1 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN Garip Ayaz, YMM, CPA, MSA 28 Kasım 2008-ANKARA

2 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN 5811 Kanun No: /11/2008 Kabul Tarihi: 13/11/ /11/ Yayımlandığı Resmi Gazete: 22/11/ /11/2008 Yürürlük Tarihi:22/11/ Mart 2009 Genel Uygulama Süresinin Sonu: 2 Mart /05/2009 ve 31/10/2009 Geçici 1. Maddenin Uygulama Süresi: 31/05/2009 ve 31/10/2009

3 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Amaç ve kapsam (Madde 1)  Gerçek ve tüzel kişilere ait olup yurt dışında bulunan; para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının ekonomiye kazandırılması, Taşınmazların kayda alınması.  Yurt içinde bulunan ancak işletmelerin özkaynakları içinde yer almayan; para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının ekonomiye kazandırılması, Taşınmazların kayda alınması  bu türden varlıkların sermaye olarak konulmak suretiyle işletmelerin sermaye yapılarının güçlendirilmesini sağlamaktır.

4 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Tanımlar (Madde 2)  Banka:  Banka: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan bankaları,  Aracı kurumlar:  Aracı kurumlar: 28/7/1981 tarihli ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan aracı kurumları,  Kanaat verici belge: tutulan kayıt ve siciller i, Devlet tarafından veya Devlet güvencesinde tutulan kayıt ve siciller i, kayıt ve belgelerini Banka, banker, aracı kurumlar ve benzeri mali kurumlar ile posta idaresi, noter gibi kurum ve kuruluşların kayıt ve belgelerini, alan belgeler 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun İkinci Kitabının Üçüncü Kısmında yer alan belgeler muadili belgeler ve muadili belgeler ile

5 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Tanımlar (Madde 2)  Kanaat verici belge: Bilgi değişiminde bulunulan yabancı ülkelerde yetkili makamlardan alınarak Bilgi değişiminde bulunulan yabancı ülkelerde yetkili makamlardan alınarak mahallindeki Türk elçilik ya da konsoloslukları, yoksa ilgili ülkenin Türk menfaatini koruyan aynı nitelikteki temsilcileri tarafından tasdik olunan belgeleri, ifade eder. Bilgi değişimi bulunmayan ülkelerden temin edilen belgeler tevsik edici belge olarak kabul edilecek mi? Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarının 26. maddeleri, Halen 69 ülke ile Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmamız bulunmaktadır.

6 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Uygulama Esasları (Madde 3/1)  Gerçek ve Tüzel Kişilerce sahip olunan ve yurt dışında 1/10/2008 tarihi itibarıyla sahip olunan ve yurt dışında bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile varlığı kanaat verici bir belgeyle ispat edilen taşınmazlar, 2 Mart 2009 Pazartesi akşamına kadar 2 Mart 2009 Pazartesi akşamına kadar YTL cinsinden rayiç bedelle banka veya aracı kuruma bildirilir ya da vergi dairelerine beyan edilir. Bu kıymetler, 213 sayılı Kanun uyarınca defter tutan mükellefler tarafından beyan tarihi itibarıyla kanuni defterlere kaydedilebilir.

7 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Uygulama Esasları (Madde 3/1) pasifte özel fon hesabı açarlar. Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, bu Kanun hükümleri uyarınca kanuni defterlerine kaydettikleri kıymetler için pasifte özel fon hesabı açarlar. sermayenin cüz’ü addolunur. Bu fon hesabı, sermayenin cüz’ü addolunur. Sermayeye ilave dışında başka bir amaçla kullanılamaz Sermayeye ilave dışında başka bir amaçla kullanılamaz, işletmenin tasfiye edilmesi halinde ise vergilendirilmez. Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler, söz konusu kıymetleri defterlerinde ayrıca gösterirler. dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaz. Bu varlıklar dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaz.

8 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Uygulama Esasları (Madde 3/2)  Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince Sahip olunan ve Türkiye’de bulunan ancak 1/10/2008 tarihi itibarıyla kanuni defter kayıtlarındayer almayan Sahip olunan ve Türkiye’de bulunan ancak 1/10/2008 tarihi itibarıyla kanuni defter kayıtlarında işletmenin özkaynakları arasında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile Taşınmazlar, 2 Mart 2009 Pazartesi akşamına kadar 2 Mart 2009 Pazartesi akşamına kadar YTL cinsinden rayiç bedelle vergi dairelerine beyan edilir.

9 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Uygulama Esasları (Madde 3/2) Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, sayılı Kanun uyarınca kanuni defterlerine, Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, bu Kanun hükümlerine göre 213 sayılı Kanun uyarınca kanuni defterlerine, Taşınmazlar dışındaki varlıklarını banka ve aracı kurumlardaki hesaplara yatırmakpasifte özel fon hesabı Taşınmazlar dışındaki varlıklarını banka ve aracı kurumlardaki hesaplara yatırmak suretiyle kaydederek pasifte özel fon hesabı açarlar. Bu fon hesabı, sermayenin cüz’ü addolunur. beyan tarihinden itibaren altı ay içinde sermayeye ilave Bu fon hesabı beyan tarihinden itibaren altı ay içinde sermayeye ilave olunur.

10 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Uygulama Esasları (Madde 3/2) bu kıymetleri defterlerinde ayrıca gösterirler Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler, bu kıymetleri defterlerinde ayrıca gösterirler. dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaz Bu varlıklar dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaz. gelir vergisi mükellefleri dışındaki varlıklarına ait tutarları banka ve aracı kurumlardaki hesaplara yatırırlar. Defter tutma yükümlülüğü bulunmayan gelir vergisi mükellefleri, taşınmazlar dışındaki varlıklarına ait tutarları banka ve aracı kurumlardaki hesaplara yatırırlar. Bunlar için ayrıca diğer şartlar aranmaz. gelir vergisi mükellefleri taşınmazlar için bu Kanundan yararlanamaz mı? Defter tutma yükümlülüğü bulunmayan gelir vergisi mükellefleri taşınmazlar için bu Kanundan yararlanamaz mı?

11 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Uygulama Esasları (Madde 3/3) beyan edilen varlıkların değeri üzerinden % 2,  Yurt dışından getirilen varlıkların Vergi dairelerine beyan edilen varlıkların değeri üzerinden % 2, beyan edilen varlıkların değeri üzerinden % 5  Yurt içinden kayıtlara alınan ve beyan edilen varlıkların değeri üzerinden % 5 oranında vergi tarhedilir. tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar  Bu vergi, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenir. gider yazılamaz.  Bu şekilde ödenen vergi, hiçbir suretle gider yazılamaz. mahsup edilemez.  Başka bir vergiden mahsup edilemez.

12 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Uygulama Esasları (Madde 3/4) bildirilen varlıklara ilişkin olarak % 2 oranında hesapladıkları vergiyi,  Banka ve aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak % 2 oranında hesapladıkları vergiyi,  Bildirimi izleyen ayın onbeşinci günü akşamına kadar vergi sorumlusu sıfatıyla bağlı bulunduğu vergi dairesine beyan eder ve aynı sürede öderler.  Bildirimi izleyen ayın onbeşinci günü akşamına kadar vergi sorumlusu sıfatıyla bir beyanname ile bağlı bulunduğu vergi dairesine beyan eder ve aynı sürede öderler. gider yazılamaz.  Bu şekilde ödenen vergi, hiçbir suretle gider yazılamaz. mahsup edilemez.  Başka bir vergiden mahsup edilemez.

13 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Uygulama Esasları (Madde 3/5) 1/1/2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaz.  Bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle 1/1/2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaz. gelir, kurumlar ve katma değer vergisi yönündenmatrah farkından mahsup edilerek tarhiyat yapılır.  Ancak, diğer nedenlerle bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra başlayan 1/1/2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin vergi incelemeleri sonucu gelir, kurumlar ve katma değer vergisi yönünden tespit edilen matrah farkından, bu Kanun kapsamında beyan edilen tutarlar mahsup edilerek tarhiyat yapılır.

14 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Uygulama Esasları (Madde 3/5)  Özellikli durumlar  İncelemeye başlanmış olması ne demek? (tasfiye, devir, bölünme halleri)  Fon hesabının akibeti (tasfiye, devir, bölünme halleri)? (GV, KV, KDV vergi farklar ile haksız iadeden kaynaklanan tarhiyatlar)  Vergi farkları (GV, KV, KDV vergi farklar ile haksız iadeden kaynaklanan tarhiyatlar) ve diğer vergilerde mahsup?  Geçici verginin durumu?  Gelir vergisi stopajı kâr payı?  Aynı fiilden kaynaklanan matrah farklarında mahsup?  Ayrı fiilden kaynaklanan matrah farklarında mahsup?  Mahsup fazlasının akibeti? (pasif-borç)  Ortaklar Cari (pasif-borç) hesaplarının durumu?  Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı ve kâr dağıtımına bağlı stopaj?

15 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Uygulama Esasları (Madde 3/5)  Örnek:  Örnek: İnceleme sonucunda, ,00 YTL KV ve KDV matrah farkı tespit edildiğini, matrah farkının kaynağının transfer fiyatlandırması olduğunu, mükellefin 5811 sayılı Yasa kapsamında ,00 YTL varlık beyan ettiğini kabul edelim.  Bu durumda; KV ve KDV Birbirine bağlı olan vergiler olan KV ve KDV açısından mahsup yapıldığını ve sorun olmadığını kabul edelim. “dağıtılmış net kâr payı”( /0,85) ,76 YTL (5520 Sayılı KVK, Md. 12/7, 13/6, 1 seri No.lu TFYÖKDH Genel Tebliğ, 193 sayılı GVK Md. 94/6-b) Ancak tarnsfer fiyatlandırması yoluyla dağıtılan örtülü kazanç aynı zamanda “dağıtılmış net kâr payı” sayıldığından, stopaj matrahı ( /0,85) ,76 YTL olacaktır. Tarhiyat işlemi yine yapılabilecektir. (5520 Sayılı KVK, Md. 12/7, 13/6, 1 seri No.lu TFYÖKDH Genel Tebliğ, 193 sayılı GVK Md. 94/6-b)

16 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Uygulama Esasları (Madde 3/6) amortismanlara ilişkin hükümleri uygulanmaz.  Beyan edilen varlıklarla ilgili olarak 213 sayılı Kanunun amortismanlara ilişkin hükümleri uygulanmaz. elden çıkarılmasından doğan zararlargelirkurumlar vergisi gider veya indirim olarak kabul edilmez  Bu varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmez.

17 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Uygulama Esasları (Madde 3/6)  Yurt dışında bulunan varlıkların bildirilmesi veya beyan edilmesi halinde  Yurt dışında bulunan varlıkların bildirilmesi veya beyan edilmesi halinde, 1/10/2008 tarihi itibariylekanaat verici belge ile tevsik edilemeyen 1/10/2008 tarihi itibariyle yurt dışında bulunduğu kanaat verici belge ile tevsik edilemeyen bildirim veya beyanın yapıldığı tarihten itibaren bir ay içinde ve bildirim veya beyanın yapıldığı tarihten itibaren bir ay içinde Türkiye’ye getirilmeyen bir hesaba transfer edilmeyen veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmeyen para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları dolayısıyla

18 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Uygulama Esasları (Madde 3/7)  Yurt içinden beyan edilen varlıkların  Yurt içinden beyan edilen varlıkların, bilanço esasına göre defter tutmayan mükelleflerce söz konusu varlıklara ilişkin tutarların banka ve aracı kurumlara yatırılmaması, Beyan edilen varlıkların, beyanda bulunulduğu halde bilanço esasına göre defter tutmayan mükelleflerce söz konusu varlıklara ilişkin tutarların banka ve aracı kurumlara yatırılmaması, süresi içinde sermaye artırımında bulunulmaması bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerce ise süresi içinde sermaye artırımında bulunulmaması hallerinde varlıklardan hareketle inceleme yapılmamasımahsup imkanından Bu varlıklardan hareketle inceleme yapılmaması ve mahsup sonrası tarhiyat imkanından yararlanılamaz.

19 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Uygulama Esasları (Madde 3/8)  İlgili kurum ve kuruluşlargerçek ve tüzel kişilerin taleplerini yerine getirmeye  İlgili kurum ve kuruluşlar, gerçek ve tüzel kişilerin bu madde uyarınca yapılacak işlemlere ilişkin taleplerini yerine getirmeye mecburdurlar. Vergi daireleri, Tapu daireleri Bankalar, Bankerler, Aracı kurumlar Sigorta Şirketleri Portföy Yönetim Şirketleri vs.

20 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Düzenleme yetkisi (Madde 4) beyannamelerin şekil, içerik ve ekleri ve verileceği yeri,  Bu Kanun uyarınca verilmesi gereken beyannamelerin şekil, içerik ve ekleri ve verileceği yeri, diğer usul ve esasları  Kanunun uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

21 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Geçici Madde 1  Yurt dışında bulunan iştirak hisseleri satış kazançları,  Yurt dışında mukim kurumlardan elde edilen iştirak kazançları,  Yurt dışındaki daimi temsilciler vasıtasıyla elde edilen ticari kazançlar 30/4/2009 tarihine kadar elde edilenler de dahil olmak üzere, Türkiye’ye transfer edilmesi kaydıyla 30/4/2009 tarihine kadar elde edilenler de dahil olmak üzere, 22/11/2008 tarihinden itibaren 31/5/2009 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmesi kaydıyla gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır.

22 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Geçici Madde 1  Tam mükellefiyete tabi gerçek kişilerile kurumların tasfiyesinden doğan kazançları  Tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumların tasfiyesinden doğan kazançları, gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır. 31/10/2009 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması kaydıyla gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.

23 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN  Geçici Madde 2  Mevduata Devlet garantisi verilmesine ilişkin Bakanlar Kurulu yetkisini düzenlemektedir.  Madde 5 (22/11/2008)  Yürürlük tarihi (22/11/2008)  Madde 6  Yürütme Yetkisi (Bakanlar Kurulu)

24 BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDİYORUZ.