ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ ATOMUN YAPISI ELEKTRONLARIN DİZİLİMİ VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ KİMYASAL BAĞ BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ KARIŞIMLAR

ELEMENT VE SEMBOLLERİ Bilim insanları, eski çağlarda doğadaki her şeyin dört temel elementten meydana geldiğine ve bu elementlerin “hava, su, toprak ve ateş ” olduğuna inanırlardı.Milattan önce başlayan bu düşünce orta çağ sonuna kadar hüküm sürdü.

Bu dönem dünyanın pek çok yerinde özellikle Avrupa’da büyücülerin,falcıların,batıl inançların kol gezdiği bir dönemdi. Bazı insanlar bu dönemde simya olarak adlandırılan uğraşılarla tüm maddeleri altına dönüştürmeyi çalışmışlardı..

Böyle bir ortamda Robert Boyle(Rabırt boyl),elementi “daha basit maddelere ayrılamayan madde” olarak tanımlanmış ve 4 temel kavramının yanlış olduğunu savunmuştur.

Elementi oluşturmak için aynı tür atomlar bir araya gelir Elementi oluşturmak için aynı tür atomlar bir araya gelir. Bir elementin bütün atomları birbiriyle aynı iken, farklı elementlerin atomları birbirinden farklıdır. Bu elementlerin her biri farklı özelliklere sahiptir. Örneğin; demir elementini oluşturan atomlar birbiriyle aynı iken, farklı bakır elementini oluşturan atomlardan farklıdır.

Doğada canlı ve cansız her madde elementten oluşmaktadır Doğada canlı ve cansız her madde elementten oluşmaktadır. Örneğin;diş dolgusu: diş dolgusunun yapımı dahil bir çok alanda cıva elementi kullanılır. Mutfakta kullandığımız eşyalarımızın bir kısmı ve bazı süs eşyalarımız bakır elementinden yapılmıştır.

Çinko elementi de mutfak eşyalarında, pillerde kullanılmaktadır. Yediğimiz besinlerde elementlerden oluşmaktadır. İyot elementi deniz ürünlerinde(balık) ve iyotlu sofra tuzunda bol miktarda bulunmaktadır. Çinko elementi de mutfak eşyalarında, pillerde kullanılmaktadır.

Örneğin;marul,pekmez gibi besinlerimizde ve vücudumuzda dolaşan kanda demir elementinin atomları bulunmaktadır. Bazı inşaat malzemelerinde demir parmaklıklarda demir elementinden yapılmaktadır. Krom elementi metal maddelerde sertlik sağlamada ve zırhlı araç yapımında kıllanıldığı gibi yer fıstığı,yumurta sarısı,süt,peynir,üzüm suyu gibi maddelerinde de bulunur.

Periyodik cetvel Periyodik cetvel

Keşfedilen elementlerin sayısı arttıkça, bilim insanları elementleri belirli özelliklerine göre sınıflandırılmış ve periyodik sistem adı verilen bir çizelgeye yerleştirilmiştir.

Magnezyum:Hafif bir element olduğu için hava taşıtlarının yapımında kullanılır. Ayrıca kurutulmuş meyvelerde bulunur. Silisyum: Kumda,kilde,camın yapısında ve yapı malzemesinde bulunur.

Sıvı deterjan,gübre,barut, cam ve lens yapımında kullanılır Karbon: Potasyum: Sıvı deterjan,gübre,barut, cam ve lens yapımında kullanılır Karbon: Kömür,petrol,doğal gaz gibi maddelerde ve canlıların yapısında bulunur. Bor : Isıya dayanıklı renkli cam imalatında, seramiklerde ve roket yakıtlarında kullanılır.

Kalsiyum:Çimento,alçı,kireç gibi maddeler ile dişlerimizin ve kemiklerimizin yapısında bulunur. Alüminyum: Mutfak araç gerecinin, elektrik kablolarınız ve içecek kutularının yapımında kullanılır.

Silisyum Alüminyum Demir Kalsiyum Sodyum Potasyum Magnezyum Oksijen

Vücudumuz ve yeryüzü karşılaştırılmayacak kadar farklı özelliklere sahiptir. Oysa ikisi de hemen hemen ayrı elementlerden oluşmaktadır. Örneğin: oksijen elementi insan vücudunun ve yeryüzünün büyük bir kısmını oluşturur.ayrıca Ca,Mg,Fe,K ve daha birçok element vücudumuzu ve yeryüzünü oluşturan ortak elementlerdir. Bilimsel çalışmalar sırasında elementleri adlarıyla kullanmak iletişimi zorlaştırır,ayrıca zaman kaybına yol açar. Bilim insanları bu problemi ortadan kaldırmak için elementleri daha kısa şekilde ifade etmenin yollarını aramışlardır. Bilim insanları elementlerin Latince adlarının yerine bu adların ilk harflerini tercih etmişler ve bu harfler elementlerin sembolü olarak kullanılmıştır. C KARBON

Elementin adı Sembolü Demir Fe Bakır Cu Altın Au Gümüş Ağ Krom Cr İyot I Çinko Zn Kalay Sn Kurşun Pb Civa Hg

Elementler sembollerle gösterilir,fakat sembollerden o elementin atomik yapıda mı yoksa moleküler yapıda mı olduğunu anlayamayız.Moleküler yapıda olan yapıda olan elementlerde,moleküllerin kaç atomdan oluştuğunun belirtilmesi için formüller kullanılır. Demir,bakır gibi elementler moleküler halde bulunmadığı için formülleri yoktur.

ATOMUN YAPISI

Atomu oluşturan parçacıklar proton,nötron ve elektronlardır Atomu oluşturan parçacıklar proton,nötron ve elektronlardır. Nötron ve protonlar atomun merkezinde bulunur.nötron ve protonların bulunduğu bu kısım çekirdek olarak adlandırılır. Elektronlar ise çekirdeğin etrafında yer alır.

Atomu oluştura parçacıklar farklı yüklere sahiptir Atomu oluştura parçacıklar farklı yüklere sahiptir.farklı yüke sahip bu parçacıklar birbirini etkileyerek bir arada bulunur ve atom oluşturur. Atomda bulunan yükler negatif ve pozitif yük olarak adlandırılır. Negatif yük elektronun, pozitif yük ise protonun yükünü temsil eder. Belirli sayılarda proton,nötron ve elektronlar farklı konumlarda bir arada bulunarak atomları oluşturur. Atomu oluşturan bu parçacıkların arasında da sadece boşluk vardır.

Atomun bir alt parçacığı olan elektronlar çekirdeğin etrafında sabit bir yerde durmaz. Elektronlar çekirdekten belirli uzaklıklarda hem kendi etraflarında hem de çekirdeğin etrafında çok hızlı hareket eder. Bu sebeple elektronlar çekirdeğe düşmez,çekirdek tarafından çekildikleri için de dışarı fırlamaz. Çekirdekte bulunan proton ve nötron göre oldukça yavaş hareket eder. Atomun çekirdeğinde bulunan proton ve nötronun kütlesi hemen hemen birbirine eşittir. Elektronun kütlesi ise proton ve nötronun kütlesinden çok daha küçüktür. Protonun veya nötronun kütlesi,elektronun kütlesinin yaklaşık olarak 2000katı kadardır. Bu durumda atomun kütlesinin yaklaşık olarak proton ve nötron kütleleri toplamı olduğunu söyleyebiliriz.

Aynı atomda bulunan elektronlar çekirdekten farklı uzaklıklarda bulunur. İkinci ve üçüncü katmanlarda bulunabilecek elektron sayısı sekizi geçemez.

Elementlere ait atomların proton ve elektron sayıları birbirine eşit olduğu için atomlar yüksüz yapıdadır. Atomun nötr olması atomda bulunan negatif yüklerin sayısının pozitif yüklerin sayısına eşit olması demektir. Diğer bir ifade ile elektron negatif yüklü, proton pozitif yüklü olduğu için elektron ve proton sayılarının eşit olması atomun nötr olduğunu gösterir.