ETKİLİ İLETİŞİM BECERİLERİ-BEDEN DİLİ VE BEŞERİ İLİŞKİLER
İletişim Nedir? Kişiler arasında BİLGİ, DUYGU ve DÜŞÜNCE alışverişidir KAYNAK MESAJ KANAL ALICI Aşamalar: Mesaj göndermek Mesajı almak Mesajı anlamak Alıcıda etki yapmak Geri bildirimi sağlamak
Örnek: Yükselen işletmesinin müdürü Ahmet Bey, tüm çalışanlara “Önümüzdeki ay işletmemizde denetim yapılacaktır, herkes kolları sıvasın”. Şeklinde elektronik posta (mail)göndermiştir. Bu iletişimde öğeler şunlardır:
Kaynak (verici) : Ahmet Bey, Alıcı (hedef) :Tüm çalışanlar, Mesaj (bilgi, haber) : denetimin yapılacağı, Kanal (araç) : İnternet Kod : Herkes kolları sıvasın! Filtre (algı) : Herkes denetime hazırlansın! Dönüt (Geribildirim): Herkesin sıkı bir şekilde denetime hazırlanması Eğer bütün çalışanlar denetim için işlerinde hazırlığa başlamazlarsa, iletişim amacına ulaşmamış olur.
İletişim Nedir? Herkes aynı anda mesaj alır, yorumlar, Bir gönderici tarafından alıcıya iletilen ve alıcının Davranışını bilinçli bir niyetle etkileyen mesaj iletişimdir. İletişim döngüsel bir süreçtir. Herkes aynı anda mesaj alır, yorumlar, gönderir, sonuç çıkarır; ne başlangıcı ne de sonu vardır. İletişim Nedir?
İletişimde 6 Soru Dinliyor musunuz ? Anlıyor musunuz ? Anladığınızı test ediyor musunuz ? İleti dakikliğiniz nasıl ? Empatik iletişimi kullanıyor musunuz ? Yeterince açık mısınız ?
Mesajlar Nasıl Gönderilir ve Alınır? 55% Beden Dili (Sözsüz İletişim) 7% Sözcükler 38% Ses
İletişim Neden Önemlidir?
İletişimin Önemi İletişim yoluyla: Birbirimizi anlamaya Sevmeyi öğrenmeye İlişkileri başlatmaya ve sonlandırmaya Kendimiz hakkında daha fazla bilgi edinmeye Başkalarının bizi nasıl algıladıklarını öğrenmeye ULAŞIRIZ… İletişimin Önemi
İletişim Biçimini Değiştirme Durumu Değerlendir İletişimi Geliştir Etkin Dinle Güven Duy(-ur) Mesajı Alanı Destekle
İletişim - Birleştirici Güç Planlama Organize Etme Motive Gelişme İletişim
ALGILAMA KAPASİTESİNİN İLETİŞİMDEKİ ÖNEMİ VE ROLÜ NEDİR? Herkesin algılama kapasitesi farklıdır. Herkes algıladığı ölçüde bilgi toplayabilmektedir. Herkes aynı şekilde algılamamakta; birbirinden farklı biçimlerde öğrenebilmektedir. 12
İletişim Neden Bu Kadar Zor?
İletişimde Engeller Kişilik farklılıkları Eğitim farklılıkları Dil farklılıkları Sosyal, kültürel ve çevre farklılıkları Fiziksel görünüm İhtiyaçlar
İletişim Engelleri Çözüm Üretici Olarak Kullanılanlar: Emretme, yönetme Uyarma, tehdit etme, ahlak dersi verme Öğüt verme, fikir verme Mantık yoluyla inandırma Araştırma, sorgulama İletişim Engelleri
İletişim Engelleri Yargılayıcı olarak kullanılanlar: Eleştirme, suçlama Ad takma, gülünç duruma düşürme Tahlil etme teşhis, tanı koyma İletişim Engelleri
Sorunu hafifletmek, geçiştirmek için kullanılanlar: Övme, görüşüne katılma Güven verme, teselli etme Konuyu değiştirme,işi alaya vurma İletişim Engelleri
İletişimimi Nasıl Geliştirebilirim? İletişim becerisi, insanlara doğuştan verilen bir yetenek değildir. Öğrenilebilir ve Geliştirilebilir Becerilerdir. İletişimimi Nasıl Geliştirebilirim?
Etkili Mesaj Gönderme – “Sen Dili” Yerine, “Ben Dili” Kullanmak Davranışa yöneliktir Alıcıya mesajı veren ile ilgili bilgi söyler Benlik saygısına olumlu katkısı vardır Gönderende yardım isteği doğurur Atılgan insanlar yaratır SEN DİLİ Kişiye yöneliktir Kişiye kendi ile ilgili bir şeyler söyler Benlik Saygısını zedeler ya da tümden yok eder Öfke ve nefret duyguları oluşturur Çekingen ya da saldırgan insanlar yaratır
Etkili Mesaj Gönderme – “Sen Dili” Yerine, “Ben Dili” Kullanmak Aynı davranışın iki dilde anlatılması arasında gece ile gündüz kadar fark vardır. İki kişinin aralarındaki iletişimi farklı yönlere götürmeleri bu nedenle çok doğaldır. “Kürsüde birisi konuşurken gürültü yapıyorsunuz ve sizin yüzünüzden hiç bir şey anlaşılmıyor ( ya da Dinlemek isteyenleri rahatsız ediyorsunuz!) ” “Gürültü yapıldığı zaman dinlemek isteyenlere ve konuşana saygısızlık yapıldığını bilmeliyiz! ” Davranışın tanımı : Gürültü yapıldığı zaman Somut etkisi : Topluluktakilerin rahatsız olduğunu Duygumuz : saygısızlık yapıldığı Etkili Mesaj Gönderme – “Sen Dili” Yerine, “Ben Dili” Kullanmak
Etkili Mesaj Gönderme Mesajı Tam ve Belirgin Yapmak Mesaj, bütün gerekli bilgilerin açık ifadelerini içermelidir: Görüş açınız Yaptığınız tahminler Sahip olduğunuz niyet Etkili Mesaj Gönderme
Etkili Mesaj Gönderme Mesajı Tekrarlamak Mesajınızı birden fazla tekrarlayın Birden fazla iletişim kanalı kullanın (resim, afiş, sözsüz mesajlar, vb.) Etkili Mesaj Gönderme
Etkin Dinleme Duyguları belirleme Sözsüz ipuçlarını adlandırma Kızgınlık Neşe Korku Üzüntü Sözsüz ipuçlarını adlandırma El jestleri Yüz ifadeleri Beden Duruşu Etkin Dinleme
İyi Dinlemenin On Emri 6. Sabırlı ol Konuşma! 7.Sakinliğini koru 8.Tartışma veya eleştiride bulunma 9.Açıklayıcı sorular sor 10.Konuşma! Konuşma! Konuşmacıyı rahatlat 3. Dinlemek istediğini göster 4. Dikkatini dağıtan engelleri kaldır 5. Konuşmacı ile empati kur İyi Dinlemenin On Emri
DUYGUSAL DURUMUN İLETİŞİMDEKİ ÖNEMİ VE ROLÜ NEDİR? Duygular, algılama ve bilgileri değerlendirme aşamalarında etkili olmaktadır. İnsanların, değer yargılarına ve beklentilerine uygun bilgilere ilgi gösterdikleri, istedikleri gibi görmek ve duymak eğiliminde oldukları da, bir gerçektir. Bu nedenle, iletişimde başarı sağlayabilmek için kendinizin ve karşınızdaki kimselerin duygusal durumunu dikkate almanız gerekmektedir. 25
İkna… Ne anlattığın veya yaptığın değil, karşıdakinin Ne Anladığıdır. Her insanın bir ikna olma biçimi ve yolları vardır. İkna, karşındaki yenmek, aldatmak, kandırmak değil, doğruları ve gerçekleri anlatarak, göstererek, yaparak uzlaşma ve anlaşma becerisidir. Herkesi ikna edemeyebilirsin ama çoğunluğa ulaşabilirsin İkna etmek senin esneklik, bilgi, beceri ve iletişim yeteneklerini kullanmana bağlıdır. İkna’nın temeli karşındakine saygı ve onu olduğu gibi kabulle başlar 26
İkna Stratejileri… Önce insanların kafalarında istek yaratılmalıdır İnsanların ilgisini çek ve gerisini onların hayal gücüne bırak İnsanlar ne söylediklerinde veya söylemediklerinde kendilerinden ip uçları verirler. Sen bunları iyi kavra ve bunlardan yola çıkarak karşındakine rehberlik et. Sürekli ulaşılması gereken hedefi, amacı, olayı ve durumu destekle. Amaca ulaşıldığında insanlara ne kazanacağını ve bu amaçlara ulaşılmadığında oluşabilecek kayıpları göster, anlat ve hissettir Sen karşındakine olayı anlat bırak o harekete geçsin Sen zorlayan değil, bir yol gösteren, rehber, kılavuz, arkadaş ve dost ol. Direnç sana yapılan hakaret değil, korku ve kaygı durumudur. Dirençteki korkuyu sez ve ona göre konuş. 27
İkna’nın Anatomisi Karşındakinin gözüyle bak ve onu anladığını, kabul ettiğini ve saygı duyduğunu göstererek onun güvenini kazan ( Asla yargılama ve eleştirme) Sonra yol göster (Liderlik Et) Yol Gösterirken: Kendi önerilerini sun ve esnek ol, Ses tonuna, vurgulamalarına ve uygun kelimeler ve bağlaçlar kullanmaya özen göster Karşındaki direndiğinde esnek ol ve farklı, anlayabileceği önerileri sabır ve iyimser bir tavırla sunmaya devam et. Önerilerini sunmaya karşındaki insanla uzlaşıncaya kadar devam et. 28
İkna Ederken… Asla zorlama ve ikna ediyormuş havası verme İnsanlar direnç gösterdiğinde sakin ol ve asla tartışmaya girme. “Dirençli insan yoktur, esnek olmayı bilmeyen iletişimci vardır” Sen’li cümlelerden ve suçlayıcı tavırdan kaçın İyi dinle ve söz kesme Teşekkür, iltifat et, öv Asla yok sayma, Uzlaşmacı olmayı her halinle göster Yenilikçi ol. Yenilikçilik var olanlar arasında yeni bir şey bulmaktır. Özgün ol ve asla kendini tekrarlama. 29
ETKİLİ İLETİŞİM Nedir? -- Anlamayı başarmadır Neden Önemli? -- Değişmeye zorlar ve her türlü birliktelikte birleştirici güçtür Neden bu kadar zor? -- Kişilerarası dinamikler algılarımızı ve anlayışımızı önyargı ile etkiler Nasıl geliştirebilirim? -- Açık ve dürüst ol -- Geribildirim ver ve al -- Tahminlerinin geçerliliğini kontrol et -- Etkin dinlemeyi kullan
Etkin İletişim için Öneriler Bir ağız iki kulak varsa, bir konuşup iki dinleyin Doğru zamanda, doğru kişiye, doğru bilgiler verin Mesajlar net, açık ve anlaşılır olsun Gizlilikten kaçının, bilgiyi paylaşın Karşınızdakini asla 3. şahısların yanında eleştirmeyin
İletişimde Ego Durumu ve Meslekler Sanatçı Çocuk Egosu Duygusal Mühendis Doktor Yetişkin Egosu Mantıklı Hakim Savcı Öğretmen Ana-baba Egosu Ahlakçı Politikacı Yönetici İletişimde Ego Durumu ve Meslekler
Duygu ve düşüncelerimizin yansımasıdır. Beden Dili Beden dili; Duygu ve düşüncelerimizin yansımasıdır. 33
İki insan birbirinin farkına vardığı anda iletişim başlar. İletişim kurmamak imkansızdır. Herkes iletişim içindedir ve ilk iletişim beden dili ile gerçekleşir(% 55) İki insan birbirinin farkına vardığı anda iletişim başlar. 34
Bedenimizi Nasıl Kullanırız ? Göğüs Baş Gövde Yüz ifadeleri Eller kollar ve parmaklar Kol kavuşturmak Bacak bacak üstüne atmak Oturma biçimleri Beden duruşu Oturma düzeni 35
Oluşturduğumuz ortamlarla Sürekli mesaj veriyoruz Boyumuzla Yüzümüzle Sesimizle Bedenimizle Oluşturduğumuz ortamlarla Sürekli mesaj veriyoruz 36
Oturmak için seçilen yer Giyim Bakım ve makyaj Jestler Göz teması Beden Dilinin Öğeleri Beden duruşu Mimikler Başın kullanımı Oturmak için seçilen yer Giyim Bakım ve makyaj Jestler Göz teması Ayakların kullanımı Oturma biçimi Mesafe Kullanılan aksesuarlar 37
Olumlu Beden Dili Kullanımı Göz Teması Rahatsız etmeyecek ölçüde kısa süreli, uygun göz teması Yüz İfadesi Canlı, dinamik Sıcak tebessüm İlgili bir ifade Baş Hareketi Dinlerken başı sallayarak onaylama Anlaşıldım duygusu yaratma Hafif dik tutun Jestler Aşırıya kaçmadan kullanın Kol kavuşturmayın Elleri ağza, yüze götürmeyin Elleri cepte veya saklı tutmayın 38
Olumlu Beden Dili Kullanımı Beden Duruşu Ayaktaysanız dik durun Oturuyorsanız ve konuşmuyorsanız arkanıza tam yaslanın Dinlerken veya konuşurken oturur pozisyonda öne eğik şekilde ilgili durun Yöneliş Konuştuğunuz kişiye yönelik durun Göğsünüzü grup konuşmalarında mümkün olan sayıda kişiye açık tutun Beden Teması Mümkün olduğunca dokunun 39
Olumlu Beden Dili Kullanımı Dış Görünüş Giyiminiz renkli olsun Ortama uygun giysiler seçin Konuşma Çok fazla ve hızlı konuşmayın Yüksek sesle konuşmayın Yakınlık Kişisel alanları ihlal etmeden yakın durun 40
Kaçınılacak bazı hareketler El gizleme Sol el gizleme, kişisel duyguları veya yaşamı ile ilgili bir şeyler gizleme Sağ el gizleme, mesleki yaşam veya iş yaşamı ile ilgili bir şeyler gizleme Baş parmak saklama Endişe, kuşku, tehdit hissetme, duygusal rahatsızlık Baş kaşıma Kafa karışıklığı, anlamaya çalışma Kulak arkasını ovma Anlamama, kafa karışıklığı, endişe 41
Kaçınılacak bazı hareketler Alınla oynama Kararsızlık, endişe, şüphe, karar vermeye çalışma Kaş arasına dokunma Odaklanma, konsantre olma, hatırlamaya çalışma Göz ovuşturma Bir şey gizleme, yorgunluk Burun ucunu sıkma, oynama Baskı altında olma, sıkıntılı olma, yalan Çene altı ile oynama Kendini ifade etme isteği, konuşmaya hazırlanma 42
Kaçınılacak bazı hareketler Çene tutma Kendini güvensiz hissetme ve daha güçlü olma isteği, Rekabet, güç isteği Ağız saklama Dinlerken yapılırsa; söyleneni değerlendirme ve Düşünme, karşıdakine inanmama Konuşurken yapılırsa; yalan söyleme, utanma ve Sıkılma, sinirlilik Dudakları çekme Hırs, kendine odaklanma 43
Kaçınılacak bazı hareketler Dudaklara dokunma Konuşma isteği, söylenen hakkında kuşku duyma, bir şey gizleme Ense ovma Olumsuz tavır, eleştirel. Ancak bir yanlışlık anında yapılmışsa olumlu, açıklık ve iyimserlik. Kol kavuşturma Rahatsızlık, kapalılık, kendini koruma, %38 daha az dikkat Kollar arkada Bir şey gizleme, otorite 44
İlişkide olduğu kişiyi doğrudan karşısına alan ve dik bir beden Beden Duruşu İlişkide olduğu kişiyi doğrudan karşısına alan ve dik bir beden duruşuna sahip bir kişi, mesajında güvenli bir özellik katmış olacaktır. 45
“ Gözlerin konuştuğu dil her yerde aynıdır.” Herber Doğrudan Göz İlişkisi “ Gözlerin konuştuğu dil her yerde aynıdır.” Herber Bir kişi ile konuşurken dikkat edilecek en önemli noktalardan biri, nereye baktığınızdır. 46
Jestler Bu konuda dikkat edilmesi gereken, jestleri konuşmadaki eksik kelimeleri tamamlayacak bir araç olarak kullanmamak, yabancı dile hakim olmayan birinin ifadesini elleriyle tamamlaması gibi bir duruma düşmemektir. 47
Güvenli bir ifade, verilen mesajla uyum içindeki ifadedir. Mimikler Güvenli bir ifade, verilen mesajla uyum içindeki ifadedir. 48
Ses Tonu, Şiddet ve Konuşmanın Akıcılığı İnsanlar arası ilişkilerde yaşanan en küçük gerginlik, kendini önce ses tonuyla ortaya koyar. Büyük çoğunlukla gündelik ilişkilerde canlı, neşeli, enerjik bir ses tonu, insanlar üzerinde olumlu etki bırakır. 49
... Etkili iletişim ve beden dili için 50
Kendinizle barışık olun (özgüven sahibi olun) 51
Duruşunuza ve yürüyüşünüze dikkat edin “zavallı” ile “kendinden emin” görünümünüz nasıl olur? Özgüven sağlama: Oturuşunuzu ve duruşunuzu kendinden emin hale getirin. 52
- Ezilmiş - Kendine güvensiz - Yenik - Suçlu - Korkak - Utangaç Eğik ve düşük omuzlar: Hepsi de olumsuz olmak üzere bir çok anlam taşır; - Ezilmiş - Kendine güvensiz - Yenik - Suçlu - Korkak - Utangaç 53
Ses tonunuza dikkat edin Ses aynı zamanda duygularınızı da iletir. Kendi sesinizi dinlemeye başlayın. Ümitsizlik mi yoksa cesaret mi ifade ediyor? Güven içinde mi konuşmaktasınız, yoksa mırıldanıyor musunuz? 54
Canlı ve atak olun. Çekingenliğinizi bir kenara atın. Her zaman atılıma, hazırlıklı olun. Gönüllü olmaktan çekinmeyin. Gönüllü olan göze çarpar. Ortalıktaki en önemli kişi, kendini tanıtmada en aktif olan kişidir. Mesleğiniz ve göreviniz ne olursa olsun kendinizi bir satıcı gibi görün. İnsanların ilgisini çekebilmek için, çarpıcı ve canlı olmanız gerekir. “Sahaya çıkıp oynamak lazım. Futbol tarihinde seyirciler arasında gol atan çıkmamıştır.” 55
Doğal olun. Doğal bir insan, kendisiyle kolayca ilişki kurulabilen ve kendinizi onun yanında gergin hissetmediğiniz insandır. İnsanlar sizinle olunca kendilerini Evlerinde gibi rahat hissetsinler. Sıcak olun. Soğuk, mesafeli ve tepkisini belli etmeyen bir insanın bir gruba girmesi kolay olmaz. Ona nasıl davranacağınızı, onun size nasıl tepki göstereceğini bilmediğiniz için daima uzak durmayı tercih edersiniz. 56
İLETİŞİM VE BEŞERİ İLİŞKİLERİN GELİŞTİRİLMESİ
Başarısız insan yoktur ! Kaynaklarını kullanmayan insanlar vardır 58
DÜŞÜNCELER NASIL İFADE EDİLMELİDİR? İletişimin ve beşeri ilişkilerin başarısı öncelikle düşüncelerimizin, iyi ifade edilmesine bağlıdır. İyi ifade edilmeyen düşünceler, iletişimde ve ilişkilerde kopukluğa yol açmaktadır. Bu nedenle: Düşüncelerinizi iyi ifade etmek, iyi bir konuşmacı olmak için çalışın, Dili doğru kullanmaya özen gösterin; dil bilgisi kurallarını öğrenin ve özenle kullanın. Hiçbir insan düşündüklerini başkalarına tümüyle ve aynen aktaramaz. 59
Düşüncelerinizi iyi anlatabilmek ve anlaşılabilmek için: Düşüncelerinizi düzenleyin ve net bir biçimde dile getirin, Karşınızdakilerin ne demek istediğinizi tam olarak anlamasını sağlayın. Başkalarının düşünce biçimini kavramak, iletişimin başarısı için çok önemlidir. 60
ELEŞTİRİ KONUSUNDA NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR? Eleştiri, yanlışları, eksikleri belirlemek ve daha iyiye ulaşmak için başvurulacak en etkili yöntemdir. Eleştiri, insanı savunma durumuna geçmeye ve kendini haklı göstermek için çalışmaya yöneltmektedir. Eleştiri öfkeyi körüklemektedir. Eleştiri tutkuları öldürebilmekte ve eleştirilen kişinin coşkusunu, çalışma istek ve hevesini kırabilmektedir. 61
TARTIŞMA KONUSUNDA NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR? Tartışma kazanarak karşınızdakilere görüşlerinizi ve düşüncelerinizi kabul ettirebileceğinizi sanmak, bir hatadır. Tartışma sırasında her iki taraf da kendi düşüncelerine daha sıkı sarılır. Bu gerçeği göz önünde tutarak, kimseye görüşlerinizi tartışarak benimsetmeye kalkışmayın. Anlaşmazlıkları, düşünce ayrılıklarını uzlaşma yoluyla gidermeye; görüşlerinizi başkalarına, onları ikna ederek ve düşüncelerine saygı göstererek kabul ettirmeye çalışın. 62
ZAMANLAMA KONUSUNDA NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR? İnsanlarla sizin için uygun zaman ve koşullarda değil; onlar için en uygun zaman ve koşullarda iletişim kurmanız halinde, başarıya ulaşma olanağınız artar. Bu nedenle, iletişim kuracağınız kişilerin zamanının iletişime elverişli olup olmadığını özenle araştırın. İnsanlarla iletişim kurmak için onların sıkıntılı, mutsuz, üzüntülü olduğu veya başka konulara yoğunlaştığı zamanları seçmeyin. 63
DİNLEME KONUSUNDA NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR? İletişimde başarının yolu, iletişim kurulan kişiyi, düşüncelerini, ne istediğini ve nelerden hoşlandığını anlamaktan geçer. Bu nedenle iletişim kurmak istediğiniz kişiyi tanımak için biraz zaman ayırın. İletişim kurduğunuz kişiyi gerçekten dinleyin. Karşınızdaki kişiyi gerçekten dinlemek, onun sözlerini ve duygularını anlamak, sorunlarını paylaşmak demektir. 64
BAŞKALARININ GÖZÜ İLE BAKMANIN ÖNEMİ NEDİR? İletişimde başarının ve başkalarını etkileyebilmenin gizi, her şeyi başkalarının gözü ile görebilmekten ve kendinizi onların yerine koyabilmekten geçer(Empati Yeteneği). Bir sorunu başkalarının da görüşlerine göre düşünmek eğiliminde olanlar, iletişimde başarı kazanır. Karşınızdakinin sizden ne beklediğini, onun gözüyle belirleyin ve davranışlarınızı buna göre düzenleyin. 65
İLGİ VE SEVGİ KONUSUNDA NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR? İnsanlar genellikle yalnız kendilerine ilgi gösterir ve kendilerine ilgi gösterilmesinden hoşlanırlar Dost kazanın; dost kazanmak için başkalarına zaman ayırın; çıkar beklemeden yardım edin Başkalarının düşünce ve dileklerine sevecenlikle ve anlayışla yaklaşın; kimseyi küçümsemeyin, alay ve hakaret etmeyin. 66
Organizasyonlarda İletişim ve Beşeri İlişkilerin Geliştirilmesi Organizasyon işleyen açık bir sistemdir. Çevreyi etkiler ve çevreden etkilenir. Organizasyonların başarısı iletişim sistemine doğrudan bağlıdır Organizasyonlar canlı varlık gibidirler: Yöneticiler >>> Beyni Bölümler >>> Organları Para >>> Kanı İletişim >>> Sinirleri temsil eder Ekiplerin başarısı ve organizasyonda sinerji kurulması iletişim ile yakından ilgilidir.
Etkin Ekip Gelişimini Destekleyen Davranışlar Ekip üyelerini desteklemek ve cesaretlendirmek Ekip üyelerini gerektiğinde gerçeklerle yüzleştirmek Değişimlere karşı esnek olmak Öğrenmek ve öğrendiklerini paylaşmak için zaman ayırmak Yüksek kalitede sonuçlar elde etmek için kararlı olmak
Etkin Ekip Oluşumunu Engelleyen Davranışlar İşleri kendi başına yapmak Önemli bilgileri başkalarından gizlemek Yardım almamak için direnmek Lider olmak konusunda ısrar etmek Başkalarının yaptığı işlerde sürekli hata bulmak Deneyimleri paylaşmamak, ekip elemanlarının deneyimlerini dikkate almamak
İLETİŞİM VE SUNUM TEKNİKLERİ
Sözlü Sunumlar 1. Giriş (% 15) Konu hakkında ne söyleneceğinin açıklanması Dinleyicinin ilgisinin anlatılacak konuya çekilmesi 2. Konu (%80): Sunumun esas unsurları konu kısmında yeralır Konu sistematik biçimde bölümlere ayrılır, her bölüm değişikliği büyük başlıkla yapılır Bölüm başlıkları alt konuya ait resimlerle duyuşsal-görsel hale getirilebilir 3. Sonuç (%5) Konu hakkındaki en önemli hususların altı çizilir Sunum bittikten sonra neyin en çok hatırlanmasını istersiniz ?
Mesajın Hatırlanma Oranı Sunum 3 saat sonra 3 gün sonra Sözlü %70 %10 Görsel Araçlar: Mesajın Hatırlanma Oranı Sunum 3 saat sonra 3 gün sonra Sözlü %70 %10 Görsel %72 %20 Sözlü ve Görsel %85 %65 Görsel Araç Tipleri: - Ayrık Kelimeler - Tablolar - Grafikler - Resimler - Şemalar - Haritalar Görsel Ortam Tipleri: - Yansılar - Slaydlar - Projeksiyon - Tahta - Kağıt - Baskılar
Gerginliği önlemenin bazı yolları Konuşma Gerginliği: Gerginliği önlemenin bazı yolları İyi hazırlık yapılmalı Tanıdıklar önünde deneme yapılabilir Girişde söylenecek bazı anahtar cümleler üzerinde önceden çalışarak gelinebilir Tarz: İyi iletişim için konuşma (%7), vücut lisanı (%55) ve ses gerginliği (%38) birbirini tamamlar Göz teması Gözlerini izleyici üzerinde gezdirerek konuşma Kuvvetli ses tonuyla konuşma
İLETİŞİM-EKİP ÇALIŞMASI VE BEŞERİ İLİŞKİLERİN ETKİNLEŞTİRİLMESİ
Ekip Çalışması Kendisine ve karşıdakine mutlak güven, İsteklerini zorlamadan ve zorlanmadan elde etme becerisi, Sorunları kriz yaratmadan çözme becerisi, Karar verme ve problem çözme ile ilgili düşünce sistematiği, Uzlaşmaya dönük olarak çatışma çözme stratejisi, Toplantı sistematiğinin belirlenmesi, Müzakere becerilerinin gelişmesi, Yöneticilerin ortak değerler sistemine uygun davranışlarla çalışanlara örnek olması gerekir. 75
Otoriter Ekip Lider Ekip Bağımlılık, içinden hiç gelmeden yapar İçten gelmeyen bir çalışma temposu içindedir Zoraki uyum Kriz olunca problem çözülür Ekip çalışanlarına baş eğer, cesaretsizdir. Bağlılık, kendi işini yapar gibi yapar Gönüllü bir performans gösterir Kendi isteği ile talip olur Önlem olarak problem çözülür. Proaktif davranılır Yaratıcı, güçlendirme vardır. 76
Ekip çalışmasına yatkın olmayanlar yatkın olanlar Neden işe yaramayacağını göstermeye çalışır Neden zor olduğunu anlatarak söze başlar Karşısındaki fikri çürütmeye çalışır Söze “ama” diye başlar Nasıl yararlı olacağını göstermeye çalışır Zorlukların üstesinden nasıl geleceğini anlatarak söze başlar Karşı fikrin işe yarar tarafını bulmaya dönüktür Söze asla “ama” diye başlamaz 77
Ekip çalışmalarında… İnsan ilişkileri geliştirilmelidir, İnsan ilişkilerinde başarılı olmak ekip çalışması için mutlaka gereklidir, Hoşgörülü ve esnek olunmalıdır, Hoşgörü işleri oluruna bırakmak değildir. Esnek olmayan insanlar olmuş olana takılır, keşke derler. Bu da başkalarını suçlamayı getirir. Bunlar işleri kendi bildikleri gibi yapar. Bu da olumsuz insan ilişkileri demektir. 78
Ekip Üyelerinin Özellikleri Yüksek duygusal enerji, Hayata ve insanlara olumlu bakış, Yüksek iş motivasyonu, İşe bağlılık, Değişime istek duyma, Paylaşma, Olumsuz duyguları kontrol edebilme Ekip çalışmasında krizi çözebilmek önemlidir. 79
İLETİŞİM-LİDERLİK VE BEŞERİ İLİŞKİLER
Lider olmak ne demektir? Lider olmak” bir güç kaynağı olmak mıdır? “Lider olmak” insanları peşinden sürükleyebilmek midir? “Lider olmak” öncülük yapmak mıdır? “Lider olmak” bir ekip kurup yönetmek midir? “Lider olmak” yeni ufuklar açmak mıdır? Ya da bunların hepsi mi “Lider olmak” demektir? 81
Liderin Özellikleri Bir liderin toplumunu (ya da ekibini) geliştirmesi, topluma yeni ve doğru ufuklar açması, yeni değerler katması, gücünü arttırması, değerlere dayalı başarı güdüsünü vermesi, bütün bunların sonucunu yaşama geçirmesi demektir. Yani toplumu geliştirici, doğru değerler üzerinde etkin üreticilik ve yaratıcılığı yükseltecek özellikleri olmalıdır. 82
Her kurumun bir vizyonu, yani varılacak hedefi olmalıdır. İyi bir lider olmak için duyarlı, eşitlikçi, iletişim ve gücü yumuşak şekilde kullanan ve insanlarla iyi bir iletişime girebilen özelliklere sahip olmak gerekir. Lider diğer insanların istemlerini anlayıp, onlarla ortak projeler geliştirme çabasında olan kişidir. Her kurumun bir vizyonu, yani varılacak hedefi olmalıdır. Bunun için insan odaklı politikalara yoğunlaşmak gerekir. 83
Otoriter Kimlik Lider Kimlik Otoriteden güç alır Söylemeyi sever Kendi etkisinden güç alır Sormayı sever 84
Otoriter Lider Paylaşmaz Sınırları kesin koyar Yaptırımcı Geliştirmez, sınırlar Tek yönlü iletişim Mesafe koyar Tahakküm etmeyi sever Dikte eder İş odaklı Sadakat Otoriteyi paylaşır Sınırları genişletir Güçlendirici Teşvik eder Çift yönlü iletişim, dinlemeyi bilir Kişi ile ilgilenir İkna eder Fikir satar, benimsetir İnsan odaklı Onaylar ve istekle baş koyar 85
Lider … hisseder … vizyon oluşturur … iletişim kurar … değiştirir … ekibiyle başarır 86
PARTİ ÜYELERİ İLETİŞİMDE NELERE DİKKAT ETMELİDİR? Partinin kitleler için umut olması, partinin üyeleri ile yöneticilerinin, uyumlu bir beraberlik içinde ve birbirlerinin duygu ve düşüncelerini anlayarak yürütecekleri çalışmalarla sağlanabilir. Bu çalışmaların başarısında iletişimin payı büyüktür. 87
Partililerle ve seçmenlerle iletişiminizde sürekliliği koruyun, Bu nedenle: İletişim tekniklerini öğrenin; bu teknikleri kullanmak üzere kendinizi eğitin, Partililerle ve seçmenlerle iletişiminizde sürekliliği koruyun, Yüzyüze ilişkilere önem verin; partililerle ve seçmenlerle sohbet edin; onları tanıyın, Sorunların konuşarak çözülebileceğini; bilgilerin ve iletilerin konuşarak aktarılabileceğini unutmayın, Partinin iletişim kanallarını açık tutun ve artırın, Medya ile iyi ilişkiler kurun; kendinizin ve özellikle partinin olumlu biçimde haber olmasını sağlayın, Parti tüzüğü, programı ve politikaları ile ulusal ve yerel sorunlar hakkında bilgi edinin, Her konuda edindiğiniz bilgileri ve iletileri parti üyelerine ve yöneticilerine zamanında, hızlı ve doğru bir biçimde aktarın, Üyelerle, çevre ve parti yöneticileriyle iletişimde, alt-üst ilişkilerinin gereklerine, ahlâk ve etik kurallarına uyulmasına; iletilerin açık ve net bir biçimde aktarılmasına ve güvenilir olmasına özen gösterin. 88
Güvensizlik, iletişimi olumsuz bir biçimde etkiler. Bu nedenle: Partililere ve çevreye, çelişkili haber ve bilgiler iletmeyin, Tüm partililerin çevreye iletilerinin birbiriyle aynı ve uyumlu olmasını sağlayın. İnsanlar üyesi oldukları örgütlerle, amaçlarının çakıştığı ölçüde bütünleşirler. Bu bütünleşme üyelerin çalışmalarını coşku ile sürdürmelerini ve örgütü başarıya götürmelerini sağlar. Bu nedenle, partinin amaçlarını ve hedeflerini kişisel amaçlarınız ve hedefleriniz olarak benimseyin. 89
Partilileri, katılımcı olmaları için yönlendirin. Partililer, partinin tüm etkinliklerinde katkılarının beklendiğini ve çalışmalarının değerlendirildiğini gördükleri zaman, daha büyük bir heves ve istekle çalışır; daha fazla üretken olurlar. Bu nedenle: Partide katılımcılığı sağlayın; partinin tüm etkinliklerine katılmaya özen gösterin. Partilileri, katılımcı olmaları için yönlendirin. Doğru işler yapın; bir işi doğru yapmanın değil, doğru iş yapmanın önemli olduğunu unutmayın. Yenilikçi olmaya gayret edin. Yeniliklere açık olun. Partililerin başarılarını övün. Onları yaratıcı olmaya özendirin. 90
Partinin yöneticileri her zaman üyelere ulaşamayabilir veya ulaşmakta güçlük çekebilir. Bu nedenle: Partiyle ilgili bilgileri zamanında alabilmek için siz partiyi arayın. Parti örgütünün sizi bulmasını beklemeyin; partiye gidin; iletişimi önce siz başlatın. Herhangi bir parti etkinliğinden haberiniz olmamışsa bunun için başkalarını suçlamayın. 91
Algılama kapasitenizi genişletin, bunun için gerekirse eğitim alın, Partililerle ve çevreyle daha sağlıklı iletişim kurabilmek ve partiyle ilgili bilgi ve iletileri aslına uygun biçimde aktarabilmek için; Algılama kapasitenizi genişletin, bunun için gerekirse eğitim alın, Algılama yeteneğinizi, örgütlü parti yaşamı içinde daha iyi geliştirebileceğinizi unutmayın. 92
Partililerle ve çevrenizle ilişkilerinizde, dürüst ve açık olun. Dedikodu, doğru bilgilerin verilmesi ve gerçeklerin söylenmesi yoluyla önlenebilir; açık ve dürüst davranıldığında ortadan kalkar. Bu nedenle: Partililerle ve çevrenizle ilişkilerinizde, dürüst ve açık olun. Sağlıklı ve doğru bilgiler edinmeye özen gösterin. Başkalarına ancak doğruluğundan emin olduğunuz bilgileri ve gerçekleri aktarın. Dedikodunun çığ gibi büyüyeceğini ve giderek yıkıcı olacağını unutmayın. Dedikodu yapmayın; parti üyeleri ve yöneticileriyle ilgili olumsuz şeyler söylemeyin. 93
Siyaseti coşku ile yapın; ileriye umutla bakın Partiyi sevin, eviniz olarak görün. Partilileri ve tüm insanları sevin. Bu, parti dayanışmasını güçlendirmek için gereken en önemli koşuldur. Partilileri her zaman arayın; iyi ve kötü günlerinde onlarla beraber olun, ilgi gösterin, tanıyın, sorunlarını paylaşın ve çözmeye çalışın. 94
PARTİ YÖNETİCİLERİ İLETİŞİMDE NELERE DİKKAT ETMELİDİR? Partideki iletişim biçimi ve yöntemleri, yöneticilerin yönetim anlayışına bağlıdır; bu nedenle her yönetici, kendini ve iletişim yeteneklerini geliştirmelidir. Bunun için: İletişim eğitimlerine katılın; ya da kendinizi bu konuda eğitin. Bu eğitimi birlikte çalışacağınız kişilerin de almasını sağlayın. Bu, iletişimin genel olarak iyileşmesine yardımcı olur. 95
Partide yönetimin başarısını belirleyen unsurlardan birisi de, ilgililere zamanında ve yeterince bilgi aktarılmasıdır. Bu nedenle: Birlikte çalıştığınız kimselere, örgüte ve üyelere etkili ve hızlı iletişim yolları ile ulaşın. Telefon, fax, e-posta gibi çağdaş iletişim araçlarını kullanmasını bilin ve onlardan yararlanın. 96
Yazışmaları olabildiğince kısa yapın. Uzun yazılarda konu dağılabilir. Yazılı iletişimde iletinin rahatça anlaşılabilmesi gerekir. Bu nedenle; Yazışmaları olabildiğince kısa yapın. Uzun yazılarda konu dağılabilir. Açık ve kesin bir dil kullanın; ne anlatmak istediğiniz, yazınızı okuyanlar tarafından tartışmaya ve kuşkuya gerek bırakmayacak bir biçimde rahatça anlaşılabilsin. Dilbilgisi ve yazım kurallarına uyun. 97
Ekip Çalışmasının Temeli Güven duygusu ve çatışmaları önlemek Kendine güven duymak “Kişiyi nasıl bilirsin? Kendim gibi” 98
SON SÖZ: CEVHER İNSANDIR. İYİ İŞLER VE İŞLENİRSE, HEDEFLERİ, AMAÇLARI VE ALTERNATİFLERİ İLE MOTİVASYONU SÜREKLİ İSE BAŞARI ONUNDUR.