Yaşamın insana uygun hale getirilmesidir. ERGONOMİ Fizyoloji, psikoloji, antropoloji, tip ve mühendislik alanlarının bir karışımı olan yeni bir bilimsel ünitedir. Ergos: iş Nomos: Yasa Yaşamın insana uygun hale getirilmesidir. .

ERGONOMİNİN AMACI Çalışanların etkinliğini arttırmak Gereksiz ve aşırı zorlamalardan kaçınmak Organizmanın zarar görmesini önlenmek Lüzumsuz aktiviteleri önlemek

ERGONOMİNİN AMACI UYUMLULUK İnsan ölçüleri Mobilya Yetenekleri El araçları ekipmanlar İşin gereklilikleri İşyeri çevresi İnsan ölçüleri Yetenekleri Kısıtlılıkları Beklentileri UYUMLULUK

RAHAT AYAKTA DURUŞ KONUMU Bu duruşta bacaklar arasında 30 derece açı vardır, ayaklar dışa açık, topuklar arası mesafe 20cm. kollar vücudun iki yanında aşağı sarkık, gözler sonsuza bakar durumda, gövde iki bacakla eşit şekilde desteklenmiş vaziyette kaslar gevşek olacaktır.

RAHAT OTURMA KONUMU Kollar iki yana sarkık ve bacaklar üzerine konmuş durumda, kalça ile bacak arasındaki açı 70 derece, ayaklar yere düz basmış durumdadır.

ERGONOMİK RİSK FAKTÖRLERİ Psikolojik Faktörler Fiziksel Faktörler Çevresel Faktörler

İNSANIN ÖZELLİKLERİ Yaşı Cinsiyeti Boyu Kas kütlesi

İNSANIN BECERİLERİ Görme Duyma Tahammül Hızlılık Kavrama kabiliyeti

İşten kaynaklanan etkiler FİZİKSEL FAKTÖRLER İşten kaynaklanan etkiler İşyeri yerleşim planı Tekrarlayan işler İş sırasında gereken ekipmanların yerleşimi Uygunsuz duruş gerektiren işler Statik duruş gerektiren işler

Çalışma ortamından kaynaklanan etkiler ÇEVRESEL FAKTÖRLER Çalışma ortamından kaynaklanan etkiler Gürültü Sıcaklık, nem ve hava akımı Aydınlatması Titreşim Kimyasallar

Çalışan kaynaklı etkiler PSİKOLOJİK FAKTÖRLER Çalışan kaynaklı etkiler Uyuşmazlıklar (şaşırma, yanılma, unutkanlık) Üzüntüler Ailevi sorunlar Meslek sorunları Ekonomik zorluklar Güvensizlik Sınırlı kariyer İşyerinde negatif sosyal iletişim Grup içerisinde çalışma baskısı

ELLE TAŞIMA Uygulanan güç Biçimsiz duruş Sırt El Tekrarlanan hareketler Sırt El Bilek Omuz Boyun AVOID ; preferable choice. SFAIRP ; balance between cost and risk, business requirement recognised by legal system. Suitable & sufficient assessment ; only required if risk cannot be eliminated or controlled. Following assessment SFARIP to reduce risk.

kg Sınır Değerler Tavsiye edilen Sınır Değerler

ERGONOMİK ANALİZLER Dikey mesafe 0 – 175 cm Çalışma açısı 0 - 135º Çalışma sıklığı 1 saat ve altı 1 – 2 saat arası 2 – 8 saat arası Çalışma endeksi 1.0

SIRT Vücudun hemen hemen her hareketinde sırt kullanılmakta olduğundan en sıklıkla incinen bölgedir. Bir çok sırt problemi omurga ile ilgilidir PURPOSE of spinal column ; support the head protects the spinal column lets you stand up to the wife ! Vertebrae - flexible in the cervical / thoriac / lumbar regions fused in the sacrum NOTE ; spine has 3 natural curves designed for compression loading allows some natural rotation not well designed to cope with both loads together

SIRT İNCİNMELERİNİN SEBEPLERİ DAMAGE ; compression loading while back is tilted forward nips the disc cartilage adjacent to the spinal column stretched the cartilage at the rear of the disc squeezes the nucleus fluid towards the rear of the disc

KALDIRMA TEKNİKLERİ Doğru Kaldırma Yanlış Kaldırma

BEDENEN YAPILAN TAŞIMACILIKTA ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ Durun ve düşünün. Yük kaldırımını planlayın. Yük nereye yerleştirilecek sorgulayın Uygun yardımcı ekipmanlar kullanın Yardıma ihtiyaç olup olmadığını sorgulayın Yük üzerinde varsa engelleri çıkarın

Ayaklarınızı bacaklarınızı açarak dengeli şekilde yerleştirin Eğilirken dizler bükülmeli ve sırt düz tutulmalıdır. Bu durumda vücudun dengesini sağlamak için harcanacak güç an aza indirilecektir.

Sağlam şekilde kavrayın Kollarınızı bacaklarınız tarafından oluşturulan sınırlar içinde tutmaya çalışın Kanca kavrayışı yaparak parmaklarınızı düz tutun. Taşınacak gereçler bütün avuç içiyle kavranıp kollar düz tutulduğunda yük bütün vücuda dağılacağından harcanacak kuvvet daha az olacaktır. Çene içeride tutulmalıdır. Boynu uzatarak çeneyi içeri çekmek omurgayı kilitleyecektir. Böylece belde meydana gelebilecek sakatlıklar önlenir. Sırt düz tutulmalıdır. Böylece karın bölgesindeki baskı azalacak, diskler üzerindeki basınç eşit derecede olacak ve sırt kaslarının çalışması tehlikeli bir pozisyonda olmayacaktır.

Yükü ani itmeyin, çekmeyin ve kaldırmayın Yük taşıma hareketini yavaşça yapın Kalkarken yükün kontrolünüz altında kalmasını sağlayın

Yükü kendinize yakın tutun Dönüş yaparken gövdenizi döndürmeyin Yükün ağır kısmını gövdenize yakın tutun

Yükü bırakın Yerleştirmeyi sonrasında yapın

OFİSTE ERGONOMİ

ERGONOMİK TASARIMDAN BEKLENTİLER Kullanım kolaylığı, Kullanıcıya uygunluk, Rahatlık, Sağlık ve güvenlik, Performansı arttırması

2 KİŞİLİK ODALAR a) Yanlış 1m A B 1m A B b) Yanlış

2 KİŞİLİK ODALAR c) Doğru 1m A B 1m A B d) Doğru

BÜRODA BİLGİSAYAR İLE ÇALIŞMALARDA DOĞAL DURUŞ 50-100 cm 5° 35° 60° 90° 7 2 c m ( 6 - 5 ) 18 cm 70 cm 4 3 1 8

DÖNEREK EĞİLMEKTEN SAKININIZ Koltuğunuzun dönebilirliğini kullanıp, belinize ayrıca yük bindirmeyiniz.

OTURMA-DİKİLME-DİNAMİKLİĞİ Duruşlarınızı saatte en az 2 - 4 kez değiştiriniz. Kısa süreli bir kaç kez ayağa kalkma, sadece oturmaktan çok daha iyidir. Ayakta durma 20 dakikadan fazla olmamalıdır.

HAREKET POTANSİYELLERİNDEN FAYDALANINIZ Yazıcılara Fakslara kendiniz gidiniz. Kısa görüşmeleri ayakta yapınız.

ERGONOMİK OFİS ORTAMI

ERGONOMİK OFİS ORTAMI

GÖZ MUAYENESİ Sekiz saatlik Ekranlı Araçlarla çalışma esnasında; ekran, klavye ve döküman arasında yaklaşık 30 000 göz hareketi yapılmaktadır. Bunun neticesinde göz sıvısı kurumakta, gözde yanma ve sulanma meydana gelmektedir.

Öncelikli uzanma alanı UZANMA MESAFELERİ Sol El Sağ El Her iki El Geçerli uzanma alanı Öncelikli uzanma alanı Masa kenarı

OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU Gerek ayakta yapılan çalışmalarda, gerekse de oturarak yapılan çalışmalarda omurganın nötral pozisyonu olan “S” şeklini korumak önemlidir. 37

OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU “S” tipi duruş yerine “C” tipi duruşlar omurgada aşırı zorlanmalara neden olacaktır. 38

OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU “V” tipi duruşlar ise daha kötü sonuçlara sebep olabilir. 39

OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU Bu konumda ise sürekli dönüşler omurgada zorlanmalara yol açacaktır. Mümkünse çalışma noktası değiştirilmelidir.

OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU Doğal duruşu korumak için yükleme noktası kişinin ölçülerine göre ayarlanmalıdır. Bunun için ayarlanabilir sehpalar kullanılabilir. 41

OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU Mümkün olmayan durumlar için ise değişik çözümler izlenebilir. Önemli olan nokta işyerinizin kişilere uygun hale getirilmesidir. 42

OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU Günlük rutin işlerde bile omurganın “S” biçimini koruması basit temel hareketler ile sağlanabilir. 43

OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU Aksi takdirde anlık zorlanmalar omurgada hasara yol açabilir. 44

OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU Başka bir örnek vermek gerekirse, her gün kullandığımız telefonları boyun ve omuz arasına sıkıştırmayın. Kablosuz kulaklıklar kullanmak en uygun çözümdür. 45

DİRSEKLERİ İÇTE OMUZLARI GEVŞEK TUT Doğal pozisyonu sağlamak için dirsekler vücut kenarlarında olmalı, omuzlar gevşek olarak bırakılmalıdır. Kolay görünüyor, ama her zaman uyguluyor musunuz? 46 46

DİRSEKLERİ İÇTE OMUZLARI GEVŞEK TUT Çalışma alanı inceleyecek olursak, sol resimde ürünlerin çok yüksekte olduğunu, omuzların kasıldığını, dirseklerin kanat gibi açıldığı görülmektedir. Zamanla vücutta yorgunluk başlayacaktır. Sağdaki resimde ise basit pozisyon değişiklikleri ile aşırı zorlanmalardan kaçınılmaktadır. 47

BİLEKLERİ DOĞAL TUT Bilek duruşunda ise eli ön kol ile aynı düzlem üzerinde tutmak gerekir. Fareyi kullanırken bileğin zorlanmalardan kaçınmasını sağlarsınız. 48

BİLEKLERİ DOĞAL TUT Araç kullanırken bileklerin ön kol ile aynı pozisyonda olması zorlanmaları ortadan kaldırır.

DOĞAL DURUŞUNU KORU Boyun düz Omuzlar gevşek Dirsekler yanda Bilekler nötral Sırtta S eğrisi 50

AŞIRI ZORLANMAYI ÖNLEMEK Ağır yükleri çekmek aşırı zorlanmalara neden olur. Bu nedenle zemin düzgün olmalı, tekerlekler sürtünmeyi yeterli derecede azaltmalı, arabanın tutma kulpları olmalıdır. 51

AŞIRI ZORLANMAYI ÖNLEMEK Bileklerin doğal pozisyonu korunmalı, ayakkabı sürtünmesi çok itilecek malzemenin sürtünmesi az olmalıdır. 52

AŞIRI ZORLANMAYI ÖNLEMEK Taşınan malzemenin tutma kulpları olmalıdır. 53

HER ŞEYİ KOLAY ULAŞILABİLECEK ŞEKİLDE YERLEŞTİR Dirseklerin ve bileklerin doğal tutulması için fare gibi sık kullandığımız malzemeleri en yakınımıza yerleştirmeliyiz. 54

HER ŞEYİ KOLAY ULAŞILABİLECEK ŞEKİLDE YERLEŞTİR Kutulara erişmek için, pozisyon değişiklikleri yapınız. 55

UYGUN YÜKSEKLİKTE ÇALIŞ Bileklerin doğal pozisyonu için dirsek yüksekliğinde tutulacak iş ekipmanları tercih edilmelidir. 56

UYGUN YÜKSEKLİKTE ÇALIŞ İstisnalar: Ağır = Daha aşağıda Hassas = Daha yukarıda Hassa işler ve ağır işler istisnalar olarak kaşımıza çıkabilir. Ağır işler sabit pozisyonu sağlamak için daha aşağıda, hassa işler ise dikkati toplamak için daha yukarıda yapılabilir. 57

UYGUN YÜKSEKLİKTE ÇALIŞ Zemin veya çalışma alanının ayarlanabilir olması kişinin fizyolojik özelliklerinin işe uygunluğunun sağlanmasında kullanılır. 58

AŞIRI HAREKETLERİ AZALT Sıkça dönüşleri azaltarak hem aşırı zorlanmaları, hem de aşırı hareketleri azaltacaktır. 59 59

YORGUNLUĞU VE STATİK YÜKÜ EN AZA İNDİR Kalemlerin üzerinde yumuşak ekipmanlar yerleştirerek statik yükü azaltabiliriz.

BASINÇ NOKTALARINI EN AZA İNDİR Sert zeminlerden korunarak veya zeminin şeklindeki basit değişiklikler ile basınç noktaları azaltılabilir. 61

BASINÇ NOKTALARINI EN AZA İNDİR Özellikle sandalyelerdeki ergonomik düzenlemeler ile basınç noktaları azaltılabilir. 62

BASINÇ NOKTALARINI EN AZA İNDİR Basınç noktalarının en aza indirilmesinde ayakların bastığı zeminin yumuşak malzemeden yapılmasının paydası vardır. 63

AYDINLATMA VE PARLAMA Aydınlatma ve parlama faktörleri azaltılmalıdır. Kullandığımız bilgisayar vb. ekipmanların yerlerini değiştirerek bu durumlardan korunulur. 64

HAREKET, EGZERSİZ, GERİNME

HAREKET, EGZERSİZ, GERİNME Günlük temel egzersizler ile vücut yorgunluğu ve zorlanmaları engellenmelidir.

HAREKET, EGZERSİZ, GERİNME

EGZERSİZ 1 2 3 4 5 6 7