İletişim Kaynak Mesaj Kanal Alıcı Kim Ne Söyledi Hangi Yolla Kime Geri Bildirim Ne Etkisi Oldu *** *** *** *** *** Gürültü

Sivas Rehberlik ve Araştırma Merkezi

Karşınızdaki kişinin söylediklerini doğru anladığınızı iletmenin etkili bir yoludur.

Etkin dinleme çocuğun ne söylemeye çalıştığını anlamaya çalışıp, çocuğun söylediklerine ayna tutarak ona geri iletmektir.

ETKİN DİNLEME Çok aptalım, hiçbir zaman başarılı olamayacağım Yeterince akıllı olmadığını düşünüyorsun, bunun için hiçbir zaman başarılı olamayacağına inanıyorsun.

ETKİN DİNLEME Kardeşim beni deli ediyor, yine eşyalarımı karıştırmış Eşyalarını karıştırdığı için kardeşine çok kızıyorsun

ETKİN DİNLEMENİN FAYDALARI Çocuğun mesajı test edilir. Çocukları daha iyi tanımamazı sağlar. Çocukların düşüncelerinin saygıyla karşılandığını, anlaşıldığı ve kabul edildiği gösterilir.

ETKİN DİNLEMENİN FAYDALARI Duyguların açılmasına yardımcı olur. Çocuklara duygularının doğal ve insanca olduğunu gösterir. İletişimin devamı için yüreklendirir. Gerçek ve altta yatan sorunların tanımlanmasını kolaylaştırır.

ETKİN DİNLEMENİN FAYDALARI Çocuğun düşünerek sorununa çözüm bulmasını sağlar. Etkin dinlenen çocuklar da yetişkinleri dinler. Yetişkin sorunun sorumluluğunu tamamen üstlenmiş olmaz.

ETKİN DİNLEME KONUSUNDA UYARILAR Çocuğun duyguları yoğun olmalıdır. Sorunun kaynağından dolayı ve değiştirilmek istenen davranışlarda işe yaramaz. Çocuğun kendi çözümünü bulması önemlidir. Sık kullanılmamalıdır.

Etkin Dinleme Örnekleri Duyguların yansıtılmasına örnekler : Bana tanıdığı en iyi kişi olduğumu söylediğinde ne yapacağımı bilemedim. Söylediklerini duyunca hem utandın, hem de sevindin.

Etkin Dinleme Örnekleri Okul rezil, ödevler ağır, öğretmenler yardımcı olmuyor. Öfkelisin ve kendini engellenmiş hissediyorsun.

Etkin Dinleme Örnekleri İçeriğin yansıtılmasına örnekler : Burada insanlar bir şey yapmamıza izin vermiyor. Özgür değilsin. Dersini seviyorum. Öğretmen iyi hazırlanıyor. Tartışma ortamı sağlıyor. Yeterli bir öğretmen.

Etkin Dinleme Alıştırmaları - Odamı temizlemeyeceğim. Oda temizlemekten nefret ediyorum. Burası benim odam, istediğim gibi kullanırım.

Etkin Dinleme Alıştırmaları Keşke çocuk olmasaydım. Bir an önce büyümek istiyorum, büyüyünce her istediğimi yapacağım.

Etkin Dinleme Alıştırmaları Ödevlerden nefret ediyorum. Niye bu kadar çok ödev veriyorlar. Hiçbirini yetiştiremeyeceğim.

Sözle tepki vermeden, mesajı yollayan kişiyi dinlemektir.

Bunu yapmamalısın. Çocuk gibisin Senin yüzünden azar işittim. Bütün günümü berbat ettin. Yaramazsın. Sınıfta senden başkası yok mu? Dikkat çekmek için mi bunları yapıyorsun?

Çok dırdırcı. Durmadan söyleniyorsun. Hiçbir şeyden memnun değilsin.

Ortalığı toplamışken dağıtman beni üzdü. Evde fazla gürültü olunca komşular rahatsız olacak diye endişeleniyorum. Ayakkabılarını kapının önünde bırakmandan rahatsız oluyorum, çünkü her seferinde takılıyorum, düşecek gibi oluyorum.

Yetişkin çocuğun uygun olmayan davranışı karşısında ne hissettiğini iletir.

Konuşanın rahatlamasını, duygularını ifade etmesini sağlar. Karşı tarafın savunmaya geçmeden dinlemesini sağlar. Çocuğa kazandırılmak istenilen davranışı etkili kılar. Kızgınlığın daha başka nedenlerden kaynaklandığını fark etmemizi sağlar. Çocuğun kişisel sorumluluklarının gelişmesini sağlar. Ona kendi davranışlarından sorumlu olmayı öğretir.

Kişiliğe yönelik ve suçlayıcıdır Karşı tarafın kapanmasına neden olur. Kendini savunmaya geçmesine neden olur.

Muğlak, anlamsız bir dil kullanılması iletişimde olumsuzluk meydana getirir.

Ben Dili Şeması

Çocuğa davranışın yetişkin üzerinde yarattığı ya da yaratacağı somut etki açıklanır. “Yapma” derken bir nedeniniz yoksa o davranışı durdurmanız zordur.

Ben Dili Alıştırmaları 1.Durum: Baba gazetesini eline almış ve koltuğa oturmuştur. Çocuk babanın kucağına atlar. Sen mesajı : “Birisi bir şey okurken onu rahatsız etmemelisin” Ben mesajı :

Ben Dili Alıştırmaları 2.Durum : Çocuk eli yüzü çok kirli olarak sofraya oturur. Sen mesajı : “Ne kadar pis bir çocuksun, bu ellerle nasıl sofraya gelebiliyorsun?” Ben mesajı :

Ben Dili Alıştırmaları 3.Durum : Çocuk odasında yüksek sesle müzik dinliyor. Sen mesajı : “Müziğin sesini niye bu kadar fazla açıyorsun. Evdeki diğer kişileri de düşünmelisin.” Ben mesajı :

Öğretmenlerin En Çok Gösterdiği Davranışlar Cinsiyet ayrımı yapmamaları. Öğrencilerin sorulara yanıt verirken sözlerini bitirmelerini beklemek. Öğrencilerin anlayacağı dille ders anlatmaları. Öğrenciyle göz teması kurmaları.

Öğretmenlerin En Az Gösterdiği Davranışlar Beden dilini kullanmak Öğrencilere pekiştireç vermek Ders konusu hakkında sınıfça tartışmalar yapmak. Öğrenci cevaplarıyla alay edilmemesi.