TEMMUZ 2012’DEKİ YENİ TİCARİ HAYATINIZA HAZIR MISINIZ? 1 TEMMUZ 2012 AV. İREM SOYMAN İzmir, 2011
ALIM – SATIM SÖZLEŞMELERİNDE NELERİN REVİZE EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR?
TACİR OLMANIN SONUÇLARI İhbar ve İhtarlarda Şekil Ticari Satım – Ayıp İhbar Süreleri Kefalete Yeni Sınırlama Birleşik Faizde Sınırlama / Belli Sözleşmelerde azami faiz miktarları Ticari Sözleşmelerde Temerrüt / Gecikme Faizi / Ödeme Süreleri ve Taksitlendirmede Yenilikler
Tacirler arasında gerçekleştirilen satımlarda: Satılanın kısmen tesliminin kararlaştırıldığı veya alıcının kısmen teslimi çekincesiz kabul ettiği durumlarda, somut durumda kalan borcun layıkıyla yerine getirilemeyeceğinin anlaşıldığı veya kalan kısmın teslim edilmemesi nedeniyle sözleşmeden beklenen yararın elde edilmesi olanağı zayıfladığı hallerde, alıcıya sözleşmeyi feshetme hakkı tanınmıştır. Ayıptan doğan sorumlulukta zamanaşımının 6 aydan 2 yıla yükseltilmiştir. Yeni TTK’da tacirler arasında yapılan mal ve hizmet tedarikinde, vadenin belirlenmiş olup olmamasına göre temerrüdün oluşacağı durumlar belirlenmekte, bu çerçevede faturanın tebliğine ve tebligattan belirli bir süre geçmiş olmasına rağmen borcun ödenmemesine bazı sonuçlar bağlamaktadır.
Tacirler arasında gerçekleştirilen satımlarda: (devamı) Alacaklının KOBİ olduğu veya büyük işletme olmasına rağmen tarım veya hayvan mamulleri ürettiği ve buna karşılık borçlunun büyük ölçekli ticari işletme niteliğini taşıdığı durumlarda ise, ödeme süresi (gözden geçirme ve kabul usulünün uygulandığı durumlarda dahi) 90 günü aşamayacak; ödeme suresinin sonunda satım/hizmet bedeli ödenmezse, ihtara lüzum kalmaksızın temerrüt gerçekleşecektir. Temerrüt faizi de, 3095 Sayılı Kanun uyarınca uygulanan ticari faizden en az sekiz puan daha yüksek olacaktır. Son olarak, yukarıda belirtilen taraflar arasında yapılan sözleşmelerde, satım/hizmet bedelinin taksitle ödeneceği kararlaştırılamayacaktır.
HAKSIZ REKABET Yeni TTK, bir davranışın haksız rekabet oluşturması için bu davranışın : -Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri olumsuz bicimde etkilemesi -Aldatıcı nitelikte olması veya dürüstlük kuralına herhangi bir surette aykırı düşmesi koşullarından hareket etmektedir. - Sadece rakipler değil; meslek örgütleri, Sanayi Ticaret Odaları, Tüketici Dernekleri gibi birçok taraf haksız rekabete dayalı davaları açabilecektir.
Haksız Rekabet Halleri Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar yapmak ve satış yöntemleri uygulamak. Kişileri, yaptıkları sözleşmeleri ihlal etmeye veya sona erdirmeye yöneltmek. Başkalarının iş ürünlerinden yetkisiz yararlanmak. Üretim ve iş sırlarını hukuka aykırı olarak başkalarına açıklamak.
Haksız Rekabet Halleri (devamı) Özellikle kanun veya sözleşmeyle, rakiplere de yüklenmiş bulunan veya bir meslek dalında ya da çevrede olağan olan iş şartlarına uymamak. Kanuni düzenlemeden önemli ölçüde sapan veya sözleşmenin niteliğine önemli ölçüde aykırı haklar ve borçlar dağılımını öngören ve önceden yazılmış olan genel işlem şartları uygulamak.
ACENTE SÖZLEŞMELERİNDE YENİLİKLER Denkleştirme Akçesi (Goodwill) Tahsilatlarda Komisyon Acentelik İlişkisinin Bitiminden Sonra Yapılan Satışlarda Komisyon Ayrıntılı Denetim Hakları
Rekabet Yasağı Sınırlamaları Acenteye sözleşmenin sona ermesinden sonraki doneme ilişkin olarak rekabet yasağının getirilmesine ilişkin sözleşme (rekabet yasağı anlaşması) sure acısından en çok 2 yıllık bir sureyi kapsayabilecektir. Bu anlaşmanın geçerlilik kazanması için yazılı yapılması, anlaşmanın bir suretinin acenteye verilmesi, münhasıran acentelik ilişkisinin kapsadığı bölgeye ve müşteri çevresine ilişkin olması ve konu bakımından da sadece acenteliğin kapsamına giren konularda yasak getirmesi gerekir. Müvekkilin böyle bir rekabet yasağı koyabilmesi için, acenteye, makul bir tazminat ödemesi de zorunludur.
BİLGİ TOPLUMU HİZMETLERİ Her sermaye şirketinin bir internet sitesi olacaktır. Belli bilgileri sitede bulundurma zorunluluğu olacaktır. Yönetim Kurulu ve Genel Kurul toplantıları site aracılığı ile yapılabilecektir.
YENİ TTK İLE YÖNETİM KURULU ÜYELERİNE GETİRİLEN YENİLİKLER Tüzel kişiler, Yönetim Kurulu üyesi olabilecek ve Tüzel kişi adına, Yönetim Kurulu toplantılarına gerçek kişiler katılarak oy kullanabilecektir. Yönetim Kurulu üyelerinin 4'te 1'inin yüksek öğrenim görmüş olması, içlerinden en az birinin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması ve Türkiye’de yerleşik bulunması şartı aranacaktır. Yönetim Kurulu üyelerinin pay sahibi olmalarına ilişkin zorunluluk kaldırılarak, kurulların uzman ve profesyonel kişilerden oluşmasına olanak sağlanacaktır.
YENİ TTK İLE YÖNETİM KURULU ÜYELERİNE GETİRİLEN YENİLİKLER (devamı) Esas sözleşmede öngörülmek şartıyla, belirli pay gruplarına, özellik ve nitelikleriyle belirli bir grup oluşturan pay sahiplerine ve azınlığa, Yönetim Kurulunda temsil edilme hakkı tanınabilecektir. Yönetim Kurulu üyelerinin, görevlerini yerine getirirken şirkete verecekleri zararların güvence altına alınması için isteğe bağlı zarar sigortası getirilecektir.
YENİ TTK İLE YÖNETİM KURULU ÜYELERİNE GETİRİLEN YENİLİKLER (devamı) Yönetim kurulunun aldığı kararlara katılmayan üyeler, muhalefet şerhi yazabilecektir. Anonim şirketin temel yapısına uymayan ve sermayenin korunması ilkesini gözetmeyen Yönetim Kurulu kararları, mutlak geçersiz (batıl) sayılacaktır. Yönetim Kurulu üyesi, kendisi veya yakınları ile şirket arasında menfaat çatışması olan durumlarda toplantılara katılamayacaktır.
ŞİRKETİN MALİ YAPISINI GÜÇLENDİRMEYE YÖNELİK DÜZENLEMELER Anonim şirketin pay sahipleri, iştirak taahhüdünden doğan borç hariç, şirkete borçlanamayacak. Anonim şirketlerde nakden taahhüt edilen payların en az %25’i tescilden önce şirket adına açtırılacak özel bir banka hesabına ödenecek. Bu ödemenin yapıldığı ilgili bankadan alınacak mektup ile ticaret siciline ispat edilecek.
ŞİRKETİN MALİ YAPISINI GÜÇLENDİRMEYE YÖNELİK DÜZENLEMELER (devamı) Limited şirketlerin asgari sermaye tutarı TL’ye çıkarılmaktadır. Şirketler, sermaye olarak koydukları taşınmaz veya diğer bir ayni hak üzerinde tasarruf edebilmek için bunları tapu siciline tescil ettirecek. Şirketin kuruluşu, sermayesinin artırılması ve azaltılması ile birleşme, bölünme, tür değiştirme ve menkul kıymet çıkarma gibi işlemlerle ilgili belgelerin sahte düzenlenmesi durumunda, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. Şirket sermayesi hakkında yanlış beyanda bulunanlar ile işletme ve aynı niteliği farklı gösterenlere 3 aydan 2 yıla kadar hapis uygulanacak.
ŞİRKETİN MALİ YAPISINI GÜÇLENDİRMEYE YÖNELİK DÜZENLEMELER (devamı) Büyük çoğunluğa, sorun çıkaran azınlığı veya ortağı, ayrılma akçesi ödeyerek şirketten çıkarma hakkı verilecek. Ortak, şirket iç barışını düzenlemeye yönelik çıkarma kararına itiraz edemeyecek, ancak ayrılma akçesinin tutarı konusunda itiraz hakkı bulunacak. Ticaret şirketlerine, devredilebilir elektronik ortamlar, alanlar, adlar ve işaretler gibi değerler ile fikri mülkiyet hakları da sermaye olarak konulabilecek.
YENİ TTK UYGULAMALARI Şirketler, belli şartlarda kendi hisselerini satın alabilecek. Çoğunluk, küçük ortağı belli koşullarda ve hisse bedelini ödemek kaydı ile şirketten çıkartabilecek.
GENEL KURULA İLİŞKİN YENİ NİSAPLAR Oybirliği gerektiren konular; bilanço zararlarının kapatılması için yüküm ve ikinci yüküm koyan kararlar, şirket merkezinin yurtdışına taşınmasına ilişkin kararlar, Esas sermayenin en az % 75’inin olumlu oyunu gerektiren konular; şirketin işletme konusunun tamamen değiştirilmesi, imtiyazlı pay oluşturulması, nama yazılı paylarının devrinin sınırlandırılması, Esas sermayenin en az % 50’sinin olumlu oyunu gerektiren konular; esas sözleşmede her türlü değişikliğe ilişkin kararlar, nevi değiştirme, birleşme ve bölünmeye ilişkin kararlar, Esas sermayenin en az % 60’ının olumlu oyunu gerektiren konular; yeni pay alma hakkının kaldırılması ya da sınırlandırılmasına ilişkin kararlar,
YENİ TTK’DA PAY SAHİBİ HAKLARI Birleşmede şirketten çıkma hakkı, şarta bağlı sermaye artırımında önerilme hakkı, denetçi atanması, birleşme, bölünme ve tür değiştirmenin iptali veya bu işlemler açısından sorumluluk davası Şirketin feshini haklı sebebe istinaden talep hakkı, denetçinin haklı sebeple azli davasını açma hakkı, pay senetlerinin basılmasını isteme hakkı Özel denetçi atanmasını talep hakkı
YENİ TTK’DA ÖNEMLİ TARİHLER 1 Ocak 2012 TMS’nın uygulamasına yönelik hazırlıklarını tamamlamaları yararlı olacaktır. 1 Temmuz sayılı Türk Ticaret Kanununun yürürlüğe girmesi. 14 Ağustos 2012 Anonim Şirketler ve limited şirketler ana sözleşmelerini bu tarihe kadar Yeni TTK ile uyumlu hale getireceklerdir. 1 Ocak 2013 Bu tarihten itibaren muhasebe kayıtları ve finansal tabloların TMS / TFRS’ye göre düzenlenmesi gerekecektir.
YENİ TTK’DA ÖNEMLİ TARİHLER 1 Mart 2013 Bağımsız denetçi seçilmesi için son tarihtir. 1 Temmuz 2013 Küçük ölçekli sermaye şirketleri için internet sayfalarının hazırlanması ve yayınlanması. 14 Şubat 2014 Anonim ve limited şirketler, Yeni TTK’nın yayımı tarihinden itibaren üç yıl içinde yani 14 Şubat 2014 tarihine kadar sermayelerini öngörülen tutarlara yükseltmek zorundadırlar.
TALATPAŞA BULVARI NO:11/3 ALSANCAK/İZMİR