IŞIK OYUNLARI: GÖLGELER 3. Gölge oluşumu ile ilgili olarak öğrenciler; 3.1. Gölgenin nasıl oluştuğunu keşfeder. 3.2. Işık kaynağının, cismin veya ekranın yeri değiştirildiğinde; cismin gölgesinin büyüklüğünün, yerinin ve / veya şeklinin değişebileceğini fark eder. 3.3. Gölgenin, cismin büyüklüğü ve şekline göre değişeceğini gösterir. 3.4. Gölge oluşumunu basit ışın çizimleri ile gösterir. 3.5. İki veya daha fazla ışık kaynağı olan bir ortamda, bir cismin birden fazla gölgesinin oluşabileceğini fark eder.
GÜNEŞ VE AY TUTULMASI 5. Güneş ve ay tutulması ile ilgili olarak öğrenciler; 5.1. Güneş ve ay tutulmasının ışıkla ilgili bir olay olduğunu fark eder. 5.2. Güneş ve ay tutulması olaylarını hazırlayacağı modellerle gösterir ve sunar. 5.3. Güneş ve ay tutulması olaylarını karşılaştırır, benzerlik ve farklılıklarını listeler.
Güneşli bir günde oluşan ve siz hareket ettikçe hareket eden gölgenizi görmüşsünüzdür.
Sıcak havalarda kimi zaman bir ağacın altına oturup gölgelenmişsinizdir. Peki gölge nasıl oluşur, hiç düşündünüz mü?
Eğer ışık kaynağını saydam olmayan bir maddeye tutarsak nesnenin arkasında koyu bir gölge oluşur. Bu kısım, ışık kaynağından çıkan ışığın ulaşamadığı alandır. Güneş ışığı, saydam olmayan bir nesneye çarptığında da gölgeler oluşur, tıpkı vücudumuz gibi!
Gölgeler cisimlerin şekline ve büyüklüğüne göre değişir.
Sizce cam, yağlı kağıt gibi cisimlerin gölgeleri var mıdır?
Yarı saydam ve saydam cisimlerle de gölge oluşturulabiliriz Yarı saydam ve saydam cisimlerle de gölge oluşturulabiliriz. Bu gölgeler, saydam olmayan cisimlerinkine göre daha belirsizdir ve zor fark edilir.
Gölgenin yerini, uzunluğunu nasıl değiştirirsiniz Gölgenin yerini, uzunluğunu nasıl değiştirirsiniz? Etkinlik yaparak nasıl değiştireceğimize bakalım.
Gölge oluşturmak için el fenerini nasıl tutmamız gerekir?
Gölgenin boyunu değiştirmek için neler yapabiliriz?
Gölgenin sağda, solda, önde, arkada oluşması için ne yapılması gerekir?
Bir gölgenin büyüklüğü; ışık kaynağının büyüklüğüne, gölgesi oluşan cismin büyüklüğüne ve bu ikisi arasındaki uzaklığa bağlıdır. Işık kaynağıyla engel arasındaki uzaklık arttıkça oluşan gölge küçülür. Işık kaynağı yaklaştıkça gölgeleri büyür.
Topu oynatmak için okları kullanabilirsin.
Güneş ve ay tutulması ile ilgili neler duydunuz Güneş ve ay tutulması ile ilgili neler duydunuz? Bu olayları gözlemleme şansınız oldu mu?
Güneş ve ay tutulmasının videolarına bakalım.
Beni görüyorsun değil mi? Peki şimdi?
GÜNEŞ TUTULMASI Hey sen! Önümden çekil! Ay, Dünya ile Güneş’in arasına girer. Ay’ın gölgesi Dünya’nın bir bölümünü kapatır. Dünya’nın o bölgesi Güneş’ten ışık alamaz. Güneş’in Ay tarafından kapanması ve gündüz zamanı havanın karaması dakikalar sürer. Bu olaya Güneş Tutulması denir.
AY TUTULMASI Ay, Dünya’nın çevresinde, Dünya da Güneş’in çevresinde döner. Bu iki eş zamanlı dönüş sırasında zaman zaman Güneş, Dünya, Ay kısa süreliğine aynı hizaya gelir. Dünya tam Ay ile Güneş’in arasına girer. Böyle durumlarda Dünya’nın gölgesi Ay’ın üstüne düşer. Karanlıkta kalan Ay, kısa süreli de olsa Dünya’dan gözlenemez. Bu olaya Ay Tutulması denir.
Bu iki olayın arasında ne gibi benzerlik, farklılıklar vardır?
Güneş ve ay tutulması olayları, belirli sürelerle tekrar eden doğa olaylarıdır.
Güneş ve ay tutulması olayları ışık ve gölge oluşumu ile ilgili olaylardır.
Işık saydam olmayan bir cisimle karşılaştığında ............. oluşur. Neler Öğrendik? Işık saydam olmayan bir cisimle karşılaştığında ............. oluşur. Işık kayağı, cisme yaklaştırıldığında cismin gölgesi ……………… Işık kaynaklarının sayısı arttıkça gölge sayısı ……....... ………….. tutulmasında Dünya’nın bir bölümü Güneş’ten tam ışık alamaz. ………….. tutulması sırasında Ay yüzeyine düşecek Güneş ışınları Dünya tarafından engellenir. gölge büyür. artar. Güneş Ay