232114 Ebru Civan GRUP : LEYLALAR KONU : ERİME,DONMA – BUHARLAŞMA,YOĞUNLAŞMA 232114 Ebru Civan 232105 Emine Kılıç 254917 Sevda Çakmak Fen Bilgisi Öğretmenliği(Gece)
? ? Ly Ld Lb Le Q Buzdolabı içindeki Yiyecekleri Nasıl Soğutur? Kışın yollara tuz atılması Yolların buz tutmasını Nasıl geciktiriyor olabilir? Buzdolabı içindeki Yiyecekleri Nasıl Soğutur? Le Lb Toprak testinin yapısındaki gözenekler Testinin içindeki suyun soğuk Kalmasını nasıl Sağlar? ? Q Ly Karpuzu kesip güneş Alan bir yere Koyduğumuzda Neden soğuyor Olabilir ? Ld
hal değişimi için ne gereklidir ???
Maddenin hal değiştirmesi için ısı verilmesi yada maddenin ısı alması gerekir. Peki maddenin hal değiştirmesi esnasında sıcaklığında herhangi bir değişiklik olur mu?
BUZUN ERİMESİNİ VE SICAKLIK DEĞİŞİMİNİ GÖZLEMLEYELİM…
GÖZLEMLERİMİZ SONUCUNDA; Buz erirken ortamdan ısı aldı. Erime esnasında sıcaklığı yükselmedi. Çünkü; buzun aldığı ısı molekülleri arasındaki bağların kopması için harcandı. Buzun erime noktası 0°C ‘dir. sonuçlarına vardık…
ERİME/DONMA Katı maddeler erirken çevresinden ısı alırlar. Alınan ısı, maddenin erime sıcaklığına gelmesi ve tamamen erimesi için kullanılır. Alınan ısı, maddeler arasındaki moleküler arası bağların kopmasına neden olur. Erime Isısı : Erime sıcaklığındaki 1 gram saf katı maddeyi sıvı hale geçiren ısıdır. Le ile gösterilir.
ERİME İLE İLGİLİ G VİDEO İZLEYELİM G
Katı bir madde erirken ne kadar ısı alırsa aynı ısıyı katı hale geçerken de verir.Bu sebeple maddelerin donma ve erime ısıları eşittir. Donma ısısı: 1 g saf bir sıvı maddenin katı hale geçmesi için çevreye verdiği ısı miktarıdır.Ld şeklinde gösterilir.
Sizce her maddenin erime ısısı aynı mıdır?
Her maddenin erime ısısı farklıdır. Erime Isısı J/g BUZ 334,40 DEMİR 117,04 BAKIR 175,56 KURŞUN 22,57
Erime için gereken enerji Q= m x Le Erime için gereken enerji Erime ısısı Kütle Örneğin; erime sıcaklığındaki 25 g buzun tamamen erimesi için gereken enerji miktarını; Le buz = 334J/g m= 25 g ise; Q=25 g X 334 J/g =8350 J ‘dür.
ETKİNLİK Aşağıda sıcaklığı ve miktarı verilen aynı tür sıvılardan hangisi daha fazla buzu eritir? Neden? 250mL 100°C 10L 25 °C 5L 35 °C A B C 250mL 100°C 10L 25 °C 5L 35 °C A B C 250mL 100°C 10L 25 °C 5L 35 °C A B C 250mL 100°C 10L 25 °C 5L 35 °C A B C 250mL 100°C 10L 25 °C 5L 35 °C A B C
B seçeneğindeki sıvı daha fazla miktarda ısı aktarır B seçeneğindeki sıvı daha fazla miktarda ısı aktarır. Çünkü sıcaklığı A ve C den daha düşük olmasına rağmen madde miktarı çok fazla olduğu için toplam hareket enerjisi daha fazladır. Bu sebeple çevresine daha fazla ısı aktarır.
Suyun donmasıyla ilgili video izleyelim !!!
ISI MİKTARININ BAĞLI OLDUĞU FAKTÖRLER Aşağıdakilerden hangisinin ısısı daha fazladır ? Neden? II I 10 0C’de 5 gram demir 10 0C’de 20 gram demir Çünkü, madde miktarı II’nin daha fazladır. II I
ISI MİKTARININ BAĞLI OLDUĞU FAKTÖRLER Aşağıda verilen maddelerin ısıları aynı mıdır? I II 20 0C’de 10 gram demir 20 0C’de 10 gram bakır Değildir. Çünkü bakır ve demirin öz ısıları farklıdır.
ISI MİKTARININ BAĞLI OLDUĞU FAKTÖRLER Aşağıda verilen maddelerin hangisinin ısısı daha fazladır? I II 70 0C’de 10 gram demir 30 0C’de 10 gram demir Çünkü I’in sıcaklığı daha fazladır. I II
Deney: ISI HAREKETLERİNİN GÖZLENMESİ AMAÇ: Sıcaklıkları farklı maddelerin bir araya geldiklerinde aralarında ısı alış verişinin olacağını gözlemlemek.
KULLANILAN ARAÇ GEREÇLER VE DENEY DÜZENEĞİ beher geniş beher sıcak su buz parçaları termometre -2 adet
Deney sonunda neler gördük???
Sıcaklıkları farklı iki madde bir araya geldiğinde aralarında ısı alışverişi olur. Sıcaklığı fazla olan madde ısı verir, sıcaklığı az olan ise ısı alır. Yani sıcaklığı fazla olan maddeden sıcaklığı az olan maddeye doğru ısı akışı olur. Maddeler arasındaki ısı alışverişi her iki maddenin sıcaklığı eşit oluncaya kadar devam eder. Maddeler arasındaki ısı alışverişi durduğunda her iki maddenin sıcaklığı da eşit olur.
Maddelerin sıcaklıkları eşit olursa ısı akışı olmaz. Isı enerjisi, sıcaklıkları farklı maddeler arasında akar. Bu enerji akışı sıcak olan maddeden soğuk olan maddeye doğrudur. Örneğin: sıcak bir ütüyü soğuk kıyafetimize temas ettirdiğimizde kıyafetin ısındığını görürüz. Maddelerin sıcaklıkları eşit olursa ısı akışı olmaz.
YUKARIDAKİ KAPLARDA AYNI SICAKLIKLARDA SU BULUNMAKTADIR BİZ BU KAPLARDAKİ SULARI ÖZDEŞ ISITICILARLA ISITTIKTAN SONRA BU MADDELERİN SON SICAKLIKLARI HAKKINDA NE SÖYLEYEBİLİRİZ?
Bu kaplardaki suların sıcaklıklarını eşit hale getirmek için neler yapabiliriz???
Bu farklı kütlelerdeki maddeleri aynı sıcaklığa getirmek için, kütlesi büyük olanın daha uzun süre ısıtılması veya daha çok ısı yayan ısı kaynağının kullanılması gerekir.
BUNLARI HİÇ DÜŞÜNDÜNÜZ MÜ ? Ateşli bir hastanın vücuduna neden ıslak bez koyularak ateşi düşürülmeye çalışılır? Sıcak bir günde denizden çıktığımızda üşürüz .Neden ? Rüzgarlı havalarda çamaşır neden çabuk kurur ? Kolonya neden insanları serinletir?
BUHARLAŞMA / YOĞunlaşma
Buharlaşma olayının gerçekleşmesi için ısıya ihtiyaç vardır. Sıvı buharlaşırken çevresinden ısı alır ve çevresini soğutur. Sıvılar buharlaşırken aldıkları ısı sıvının buhar haline geçmesi için harcanır. Buharlaşma Isısı: Kaynama sıcaklığındaki 1 gram saf sıvıyı aynı sıcaklıktaki 1 gram buhar haline getirmek için gerekli ısıdır. Lb ile gösterilir. Q = m x Lb
Sıvılar buharlaşırken aldıkları ısıyı yoğunlaşırken geri verirler Sıvılar buharlaşırken aldıkları ısıyı yoğunlaşırken geri verirler.Kaynama sıcaklığındaki buhar yoğunlaşma ısısı kadar ısı kaybettiğinde sıvı haline geçer. Bu yüzden buharlaşma ısısı yoğunlaşma ısısına eşittir. Lb = Ly
Q = m X Ly Hesaplayalım… Banyo yaptığımızda havadaki su buharının 8 gramının aynada yoğuşurken verdiği ısıyı hesaplayalım. (suyun buharlaşma ısısı = 2257J/g) ÇÖZÜM : Q = m X Ly ‘ den Q= 8 g X 2257 J/g Q= 18056 J
Kışın, kar yağarken havanın ılık olduğunu ancak kar erirken havanın soğuduğunu hissederiz. Kar oluşurken yoğunlaşma olayı gerçekleştiği için çevreye ısı verilir bu da havayı ısıtır. Ancak kar erirken çevresinden ısı alır ve havayı soğutur. Kışın, çamaşırları evimizin içinde kuruturuz. Çamaşırdaki su tanecikleri buharlaşmak için odadan ısı alırlar. Odamız, ısıyı kaybettiği için soğur.
Elimize kolonya döktüğümüzde, elimizin bir süre sonra serinlediğini hissederiz. Bunun nedeni kolonyanın buharlaşmak için elimizin ısısını almasıdır. Elimiz ısı kaybettiği için serinlerken, kolonya ısı kazandığı için buharlaşabilir. Yazın havuzdan yada denizden çıktığımızda üşüdüğümüzü hissederiz. Bunun nedeni üzerimizdeki su taneciklerinin buharlaşmak için vücudumuzun ısısını almasıdır. Vücudumuz ısı kaybettiği için üşür, su tanecikleri ısı kazandığı için buharlaşır
Buharlaşma ile kaynama arasındaki farklar nelerdir ???
YAĞIŞLAR VE OLUŞUMU
SORU YAĞMURU S Buharlaşma ısısı yoğunlaşma ısısına eşit midir ? Her maddenin erime ısısı aynı mıdır?Neden? Buharlaşma ısısı yoğunlaşma ısısına eşit midir ? Katı bir maddenin erimesi için ne gereklidir? Sıvı bir maddeyi buharlaştırmak için ne yaparız ?
TEKRAR YAPMAYI UNUTMAYALIM!!!
KAZANIMLAR Isının, sıcaklığı yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye aktarılan enerji olduğunu kavrar. Aynı maddenin kütlesi büyük bir örneğini belirli bir sıcaklığa kadar ısıtmak için kütlesi daha küçük olana göre daha çok ısı gerektiğini keşfeder. Tek tek moleküllerin hareket enerjilerinin farklı olabileceğini ve çarpışmalarla değişeceğini fark eder.