ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ EGIT215 2012-13 Bahar Eğitim Bilimleri Bölümü
EĞİTİM İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR Sizce ‘Eğitim’ nedir ve hangi süreçlerle ilişkilidir?
Bireyin doğumundan ölümüne kadar olan süreç (Erden, 2001) √ EĞİTİM: Bireyin doğumundan ölümüne kadar olan süreç (Erden, 2001) İnsanları belli amaçlara göre yetiştirme süreci (Fidan ve Erden, 1998) Yaşantılar yoluyla bireyde oluşan davranış değişikliklerinin toplamı Bireyi birey yapan süreç Ülkelerin kalkınmasında rol oynayan en önemli unsur İnsana yüklenen değer İnsanı bilişsel, psikolojik, davranışsal, sosyal gelişimini sağlayan süreç Bilgi, beceri ve değerlerin kuşaktan kuşağa aktarılması Bilinçli, kasıtlı, kültürlenme süreci (Bilinçli yada bilinçdışı kendiliğinden oluşan ve bireysel olan öğrenmeler) (Fidan ve Erden, 1998)
EĞİTİM: Bireyin yaşantılarına bağlı olarak ve kendisinde var olan içsel potansiyeli açığa çıkararak, bilgi, beceri ve tutumlar kazanması ya da sahip olduğu bilgi, beceri ve tutumları değiştirmesi sürecidir. (Aşılıoğlu, 2008: 12)
Öğrenme Ürünü olmayanlar Davranış Öğrenme Ürünü olmayanlar Büyüme ve olgunlaşma sonucu ortaya çıkan davranışlar Doğuştan gelen davranışlar (reflex) Geçici davranışlar (hastalık, alkol, ilaç alınım sonu) Öğrenme ürünü olanlar İstendik davranışlar (planlı eğitim & kültürleme sonucu) İstenmedik davranışlar (eğitimin hatalı yan ürünü)
EĞİTİM ÖĞRETMEN ÖĞRENCİ
ÖĞRENME & ÖĞRETME ÖĞRENME Bireyin çevresiyle kurduğu iletişim ve yaşantıları sonucunda davranışlarında değişiklik meydana getiren ve yaşam boyu sürüp iz bırakan bir süreçtir. Kendiliğinden (yaşantılar) veya yönlendirilmiştir (öğretmen ve okul) Öğrenme ürünü davranışlar 3 türlüdür: Bilişsel Davranışlar Zihinsel faaliyetlerin önem kazandığı davranışlardır. (problem çözme, okumayı ve yazmayı öğrenmek, çarpım taplosunu söylemek, vs.) Duyuşsal Davranışlar Çevremizdeki çeşitli nesneler ve olaylara karşı gösterdiğimiz sevme, korkma gibi duygulardır. (derslere olumlu ve olumsuz tutumlarımız) Psikomotor Davranışlar Bireyin yürüme, kalem tutma, atış yapma, basketbol oynama v.b gibi duyu organları ve kas sisteminin koordinasyonlu çalışmasını gerektiren davranışlardır.
ÖĞRETME Okulllarda vs yapılan Bilinçli, kontrollü ve amaçlı davranış (beceri ve tutum) değişikliğini hedefleyen etkinliktir Öğretim okullarda yapılan planlı, kontrollü öğretme faaliyetlerinin tümü Öğretim etkinlikleri: hedefler, kapsam, eğitim durumları, değerlendirme
Eğitim & Öğretim arasındaki farklar Her yerde olabilir Süreklidir, yaşam boyu devam eder. Öğretimi de içine alan geniş bir kavramdır. Her türlü bilgi ve deneyimi kapsar. Belli ortamlarla (okul) sınırlıdır. Planlanan zaman dilimiyle sınırlıdır. Eğitimin planlı ve programlı kısmını oluşturur. Eğitimin aracıdır. Önceden belirlenmiş hedeflere ulaşmak için düzenlenmiş etkinlikleri kapsar.
EĞİTİM PROGRAMI Bireyde istenilen yönde davranış değişikliği meydana getirmek amacıyla yapılan tüm etkinlikleri gösteren planlardır (öğretim, ders dışı kol faaliyetleri, özel günlerin kutlanmaları, geziler, vs). Okulların temelidir. Dinamiktir. Hazırlanması ve geliştirilmesi zaman ve güç ister. Sürekli değerlendirilmeli ve yenilenmelidir. Uzman kişiler tarafından hazırlanıp yürütülmesi gerekir. Ülkemizde tüm eğitim programları (üniversiteler hariç) MEB tarafından hazırlanıp TTK tafından onaylanıp uygulanır.
Eğitim Programının 4 Temel Öğesi A) Genel ve Özel Hedefler Genel Hedefler: Öğretim süreci sonunda öğrencinin yapabileceklerini tanımlar Özel hedefler: Genel hedefler doğrultusunda öğrenci özellikleri ve konu alanı doğrultusunda hazırlanır B) Kapsam Öğretim sürecinde öğrencilere kazandırılacak bilgiler kapsamını oluşturur. Hedef ve kapsam her zaman örtüşmelidir. Bilgi, basitten karmaşığa, somuttan soyuta, genelden özele göre dizilmelidir.
C) Eğitim Durumları Hedefe ulaşmak için, öğretim yöntem, teknik ve materyallerini düzenlenerek öğrenme yaşantılarının sağlanması D) Sınama Durumu Öğrencilerin hedeflere ulaşma dereceleri ölçme araçları ile saptanır. Sınama sonucu elde edilen bulgular, öğrencilere hedeflere ulaşma dereceleri, öğretmenlere ise gerçekleştirdikleri öğretim faaliyetlerinin etkililiği hakkında bilgi verir.
TEMEL KAVRAMLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ Eğitim ve Öğretim (Amaç) Öğrenme Öğrenme bireyseldir. (Formal ve informal yollarla) Eğitim kavramı öğretim kavramından daha geniş kapsamlıdır. Tüm öğretim etkinlikleri = eğitseldir Tüm eğitim etkinlikleri ≠ öğretim değildir.