ÖĞRENME Prof Dr Süheyla Ünal

Öğrenme Bir yaşantı sonunda davranış ve tepkilerin gereksinimleri daha iyi karşılayacak biçimde değiştirilmesi süreci…

Öğrenme aşamaları Bilinçsiz yetersizlik------ Bilinçli yetersizlik- Çırak Bilinçli yeterlilik- Kalfa Bilinçsiz yeterlilik- Usta

Kazanmanız gereken beceriler Öğrenmeyi öğrenme Liderlik Etik değerler Girişimcilik Takım çalışması İyi iletişim yeteneği Disiplinler arası çalışma Kendini yenileme yeteneği Yabancı dil Toplumsal sorunlara ilgi

“Geleceğin cahili okuyamayan kişi olmayacaktır “Geleceğin cahili okuyamayan kişi olmayacaktır. Nasıl öğreneceğini bilemeyen kişi olacaktır.” Alvin Toffler Bir insanın zekası bilgisine göre değil bilgi edinme yeteneğine göre ölçülür...

Öğrenmeyi öğrenme Bilgi çağında yaşayanların bilgiye erişme yollarını bilmeleri ve bu bilgileri kullanabilmeleri gereklidir Bunu gerçekleştirebilmek için öğrenmenin nasıl oluştuğunu bilmek gerekir

Kendini düzenleyerek öğrenme Amaç oluşturma Planlama Güdülenme Dikkat kontrolü Öğrenme stratejilerini uygulama Kendini- düzenleme Kendini değerlendirme Self-Evaluation and Monitoring Putting a Plan into Action and Monitoring It Goal Setting and Strategic Planning Monitoring Outcomes and Refining Strategies

Öğrenme stratejileri Bilişsel stratejiler Biliş ötesi stratejiler amaç oluşturma planlama denetleme… beceriyle kullanma işlemleme bilgiyi uygulama

Öğrenmenin temel bileşenleri İstek, merak ve güdülenme Hazırlık Dikkat Çok sayıda duyu organını kullanma Kavrama Organize etme Tekrarlama Uygulama

İstek Bilgi edinmeye kararlı olma Kendini yenileyecek bir mekanizmaya sahip olma Kendi dışındaki dünyaya açık olma, olanları algılama ve karşılık verebilme No engagement, no attention, no learning

Merak Merak olmaksızın yönelme gerçekleşmez Dikkat o alana odaklanamaz Dikkat o alanda tutulamaz Öğrenme için gerekli çaba gösterilemez

Öğrenme döngüsü Sor Yanıtla Bil Yap

Öğrenme stratejileri bireyin duyularına gelen uyaranları kısa ve uzun süreli belleğine transfer etmesini ve uzun süreli belleğine işlemesini sağlayan teknikler

Duyuşsal stratejiler Öğrenmek için uygun fiziksel konumda olma Dışarıdan gelen ve öğrenmeyi engelleme olasılığı bulunan uyarıcılara karşı uyanık ve rahat olma Dikkati odaklama, yoğunlaşmayı sürdürme Kendini güdüleme Çalışmanın gereksiz yere uzamaması için öncelikli konuları belirleme

Duyuşsal stratejiler Çalışma ortamının sesli/sessiz olması Ortamdaki ışığın parlak/loş olması Serin/sıcak bir çevre Düzenli/düzensiz çalışma ortamı Kendi kendine öğrenmeyi tercih etme/bir akranla öğrenmeyi tercih etme Yiyecek ve içecek eşliğinde çalışma/ bunlara gereksinim duymama Hareket gereksinimi/sürekli oturma Sabahın erken saatleri/öğleye doğru/ öğleden sonra/akşam saatlerinde çalışma

D u y g u s a l A l g ı s a l K a v r a m s a l Uygulama İşittiğimi unuturum Gördüğümü hatırlarım Yaptığımı anlarım Çin atasözü A l g ı s a l D u y g u s a l Uygulama Özetleyin Şematize edin K a v r a m s a l Birçok duyu organınızı kullanın %6 dokunma-tat %11 işitme %83 görme Bu konuyu öğrenmenin yararlarını düşünün Sıkıcı bir konuysa nasıl ilginç hale getirebileceğinizi düşünün Sandığınız kadar zor bir konu olmadığını düşünün

Hazırlık Öğrenmek istediğiniz konu ile ilgili bildiklerinizi gözden geçirmek Başka hangi konularla ilişkili olduğunu araştırmak Konuyla ilgili ön düşünceler geliştirmek Bu konuyu öğrenmenin yararlarını düşünün Sıkıcı bir konuysa nasıl ilginç hale getirebileceğinizi düşünün Sandığınız kadar zor bir konu olmadığını düşünün

Dikkati odaklamak Dikkati konu üzerine yönlendirmek Hızlı okumak Öğrenme materyalini dinlemek, izlemek Anlamadığınız yeri belirleyip, ek kaynaklardan yararlanmak (sözlük, kişiler, diğer kaynaklar vs) Anlamadığınız cümlenin öncesini ve sonrasını tekrar okuyup, aradaki ilişkiyi kavramaya çalışmak

Konsantrasyonu Arttırmak Kesin amaç belirleme Kararlı olma Çalışmayı çeşitlendirme Planlı çalışma Dikkat toplama etkinlikleri Kendine randevu verme Yeteri kadar dinlenme Bitkinliği önleme Duygusal sorunları çözme Kendine güven Yeteri kadar çalışma malzemesi kullanma

Bellek Kodlama Depolama Geri çağırma Saptama Saklama Anımsama Yerine yerleştirme Aralıklı-toplu öğrenme Geri bildirim Okuma-anlatma Bütünsel-bölerek öğrenme Programlanmış öğrenme Kümeleme Hayal etme Ayrıntılandırma Bağlama yerleştirme Organize etme Ara-bul-getir alıştırmaları

Kayıt Duyusal kayıtta, öğrenen birey bilgiye dikkat etmezse bilgi hemen unutulur Öğrenilen bilgilerin ; *%50’si ilk 80 dakika içerisinde *%80’i ilk 24 saatte unutulur

Yeni bir bilginin hatırlanması (yüz kişide) 1 gün sonra 75 kişi 2 gün sonra 50 kişi 4 gün sonra 25 kişi 16 gün sonra 2 kişi

Anlamlandırma stratejileri Zihinsel imge oluşturma Okunan metni kendi sözcükleriyle anlatma Özetleme Benzetim yaratma Not alma Soru yanıtlama

Organize etmek Temel kavramları, temel mekanizmayı kavramaya çalışmak Konuyu bölümlere ayırmak Konuyla ilgili sorular sormak

Zihinde şekillendirmek Yeni gelen bilgileri bir araya getirerek, kendi önbilgilerine göre yeniden düzenleyip yapılandırma Gruplama, bilgi birimleri arasında ilişki kurma, bir metnin ana ve yan fikirlerini çıkartma, bilgileri sınıflandırma, grafikle gösterme, şematize etme, tablolaştırma “Hayal gücü en az bilgi kadar önemlidir. Bilgi sınırlıdır. Hayal gücü dünyayı dolaşır..” Albert Einstein 1879 - 1955

Özetlemek Konu hakkında ne öğrendiğinizi gözden geçirme Önemli noktaları özetleyerek, birleştirerek bir biçim oluşturma Kendi anlatımınızla özetleme, şematize etme

Benzetme, soru sorma Öğrenilecek bilginin, önceden kazanılan bilgilerle benzerliklerini kurma (örn. insan zihninin işleyişi- bilgisayarın işleyişi) Kendine ya da başkalarına soru sorarak düşünme stratejisini kullanma, etkili bir kodlama tekniğidir

Gruplama Çok sayıda yeni bilgi öğrenilirken, bilgilerin gruplanması öğrenmeyi kolaylaştırır. Gruplama ile kısa süreli bellekte tutulması gereken bilgi biriminin sayısı azalır (telefon numaralarını ezberleme) Grup oluşturulurken, bilgi birimleri arasında mantıksal bir bağ kurulursa akılda kalma kolaylaşır Bilgilerin ortak özelliklerine göre sınıflanması, bilgi birimlerinden hikaye ya da cümle oluşturma, ilk harflerle anlamlı sözcük üretme (rap) ve şarkılar gibi

Tekrarlama Koruyucu tekrarda Düzenleyici tekrarda bilgiler hiçbir değişikliğe uğratılmadan, aynı biçimde tekrar edilerek hem kısa süreli bellekte korunabilir, hem de uzun süreli belleğe işlenebilir Düzenleyici tekrarda yeni bilgi eski bilgilerle ilişkilendirilerek tekrarlanırsa yeni bilgiler birey için anlamlı hale gelir

Tekrar zamanı Genel tekrar süresi Bilginin saklanma süresi 45 dk.Sonunda 5 Dakika 1 Gün 1 gün Sonunda 10 Dakika 1 Hafta 1 Hafta Sonunda 20 Dakika 1 ay 1 ay sonunda 30 dakika Uzun Süreli Hafıza

Bir kişide yüz bilginin hatırlanması Tekrar Sayısı 16 gün sonra 1 7 2 8 3 20 4 35 5 48 6 62

Uzun süreli bellek Öğrenmenin kalıcı olabilmesi için bilgilerin uzun süreli belleğe aktarılması gerekir Uzun süreli belleğe bilgi kodlama ile yerleştirilir İyi örgütlenmiş bilgiler çabuk hatırlanırken, diğerleri daha uzun zamanda hatırlanır

Okuduktan sonra Okuduğunuz konu üzerinde düşünün Bu konuda başka hangi bilgilere ihtiyaç duyduğunuzu düşünün Benzeri başka konularla karşılaştırın, bağlantı kurun, bir bağlama yerleştirin, anlamlı kılın Tersinden düşünün Öğrendiklerinizi uygulayın

Bilinenlerle bağdaştırmak Zihinsel resimler oluşturmak Soru sormak Bazen Çoğu zaman Her zaman Öngörüde bulunmak Bilinenlerle bağdaştırmak Zihinsel resimler oluşturmak Soru sormak Özetlemek Sabitleyici mekanizmalar kullanmak

Öğrenme stratejileri Ön hazırlık, gözden geçirme Etkin dinleme, not tutma Soru Sorma, ilişki kurma Tekrar Etme BÜTÜN---PARÇA---BÜTÜN

ZAMANI YÖNETMEK Mümkün olduğunca dağıtım yapın 1... Sorumlulukları, öncelikleri ve amaçları belirleyin ZAMANI YÖNETMEK Mümkün olduğunca dağıtım yapın 2...Gereksiz ve uygun olmayan faaliyetleri eleyin Zirve enerji zamanınızı optimum kullanın 3...Haftalık ve günlük zamanı kullanmanızı planlayın ve programlayın Engellerin çoğunu mümkün olduğunca eleyin veya azaltın Beklenmedik olaylar için boşluk bırakın

Sağlık Günde en az 7 saat uyku Düzenli, karbonhidrattan zengin beslenme Fiziksel aktivite Zararlı madde ve alışkanlıklardan kaçınma Stresle başa çıkma Olumsuz düşünceleri azaltma

Öğrenmenin destekleyicileri Merak duygusu ve öğrenme yeteneği Öğrenme sırasında uyarılmış olma Tekrar Öğrenme sırasında karbonhidrat tüketme Öğrendikten sonra uyuma

Kolay öğrenilenler Kişiye anlamlı gelen konular Üzerinden iki hafta geçmeden yinelenenler Her zaman yüksek sesle düşünülen ve konuşulanlar Fiziksel becerilere sıkı sıkıya bağlı olanlar Bireyi doğrudan ilgilendiren konular ve olaylar

Kalıcı öğrenme Her gün düzenli olarak o gün öğrenilen derslerin tekrarı için zaman ayrılmalıdır Günlük tekrarların uykudan bir önceki zaman dilimine yerleştirilmesi gerekir

Çabuk unutulanlar Öğrenmeye çalışmadan rast gele edindiğimiz bilgiler Öğrendikten sonra üzerinde yeterince düşünmediğimiz konular Kısa sürede ve zorla öğrenmek zorunda kaldıklarımız Zor öğrenilmiş, tam olarak kavranmamış konular

Çabuk unutulanlar Yorgun, hasta, isteksiz ve sıkıntılı anlarımızda öğrenmeye çalıştığımız bilgiler Uzunca bir süre çalışarak, ara vermeden öğrendiklerimiz Anlayamadığımız ve bize anlamsız gelen konular

Öğrenmenin engelleyicileri İsteksizlik Yorgunluk Dikkat azlığı Aşırı kaygı, stres ve korku Düzensiz yaşam stili Madde kullanımı

Öğrenmenin engelleyicileri Zorlanılan dersleri dışlamak Yatarak ya da uzanarak çalışmak Çalışma anında hayallere dalmak Motivasyon eksikliği Ayrıntılarda boğulmak Çalışmayı tamamlamadan bırakmak Amaç ve öncelikleri belirlememek Arkadaşlara “Hayır” diyememek

Öğrenmenin engelleyicileri Konular hakkında yeterli bilgiye sahip olmamak Düzenli tekrar yapmamak Programsız plansız çalışmak Zamanı denetleyememek Çalışırken uygun dinlenme aralıkları vermemek Yanlışlardan ders almamak, eksiklikleri gidermemek