FARMASÖTİK KİMYA II AntiAlzheimer-AntiParkinson İlaçlar Merhaba sevgili arkadaşlar, Bu ünite ile birlikte işletmelerin temel fonksiyonlarından olan “muhasebe fonksiyonu”na öğrenmeye başlıyoruz. Bu ünitede; muhasebenin işletme ile olan ilişkisi, muhasebenin temel kavramları, tarih içinde muhasebenin gelişimi, bilgi sistemi içinde muhasebenin yeri ve bilgi kullanıcılarının muhasebeden beklentileri üzerinde duracağız. Prof. Dr. İlhan IŞIKDAĞ
SINIFLANDIRILMALARI Demans bilinci açık bir kişide, günlük aktivitelerini etkileyecek derecede entellektüel ve sosyal yeteneklerinde yıkımla giden bir sendromdur. Başta hafıza olmak üzere birden çok kognitif fonksiyonda (dikkat, lisan, beceriler, algılama, problem çözme) bozulma görülür. Alzheimer hastalığı primer dejeneratif bir demanstır. Alzheimer hastalığı demansın en sık nedenidir. Tüm demansların %50- 70’ini oluşturmaktadır. Progresif dejeneratif gidişli olup 65 yaşın üzerindeki kişilerde %6-10, 85 yaşın üzerindekilerde %30-47 gibi yüksek bir prevalansa sahiptir.
PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR Hastalığın Tedavisi Etiyolojisi kesin olarak bilinmediği için ancak semptomatik tedavisi mümkündür. Tedavi stratejileri semptomların hafifletilmesi, progresyonun yavaşlatılması ve altta yatan selüler ve moleküler mekanizmanın önlenmesini içerir. Tedavi esas olarak kolinerjik sistemin etkilerini arttırmaya yöneliktir. Tedavide Kullanılan İlaçlar Hasatlığın tedavisindeki ilaçların hiç biri radikal tedavi sağlamaz. Buna karşın hastanın yaşam kalitesini ve süresini arttırmaya yönelik uygulama söz konusudur. Tedavide kullanılan ilcalar arasında, Donepezil, Galantamin, Memenatin, Pirasetam,Riluzol, Rivastigmin ve Takrin sayılabilir.
ANTİKOLİNESTERAZ İLAÇLAR Donepezil Rivastigmin 3-[1-(Dimetilamino)etil]fenil -N-etil-N-metil karbamat 2-[(1-Benzilpiperidin-4-il)metil]5,6-dimetoksiindan-1-on Galantamin Memenatin 5,6,9,10,11,12- hekzahidro- 3-metoksi- 11-metil- 4aH- [1]benzofuro[3a,3,2-ef] [2] benzazepin- 6-ol 3,5-Dimetiladamantan-1-amin
ANTİKOLİNESTERAZ İLAÇLAR Takrin Riluzol 5-Trifluorometoksi-2-aminobenzotiyazol 1,2,3,4-Tetrahidro-9-akridinilamin Pirasetam 2-(2-Okso-1-pirolidinil) asetamid
ANTİKOLİNESTERAZ İLAÇLAR Takrin Rivastigmin 5-Trifluorometoksi-2-aminobenzotiyazol 1,2,3,4-Tetrahidro-9-akridinilamin Pirasetam 2-(2-Okso-1-pirolidinil) asetamid
PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR Donepezil Sentezi Rivastigmin Sentezi
PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR Parkinson hastalığı, motor kontrolden sorumlu bazal gangliyonlar, substantia nigra ve korpus striatumdaki inhibitör dopaminerjik nöronların aktivitesindeki azalmaya bağlı olarak gelişir. Hareketsizken oluşan tremor, hipokinezi, kaslarda rijidite, postür ve yürüme bozukluğu başlıca özellikleridir. Parkinson hastalığı primer (idiopatik, kalıtsal, juvenil) veya sekonder oluşabilir. 7 Başlık altında Sınıflandırılırlar Dopaminprekürsörleri (Levodopa) DOPA dekarboksilaz inhibitörleri (Benzerasit, Karbidopa Dopamin agonistleri (Apomorfin, Bromokriptin, Kabergolin, Lisurit, Nisergolin, Pergolit, Pribedil, Pramipeksol, Ropinol) MAO İnhibitörleri (Selejilin) COMT İnhibitörleri (Entakapon, Tolkapon) Antimuskarinikler (Trihekzifenidil, Benztropin, Biperiden, Bornaprin) Antiviraller (Amantadin)
PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR Dopamin Prekürsörleri Levodopa 2-amino-3-(3,4-dihidroksifenil) propanoik asid DOPA Dekarboksilaz İnhibitörleri Karbidopa 2-Metil-2-hidrazino-3-(3,4-dihidroksifenil) propiyonik asit Benzerasit N-(2-Hidroksi-1-aminoetilkarbonil)-N’-(2,3,4-trihidroksibenzil)hidrazin
PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR Levodopa Sentezi Benzerasit Sentezi
PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR Dopamin agonistleri Apomorfin 6αß-Apomorfin-10,11-diol Lisurit 3-(9,10-Didehidro-6-metilergolin-8-α-il)-1,1-dietilüre Pergolit 6-Propil-8-metiltiyometil izoergol
PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR MAO-İnhibitörleri Selejilin: N,α-Dimetil-N-2-propinil benzenetanamin COMT İnhibitörleri Entakapon 2-Siyano-3-(3,4-dihidroksi-5-nitrophenyl)-N,N-dietil-2-propenamid Tolkapon (3,4-dihidroksi-5-nitrofenil)(4-metilfenil)metanon
Tolkapon Sentezi
Parkinson hastalığının temel nedeni beyindeki dopamin seviyesinde azalmadır. Dopamin biyotransformasyonunda rol oynayan enzimlerin inhibe edilmesi beyindeki dopamin miktarında azalmanın önüne geçmektedir.
PARASEMPATOMİMETİK İLAÇLAR Antimuskarinikler Trihekzifenidil 1-Siklohekzil-1-fenil-3-piperidil-1-propanol Biperiden α-Bisiklo[2.2.1]hept-5-en-2-il-α-fenil-1-piperidinilpropanol Bornaprin 2-Fenilbisiklo(2.2.1)heptan-2-karboksiik asid, 3-(dietilamino)propil ester Antiviraller Amantadin 1-Aminoadamantan
GANGLİYONLARI DİREKT STİMÜLE EDEN İLAÇLAR Biperiden Sentezi Trihekzfenidil Sentezi
FARMAKOLOJİYE GİRİŞ KAYNAKLAR KAYNAKLAR Pratik İlaç Bilgisi, T.C. Anadolu Üniversitesi yayını ; no. 2050. Açıköğretim Fakültesi yayını ; no. 1084. ISBN 978-975-06-0733 William O. Foye. : Adrenergic Drugs : Principles of Medicinal Chemistry(3rd Edition) Philadelphia Lea & Febiger (1989) H. Akgün, A. Balkan, A. A. Bilgin, Ü. Çalış, S. Dalkara, H. Erdoğan, D.D. Erol, M. Etan, F. Özkanlı, E. Palaska, S. Saraç, C. Şafak Farmasötik Kimya I, II İkinci Baskı Ankara. (2004). Oğuz Kayaalp, Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji, Pelikan Yayıncılık, 2009.