TEKNİK RESİM DERSİ Öğr. Gör. Berivan Polat İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ TEKNİK RESİM DERSİ Öğr. Gör. Berivan Polat

STATİK PROJE

Aplikasyon planı Betonarme sistemin düşey taşıyıcıları olan ve deprem yüklerinin büyük bir kısmını karşılayan kolonların; inşaattaki yerlerine hatasız olarak uygulanabilmeleri, kolonların donatımlarının doğru, eksiksiz bir şekilde uygulanabilmeleri için çizilen statik proje paftasıdır. 

1- Kolonlar en alt kattan başlayıp, yukarıya doğru birbirleri üzerine gelecek şekilde yerleştirileceklerdir. 2- Kolonların en küçük boyutları 250 mm’ den ve kat yüksekliğinin 1/20’ sinden küçük olamaz. En kesit alanı 75000 mm²’ den küçük olamaz. 3- Her bir kolonda uzun kenarın kısa kenara oranı 3’den büyük olmayacaktır. 4- Daire kesitli kolonlarda çap en az 300 mm olacaktır. 5- Hiçbir kolonda Ø8 mm’ den daha küçük çaplı etriye kullanılmaz. Deprem bölgelerinde Ø10 mm daha yararlı olabilir. 6- Dış hava ile temas eden kolonlarda pas payı 3 cm, iç kolonlarda 1,5 cm alınacaktır. 7- Kolon esas donatısı minimum 4Ø14’ den daha az kullanılamaz. Deprem bölgelerinde boyuna donatı brüt alanı kesitin % 1’inden az, % 4’ünden fazla olmayacaktır. En az donatı, dikdörtgen kesitli kolonlarda 4Ø16 veya 6Ø14, dairesel kolonlarda ise 6Ø14 olacaktır. Bindirmeli ek yapılan kesitlerde boyuna donatı oranı % 6’yı geçmeyecektir. 8- Kolonlar katlar arasında birbirleri ile kenetlenirken bırakılan filizler kancasız bağlanacaktır. 9- Kolonlar katlar arasında birbirleri ile kenetlenirken bırakılan filiz demirlerinin boyları en az 50xØ olmalıdır.

Kolon Aplikasyon Planı Çizim Kuralları Ait oldukları katın kalıp planındaki akslar 1/50 ölçeğinde çizilir. Kolonlar bu akslar üzerine 1/20 ölçeğinde çizilir.(daha iyi görünebilmeleri için). Aksların çiziminde ayrı, kolonların çiziminde ayrı ölçek kullanıldığı paftanın uygun bir yerinde belirtilir. Kolonların yatay ve düşey akslara göre durumları, donatıları ve her kolon üzerine ayrı ayrı yazılır. Paftanın uygun bir yerinde aplikasyon planının ait olduğu kat kolonlarının demirleri, ölçüleri farklı her kolon için ayrı ayrı çizilir. Boyları, başladığı ve bittiği katlara ait kotları yazılır. Kolon demirlerinin, bir üstteki katın kolonu içinde devam eden filiz boyu; boylamasına demir çapının 50 katı alınır(bağlantıyı sağlamak için). Kolonlara ait tip etriyeler, paftanın uygun bir yerinde, çizilir. Çapları, aralıkları, kısmi ölçüleri ve tam boy ölçüleri yazılır. Kolon boyutlarının kattan kata değişimi çok büyük olduğu takdirde, değişme yerlerine ait detay resimleri konstrüksiyonuna uygun şekilde çizilir. Diğer bir çizim yöntemi de; kolon aksları ile yatay kesitlerinin 1/50 ölçeğinde çizilmesi ve kolonlara numaralar verilerek detaylarının 1/20 ölçeğinde başka paftalarda çizilmesi şeklidir. Fretli kolonlar, betonarme kazıklar ve betonarme palplanşlar aynı kurallar ile çizilir. 

Kolon Aplikasyon Planı Çiziminde İş Sırası Çizim kağıdınızı paralel cetvel ve gönye yardımıyla masaya bağlayınız. 1/50 Ölçekli olarak kolon akslarını çiziniz. Kat planındaki yerine, yönüne ve betonarme hesaplarındaki ölçülerine uygun olarak, 1/20 ölçekte tüm kolonları yerlerine çiziniz). Yönetmelikte belirtilen pas paylarını dikkate alarak etriyelerini çiziniz. Statik ve betonarme hesaplarına uygun olarak belirtilen boylamasına donatıları etriye içine çiziniz. Etriyelerin kanca yerlerini gösteriniz. Tüm kolonların dar ve uzun kenarlarına paralel olarak 2’şer adet ölçü çizgisi çiziniz. Kolona yakın olan ölçü çizgisinde; aks ile kolonun kenarları arasındaki mesafeleri, 2. çizgilerde toplam boyları veriniz. Kolonlara numara veriniz ( S1; S2; S3; …Sn ). Kolonların yanlarına; boylamasına demir ve etriye demirlerinin sayı, çap ve aralıklarını yazınız.

Dış ölçülendirme için her cepheye 2’şer adet ölçü çizgisi çiziniz. Dış ölçülendirmeyi yapınız. 1. Ölçü çizgisine kolonların aksları arasındaki mesafeleri ve dış kolonlarda aksın dışında kalan ölçüleri yazınız. 2. Ölçü çizgisine toplam mesafeyi yazınız. Paftanın uygun bir yerine her ayrı tip kolona ait birer etriyenin açınımını çiziniz.Parça ölçülerin ve toplam boylarını yanlarına yazınız. Paftanın uygun bir yerine kolonun boyuna kesitini çiziniz. Boyuna donatıya bir örnek gösteriniz. Kuzey okunu çiziniz. Paftanın adını, kullandığınız ölçekleri yazınız.

Temel Kalıp Planı Çizim Kuralları a Temel Kalıp Planı Çizim Kuralları a. Hesap ve çizimlerde çeşitli elemanlara aşağıdaki gibi harf ve numara verilecektir. Döşemeler……………………… D Kirişler…………………………. K Kolonlar………………………... S Perdeler………………………... P Lentolar………………………… L Hatıllar…………………………. H Temeller………………………… T Temel Kirişi …………………… TK Deprem Hatılları (Zelzele Hatılı).. BK Düşük Döşemeler………………. DD Ters Kirişler…………………….. TK Konsol Kiriş…………………….. KK Radye Temeller…………………. RT olarak adlandırılacaktır.

b. Bu harflerin yanına yazılacak üç rakam ise elemanın numarasını belirleyecektir. Örneğin; TK018’in anlamı 18 nolu Temel kirişi anlamına gelir. Temel kesit detayı üzerinde temel kiriş bilgileri (TK018 (250/150/625) gösterilecektir c. Çizimlerin binaya bakış doğrultusu ve ölçüleri mimariyle uyumu sağlayacak, plan ve detaylar buna göre çizilecektir. d. Yapıdaki tüm düşey taşıyıcı elemanlar her iki yöndeki eksenlerle belirlenecektir. Eksenler bir yönde harflerle A,B.., diğer yönde rakamlarla 1,2.., veya bir yönde X1,X2.., diğer yönde Y1,Y2.… olarak adlandırılacaktır. e. Bütün çizim paftalarına binada uygulanacak beton kalitesi ile donatı çeliği kalitesi mutlaka yazılacaktır.

Temel kalıp planları çizilirken aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır: 1. Temel kalıp planlarında, temel kolonları her iki yönde de ortalanmalıdır. 2. Kiriş ve sömel yerleri her iki yönde de gösterilmelidir. 3. Temel kalıp planları çok büyük yapılar hariç 1/50 ölçeği, detayları ise 1/25 ölçeğinde çizilecektir. 4. Temel kalıp planı bütün ölçüleri içerecek (dış ve iç ölçümlendirme, akslar) ve her doğrultuda en az bir kesit kalıp planı dışına çizilecek, üzerine temel kotları mutlaka yazılacaktır. 5. Temel kalıp planı ve temel detayları çizimlerinin sonuna tablo hazırlanarak; kullanılan demirlerin poz numaraları, kaçlık demir olduklarını, kaç adet kullanıldığı, boyutları ve toplam boylarını belirten bir tablo hazırlanmalıdır. 6. İnşaat yapımı sırasında uyulması gereken hususlar ve kullanılacak malzemeler (beton ve çelik sınıfı) pafta üzerine yazılacaktır. 7. Mütemadi temeller her iki yönde (x-x, y-y) değil de tek yönde devam ediyorsa kolonlar bağ kirişi ile bağlanmalıdır.

Temel Detayı Çizim Kuralları a Temel Detayı Çizim Kuralları a. Hesap ve çizimlerde gösterilen sembol ve işaretlemeler temel kalıp planı çizim kurallarında verilmişti. Orada verilen sembol ve işaretlemeler temel detayı çizim kurallarında da geçerlidir. b. Temel detayları 1/20 ölçeğinde çizilir. c. Temel planında kiriş detayları çizilirken aynı aks üzerindeki kirişler bir defada çizilir. d. Temiz açıklığı, kolonları ve kolon ara mesafeleri ölçülendirilerek demir boylarının hesaplanması ve çizilmesi sağlanır. e. Pilye kırım yeri kiriş yüksekliğinin yarısı kadar kolon kenarından itibaren kiriş temiz açıklığında alınır. f. Pilyeler temelde 60° açı ile çizilir. g. Pilye komşu kirişe, komşu kirişin temiz açıklığının ¼ ‘i kadar geçer. h. Etriyeler kolon ve temel kenarlarından 5 cm sonra etriye sıklaştırılması (2h) yapılmalıdır.

i. Etriye aralıkları ve sıklaştırma yerleri belirtilir i. Etriye aralıkları ve sıklaştırma yerleri belirtilir. Bilgileri üzerine yazılır. j. En kesitler boy kesiti üzerinde gösterilecek. En kesitler her farklı açıklık ve kirişlerden alınmalıdır.  k. Boy kesitinde atılan donatıların açılımları boy kesitin altına çizilir. Donatılar mesnetten mesnede çizilir. l. Montaj donatıları çizilirken çizilecek demirin boyu 12 m den büyük ise donatılar eklenerek yapılır. Donatı ekleri açıklıklara denk getirilmelidir. m. Gövde donatısı kiriş yüksekliğinin ortasına yapılır. Montaj donatısı gibi uygulama yapılır. n. Statik hesaplamalar sonucu eksik olan donatılar ilave edilmelidir. o. Kesitin geçtiği yerdeki sömeli ve kirişler çizilmelidir. p. Statik hesaplama sonunda ve kirişin büyüdüğü yerlerde kirişlerde birden fazla etriye kullanılabilir. 2.4 Temel Detayı Çiziminde İş Sırası Temel kalıp planı çizildikten sonra buna göre; temel detayları ile donatı detayları çizilecek ve bilgileri yazılacaktır.

Kat kalıp planı •Mühendis, mimari projedeki kat planlarını, kesit ve görünüsleri inceleyerek mimarın tasarladığı yapıyı anlamaya çalısır, hayalinde canlandırır. •Mimari projede kolonlar, kirisler, dösemeler, bunların yerleri ve boyutları (yani yapının tasıyıcı sistemi) yoktur. Bazı mimari projelerde kolon yerleri gösterilmis olabilir. Mühendis mimarınönerdiği yerde ve boyutta kolon koymak zorunda değildir. •Mühendis kat kalıp planlarını çizer. Yapı kat seviyesinin altından kesilerek yukarı bakılır, görülmesi istenen kirisler, kolonlar/perdeler ve dösemeler çizilir. •Kat kalıp planında sadece akslar, betonarme tasıyıcı elemanlar (döseme, kolon/perde, kiris), bunların adları ve boyutları gösterilir. Duvar, kapı, pencere , kaplama, v.s. gösterilmez.