MENKUL KIYMETLER ÜNİTE 7 GENEL MUHASEBE I MENKUL KIYMETLER ÜNİTE 7

Amaçlar: MENKUL KIYMET kavramını açıklayabilmek, Geçici ve uzun vadeli yatırımları ayırdebilmek, Menkul kıymetleri sınıflandırabilmek, Hisse senedi ile borçlanma senetleri arasındaki farkı açıklayabilmek, Geçici yatırımları muhasebeleştirebilmek.

DÖNEN VARLIKLAR HAZIR DEĞERLER MENKUL KIYMETLER TİCARİ ALACAKLAR DİĞER ALACAKLAR STOKLAR DİĞER DÖNEN VARLIKLAR

MENKUL KIYMETLER HİSSE SENETLERİ ÖZEL KESİM TAHVİL SENET VE BONOLARI KAMU KESİMİ TAHVİL SENET VE BONOLARI DİĞER MENKUL KIYMETLER MENKUL KIYMETLER DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-)

MENKUL KIYMETLER Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan menkul kıymetler Satılmaya hazır amaçlı menkul kıymetler Vadeye kadar elde tutma amaçlı menkul kıymetler *1. gruptaki menkul kıymetler alış bedeli ile 2. ve 3. gruptakiler maliyet bedeli ile muhasebeleştirilmektedir.

HİSSE SENEDİ Sermayesi paylara bölünmüş şirketler (anonim şirket) tarafından çıkarılan, sermayeye katılma payını temsil eden ve payların dolaşımını sağlayan, kanuni şekil şartlarına uygun hazırlanmış kıymetli evraktır. Hisse senetleri nama veya hamiline yazılı olabilir. Hisse senetleri geçici ya da uzun vadeli yatırım aracı olabilir. Hisse senetleri uzun vadede kâr payı (temettü) getirisi olan menkul kıymetlerdir.

TAHVİL VE TÜREVLERİ DİĞER BORÇLANMA ARAÇLARI: Anonim şirketler ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından çıkarılan, belli bir vade ile belli tutar üzerinden borçlanma olanağı sağlayan ve karşılığında belirlenmiş olan faizi ödeme yükümlülüğünü içeren, şekil şartlarına uygun hazırlanmış kıymetli evraktır. Tahviller sabit getirili (faizli) finansal araçlardır. Tahvil geçici ya da uzun vadeli yatırım aracı olabilir. Özel kesim tahvil faizi üzerinden belli oranda gelir vergisi kesintisi (stopaj) yapılabilir. DİĞER BORÇLANMA ARAÇLARI: Hazine Bonosu/ Finansman Bonosu Gelir Ortaklığı Senedi Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi Yatırım Fonu Katılma Belgesi

İşletmenin fon fazlasını değerlendirmek amacıyla, hisse senedi veya tahvil ve benzeri finansal varlıkları satın alması durumunda, alış bedeli ve komisyon tutarını nakit ve/veya mevduat hesabından öder. İşlemin muhasebe kaydı şöyledir: 110 HİSSE SENETLERİ XXX 111 ÖZEL KESİM TAHVİL SENET VE BONOLARI XXX 112 KAMU KESİMİ TAHVİL SENET 118 DİĞER MENKUL KIYMETLER XXX 653 KOMİSYON GİDERLERİ xxx KASA XXX BANKALAR XXX

Aşağıdakilerden hangisi menkul kıymetler grubunun bir unsurudur? Özel maliyetler Banka kredileri Alınan çekler Hisse senetleri İştirakler

2. İşletmenin geçici yatırım amacıyla aldığı hazine bonoları hangi hesapta izlenir? Özel kesim tahvil senet ve bonoları Kamu kesimi tahvil senet ve bonoları Diğer menkul kıymetler Çıkarılmış tahviller Tahvil anapara taksit ve faizleri

3. İşletmenin geçici yatırım amacıyla satın aldığı (A) Anonim Şirketine ait hisse senetleri satıldığında, aşağıdakilerden hangisi yapılır? Hisse senetleri hesabı nominal değerle alacaklandırılır Hisse senetleri hesabı maliyet değerinden alacaklandırılır Hisse senetleri alış bedeliyle alacaklandırılır Hisse senetleri nominal değerle borçlandırılır Hisse senetleri alış bedeliyle borçlandırılır

4. 110 HİSSE SENETLERİ HESABI XX 653 KOMİSYON GİDERLERİ HS. XX 102 BANKALAR HESABI XX Yukarıdaki kayıt hangi işleme aittir? Geçici yatırım için hisse senedi satın alınması Geçici yatırım için alınan hisse senetlerinin zararına satılması Geçici yatırım için alınan hisse senetlerinin kârlı satılması Yatırım amacıyla alınan hisse senetlerinin kaydı Yatırım amacıyla alınan hisse senetlerine kâr payı dağıtılması

5. İşletme 1,50 TL nominal değerli hisse senetlerinden 1000 adedini 1 5. İşletme 1,50 TL nominal değerli hisse senetlerinden 1000 adedini 1.750 TL’ye satın almış, ayrıca aracı kuruluşa %2 komisyon ödemiştir. Ödeme «A Bankası» mevduat hesabından yapılmıştır. İşlemin muhasebe kaydı nasıldır? a) HİSSE SENETLERİ 1.500 M.K. ALIŞ ZARARI 35 BANKA KREDİLERİ 1.535 b) MENKUL KIYMETLER 1.535 BANKALAR 35

5/ Not: İşletme, hisse senetlerini 1 5/ Not: İşletme, hisse senetlerini 1.750 TL’ye satın almış ve 35 TL komisyon ödemiştir? c) BANKALAR 1.750 FİNANSMAN GİDERLERİ 35 HİSSE SENETLERİ 1.785 d) HİSSE SENETLERİ 1.750 KOMİSYON GİDERLERİ 35 BANKALAR 1.785 e) HİSSE SENETLERİ 1.785

6. İşletme toplam 1. 500 TL nominal değerli hisse senetlerini 1 6. İşletme toplam 1.500 TL nominal değerli hisse senetlerini 1.350 TL’ye satın almış ve 1.450 TL’ye satmıştır. Satış işleminin muhasebe kaydı nasıldır? a) KASA 1.500 HİSSE SENETLERİ 1.300 M.K. SATIŞ KÂRI 200 b) KASA 1.450 HİSSE SENETLERİ 1.350 M.K. SATIŞ KÂRI 100

c) KASA 1.350 MENKUL K. SATIŞ ZARARI 150 HİSSE SENETLERİ 1.500 6/ Not: İşletme toplam 1.500 TL N.D.li hisse senetlerini 1.350 TL ye satın almış ve 1.450 TL ye satmıştır. c) KASA 1.350 MENKUL K. SATIŞ ZARARI 150 HİSSE SENETLERİ 1.500 d) KASA 1.450 MENKUL K. SATIŞ ZARARI 50 e) KASA 1.450 HİSSE SENETLERİ 1.450

7. Tahvil üzerinde yer alan faiz kuponlarının vadesi geldiğinde, tahsil edilene kadar borç kaydedildiği hesap hangisidir? Faiz Gelirleri Diğer Hazır Değerler İştiraklerden Temettü Gelirleri Özel Kesim Tahvil Senet ve Bonoları Kamu Kesimi Tahvil Senet ve Bonoları

8. İşletmenin geçici yatırım amacıyla satın aldığı hisse senetleri ve tahviller hangi değer üzerinden muhasebeleştirilir? Maliyet bedeli Tasarruf değeri Nominal değer Rayiç bedel Alış bedeli

9. İşletme, elindeki kısa süreli fon fazlasını değerlendirmek için (C) A.Ş.’ye ait 10.000TL nominal değerli hisse senetlerinden 10 adedini 122.000 TL’ye satın almıştır. Buna göre hangi hesap kaç TL borçlandırılır? Kasa, 122.000 Hisse Senetleri, 100.000 Hisse Senetleri, 122.000 İştirakler, 100.000 İştirakler, 122.000

10. İşletme, elindeki kısa süreli fon fazlası olan 10 10. İşletme, elindeki kısa süreli fon fazlası olan 10.000 TL yi gayrimenkul yatırım fonuna aktarmıştır. Buna göre hangi hesap borçlandırılır? Hisse Senetleri Alacak Senetleri İştirakler Diğer Menkul Kıymetler Borç Senetleri