YENİDOĞAN İŞİTME TARAMASI EĞİTİCİ EĞİTİMİ GİRİŞ Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Dünyada İşitme Kayıplı Bebeklere Baktığımızda Dünyada her yıl 133 milyon bebek doğmakta. Bu doğumlarda tüm dünyada işitme kaybı yaklaşık % 0.1-0.3’ i insidansına sahip Yıllık beklenen yenidoğan işitme kayıplı bebek sayısı 339.000’dir.
Ülkemizde İşitme Kayıplı Bebeklere Baktığımızda Her yıl 1.300.000 bebek doğmakta, Bu bebeklerin yaklaşık 1300 - 2600 işitme kayıplı olarak dünyaya gelmekte,
Yenidoğan İşitme Tarama Programı Temel Amaç; Ülkemizde işitme kaybı ile doğan bebeklerin erken dönemde tanınması ve rehabilitasyonunun sağlanmasıdır
Türkiye’de İşitme Taramalarının Tarihçesi 1994 Marmara Üniversitesi Odyoloji Bilim Dalı 1998 Hacettepe Universitesi Odyoloji Bilim Dalı 2000 Başbakanlık Özürlüler idaresi Başkanlığı Sağlık Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi Odyoloji Bilim Dalı işbirliği ile Ankara Zübeyde Hanım Doğum Hastanesinde ilk işitme taraması pilot projesi 2003 ikinci pilot proje Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Doğum Hastanesinde uygulamaya başlanmıştır 2003 Gazi Üniversitesi KBB ABD 2004 Ulusal Yenidoğan İşitme Taraması
Yenidoğan İşitme Tarama Programı yürütülmektedir Bakanlığımızın sorumluluğunda üniversitelerin ve Başbakanlık Özürlüler İdaresi desteğiyle 2000 yılında Ankara’da 1 merkez 2005 yılında 24 ilimizde 36 merkez 2006 yılında 26 ilimizde 39 merkez 2007 yılında 44 ilimizde 67 merkez Yenidoğan İşitme Tarama Programı yürütülmektedir
Yenidoğan İşitme Tarama Programı yürütülmektedir Bakanlığımızın sorumluluğunda üniversitelerin ve Başbakanlık Özürlüler İdaresi desteğiyle 2008 yılında 75 ilimizde 148 merkez 2009 yılında 80 ilimizde 224 merkez 2010 yılında 81 ilimizde 338 merkez 2011 yılında 81 ilimizde 584 merkez Yenidoğan İşitme Tarama Programı yürütülmektedir
YİTP Başlangıcı 2004 Ulusal Yenidoğan İşitme Taraması Programı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü Mayıs 2005 Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü Eğitim Materyali Uygulayıcı Kursları Portal
YİTP Eğitim Materyali Güncellenmesi Uygulayıcı Kursları Standartizasnu Sağlık Bakanlığı “Web Uygulaması”
Bilim Kurulu Tarama Programının Düzenlenmesi Tarama Personelinin Eğitiminin Planlanması Eğitimlerini Yapmak Taramaların Takibi Bu program için üç aşamalı bir sevk zinciri oluşturulmuş, periferden merkeze doğru bir organizasyon planlanmıştır
YDİTP I. Basamak İleri tanı merkezi II. Basamak KBB Hekimi Uz. Odyolog Eğ. odyoloğu/Özel eğitimci/psikolog, I. Basamak İleri tanı merkezi Doğumevlerive Devlet Hastaneleri II. Basamak KBB Uzmanı Timpanometre (y-frekans) O-ABR (Riskli YD / YB-YD / 1. basamaktan sevk)
YİTP Sevk Zinciri Sağlık Bakanlığı Dokuz Eylül Üniversitesi Ege Üniversitesi Bozyaka Eğitim Araştırma Hastanesi Aydın Atatürk Devlet Hastanesi Aydın Doğum ve Çocuk Bakımevi Hastanesi Sağlık Bakanlığı Celal Bayar Üniversitesi Manisa Doğum ve Çocuk Bakımevi Dr.E.Hayri Üstündağ Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi İzmir Ege Doğumevi Ve Kadın Has. Eğit.Ve Araş.Hast Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi Eğt.ve Arşt.Hastanesi
YİTP Organizasyonu SAĞLIK BAKANLIĞI AÇSAP GENEL MÜD. İl Eğitim Ekibi Merkez Eğitim Ekibi
Uygulama Birimlerinin Özellikleri Ve Görevleri Birinci Basamak Merkezlerimiz: İldeki doğum yapılan tüm hastaneler Program il sorumlusu: İl Sağlık Müdürlüğü bünyesinde görevli bir hekim Tarama uygulama birimi: Hastanedeki Merkez sorumlusu bir hekim, odyometrist veya hemşireden oluşan en az üç kişilik bir ekiptir.
Uygulama Birimlerinin Özellikleri Ve Görevleri İkinci Basamak Merkezler: Sağlık Bakanlığı hastaneleri veya üniversitelerin KBB klinikleri İşitme kaybı şüphesi ön tanısıyla sevk edilen çocuklarda kulak burun boğaz muayenesi yapmak ve işitme kaybı olup olmadığını belirlemek için ileri tetkikleri (tarama ABR’ si) uygulayabilecek bir KBB hekimi ile bir odyometristin görevlendirildiği merkezlerdir.
Uygulama Birimlerinin Özellikleri Ve Görevleri İkinci Basamak Merkezler: Kendi hastanesi ve dışarıdan ilk test için başvuran bebekler için 1. basamak işlevini yerine getirmek; İl içindeki 1. basamak tarama birimlerinden sevk edilen bebeklere KBB muayenesi yapmak, O-ABR ile tarama testlerini yapmak: Yüksek frekans timpanometri testlerini yapmak
Uygulama Birimlerinin Özellikleri Ve Görevleri İkinci Basamak Merkezler: O-ABR’de başarısız olan bebeklerin bir an önce 3. basamak merkezlere ileri tanı ve cihazlandırma için sevkini sağlamak; Yapılan muayene ve test sonuçlarını işitme tarama web uygulamasına kaydetmek; 3. basamak merkezlerde tanılanan ve cihazlanan bebeklerin eğitim sürecine dahil olması ve cihazlarını düzenli kullanması için gerekli tıbbi desteği ve raporları sağlamak;
Uygulama Birimlerinin Özellikleri Ve Görevleri İkinci Basamak Merkezler İşitme kaybı saptanarak cihaz verilen çocukların takibini yapmak, cihaz ve erken özel eğitim gereksinimleri için gerekli bürokratik prosedürleri yürütmek İşitme cihazı kullanan çocukların, EOM’leri tedavi etmek; Buşon temizleme vb dış kulak yolu sorunlarını çözmek; işitme cihazından faydalanmaları için ideal şartları temin etmek.
Uygulama Birimlerinin Özellikleri Ve Görevleri Üçüncü Basamak Merkezler: Şüpheli işitme kayıplarının kesin tanısının koyulduğu, gerekirse cihaz uygulaması, eğitim, habilitasyon ve rehabilitasyon hizmetlerinin yapıldığı odyoloji uzmanları, eğitimci ve psikologların görev yaptığı odyoloji üniteleri bulunan Kulak Burun Boğaz Hastalıkları bölümleridir
TÜM UYGULAMA BİRİMLERİNİN ORTAK GÖREVİ Tüm birimler tarama ile ilgili verileri, bilimsel kurul tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde toplamak ve ilgili makamlara bildirmekle yükümlüdür.
YİT Hedefi Doğum yapılan tüm sağlık kurumlarında yenidoğan işitme tarama merkezinin olması ve tüm yenidoğanlara işitme taraması yapılması
YİT Bileşenleri Eğitim Uygulayıcı kursları(A) Eğitimci kursları (B) Veri Web Uygulaması Verilerin eksiksiz kaydı Destek Merkez ziyaretleri Uygulama alanlarının iyileştirilmesi
1. Bileşen: Eğitim A: Uygulayıcı kursları B: Eğitimci eğitimleri
2005-2007 Eğitim Merkezleri
2008 Eğitim Merkezleri
2009 Eğitim Merkezleri
2010 Eğitim Merkezleri
Yenidoğan İşitme Tarama Programı yürütüldüğü iller
2009 - 2010 yılı
2. Bileşen: Veri Web Uygulaması Verilerin eksiksiz kaydı
Yıllara Göre İşitme Taraması Sonuçları İşitme Taraması Yapılan Bebek Sayısı İşitme Engeli Şüphesi İle Merkezlere Gönderilen Bebek Sayısı İşitme Engeli Tespit Edilen Bebek Sayısı İşitme Taraması Oranları% 2005 96.313 1378 76 %6.9 2006 128.096 674 145 %9.5 2007 188.377 2.726 400 %14.1 2008 349.381 3.255 748 %26.5 2009 511.316 6.057 1.055 %36.0 2010 552.299 8.101 1.491 %57.1
3. Bileşen: Destek Merkez ziyaretleri Uygulama alanlarının iyileştirilmesi
YİT Eğitim Kitabı 2005 Bilim Komisyonu 2009 Eğitim Materyali
Kurs standartları Kurs Sorumlusu (Paylaşılan) YİTP kitabı ve uygulama materyali 1,5 gün süre Tam devamlılık 15-20 katılımcı Ders düzeni ve uygulamalar Ön test-Son test Katılım Belgesi
TEŞEKKÜRLER