YAPISINA CÜMLELER GÖRE BASİT SIRALI BAĞLI BİRLEŞİK

BASİT CÜMLELER : Bir tek düşünceyi,duyguyu yargıya bağlayan cümleler. Basit cümlelerde tek bir yüklem bulunur. Güneş, bugün içimizi ısıtıyordu. Ö ZT N Y Onun da hayalleri vardır. Ö Y Her yaz tatilinde burada buluşuyorduk. ZT DT Y

SIRALI CÜMLELER: Art arda gelen bağımsız cümlelerden oluşur. Bağımlı Sıralı Cümle: Sıralanan cümleler arasında öğe ortaklığı vardır. ( o )Kapıyı açtı , (o)bize seslendi. ( Ö ) N Y (Ö) DT Y

Bağımsız Sıralı Cümle: Sıralanan cümleler arasında öğe ortaklığı yoktur. Bulutlar hızla ilerliyor, sokaklar sessizleşiyordu. Ö ZT Y Ö Y Önce salona baktı,salonda kimse yoktu. ZT DT Y DT Ö Y

BAĞLI CÜMLELER: Anlamca ilgili cümlelerin bağlaçlarla birbirine bağlanmasıyla oluşur. Seni arayacaktım; ama uyuyakalmışım. Pazar akşamları gelir ve bu odada kalır. Sorunları olduğunu biliyorduk;fakat ona yardım edemiyorduk.

CÜMLELER BİRLEŞİK CÜMLE GİRİŞİK ŞARTLI ( İLGİ CÜMLESİ ) Kİ’Lİ BİRLEŞİK İÇ İÇE

BİRLEŞİK CÜMLELER: İçinde birden fazla yargı bulunan cümlelerdir. Temel Cümlecik: Yüklemi; çekimli bir eylem ya da ek eylem almış ad soylu bir sözcüktür. Yan Cümlecik: Yüklemi; eylemsi,dilek şart çekimli bir eylem ya da aktarma sözdür. yan cümlecik+temel cümlecik= birleşik cümle

A) Girişik Birleşik Cümleler: Yan cümleciğin yüklemi eylemsidir. Ayağa kalkıp pencereyi açtı. eylemsi Kitap okumayan insanlar kendini geliştiremez. temel cümlecik yan cümlecik temel cümlecik yan cümlecik

Hafta sonları onunla görüşmek istiyordu eylemsi Tanıdık birilerini göremedim. yan cümlecik temel cümlecik yan cümlecik temel cümlecik

B) ŞARTLI BİRLEŞİK CÜMLELER: Ona mektup yazarsan çok sevinir. Konuşmak istiyorsa anlayış göster. Oda kalabalıksa dışarıda bekle. yan cümlecik temel cümlecik yan cümlecik temel cümlecik yan cümlecik temel cümlecik

C) Kİ’Lİ BİRLEŞİK CÜMLELER: Ona dedim ki bundan sana fayda yok. O anda anladım ki sözlerinin hepsi yalandı. Gün batmıştı ki Kınalıtepe’ye geldi. yan cümlecik temel cümlecik temel cümlecik yan cümlecik yan cümlecik temel cümlecik

D)İÇ İÇE BİRLEŞİK CÜMLELER: Başkasına ait sözlerin doğrudan aktarıldığı cümleler. Bir gün biz de çok mutlu olacağız, diyordu. iç cümle temel cümle (yan cümle )

Türüne Göre Cümleler Yüklemin Cümlesi Ad ( İsim) Eylem( Fiil )

1) Eylem(Fiil ) Cümlesi : Yüklemi çekimli bir eylem olan cümlelerdir. Sokak kapısı gıcırtıyla açılıyordu. Bunu o da kabul ediyor. Yine uyukluyor sizinki. Yarışa katılması için zorladılar onu.

2) Ad (İsim ) Cümlesi : Yüklemi ek eylem almış ad soylu bir sözcüktür. Tiyatromuz dün akşam kalabalıktı. Onun hiçbir suçu yok. Masada sarı çiçekler varmış. Yaşlı bir kadındı komşumuz.

Yüklemin Yerine Göre Cümleler Kurallı (Düz) Cümle Devrik Eksiltili

1) Kurallı ( Düz ) Cümle : Yüklem, cümle sonunda bulunur. Onlarla çalışmak bir hataydı. Uzun zamandır görüşmüyoruz. Sizinle konuşmak istiyoruz. Başkahramanın adı belli değildi.

2) Devrik Cümleler: Yüklem, cümle sonunda bulunmaz. Kimdir bu saatte kapıyı çalan? Sen de biliyorsun olanları. Sınıfın en çalışkanıydı Ali. İlginç biriymiş arkadaşın.

3) Eksiltili Cümleler: Yüklemi belirtilmemiş cümleler. -Ankara’ya ne zaman gideceksin? - Yarın. ( gideceğim ) yüklem b) Dağların başında top bulutlar… Film öyle heyecanlıydı ki… Sokakta çocuklar,sesler…