine sağlanır. Server (sunucu) bilgisayarlar, hosting amacıyla kullanılan gelişmiş donanımsal özelliklere sahip olan ve birçok kullanıcıya aynı anda hizmet veren bilgisayarlardır.
WEB Tarayıcıları Web servislerinin işlevi, temelinde metin aktarmadır. Gelişmiş bir mimari kullanan Web servisi, Hipermetin Transfer Protokolü - HTTP (HyperText Transfer Protocol) adı verilen bir protokol üzerinde çalışmaktadır. Web üzerinde bilgiler, Web servisleri aracılığıyla sunulur. Sunulan her bir elektronik dosyaya Web Sayfası adı verilir. Web sayfalarını kişilerin kullanabilmesi için geliştirilmiş programlar ise Web Tarayıcısı (Browser) olarak adlandırılır. İçerisinde bütünleşik bir veya daha fazla web sayfası olan alanlar Web Sitesi olarak adlandırılır.
WEB Tarayıcıların Çalışması Web tarayıcıları, istemci-sunucu sistemine göre çalışmaktadırlar. İstemci (client), olarak adlandırılan Web sayfalarını kullanmanız için seçilen tarayıcı programıdır. Sunucu (server) olarak adlandırılan ise bir web tarayıcısının istekte bulunduğu web sayfalarını hazırlayarak sunan sistemdir. Web sayfası istek yazısına URL (İnternet Kaynak Etiketi) denir. Örneğin, http://www.meb.gov.tr. Web tarayıcısı çalıştırılıp URL isteği yaptığında, web üzerinde bağlanmak istediği sunucu bilgisayar adresi kendisine bildirilir. Bu adresi alır ve sunucu bilgisayara bağlanır. Bu adresteki sunucu,istenilen web sayfasına ilişkin dosya veya dosyaları hazırlayarak istekte bulunan web tarayıcısına sunar. Web tarayıcısı bu bilgileri alarak çalıştığı bilgisayara aktarır. Çalıştığı bilgisayara aktardığı web sayfası bilgilerini, sayfada istenilen şekilde kullanıcıya sunar. Web tarayıcı yazılımları çok çeşitlidir ve ücretsizdir.
Tarayıcı yazılımları, açılır menüler, butonlar, kısayol ve yardım özelliklerini içlerinde barındırırlar ve kullanımları kolaydır. Tarayıcı yazılımlarının arayüzlerindeki butonları gözden geçirecek olursak; Geri, bir önceki gösterilen sayfaya gitmek için kullanılır. İleri, geri ile bir önceki gösterilen sayfaya dönülmüşse, dönülen sayfadan önceki sayfaya gitmek için kullanılır. Dur, sayfaya ilişkin bilgileri bilgisayara yükleme işlemini durdurmak için kullanılır. Ana Sayfa, tarayıcı ilk açıldığında giriş sayfası olarak ayarlanan sayfaya gitmek için kullanılır. Yenile, Yüklenmiş sayfanın tekrar yüklenmesi istendiğinde kullanılır. Sayfa ekrana eksik geldiyse bazı nesneler ekranda tam görünmüyorsa kullanılır. Adres Çubuğu, görüntülenmek istenilen web adresinin yazıldığı alandır. Durum Çubuğu: Tarayıcı yazılımlarda pencerenin en alt kısmında olur ve istediğimiz sayfanın bilgisayarımıza yüklenme aşamasını veya kullanıcıya verilen uyarıları gösterir.
Web tarayıcısı ile bir web sayfasına bağlanmak için yapmamız gereken işlemler kısaca aşağıdaki gibi sıralanabilir. Web tarayıcı programının çalıştırılması Adres yazma alanına istenilen URL adresinin yazılması Git butonuna veya Klavyeden Enter tuşuna basılması
Arama Motorları İnternette aradığımız site, sayfa veya konunun nerede olduğunu bulmamızı sağlayan araçları barındıran sitelere arama motorları adı verilir. Arama Motorlarının Çalışması Kullanıcı arama motoruna, aramak istediği bilgiye ilişkin bir veya birden fazla anahtar kelime girdiğinde, arama motorları içerisinde bu kelime veya kelimeleri barındıran ilgili dosyaları bularak, ilgili site veya web sayfalarını ekrana listeleyerek kullanıcıya sunar.
Yüzlerce hatta binlerce adresi listelemeyi arama motorları nasıl yapıyor? Arama motorları, dünya üzerindeki web sitelerini sürekli bir şekilde çalışan kişiler, otomatik taramalar ve kayıt ekranları gibi araçlarla kendi veri tabanlarına kaydederler. Arama motorlarının internet üzerinde otomatik taramasını yapan programlar, genel olarak spider, crawlers, robots olarak isimlendirilmiştir. Bu programlar sürekli olarak interneti tarayarak değişen ve eklenen sayfalardaki bilgileri, arama motoru veri tabanına kaydederler.
Arama Motorları ile Arama Yapma Arama motorları kullanımı şu aşamalardan oluşmaktadır: Tarayıcının adres kısmına arama motoru adresi yazılarak fare ile git butonuna tıklanır veya klavyenin enter tuşuna basılır. Arama motoru sayfası açıldığında sayfada arama yapmak istediğimiz kelimeleri yazacağımız alan karşımıza çıkar. Boş alana aranacak kelimeler yazılır, ardından Ara (Search) butonuna fare ile tıklanır. Tarayıcı ekranına aradığımız konuyla ilgili yüzlerce web adresi çıkar. Arama motorunun sunduğu imkânlara göre sonuçlar sadece doküman değil, ses, video ve haber gibi farklı biçimlerden de oluşabilir. Çıkan adreslere fare ile tıklanarak araştırmamıza devam ederiz.
Aynı anda birden fazla kelimeyle arama yapmak isteyebilirsiniz Aynı anda birden fazla kelimeyle arama yapmak isteyebilirsiniz. Örneğin, birden fazla kelimeyi aynı sayfada aramak istediğimizde çift tırnak içe almamız gerekecektir “Eğitim Öğretim” böyle bir arama istediğimizde sayfada Eğitim Öğretim kelimeleri yan yana varsa bize listelenecektir. Mantıksal olarak birden fazla şartı kullanmak istiyorsak mantıksal arama yöntemini kullanmamız gerekir bunun için arama motorları bize mantıksal operatörler sunmuştur. Bunlar: AND, OR ve NOT kelimeleridir. Bu operatörler ve kullanım şekilleri aşağıdaki gibidir. Meb AND Öğrenci: İçerisinde Meb ve Öğrenci geçen tüm siteleri listeler Video OR Resim : İçerisinde Video veya Resim olan tüm siteleri listeler Resim NOT Ses : İçeriğinde Resim geçen Ses geçmeyen tüm siteleri listeler
WEB Tasarımı Sayfa Hazırlarken Dikkat Edilecek Noktalar Sitenin hitap edeceği kitle, içeriği ve amacı gibi konulara dikkat edilmelidir. Web sayfalarının hızlı yükleniyor olması gerekir. Hangi ekran çözünürlüğüne göre tasarım yapılacağına karar verilmesi gerekir. Sayfa adı, sayfada yer alacak resim, müzik, animasyon gibi herhangi bir dosyanın ismi kaydedilirken Türkçe ve özel karakterler(ç,ş,ı,ö,ü,ğ,?,/,vs.) içermemelidir. Bilgisayarınızda sayfalarınızı kaydedeceğiniz bir klasör ve diğer resim, müzik, animasyon gibi dosyalarınızı kaydedeceğiniz bir alt klasör oluşturunuz. Böylelikle çalışmalarınız daha düzenli olacağından, aradığınız bir dosyaya da rahatlıkla erişebileceksiniz.
Görsel Tasarım Sitenin hedef kitlesi tespit edilip hedef kitlenin beklentileri belirlenmelidir. Bu belirlendikten sonra hedef kitle beklentilerine uygun olarak: Sayfa üzerindeki nesnelerin yerleri ve büyüklükleri tespit edilmelidir. Sayfa renklerinin ne olacağına karar verilmelidir Sayfadaki yazıların büyüklükleri ve yazı tiplerinin ne olacağı belirlenmelidir. Sayfanın birden fazla dilde kullanımı söz konusu ise ayrı ayrı sayfalarda dilin özelliklerine göre nesneler tespit edilmelidir. Sayfanın kullanıcı isteklerine göre değişken olması sağlanmalıdır. Sitenin değişen bilgi durumunda rahat değişmesi için gerekli tedbirler alınmalıdır. Sayfalar arası geçişlerde bütünlük arz etmelidir. Sayfalar kullanıcıya her zaman yardım ve yönlendirme yapan özellikler taşımalıdır.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru sözcükleri yazınız. 1. ………. dünya üzerindeki birçok bilgisayar sistemini TCP/IP protokolü ile birbirine bağlayan ve her geçen gün daha fazla büyüyen bir iletişim ağıdır. 2. ………. bilgisayarların birbirleri ile iletişim kurmalarını sağlayan standart bir protokoldür. 3. İnternet adreslerinde görülen kısaltmalardan olan……….. askeri kurumlarla ilgili bir site olduğunu gösteren bir kısaltmadır. 4. İnternette aradığımız site, sayfa veya konunun nerede olduğunu bulmamızı sağlayan araçları barındıran sitelere ………….. adı verilir. 5. İçerisinde Müzik veya Şiir olan tüm siteleri listelemek için …………operatörünün kullanılması gerekir.