M. Kaan DERİCİOĞLU ANKARA PATENT BÜROSU LİMİTED ŞİRKETİ Hacettepe Teknokent ve İnovent Teknoloji Transferi ve Ticaretleştirme KonferansI FİKİR ÜRÜNLERİNİN TANIMI VE ÖRNEKLERİ      13 Ocak 2009 HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SIHHIYE KAMPÜSÜ KÜLTÜR MERKEZİ M. Kaan DERİCİOĞLU ANKARA PATENT BÜROSU LİMİTED ŞİRKETİ

BÖLÜM 1 FİKİR ÜRÜNLERİ FİKİR ÜRÜNLERİNİN TANIMI VE ÖRNEKLERİ

İÇİNDEKİLER - FİKİR ÜRÜNLERİ - BİLGİSAYAR YAZILIMLARI - TİCARET SIRLARI - KORUNABİLİR FİKİR ÜRÜNLERİ - FİKİRLER NASIL KORUNUR - BAZI SÖZLEŞME BAŞLIKLARI - AVRUPA BİRLİĞİ’NDE DURUM

TABLO FİKRİ HAKLAR INTELLECTUAL PROPERTY FİKİR ÜRÜNLERİ ÜZERİNDEKİ HAKLAR RIGHTS ON THE INTELLECTUAL PRODUCTS SINAİ HAKLAR INDUSTRIAL PROPERTY ESER SAHİBİNİN HAKLARI ve BAĞLANTILI HAKLAR COPYRIGHT AND RELATED RIGHTS FİKİR ÜRÜNÜ INTELLECTUAL PRODUCT BELGE CERTIFICATE BULUŞLAR INVENTIONS PATENT veya FAYDALI MODEL BELGESİ PATENT and UTILITY MODEL CERTIFICATE ESERLER WORKS YOK NONE ENDÜSTRİYEL TASARIMLAR INDUSTRIAL DESIGN ENDÜSTRİYEL TASARIM TESCİL BELGESİ INDUSTRIAL DESIGN REGSITRATION CERTIFICATE YORUMLAR – PERFORMANCES KAYITLAR RECORDS (RADYO-TV) YAYINLAR – BROADCASTS MARKALAR TRADEMARKS MARKA TESCİL BELGESİ TRADE MARK REGSITRATION CERTIFICATE Hazırlayan: M. Kaan DERİCİOĞLU, 2008 COĞRAFİ İŞARETLER GEOGRAPHIC INDICATIONS OF SOURCE COĞRAFİ İŞARET TESCİL BELGESİ GEOGRAPHICAL REGSITRATION CERTIFICATE

FİKİR ÜRÜNLERİ “Araştırma - Teknoloji Geliştirme ve İnovasyon” çalışmaları sonucunda oluşturulan fikir ürünleri ESERLER; BULUŞLAR; ENDÜSTRİYEL TASARIMLAR; ENTEGRE DEVRE TOPOGRAFYALARI; YENİ BİTKİ ÇEŞİTLERİ; vb. olarak örneklenebilir.

MARKALAR; COĞRAFİ İŞARETLER; TİCARET UNVANLARI VE İŞLETME ADLARI; (İNTERNET) ALAN ADLARI; vb. işaretler de “TANITICI İŞARETLER” olarak fikir ürünleri kapsamındadır.

BİLGİSAYAR YAZILIMLARI Yukarıdaki listede yer almayan ve bilgi toplumunun önemli unsurlarından olan “bilgisayar yazılımları”, söz konusu fikir ürünlerinden “ESERLER” içinde yorumlanmaktadır. (*) (*) WTO-TRIPS: Article 10 Computer Programs and Compilations of Data 1. Computer programs, whether in source or object code, shall be protected as literary works under the Berne Convention (1971).

Birleşik Devletlerde ve Avrupa Patenti Sistemi’nde bilgisayar yazılımlarına, bazı özel durumlarda, patent verildiği bilinmektedir. Ancak patent başvurusunun genellikle “Apparatus for ……” olarak sunulduğu da görülmüştür. Bunun anlamı, “…… için cihaz” konusunda patent talep edilmektedir.

US 2001/0011244 A1 sayılı Birleşik Devletler patent başvurusu örneğinde, “Pamuk Alışveriş Forumu” başlığı ile açıklanan bir buluş, patent başvurusunda “Bu buluş, ham pamuk ticaretini kolaylaştıran yeni bir veri işleme aparatı ile ilgilidir” olarak sunulmuştur. (This invention relates to novel data processing apparatus which facilitates the trading of raw cotton) Cotton trading forum Kaynak: http://v3.espacenet.com/publicationDetails/biblio?KC=A1&date=20010802&NR=2001011244A1&DB=EPODOC&locale=en_EP&CC=US&FT=D

Avrupa Patent Sistemi’nde ve bu sisteme üye olan Türkiye’de yazılımlar bir donanım ile birlikte sunularak, donanım ile birlikte patent verilebilirlik ölçütlerini karşılıyorsa, patent korumasından yararlanabilmektedir. Avrupa Patent Ofisi, bir bilgisayar ekranında bir pencere açıldıktan sonra yeni açılan pencerelerin bir önceki pencereler ile çakışmamasını sağlayan bilgisayar yazılımını buluş olmadığı gerekçesiyle patent verilemez olarak kabul etmiş, ancak Genişletilmiş Temyiz Kurulu, pencerelerin üst üste çakışmamasının sağlanmasını teknik bir özellik olarak kabul ederek patent verilmesine karar vermiştir. (Kaynak: http://legal.european-patent-office.org/dg3/pdf/t970935eu1.pdf)  

ESER KORUMASI İLE PATENT KORUMASI ARASINDA NE FARK VARDIR?

Eser koruması, yazılımın izinsiz çoğaltılması, yayını, topluma sunulması, işlenmesi, kamuya iletimi konularında münhasır bir hak sağlar. Yazılım sahipleri, yazılımı kullanmak isteyenlere, yazılımın belirlenen sayıda kullanımı için izin verir. Bu özgün ürünün izinsiz kullanımları, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu hükümlerine göre önlenebilir.

Patent ile korumada ise, patent tarifnamesinde açıklanan ve istemlerinde kapsamı belirlenen buluşun izinsiz kullanılmasında münhasır hak söz konusudur. Patent sahibi, patent metninde açıklanan buluşa ilişkin usul veya ürün için lisans (kullanım izni) verir. Burada eserlerde olduğu gibi üretilmiş özgün bir ürün henüz oluşmamış olabilir. Patent metnine göre lisans alan usulü kullanır veya ürünü üretir. Patent konusu buluşun izinsiz kullanımı, ilgili yasal düzenleme (551 sayılı KHK) hükümlerine göre önlenebilir.

TİCARET SIRLARI Bir üründen veya yöntemden en verimli ve kolay biçimde yararlanabilmek için oluşturulan o konudaki deneyime ve uygulamaya dayalı, genellikle gizli olmakla birlikte, böyle bir nitelik taşıması zorunlu olmayan ve bir patent ile korunmayan, teknik bilgi birikimi olarak açıklanabilen Ticaret Sırları önemli bir hak konusunu oluşturur. WTO-TRIPS metni bu konuyu “açıklanmamış bilgilerin korunması” başlığı altında Bölüm 7 de vermektedir. Madde 39’da Paris Sözleşmesi 10bis maddedeki “Haksız Rekabetin Korunması” kaynak gösterilmektedir. (http://www.wto.org/english/docs_e/legal_e/27-trips_04d_e.htm#7)  

TİCARAET SIRLARININ KORUMASI İLE PATENT KORUMASI ARASINDA NE FARK VARDIR?

Patent olayında kişiler geliştirdikleri buluşu topluma açıklamalarının karşılığında kendilerine verilen patent ile korunurken, ticaret sırlarında bilgi gizli kaldığı sürece korunur. Örnek: Coca-Cola formülü.

Bu içeceğin üreticileri patent almayı tercih etselerdi, formülü açıklamak zorunda kalacaklardı ve 1910’lu yıllarda koruma süresi dolduktan sonra, benzeri içeceği herkes serbestçe üretip başka markalarla satabileceklerdi. 1935 yılından bu yana Türkiye’de üretilen, Bursa kökenli bir gazoz, benzeri bir uygulama örneği olarak verilebilir.

KORUNABİLİR FİKİR ÜRÜNLERİ Fikirler değil, fikir ürünleri korunmaktadır. Bir biçim kazandırılmamış, ifade edilmemiş, bir ürün şeklinde biçimlenmemiş fikirler için herhangi bir koruma söz konusu değildir.

Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması eki Fikri Hakların Ticaretle Bağlantılı Yönlerine İlişkin Anlaşma’nın (TRIPS) 9/2 maddesinde ve WIPO Eser Sahibinin Hakları Andlaşması’nın (WCT) İkinci maddesinde “Eser Koruması; fikirleri, usulleri, işletme yöntemlerini ya da buna benzer matematiksel kavramları değil, İFADELERİ kapsayacaktır." denilmektedir. (*) (*) “2. Copyright protection shall extend to expressions and not to ideas, procedures, methods of operation or mathematical concepts as such”

“fikirlerinizin korunmasını istiyorsanız kimseye söylemeyin” FİKİRLER NASIL KORUNUR? Fikirler yasal olarak korunmadığı için, fikirlerin korunması ürün oluşmadan önce açıklanmamasına bağlıdır. “fikirlerinizin korunmasını istiyorsanız kimseye söylemeyin” ifadesi en gerçekçi yaklaşımdır.

Bu aşamada, fikirlerin ve fikir ürünlerinin korunmasında, çok önemli bir konu olan, SÖZLEŞMELER konusu gündeme gelmektedir. Araştırma - Teknoloji Geliştirme ve İnovasyon (Yenileşim) çalışmalarında; kişiler ile kişiler, kişiler ile kurum ve kuruluşlar, kişiler ve/veya kurum ve kuruluşlar ile üniversiteler, vb. aralarındaki işbirlikleri sırasında hakların nasıl paylaşılacağı konusunda sözleşmeler düzenlenmelidir.

BAZI SÖZLEŞME BAŞLIKLARI: - GİZLİLİK SÖZLEŞMESİ - HİZMET SÖZLEŞMESİ - İŞ GÖRME SÖZLEŞMESİ - İŞBİRLİĞİ VEYA ORTAK ÇALIŞMA SÖZLEŞMESİ - ORTAKLIK SÖZLEŞMESİ - ORTAK GİRİŞİM SÖZLEŞMESİ - KİRA SÖZLEŞMESİ - LİSANS SÖZLEŞMESİ - DANIŞMANLIK SÖZLEŞMESİ - FASON ÜRETİM SÖZLEŞMESİ - ZİYARETÇİ VEYA İŞ GÖRÜŞMESİ GİZLİLİK SÖZLEŞMESİ - TEKNOLOJİ TRANSFERİ SÖZLEŞMESİ

“Protection of rights” AVRUPA BİRLİĞİ’NDE DURUM Avrupa Birliği’nin Web Sitesi’nde “EU Single Market” bölümünde yer alan Fikri Haklar konusu “Protection of rights” başlığı ile sunulmaktadır. http://ec.europa.eu/internal_market/top_layer/index_52_en.htm Avrupa Birliği’nde “Tek Avrupa Pazarı – Daha Az Engel – Daha Çok Fırsat – Hakların Korunması” ifadeleri ile yorum yapılmaktadır.

BÖLÜM 2 BULUŞ VE PATENT

İÇİNDEKİLER - BULUŞ VE PATENT - TEKNİK ÖZELLİK - GILLETTE - GILLETTE’İN İLKLERİ (GILLETTE FIRSTS) - BULUŞLAR ÖNCEKİ TEKNİKTEKİ BİLGİLERLE NASIL KARŞILAŞTIRILIR - PATENT ARAŞTIRMASI NASIL YAPILIR - PATENT ARAŞTIRMASI LİNKLERİ - BULUŞLAR PATENT VEYA FAYDALI MODEL BELGESİ İLE NASIL KORUNUR - ARÇELİK'İN KAHVE MAKİNESİ İÇİN KAÇ PATENT BAŞVURUSU YAPILDI - PATENT ALMAK NE İŞE YARIYOR - PATENT BAŞVURUSU SİSTEMLERİ VE BUNLARIN ÖRNEKLERİ NELERDİR - PATENT BAŞVURUSU İÇİN SEÇENEKLER - FAYDALI MODEL BELGESİ’NİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR - YENİLEŞİM (İNOVASYON) ÖRNEĞİ

Buluşun tanımı genellikle yapılmaz Buluşun tanımı genellikle yapılmaz. Teknik alandaki çok hızlı gelişmeler bu kuralı haklı çıkarmıştır. Lazer, diyot, LED, mikro-teknoloji, biyo-teknoloji ve nano-teknoloji ürünleri bu konu için örneklerdir. Eğer buluşun tanımı yapılsaydı, yeni bir yasal düzenleme yapılıncaya kadar, bu ürünler kapsam dışında kalabilirdi.

Buluş için; “teknoloji alanında belirli bir sorunun çözümüne ilişkin, teknik özelliği olan fikir ürünüdür” olarak bir açıklama yapılabilir. Buluşun tanımı yerine tercih edilen yöntem, buluşların patent verilerek korunabilmesi için gerekli ölçütlerin varlığının kontrolü şeklindedir.

Bu ölçütler; yenilik, (başvurudan önce yayınlanmamış veya kamuya açıklanmamış olmak), bir buluş basamağını içermek “tekniğin bilinen durumunu aşmak” (buluşun ait olduğu teknik alandaki uzman bir kişinin bilgisi dahilinde olmaması) ve sanayiye uygulanabilir olmak (birden çok üretilebilir ya da tekrar edilebilir olmak)

Avrupa Patenti Sözleşmesi’nin ilgili maddelerindeki yorumu: Article 52(1) EPC reads (bold-printing added): "(1) European patents shall be granted for any inventions which are susceptible of industrial application, which are new and which involve an inventive step." From this article, it follows that there are four basic requirements for patentability: (i) there must be an invention; (ii) the invention must be new; (iii) the invention must involve an inventive step; and (iv) the invention must be susceptible of industrial application. Kaynak: Fred Van Der Voort, European Patent Protection For Business Method And Software, Bilgisayar Yazılımları ve İş Yapma Yöntemlerinin Patentle Korunması Semineri, 12 Aralık 2000 TÜBİTAK, Ankara,

Buluşun teknik bir sonuç ortaya koyması, TEKNİK ÖZELLİK Bir buluşun patentle korunabilmesi için teknik ([1]) bir özelliğinin olması ön koşuldur. Bir buluşun teknik özelliğinin olup olmadığına karar verilebilmesi için, buluşa, bir örnek olarak, aşağıda açıklanan kriterler açısından yaklaşılabilir. ([2]) Buluşun teknik bir sonuç ortaya koyması, Buluşun gerçekleştirilmesinin teknik yaklaşımlarla mümkün olması, Buluşun teknik bir sorunu çözmesi, Buluşun belirgin bir şekilde ya da en azından dolaylı olarak somut teknik yöntemlerle tanımlanması. ([1]) Teknik: Bir bilim, bir meslek dalında kullanılan yöntemlerin tümü Fizik, kimya, matematik gibi bilimlerden elde edilen verileri, iş ve yapım alanında uygulamak. (TDK, Türkçe Sözlük) ([2]) Fred Van Der Voort, European Patent Protection For Business Method And Software, Bilgisayar Yazılımları ve İş Yapma Yöntemlerinin Patentle Korunması Semineri, 12 Aralık 2000 TÜBİTAK, Ankara,

BULUŞ ve SANAYİ Bir buluş konusu ticarileştirilerek bir sanayi kuruluşunun temelini oluşturabilir . GILLETTE tarafından 1895 yılında geliştirilen Tıraş Makinesi bu konu için iyi bir örnektir. 1904 yılında Birleşik Devletler’de patent alan bu buluşun başarısı, 100 yıl geçtiği halde bir ürün olarak günümüzde de kullanılıyor olmasındadır.

Öncü nitelikli bu ürünü üreten sanayi kuruluşunun varlığını günümüze kadar sürdürmesinin; araştırma, teknoloji geliştirme ve yenileşim (inovasyon) çalışmalarındaki başarısına bağlı olduğunu da söyleyebiliriz. Bu çalışmalar sonucu geliştirilen buluşlar ve üretilen ürünlerle önce “ulusal rekabet gücü” kazanılmış ve daha sonra “uluslararası rekabet gücü”ne dönüşmüştür. Söz konusu kuruluşun Araştırma, Teknoloji Geliştirme ve Yenileşim (İnovasyon) çalışmaları, “sürdürülebilir rekabet gücü” için de örnek oluşturmuştur.

GILLETTE’in İLKLERİ Gillette firsts Since the company's inception, Gillette has introduced a number of technologies that are now a part of nearly every razor. Safety razor (Gillette Safety Razor invented in 1895 and patented in 1904) Razor marketed specifically to women (Milady Décolletée, 1916) Razor dispenser (1946) Stainless Steel blades (Super Stainless, 1963) Double-blade razor (Trac II, 1971) Disposable double-blade razor (Good News!, 1971) Razor with a pivot point (Atra, 1977) Razor with a lubricating strip (Atra Plus, 1985) Razor with spring-loaded blades (Sensor, 1990) Razor with microfins (Sensor Excel, 1995) Razor with three blades (Mach3, 1998) Manual Razor with battery power (M3Power, 2004) Razor with five blades (Fusion, 2007) Razor with rear trim blade (Fusion, 2007)

ÇEŞİTLİ TIRAŞ ALET VE MALZEMELERİ

1996 - QUIK SHAVE™ RAZOR, Mc NINCH obtains a U.S. Patent No. 5,426,853 in 1995

Tıraş bıçağının kesici özelliği karşısında önemli bir avantaj sağlayan “elektrikli tıraş makineleri” 1930’lu yıllarda bulunmuş ve sürekli geliştirilerek günümüze kadar gelmiştir. Elektrikli tıraş makinelerinin avantajına rağmen Tıraş Makineleri ve Tıraş Bıçakları’nın günümüzde yoğun kullanımı, bu alanda yapılan hedefleri iyi belirlenmiş ve uygulanmış araştırma, teknoloji geliştirme ve yenileşim çalışmalarına dayanmaktadır.

HER BULUŞ İDDİASINA PATENT VERİLİR Mİ?

Yenilik açısından karşı referans gösterilen Birleşik Krallık Patent Başvurusu:

PATENT ARAŞTIRMASI NASIL YAPILIR? Yayınlanan patent başvuruları, verilen patentler ve ilgili teknik bilgiler patent veri tabanlarında derlenmiştir. Bu veri tabanları sürekli güncellenmektedir. Yaklaşık 100 milyon verinin bulunduğu bu veri tabanlarının büyük bölümüne internet ortamında online (çevrimiçi) erişim sağlanmaktadır. Patent araştırması anahtar sözcükler kullanılarak konu veya firma veya Uluslararası Patent Sınıfları (IPC) [*] veya Avrupa Sınıfları (ECLA) [**] bazında yapmak mümkündür. UYARI! Patent başvuruları, başvuru tarihinden itibaren 18 ay sonra yayınlanır. Bu nedenle, yapılacak araştırmalarda geriye doğru 18 ay içinde yapılan patent başvurularını görmek mümkün değildir.

[*] IPC, Strasbourg Anlaşması ile düzenlenen; bölümler, sınıflar, alt sınıflar, gruplar ve alt gruplardan oluşan ve yaklaşık 70000 grubu kapsayan, uluslararası patent sınıflandırma sistemidir. http://www.wipo.int/classifications/fulltext/new_ipc/ipcen.html [**] ECLA, patent araştırmalarının yapılması için Avrupa Patent Ofisi tarafından kullanılan, yaklaşık 134000 grubu kapsayan patent sınıflandırılması sistemidir. http://v3.espacenet.com/eclasrch?locale=en_EP A61 DAGILIMI

LİNKLER: http://ep.espacenet.com adresi, Avrupa Patent Ofisi’nin Patent Veri Tabanı olup, Avrupa Patent Başvuruları, Uluslararası Patent Başvuruları ve bir çok ülkenin patent ve patent başvurularını içermektedir. http://www.uspto.gov/patft/index.html adresi, Birleşik Devletler Patent ve Marka Ofisi’nin patent ve tasarım veri tabanıdır. http://tr.espacenet.com/ adresi, Türk Patent ve Patent Başvurularının bir kısmını içermektedir. http://www.wipo.int/pctdb/en/ adresi Dünya Fikri Haklar Örgütü’nün (WIPO) veri tabanı olup, Uluslararası Patent Başvurularını içermektedir.

http://patara.apb.com.tr  adresi, Türkiye’deki patent ve faydalı model başvuruları ve belgelerine ilişkin yayınları içeren Ankara Patent Bürosu’nun Türkiye’nin ilk veri tabanıdır. 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre yapılan bütün başvurular ve bunlara ilişkin bütün bilgiler ile 1996 öncesi yayınlanan patentlerin özet bilgileri bu veri tabanında yer almaktadır. http://ebulten.ankarapatent.com adresi APB Elektronik Bültenleri’ne ilişkin olup, Ankara Patent Bürosu’nun Türkiye’nin ilk ve tek elektronik bültenleridir. Bu bültenler, Türkiye’de yayınlanan Patent, Tasarım ve Marka Başvurularına ilişkin bilgileri ve yayın sayfalarını içermektedir.

http://online.tpe.gov.tr/ Türk Patent Enstitüsü’nün yukarıdaki adresinde yer alan Patent Araştırım sayfasından Türkiye’de verilen Patent ve Faydalı Model Belgeleri’nin tam metinlerine ulaşılabilmektedir. Bu uygulamada, 2003 yılının Ağustos ayından sonra yapılan başvuruların tam metinleri yer almaktadır. http://online.tpe.gov.tr adresinden “Patent Araştırması” sayfasında araştırma yapılır, bulunan verideki dosya imi ve daha sonra Dokümanlar tıklanarak sayfaya ulaşılabilir.  

http://patents. ic. gc. ca/cipo/cpd/en/search/advanced http://patents.ic.gc.ca/cipo/cpd/en/search/advanced.html Kanada Patent Ofisi http://ensearch.sipo.gov.cn/sipoensearch/search/tabSearch.do?method=init Çin Patent Ofisi Online Patent Araştırması yapılan bir site: http://www.freepatentsonline.com/ Google, USPTO kaynaklı olarak patent araştırması olanağı sunmaktadır. Bulunan sonuçlardan US Patentlerine doğrudan ulaşılmaktadır. http://www.google.com/patents

BULUŞLAR PATENT VEYA FAYDALI MODEL BELGESİ İLE NASIL KORUNUR? Patent veya Faydalı Model Belgesi, sanayi alanındaki bir buluşun sahibine bir kamu kurumu tarafından verilen ve bu buluşun belirli bir süre korunmasını sağlayan belgelerdir. Sağlanan koruma, patent almak amacıyla hazırlanan tarifname ve resimlerde açıklanan konu ile sınırlı olarak yazılan istemlerle belirlenecektir. Patent, başvuruda belirtilen konuya değil; açıklanan teknik çözüme nasıl ulaşıldığına verilecektir. Bunun anlamı, aynı teknik alandaki teknik sorunlara ilişkin birbirinden farklı çözüm yollarından her biri patent verilerek korunacaktır.

PATENT BAŞVURUSU YAPILMADAN ÖNCE BULUŞ AÇIKLANIR İSE SONUCU NE OLUR?

Patent veya Faydalı Model Belgeleri ile buluşların korunması, uygun biçimde yapılan başvurular ile mümkündür. Başvuru yapılmadan topluma açıklanan buluşlar yenilik niteliklerini yitirecekleri için korunmaz.

ARÇELİK'İN KAHVE MAKİNESİ İÇİN KAÇ PATENT BAŞVURUSU YAPILDI?

Hareket Mekanizması ve Isıtma Grubu; Pişirme Haznesi ve Hazne Desteği;  Arçelik’in Kahve Makinesi için 14 patent başvurusu yapılmıştır: Hareket Mekanizması ve Isıtma Grubu; Pişirme Haznesi ve Hazne Desteği; Su Pompası Hava Önleme Sistemi; İndüksiyonlu Tipte Isıtıcı; Ölçek Kabı Fincan Adedi Seçme Düğmesi; Hangi Tipte İçeceğin Hazırlandığını Hatırlatan Bir veya Birden Fazla Sayıda Hatırlatıcı;

Taşma Odası; Isıtıcı Grubu (Taşıyıcı Tabla; Isıtıcı Tabla); Su Deposu; Cezvedeki Sıvı Seviyesinin Algılanması; Kontrol Birimi ve Isı Aktaran Isıtıcı; Daralan Formda Pişirme Haznesi; Pişirme Kabı Dökme Ağzı Tasarımı; Pişirme Kabında Başlangıç Referans Değerinin Ölçülmesi (Kontrol Ünitesi); Pişirme Kabında Başlangıç Referans Değerine Göre Karışım Miktarının Tayin Edilmesi (Kontrol Ünitesi)

PATENT ALMAK NE İŞE YARIYOR? Patent; patent sahibine; patent konusu buluşun başkaları tarafından izinsiz kullanılmasını önlemek yetkisini 20 yıl için verir. Örneğin; yapılmış 14 patent başvurusunda açıklanan teknik özelliklerdeki bir kahve makinesini; bir başka üretici; başvuru sahibinden izin alınmadan; üretemez ve satamaz. Ancak bu patent başvuruları, başka teknik özelliklerde üretilecek bir başka kahve makinesinin üretilmesine engel değildir.

PATENT BAŞVURUSU SİSTEMLERİ VE BUNLARIN ÖRNEKLERİ NELERDİR? (Patent Başvurusu Seçenekleri ekli Tabloda gösterilmiştir. Ulusal veya uluslararası veya bölgesel olarak yapılan başvurularda, Paris Sözleşmesi ile tanınan on iki (12) aylık rüçhan hakkı süresi içinde, diğer sistemlere geçiş mümkündür

AVRUPA PATENTİ BAŞVURUSU AVRASYA PATENTİ BAŞVURUSU PATENT BAŞVURUSU İÇİN SEÇENEKLER 1 2 3 ULUSAL PATENT BAŞVURUSU TR YA DA BİR BAŞKA ÜLKE BÖLGESEL PATENT BAŞVURUSU AVRUPA PATENTİ BAŞVURUSU veya AVRASYA PATENTİ BAŞVURUSU ULUSLARARASI PATENT BAŞVURUSU (PCT SİSTEMİ) M. Kaan DERİCİOĞLU, 2008

Avrupa Patenti düzenlendikten sonra, başvuruda Türkiye de belirtilmiş ise, üç ay içinde Türkiye’de geçerlilik sağlanabilir. Uluslararası Patent Başvurusu; yayınlandıktan, araştırma ve geçici inceleme raporları düzenlendikten sonra, başvuru tarihinden başlayan 30 ay içinde Türkiye’ye giriş yapılabilir.

FAYDALI MODEL BELGESİ’NİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR? Yeni buluşları korumak için verilen bir başka belge türü Faydalı Model Belgesi'dir. Mevcut yasal düzenlemede faydalı modeller için, patentlere uygulanan, “buluş basamağı” ölçütü yer almamaktadır. Faydalı model belgesi verilerek sağlanan koruma, patente göre daha kısa (10 yıl) sürelidir. Bu sistem, usuller ve bu usuller sonucunda elde edilen ürünler ve kimyasal maddelere uygulanmamaktadır (KHK 551, Madde 155). Araştırma ve inceleme raporları düzenlenmez.

Birbiri arkasına dizilmiş plastik yuvalar içindeki kurşun kalem uçlarının bir gövde içinde hareket ederek uçların değiştirildiği bir kalemi tanımlayan buluşa 1980’li yıllarda, patent verilebilirlik ölçütlerini karşıladığı için, patent verilmiştir. Birbiri arkası dizilmiş plastik yuvalar içine yerleştirilen silgilerin bir gövdeye yerleştirilmesi ile oluşturulan silgiye patent verilmesi talep edildiği zaman, bu silgiye mevcut kalem dikkate alınarak bir buluş basamağı içermediği gerekçesiyle patent verilemeyecektir. Mevcut kalem karşısında bu silginin tekniğin bilinen durumundan kolayca çıkarılabileceği düşünülecektir.

Söz konusu silgi için yapılan sorgulamada; “Açıklanan biçimde bir silgi var mıdır?” ve “Açıklanan silgiden birden çok üretilebilir mi?” sorularının karşılığı, “yeni ve sanayiye uygulanabilir” olacaktır. Mevcut kalemin varlığı bu silginin yeniliğini etkilemeyecektir. Sonuçta, patent verilemeyen bu silgiye faydalı model belgesi verilebilecektir.

YENİLEŞİM (İNOVASYON) ÖRNEĞİ İnovasyon, yeni veya önemli ölçüde değiştirilmiş ürün (mal veya hizmet), veya sürecin; yeni bir pazarlama yönteminin veya iş uygulamalarında, işyeri organizasyonunda veya dış ilişkilerde yeni bir örgütsel yöntemin uygulanması olarak açıklanmaktadır. Kol saati, büyüteç ve küçük bir el feneri bilinen ürünlerdir. Bu üç ürünü bir arada değerlendirerek geliştirilen bir saat, yenileşim (inovasyon) örneği olarak gösterilebilir. Saat üzerinde büyüteç görevi gören açılabilir-kapanabilir ikinci bir kapak, saat üzerine yerleştirilmiş kontrol edilebilir bir led lamba kullanılarak bir yeni saat geliştirilmiştir. İlaç reçetesi, ilaç kutusu üzerindeki yazılar gibi küçük boyuttaki yazıların kolayca okunması sağlanmaktadır. (Bakınız: US Patent No. 5,883,860)

M. Kaan DERİCİOĞLU, 1997

BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER M. Kaan DERİCİOĞLU Patent ve Marka Vekili Avrupa Patent Vekili Ankara Patent Bürosu Limited Şirketi Genel Müdürü ODTÜ Mimarlık Fakültesi Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü Öğretim Görevlisi TOBB Türkiye Patent ve Marka Vekilleri Meclisi Başkan Yardımcısı AIPPI - Uluslararası Fikri Hakları Koruma Birliği Ulusal Grubu Disiplin Kurulu Başkanı TUSIAD Fikri Haklar Çalışma Grubu Uzman Üyesi, İSO KATEK- İstanbul Sanayi Odası Kalite Teknoloji İhtisas Kurulu Üyesi UİG - Ulusal İnovasyon Girişimi Üyesi İnovasyon Derneği Üyesi