GAME GANRES (Oyun Tarzları) HAZIRLAYAN: REMZİ CANFER ÜLVAN 1130137513
Oyun tarzları pek çok şekilde kategorize edilebilir Oyun tarzları pek çok şekilde kategorize edilebilir. Oyun; oynayan çocuğun cinsiyetine, yaşına, psikolojisine, zihinsel gelişimine bağlı olarak belirlenebileceği gibi, oyunun malzemesine göre, oyunun yapısına göre de belirlenebilir.
Oyunları başlangıçta belirli bir yönergenin olduğu, ancak sonrasında çocuğun serbest olduğu oyunlar ve kurallı olan, sabır ve çaba gerektiren oyunlar şeklinde de ayırabiliriz. Ayrıca, oyunlar yapıları açısından da değerlendirilebilir. Yarışma, rastlantı, taklit ya da dönerek yoğunlaşmayı içeren oyunlardan söz edilebilir.
Erkek çocuklar daha çok güreş tarzı ya da yarışmalı oyunlar seçerken, kız çocuklar daha çok bebekle oynanan oyunları tercih ederler. Yaş oyunun belirleyici bir başka faktörüdür. Çocuk ufak yaşlarda kendi kendine oynar ve konuşur, daha sonraki yaşlarda grup oyunlarına başlar. Çocuğun artan yaşına paralel olarak oyunlarda gelişme gösterir.
Oyuncunun psikolojisi de oyunların belirlenmesine büyük etki yapar Oyuncunun psikolojisi de oyunların belirlenmesine büyük etki yapar. Mesela otistik bir çocuğun herhangi bir sosyal oyuna katılması beklenemez. Oyunu oynayan kişinin psikolojisinin yanında zihinsel gelişimi de oyun seçimine etki eder. Bu konuda bilişsel öğrenme ve gelişim kuramcılarından Piaget oyunları şu üç başlık altında ele almıştır.
1) Alıştırma oyunları: Bu oyunlar çocukların gelişiminde duyusal motor dönem olarak isimlendirilen doğumdan yaklaşık iki yaşına kadar olan bölüme uyar. Bebek çıngırakla oynar. 2) Simgesel oyunlar: Bu gelişim döneminde 2 yaş ile 7 ve 8 yaş çocuk kendi gerçeklerini hareketlerle yaşatmaktadır. Bunun en belirgin örneği sanki varmış gibi oyunlardır. Çocuğun bir köşede yarattığı evcilik oyunu, bir odun ya da plastik çubuk ile oluşturulan atı sürmesi.
3) Kurallı oyunlar: Bu dönemde çocuk ilk olarak kendinden büyüklerin oyunlarını taklit etmeye başlar. Bu oyunlar 7-8 yaşlarından sonra kurulmaya başlar ve çocuğu sosyalleşmeye yönlendirir. İlk iki oyun yaş ilerledikçe azalmakta ve yerini kurallı oyunlara bırakmaktadır. Bu değişme çocuğun ilişkilerini ve sosyalleşmesini yansıtmaktadır.
Çocuğun artan yaşı, zihinsel kapasitesi gibi faktörlerin üzerine günümüz koşulları da eklenince ortaya yeni bir oyun tarzı daha çıkmaktadır: video oyunları. Günümüzde oyun denildiğinde artık küçük yaş grupları için bile geçerliliği olabilen çeşitli video oyunlarından bahsedebiliyoruz.
Video oyunları da kendi içinde türlere, tarzlara ayrılmaktadır Video oyunları da kendi içinde türlere, tarzlara ayrılmaktadır. Video oyunu türleri belirlenirken sınıflandırmada video oyunlarının oynanış tarzları esas alınır. Ancak bu sınıflandırma her zaman tutarlı veya sistematik bir yol izlememiştir. Bunun nedeni kriterlerin, ayrımı yapan kişi ya da kuruma göre farklılık göstermesidir. Tümüyle akademik çalışmaların yürütülmemesinden ötürü kimi zaman keyfi isimlendirmeler de söz konusudur. Buna rağmen dünya genelinde benimsenmiş tür kalıpları da mevcuttur.
Oyun türleri kullanıcıların farklı beklentilerini karşılamak üzere türetilmiştir. Oyun türlerinin belirlenmesi zamanla daha da belirginleşmiş ve belli başlıklar altında gruplandırılabilmiştir. Tabi oyun türlerinin gruplandırılmasın da araştırmacılar arasında kesin bir görüş birliği yoktur. Bu konuda birden fazla sınıflandırma yapılmıştır.
VİDEO OYUNU TÜRLERİ Aksiyon oyunları Macera oyunları Dövüş oyunları Platform oyunları Bilmece oyunları Bulmaca / Zekâ oyunları Simülasyon oyunları
VİDEO OYUNU TÜRLERİ Rol Oynama oyunları Spor oyunları Strateji oyunları Mantıksal Oyunlar Çevrimiçi Oyunlar Matematik oyunları Eğitsel Oyunlar
Aksiyon oyunları: Kabaca aksiyon filmlerinin dengi gibi düşünülebilir Aksiyon oyunları: Kabaca aksiyon filmlerinin dengi gibi düşünülebilir. Bol hareket ve hız içerir. Savaş ve şiddet unsurları da içerebilir. Bu terim, birinci şahıs nişancı oyun türüne eş değer olarak da kullanılır. Örnek olarak; Demnation, Super Mario, Half Life vs. verilebilir. Macera oyunları: Macera oyunları araştırma, keşif, bulmaca çözme gibi unsurları içeren, hikâyeye odaklı bir çeşit video oyunu türüdür. Bu türün bilgisayar platformunda örneği çoğunlukta olsa da konsol temelli macera oyunları da mevcuttur.
Dövüş oyunları: Bu tür oyunlarda oyuncular belli bir karaktere veya oyunda sunulan seçeneklerden birine bürünerek dövüşerek oynanır. Platform oyunları: Bilgisayar Oyunları tarihinde önemli bir yer tutan platform oyunları genelde oyuna konu olan kahramanın çeşitli engeller üzerinden geçirilerek bölümün tamamlanması ve bir sonraki bölüme geçilmesi üzerine kurulmuş bir algoritmaya dayanır.
Bilmece oyunları: Bilmece; Yanıtlanması için sorulan şaşırtıcı ve eğlendirici sorulara bilmece adı verilir. Bulmaca / Zekâ oyunları : Bulmaca severlerin özellikle ilgilerine çeken bu tür oyunlar kişinin görsel okuryazarlığını geliştiren bir platform oluşturmaktadır. Genel olarak insanın bilmek eylemini üzerine kurgu oluşturan bu tür oyunlar genel olarak puzzle, günlük bulmaca oyunları örnek olarak gösterebiliriz.
Simülasyon oyunları : Simulasyonlar gerçeğine yakın ve benzer ortamlar sunar, kullanıcının/ oyuncunun oyuna daha fazla dahil olmasını sağlar. Örnek olarak; simcity, Bus Driver gibi oyunlar verilebilir. Rol Oynama oyunları: Oyuncu belli bir durumda bir karakterin rolünü üstlenir. Var olan bilgi ve kaynakları kullanarak bu karakterin başına gelen sorunları çözmeye çalışır.
Spor oyunları : Bu tür oyunlar daha çok bir spor alanından taklit ederek hazırlanmış bir platformdur. Bu tür oyunlarda spor türüne göre dallanma meydana gelmiştir. Örnek olarak futbol, basketbol, ralli oyunları örnek olarak gösterilebilir. Bu tür oyunlar daha çok klavye yetenek gerektiren ve daha çok oynanmaları gerçeği simule etmesi kişilerin daha çok isteklerini ve beğenilerini toplamıştır.
Strateji oyunları: İkiye ayırmak mümkündür Strateji oyunları: İkiye ayırmak mümkündür. Gerçek zamanlı strateji oyunları (İngilizce: ``real-time strategy [RTS]’’), oyuncuların birbirlerinin sırasını beklemeden devamlı olarak karşılıklı oynamaya devam ettikleri bilgisayar oyunları. Bunun aksi olarak sıra tabanlı strateji oyunları vardır. Sıra tabanlı oyunlarda oyuncular hamle yapabilmek için karşı tarafın hamlesini beklemek zorundadırlar. Strateji oyunlarına en bilinen örnek satrançtır. Bunun yanında Dune 2, Tycoon Serisi, Warcraft, Starcraft, Age Of Empires v.b.örnekleri verilebilir.
Mantıksal Oyunlar : Mantık oyunları oyuncunun belli mantık hesaplamaları yaparak ilerleme sağlayabildiği oyunlardır. Çevrimiçi Oyunlar : Çevrimiçi oyunlar internet üzerinden katılıp online olarak oynanabilen oyunlardır. Uzman Bilgisayar ve bazı taşınabilir çoklu ortam aygıtları ile, bir ya da birden fazla kişinin, genel ağa (internet) bağlanarak bilgisayar oyunları oynanması paylaşımına "çevrim içi oyun" denir.
Matematik oyunları : Oyunlar yukarıda belirtiler türler içerisinden tek bir tür özelliği de içerebilir, bu türlerin birkaçının kombinasyonu özelliği de taşıyabilir. Biz yukarıda belirtilen sınıflandırmalardan Öztürk’ün oyun türlerinin sınıflandırmasını daha ayrıntılı ele alındığından benimsiyor ve bu türlere bir de “eğitsel oyunlar” maddesini ekliyoruz.
Eğitsel Oyunlar : Eğitsel oyunlar özellikle eğitim amaçlı tasarlanmış oyunlardır. Bu tür oyunlarla öğretilmek istenen bilgi veya davranış oyunun içine katılarak öğrencinin öğrenmesi sağlanır. Bu oyunlarda bazen soru cevap şeklinde öğretilen bilgi bazen de oyunun içinde tur atlamak vb aktiviteleri gerçekleştirmek için bilinmesi gereken bilgiler olarak verilebilir. Bunların dışında oyunda öğrenciye farkında bile olmadan öğreten oyunlar da vardır. Eğitsel oyunların okullardaki derslere yardımcı olması için de tasarlananları vardır. Dolayısıyla bu tür oyunlar okul müfredatına bağlı hazırlanabilir.
KAYNAKÇA http://www.cocuk-anneegt.tr http://www.cocuk-anneegt.tr.gg/Oyun-ve-%E7e%26%23351%3Bitleri.htm http://tr.wikipedia.org http://tr.wikipedia.org/wiki/Video_oyunu_t%C3%BCrleri