Censorship in Internet Access: An Evaluation for Turkey Internet Erişiminde Sansür: Türkiye Açısından Bir Durum Değerlendirmesi Censorship in Internet Access: An Evaluation for Turkey Arş. Gör. Şahika Eroğlu – Arş. Gör. Tolga Çakmak Hacettepe Üniversitesi, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü {sahikaeroglu, tcakmak}@hacettepe.edu.tr Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye
3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye İçerik İnternet Sansürü Türkiye’de Internet Kullanımının Gelişimi Türkiye’de İnternet Erişiminin Kısıtlanması ve İnternet Sansürüne Yönelik Çalışmalar Türkiye’de İnternet Erişiminin Kısıtlanmasına Yönelik Yasal Uygulamalar Sonuç ve Öneriler Çalışmamız içerik olarak şu başlıklardan oluşmaktadır. Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye
3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye İnternet Sansürü Bilgi ve Web teknolojilerindeki gelişim Bilgi kaynaklarının ve bilginin bulunduğu ortamlar Bilginin kolay üretimi ve paylaşımına yönelik fırsatlar İnternet ve İnternet Erişimi Donanıma yönelik gelişmeler Bilgisayarlar, laptoplar, tabletler, akıllı telefonlar, saatler… Düşünce özgürlüğü ve etik konularındaki gelişmeler Evrensel bildirgeler ve İnsan haklarına yönelik raporlar Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye
3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye İnternet Sansürü Sansür, düşün ve sanat ürünleri, siyaset, din, dil ve açık saçıklık gibi gerekçeler üretim, dağıtım, ödünç verilme veya satılmasına yönelik yasaklama veya engelleme (Kızılkan, 1988) İnternet Sansürü, İnternet’teki bilgilere erişmeye veya bilgi koymaya yönelik (Internet Sansürü, 2013) . Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye
İnternet Sansürünün Boyutları Teknik Yasal Engellenen içeriğe erişime yönelik çabalar (Binns, 2012) Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye
İnternet Sansürü - Gerekçeler Gerçek cinayet ve otopsi görüntüleri Çocuk porno filmleri, Madde bağımlılığına özendirici içerik, Siyasi içerik, İntihara teşvik (Köse ve Özen, 2010; Şamlı ve Konak, 2011). ( Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye
Türkiye’de Internet Kullanımının Gelişimi (TÜİK, 2013) Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye
Türkiye’de Internet Kullanımının Gelişimi Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye
Türkiye’de Internet Kullanımının Gelişimi 2004 - %7,5 2008 - %33,1 2006 - ADSL Internet kullanımı; 2007 - %29 / 2012 - %45 Geniş bant internet kullanımı > 20 milyon 3G Yaklaşık 150 internet servis sağlayıcısı (%81’i Türk Telekom) (Opennet Initiative, 2014) (Freedom on the net, 2013) Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye
Türkiye’de İnternet Erişiminin Kısıtlanmasına Yönelik Yasal Girişimler 5651 Sayılı Kanun – 2007 Kartepe İlkeleri 2007 yılına kadar engellemeler TCK maddelerine göre gerçekleştirilmekte; Anayasanın 13. Maddesi ile çelişki Kullanılan yöntem: DNS sınırlaması Yöntemin yetersizliği (Gök, 2012) Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye
Türkiye’de İnternet Erişiminin Kısıtlanmasına Yönelik Yasal Girişimler 2014 yılındaki engellemeler Öncelikle DNS daha sonra IP engellemeleri Çözüm olarak VPN ve Zenmate gibi uygulamalar İstatistikler 2012 => 1115 web sitesi 252 (%23) mahkeme kararı 863 (%77) TİB re’sen verilen idari kararlar 2014 => 40851 web sitesi 2027 (%5) mahkeme kararı 36405 (%89,4) TİB re’sen verilen idari kararlar 950 (%2,3) savcılık tarafından verilen kararlar Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye
Türkiye’de İnternet Erişiminin Kısıtlanmasına Yönelik Yasal Girişimler
Türkiye’de İnternet Erişiminin Kısıtlanmasına Yönelik Yasal Girişimler
Türkiye’nin İnternet Erişimine Yönelik Profili Opennet Initiative Hedefli filtreleme; politik, sosyal ve internet araçları, belirli bir kategoride spesifik engellemeler, internet trafiğinin tek bir altyapı sağlayıcısı aracılığıyla gerçekleştirilmesi internet ile ilgili politikaların gözden geçirilmesi gerekliliği Freedom House – 2012 ve 2013 yılları kısmen özgür ülkeler Google ve Youtube’dan içerik kaldırmaya yönelik taleplerdeki artış Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye
Türkiye’nin İnternet Erişimine Yönelik Profili Bilimsel Çalışmalar; Yöntem ve yasal uygulamaların yetersizliği 5651’de yer alan kavram ve sınırların net olarak tanımlanmamasından kaynaklanan olumsuzluklar Yeni düzenlemeler: 6518 sayılı Torba yasa teklifi çerçevesinde yapılan düzenlemeler; Erişim Sağlayıcılar Birliği’nin kurulması Yer sağlayıcılar, içerik sağlayıcılar ve erişim sağlayıcıların birliğe üye olma zorunluluğu, Engelleme süreçlerinin kolaylaştırılması ve yürütmeye verilen yetkiler Engelleme yöntem ve tekniklerinin artırılması (DNS, IP engelleme gibi) TİB Başkan ve personeline yargılama zırhının getirilmesi Özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi ve hızlı içerik engellemelerine yönelik yürütmeye verilen yetkiler Hizmet sağlayıcıların trafik bilgilerini bir yıldan az ve iki yıldan fazla olmamak üzere saklamaları gerekliliği Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye
3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye Sonuç ve Öneriler 2007 yılındaki yasal düzenlemelerle yeni bir boyuta geçiş Raporlara göre; Teknolojik gelişmelere uyum iyi olmasına rağmen internet erişimine yönelik engellemelerde yasal uygulamalar açısından iyileştirme ve gözden geçirme gerekliliği Son dönemdeki düzenlemelere yönelik çekinceler Servis sağlayıcılara yönelik tekelleşme çekincesi Kullanılacak yöntem ve tekniklere yönelik muallak ifadeler Özel hayatın gizliliği ile ilgili sınırların net olarak belirlenmesine yönelik gereklilik Kısıtlamaların düşünce özgürlüğü kavramıyla çelişebilecek boyuta gelebileceğine yönelik kuşkular Sınırları net olarak çizilmemiş ifadelerin Kartepe ilkeleri çerçevesinde de belirtilen orantılık ve ölçülülük ilkelerine uyum konusunda şüphelerin doğması Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye
Censorship in Internet Access: An Evaluation for Turkey Internet Erişiminde Sansür: Türkiye Açısından Bir Durum Değerlendirmesi Censorship in Internet Access: An Evaluation for Turkey Arş. Gör. Şahika Eroğlu – Arş. Gör. Tolga Çakmak Hacettepe Üniversitesi, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü {sahikaeroglu, tcakmak}@hacettepe.edu.tr Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu Etik: Kuram ve Uygulama 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye