DİPNOT GÖSTERME USULLERİ Doç.Dr.Abdullah Demir Zirve Üniversitesi Hukuk Fakültesi

BİLİMSEL ARAŞTIRMALARDA ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ BİLİMSEL ARAŞTIRMALARDA DİPNOT GÖSTERME USULLERİ Dipnotlar Bilimsel araştırmaların vazgeçilmez unsurlarıdır. Araştırmalarda referans kullanma bilimselliğin (Tutarlı, doğru ve güvenilirlik) bir ölçüsüdür. Araştırmalarda dipnot kullanma usulleri farklı olabilir. a- Metin içerisinde referans gösterme b- Sayfa altında referans gösterme c- Bölüm sonunda referans gösterme d- Eser sonunda referans gösterme Hukukta yapılan araştırmalarda genel olarak sayfa altında referans gösterme usûlü tercih edilmektedir.

DİPNOTLARDA UYULACAK ESASLAR ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ DİPNOTLARDA UYULACAK ESASLAR Dipnotlar sayfa altında ve 1, 2, 3,… sıra numarasıyla verilmelidir. Herhangi bir referans verilirken ilk verildiği yerde tam künye şeklinde verilmelidir. (Bibliyografyada verildiği şekliyle; Yazar adı soyadı → Eser adı → Baskı yer ve yılı → cilt ve sayfa) Aynı eserin daha sonraki verilişlerinde kısaltmalar kullanılabilir. (Yazar isminde ve eser isminde) Kısaltmalarda soyadı, meşhur isim ya da künye kullanılmalıdır.

DİPNOTLARDA UYULACAK ESASLAR (Devam) ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ DİPNOTLARDA UYULACAK ESASLAR (Devam) 5. Aynı müellifin birden fazla eserinden istifade ediliyorsa her defasında eser ismi mutlaka zikredilmelidir. 6. Bir müellifin tek bir eserinden istifade edilmişse a.g.e. kısaltması kullanılabilir. Dipnotlarda eser isimlerinin italik olarak verilmesi usüldendir.

Dipnotlarda Prof, Dr., Avukat gibi ünvanlar kullanılmaz Yazar gerçek kişi, özel veya resmi bir kurum veya kuruluş olabilir. DPT, DİE gibi Yazar takma ad kullanıyorsa, araştırmacı gerçek ismini biliyorsa parantez içinde gerçek ismini verebilir.

Kaynak Gösterilmeyen Bilgiler Temel kitaplar, klasikler, kutsal kitapların öğüt ve tavsiyeleri için kaynak gösterilmez Herkesin bildiği ve bir özgünlüğü olmayan genel bilgiler için kaynak gösterilmez

Dipnotlu kaynak gösterme okuyucu için kaynaklara ulaşma kolaylığı sağlar Dipnotlar gereksiz derecede uzun olmamalı Dipnotsuz kaynak gösterme usulü yazım kolaylığı sağlar ve okumayı kolaylaştırır Fazla dipnot okumayı güçleştirir, dikkati dağıtır

Başlıklara dipnot konulmaz Tüm konuyu ilgilendiren dipnotlar ilk sayfada ve diğer dipnotlardan önce gösterilir Konuya açıklık getirmek için açıklama dipnotları konulabilir Metnin akıcılığını bozan tanımlar, yorumlar, karşıt görüşler açıklama dipnotu olarak verilebilir Dipnotlar isim, kavram, cümle ya da parağraf sonuna koyulur

Dipnotların Numaralandırılması Dipnotlar her sayfada, her bölümde yeniden veya bütün araştırma boyunca baştan sona numaralandırılır Uzun araştırmalarda her bölüm ayrı ayrı numaralandırılır Dipnotlarda Arap rakamları kullanılır Bazen * gibi farklı işaretlerde kullanılabilir

Numaralandırılmayan Dipnotlar Bir makalenin çevirisi verilirken bu yazının alındığı kaynak numara ile gösterilmez, bir yıldız işareti koyularak safya altında normal dipnotlardan önce gelecek şekilde açıklama yapılır Çevirenin notu veya derleyenin notu yıldız işareti ile gösterilerek sayfa altına yazılır

Yayım bilgilerinde baskı sayısı, yayım yeri, yayımlayan verilir 2. baskı, gözden geçirilmiş 3. baskı, genişletilmiş 4. baskı gibi Tıpkı basımlarda her iki basım tarihi de verilmelidir Baskı yeri bilinmeyen kaynaklarda yer yok anlamında y.y. işareti kullanılır Basım tarihi bilinmeyen kaynaklarda baskı tarihi yok anlamında b.t.y. işareti kullanılır

Kitap Dipnotu: Niyazi Öktem, Özgürlük Sorunu ve Hukuk, 2 Kitap Dipnotu: Niyazi Öktem, Özgürlük Sorunu ve Hukuk, 2. baskı, İÜ Yayınları, İstanbul 1977, s. 33. Süreli Yayın: Ruşen Keleş, “Türkiye’de Şehirleşme Eğilimleri”, Siyasal Bilgiler Dergisi, Cilt XXV, No. 4, Aralık 1970, s. 40. Aynı kaynağa tekrar başvurmada: Keleş, s. 32. Yazarın birden fazla eseri kullanılıyorsa eserin ismi de verilir: Keleş, Türkiye’de Şehirleşme, s. 12.

Aynı soyadı taşıyan yazar varsa yeniden kaynak göstermede ilk adları da yazılır: İsmail Soysal, Tanıtma ve Türkiyenin Tanıtılması, Ankara 1976, s. 87. Mümtaz Soysal, Local Government in Turkey, Ankara, TODAİE Yayını, 1977, s. 35. Mümtaz Soysal, s. 55.

Yazar bir kurum ise yazarın soyadı yerine kurumun adı kullanılır Devlet İstantistik Enstitüsü (DİE), Toptan Fiyat İstatistikleri: 1969-1973, Ankara 1974, s. 28 DİE, s. 35. Yazar yoksa kitap adı kullanılır Türkiye’nin Bugünkü Meseleleri (bundan sonraki atıflarda Türkiye’nin … şeklinde kısaltılacaktır) , İstanbul 1973, Aydınlar Ocağı Yayını, s. 14. Türkiye’nin …, s. 34.

Ibid, Op.cit, Loc.cit İbid: Araya başka kaynak girmeden yazarın kitabının aynı sayfasına atıf yapılırken kullanılır Vecdi Aral, Hukuk Felsefesi’nin Sorunları, Filiz Kitabevi, İstanbul 1984, s. 23. İbid. Araya başka kaynak girmeden yazarın kitabının farklı sayfasına atıf yapılırken İbid, s. 37 kullanılır Op.cit: Araya başka kaynak girdikten sonra yazarın kitabının başka sayfasına atıf Op.cit., s. 47. Loc.cit: Yazarın eserinin aynı safyasına araya başka kaynak girdikten sonra atıfta kullanılır Aral, Loc.cit.

Latince Kısaltmalar cf. karşılaştırın et al. Ve diğerleri et seq ve devamı etc. ve saire id. aynı şahıs infra aşağıda passim bir kitabın tümüne atıf q.v bakınız supra yukarıda v.s. karşıt

Tek yazar: Harry G. Johnson, International Trade and Economic Growth, London 1958, s. 39. Üç yazar: Fehmi Yavuz, Ruşen Keleş, Cevat Geray, Şehircilik, Ankara 1973, s. 448. Üçten çok yazar: Mehmet Gönlübol ve diğerleri, Olaylarla Türk Dış Politikası 1919-1973, Ankara 1974, s. 44.

Dergiler: Halil Seyidoğlu, “Avrupa Ekonomik Topluluğu”, A.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt II, No. 3, S. 144. Kutsal Kitaplar: Kur’an, Yasin Suresi, ayet 33. Mahkeme Kararları: Yargıtay HGK. 19.2.1992. E. 4 – K. 33 , Adalet Dergisi, Mart-Nisan 1964, s. 35.

Basılmamış Tezler: Ali Erdinç, “Doğu Anadolu Bölgesinin Halk Hikayeleri”, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Zirve Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep 2013, s. 43.