ISI VE SICAKLIK
Isı ve Sıcaklık Sıcaklık maddenin bir molekülünün ortalama kinetik enerjisidir. Isı maddenin molekülleri arasındaki toplam enerjidir.
Katı Madde Katı bir maddenin molekülleri sürekli titreşim hareketi yapar. Sıcaklık artarsa moleküllerin hızları artar Katı maddede moleküller birbirinden bağımsız hareket edecek kadar enerjik değildir.
Sıvı Madde Sıvı maddenin molekülleri birbirine bağlı değildir. Katıya nazaran moleküller daha enerjiktir. Moleküller açık hava basıncını geçip havaya karışamaz.
Gaz maddeler Gaz moleküleri kapalı kabın içinde serbestçe hareket edebilir. Moleküller çekim gücünü yenebilecek kadar enerjiktir.
Sıcaklığın ölçülmesi Sıcaklık ölçmek için termometre kullanılır. Termometre içinde sıvı olan ince cam bir borudur. Sıvıların genleşmesi ilkesine göre çalışır.
Termometreler 100 C 212 F 80 R 373 K 0 C 32 F 0 R 273 K Celcius Kaynama noktası 100 bölme 180 bölme 80 bölme 100 bölme Donma noktası 0 C 32 F 0 R 273 K Celcius Fahrenhait Reomür Kelvin
Sıcaklık Artışı Bir maddeye ısı enerjisi verdiğimizde sıcaklığı artar. Sıcaklık artışı maddenin cinsine, kütlesine, ve verilen ısı miktarına bağlıdır.
Isı alışverişi denklemi Q=m.c.Δt Q: verilen veya alınan ısı enerjisi miktarı m: kütle c: özısı Δt: sıcaklık farkı
Soru 1 (ısı alışverişi) 5 kg aliminyumun sıcaklığı -10 C tır. Sıcaklığını 90 C a çıkarmak için kaç cal ısı enerjisi verilmelidir? (aliminyumun özısısı : c=0,2 cal/gC )
Soru 2 200 g kütleli ve sıcaklığı 70 C olan sudan 10 kcal ısı enerjisi alınırsa, son sıcaklığı kaç C olur? (suyun özısısı 1 cal/gC)
Isı Alışverişi İki madde birbiri ile temas halinde olursa sıcak olan maddeden soğuk olan maddeye ısı enerjisi gönderilir. Maddelerin sıcaklıkları eşit ise ısı transferi olmaz.
Isı Kapasitesi (sığası) Bir maddenin sıcaklığını 1 C arttırmak için gereken ısı enerjisi. C=m.c Isı sığası büyük olan maddeyi ısıtmak veya soğutmak zordur.
Hal Değiştirme Katı Sıvı Gaz depozisyon erime buharlaşma donma yoğunlaşma süblimleşme
Bir Maddenin ısı-sıcaklık Grafiği Kaynama noktası Donma noktası ısı